1. De handelingsbekwaamheid van het kind
De leeftijd waarop een eiser in Luxemburg een zaak zelf aan het gerecht kan voorleggen, is 18 jaar. Er bestaat een uitzondering voor ontvoogde kinderen, die zelfstandig een klacht kunnen indienen.
Voor de behandeling van strafbare feiten die zijn gepleegd door kinderen onder de minimumleeftijd voor strafrechtelijke aansprakelijkheid, kent Luxemburg een gespecialiseerd rechtssysteem. De minimumleeftijd voor strafrechtelijke aansprakelijkheid in Luxemburg is 18 jaar. Dit betekent dat kinderen jonger dan 18 jaar krachtens het Luxemburgse rechtsstelsel geen “misdrijven” plegen, maar wel “als misdrijven aangemerkte handelingen” stellen, naar aanleiding waarvan een gespecialiseerde rechterlijke instantie, de jeugdrechtbank, beschermings-, zorg- en/of pedagogische maatregelen kan opleggen.
2. Toegang tot aangepaste procedures
Met uitzondering van bepaalde zaken in verband met familierecht en kinderbescherming worden civielrechtelijke zaken door civiele rechtbanken behandeld. Op het terrein van de administratieve rechtspraak zijn er geen speciale familie- en jeugdrechtbanken. Alleen beslissingen over asiel en migratie worden door administratieve rechtbanken getoetst.
- Een gespecialiseerde rechtbank, de jeugdrechtbank, is bevoegd om zaken te behandelen met minderjarige verdachten en daders, en om beschermingsmaatregelen op te leggen voor kinderen die hulp en bescherming nodig hebben. De jeugdrechtbank (Tribunal de la jeunesse) kan ook pedagogische en voorlopige maatregelen opleggen. Minderjarige verdachten/daders worden niet als daders gezien, maar als kinderen die bescherming en hulp nodig hebben. Het strafrecht is dan ook niet als zodanig op kinderen van toepassing.
- In het algemeen behandelt de afdeling jeugdbescherming van het openbaar ministerie alles wat met kinderen en gezinnen te maken heeft. Wanneer kinderen als slachtoffer bij gerechtelijke procedures betrokken zijn, werken de openbare aanklagers nauw samen met de afdeling jeugdbescherming van de gerechtelijke politie.
- Luxemburg heeft een gespecialiseerde rechterlijke instantie, de jeugdrechtbank, voor de behandeling van zaken op het gebied van familierecht, kinderbescherming en voogdij. Jeugd- en voogdijrechtbanken werken met gespecialiseerde rechters. Jeugdrechters zijn bevoegd om het jeugdbeschermingsrecht te handhaven en echtscheidingsbeslissingen te wijzigen of ten uitvoer te leggen, voor zover deze het ouderlijk gezag over kinderen betreffen. Voogdijrechters zijn bevoegd om zaken te behandelen die betrekking hebben op het ouderlijk gezag over kinderen van wie de ouders niet meer samenleven en niet met elkaar getrouwd zijn geweest. Voogdijrechters oefenen ook toezicht uit over het werk van wettelijke vertegenwoordigers en voogden. In deze rol kunnen voogdijrechters de wettelijke vertegenwoordigers en voogden van een kind, evenals het kind zelf, om toelichting vragen.
3. Wettelijke en beleidsmaatregelen om onnodige vertraging te voorkomen in zaken waarbij kinderen betrokken zijn
Er gelden geen specifieke bepalingen om te zorgen dat civielrechtelijke procedures waarbij kinderen betrokken zijn, zonder onnodige vertraging plaatsvinden. Wat de procedurele termijnen betreft, zijn de algemene regels (die ook voor meerderjarigen gelden) van toepassing. Deze regels verschillen naargelang van de rechtbank die de zaak behandelt.
4. Mechanismen en procedures voor de ondersteuning van kinderen en de belangen van het kind
Deze dienst kan het kind helpen bij de toegang tot rechtsmiddelen. Het kind kan zich ook door een advocaat laten bijstaan.
- Het begrip “belang van het kind” wordt in de betreffende wetgeving niet gedefinieerd.
De rechters zijn bevoegd om te beoordelen wat het belang van het kind is. Daarbij kunnen zij meerdere factoren laten meewegen, zoals het welzijn van het kind, sociale factoren enz. Ondanks de wettelijke voorschriften over procesbevoegdheid kan de rechtbank bij het bepalen van het belang van het kind toch rekening houden met de standpunten van het kind zelf. Het kind kan zijn standpunten te kennen geven wanneer het wordt gehoord in civielrechtelijke zaken, bijvoorbeeld over het ouderlijk gezag.
Alle rechtbanken houden zich aan internationale rechtsinstrumenten als de Europese Overeenkomst inzake de uitoefening van de rechten van het kind en de jurisprudentie van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.
5. Toezicht op de tenuitvoerlegging van beslissingen in procedures waarbij kinderen betrokken zijn
Kinderen kunnen niet zelfstandig om de tenuitvoerlegging van een gerechtelijke beslissing vragen. Hun wettelijke vertegenwoordiger oefent namens hen dat recht uit.
Wanneer er tegen een minderjarige verweerder een beslissing is gegeven, moet de beslissing ten uitvoer worden gelegd ten laste van het vermogen van het kind. Tegen minderjarige verweerders die de krachtens een rechterlijke beslissing op hen rustende verplichtingen niet nakomen, kan als dwangmaatregel geen detentie worden opgelegd.
In kinderbeschermingszaken kan het kind, vertegenwoordigd door een advocaat, wel zelf om tenuitvoerlegging van een gerechtelijke beslissing vragen.
6. Toegang tot rechtsmiddelen
Als een kind bij een gewone rechtbank een klacht wil indienen, in beroep wil gaan of een verzoek om rechterlijke toetsing wil indienen, moet het worden vertegenwoordigd door zijn of haar wettelijke vertegenwoordiger. Voor ontvoogde kinderen wordt een uitzondering gemaakt; zij kunnen zelfstandig een klacht indienen.
Omdat de wettelijke vertegenwoordiger het kind vertegenwoordigt en namens het kind optreedt, kan hij of zij zonder de instemming van het kind indieningen verrichten en beroepen instellen. Bij een belangenconflict tussen ouders en kind kan de rechtbank een ad-hocvoogd aanwijzen.
Ook tegen beslissingen van de jeugdrechtbank kan het kind, bijgestaan door een advocaat, beroep instellen.
7. Instellingen die belast zijn met hulp aan kinderen:
De taak van het ombudscomité is om toe te zien op de toepassing van het Verdrag inzake de rechten van het kind, dat op 20 november 1989 in New York werd ondertekend, zonder zich in gerechtelijke procedures te mengen.
8. Adoptie
In Luxemburg staat de mogelijkheid van adoptie open voor alle inwoners van het land, ongeacht of zij onderdaan zijn of niet, alsmede voor niet-inwoners die een persoon willen adopteren die in Luxemburg woont.
Wat betreft de eisen voor adoptie geldt het nationale recht van de adoptieouder(s).
Als de twee adopterende echtgenoten niet dezelfde nationaliteit hebben of staatloos zijn, is het toepasselijke recht het recht van hun gemeenschappelijke gewone verblijfplaats op het moment van het verzoek.
Voor adoptiekinderen wordt de wetgeving van hun land van herkomst toegepast, tenzij zij door de geplande adoptie de nationaliteit van de adoptieouder(s) krijgen. In het geval van conflicterende jurisdictieregels geldt het recht van het land waar de adoptie op geldige wijze plaatsvindt.
Wie een kind wil adopteren, moet eerst contact opnemen met het ministerie van Nationaal Onderwijs, Kinderen en Jeugd (MENJE) om een adoptieaanvraag in te dienen. Voordat wordt beoordeeld of de aanvrager geschikt is om te adopteren, moet deze eerst de adoptievoorbereidingscursus volgen.
Het Maison de l’Adoption is een dienst die advies geeft over adoptie aan mensen die bij adoptie betrokken zijn (kandidaat-adoptieouders, adoptiekinderen, adoptiegezinnen, professionals die bij adoptie betrokken zijn).
Het verleent ook ondersteuning, zowel tijdens als na de adoptieprocedure, via gepersonaliseerde consulten.
De adoptieprocedure in Luxemburg bestaat uit een aantal stappen.
Link naar wetgeving: http://legilux.public.lu/
Kindvriendelijk recht in Luxemburg (in het Engels en in het Frans)(712 Kb) 
(712 Kb) 
