1. Il-kapaċità ġuridika tal-minuri
Fil-Lussemburgu, l-età minima biex attur ikun jista’ jiftaħ kawża l-qorti f’ismu stess hija ta’ 18-il sena għall-oqsma kollha tal-liġi. Teżisti eċċezzjoni għall-minuri emanċipati li jistgħu jiftħu kawża f’isimhom stess.
Fil-Lussemburgu, teżisti sistema ġudizzjarja speċjalizzata li tittratta r-reati mwettqa minn tfal taħt l-età minima tar-responsabbiltà kriminali (MACR). L-MACR fil-Lussemburgu hija ta’ 18-il sena. Għalhekk, persuna minuri taħt it-18-il sena ma tikkommettix “reati” fis-sistema tal-liġi tal-Lussemburgu; minflok, huma jikkommettu “atti kkwalifikati bħala reati”, li hemm ġuriżdizzjoni speċjalizzata għalihom, il-Qorti tal-Minorenni, li hija responsabbli biex tapplika miżuri ta’ protezzjoni, kura u/jew edukazzjoni.
2. Aċċess għal proċedimenti adattati
Ħlief għal xi materji li jirrigwardjaw il-protezzjoni tal-minuri u l-familja, il-kawżi tad-dritt ċivili jiġu pproċessati quddiem il-qrati ċivili. Ma hemmx qrati speċjali tal-familja u taż-żgħażagħ fil-qasam tal-ġustizzja amministrattiva. Huma biss id-deċiżjonijiet dwar l-ażil u l-migrazzjoni li jiġu mistħarrġa mill-qrati amministrattivi.
- Qorti speċjalizzata, il-Qorti tal-Minorenni, hija kompetenti biex tittratta ma’ persuni minuri suspettati u trażgressuri, kif ukoll biex tordna miżuri ta’ protezzjoni għal persuni minuri li jeħtieġu assistenza u protezzjoni. Il-Qorti tal-Minorenni (Tribunal de la jeunesse) tadotta miżuri ta’ edukazzjoni u ta’ preservazzjoni. Il-persuni minuri suspettati/trażgressuri ma jitqisux bħala trażgressuri, iżda bħala persuni minuri li jeħtieġu protezzjoni u għajnuna. Konsegwentement, id-dritt kriminali ma japplikax bħala tali għal persuni minuri.
- It-taqsima dwar il-Protezzjoni taż-Żgħażagħ tal-uffiċċju tal-prosekuzzjoni tittratta b’mod ġenerali dak kollu li jaffettwa lill-minuri u lill-familji tagħhom. Meta minuri vittmi jkunu involuti fi proċedimenti ġudizzjarji, il-prosekuturi jaħdmu mill-qrib mat-taqsima dwar il-Protezzjoni taż-Żgħażagħ tal-pulizija ġudizzjarja.
- Il-Lussemburgu għandu ġudikatura speċjalizzata, il-Qorti tal-Minorenni, li tittratta kwistjonijiet marbuta mal-liġi tal-familja, il-protezzjoni tal-minuri u kawżi ta’ kustodja. Il-Qrati tal-Minorenni u tal-Kustodja joperaw ma’ mħallfin speċjalizzati. L-imħallfin tal-minorenni huma kompetenti biex jeżeġwixxu l-liġijiet dwar il-protezzjoni taż-żgħażagħ u sabiex jimmodifikaw jew jeżegwixxu d-deċiżjonijiet ta’ divorzju jekk dawn ikunu jikkonċernaw l-awtorità tal-ġenituri ta’ minuri. L-imħallfin tal-kustodja huma kompetenti biex jisimgħu kawżi relatati mal-awtorità tal-ġenituri ta’ minuri li l-ġenituri tagħhom ikunu separati u li ma kinux miżżewġin lil xulxin. L-imħallfin tal-kustodja jeżerċitaw ukoll superviżjoni fuq il-ħidma ta’ rappreżentanti jew kustodji legali. F’dan ir-rwol, l-imħallfin tal-kustodja jistgħu jitolbu kjarifika mingħand ir-rappreżentanti u l-kustodji legali ta’ persuna minuri, kif ukoll mingħand il-persuna minuri nnifisha.
3. Il-miżuri legali u ta’ politika sabiex jiġi evitat dewmien żejjed fl-immaniġġjar ta’ kawżi li jinvolvu persuni minuri
Ma hemm l-ebda dispożizzjoni speċifika fis-seħħ sabiex jiġi żgurat li l-proċedimenti ġudizzjarji ċivili li jinvolvu persuni minuri jseħħu mingħajr dewmien żejjed. F’termini ta’ skadenzi proċedurali, japplikaw ir-regoli ġenerali (regoli applikabbli għall-adulti). Dawn ir-regoli jvarjaw skont il-qorti li tisma’ l-kawża.
4. Il-mekkaniżmi u l-proċeduri speċifiċi ta’ manteniment għat-tfal u l-aħjar interessi tal-minuri
Huma jistgħu jipprovdu appoġġ lill-minuri biex jiksbu aċċess għal rimedji legali. Il-persuna minuri tista’ tiġi assistita wkoll minn avukat.
- It-tifsira tat-terminu “l-aħjar interessi”, mhijiex definita fil-leġiżlazzjoni applikabbli.
Il-valutazzjoni tal-aħjar interessi tal-minuri taqa’ taħt il-kompetenza tal-imħallfin. L-imħallfin jistgħu jikkunsidraw diversi fatturi, filwaqt li jivvalutaw l-aħjar interessi tal-minuri, inkluż, pereżempju, il-benessri tal-minuri, fatturi soċjali, eċċ. Minkejja r-rekwiżit legali fis-seħħ, il-qorti tista’ tqis il-fehmiet tal-persuna minuri filwaqt li tiddefinixxi l-aħjar interessi tagħha. Il-persuna minuri tista’ tesprimi l-fehmiet tagħha waqt li tkun qed tinstema’ f’materji ċivili li jikkonċernaw, pereżempju, l-awtorità tal-ġenituri.
Il-qrati kollha jikkonformaw ma’ strumenti legali internazzjonali bħall-Konvenzjoni Ewropea dwar l-Eżerċizzju tad-Drittijiet tal-Minuri, u l-każistika tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem.
5. Il-monitoraġġ tal-eżekuzzjoni tad-deċiżjonijiet fi proċedimenti li jinvolvu persuni minuri
Il-persuni minuri ma jistgħux ifittxu l-eżekuzzjoni ta’ sentenza tal-qorti f’isimhom stess. Ir-rappreżentant legali tagħhom jeżerċita dan id-dritt f’isimhom.
Meta tkun inħarġet deċiżjoni kontra konvenut minuri, l-eżekuzzjoni tad-deċiżjoni trid isseħħ kontra l-proprjetà tal-minuri. Il-konvenuti minuri, li ma jissodisfawx l-obbligi tagħhom li joħorġu mid-deċiżjoni tal-qorti, ma jistgħux ikunu soġġetti għall-miżura koerċittiva ta’ detenzjoni.
F’kawżi ta’ protezzjoni ta’ minuri, il-persuna minuri rrappreżentata minn avukat tista’ tfittex l-eżekuzzjoni ta’ sentenza tal-Qorti f’isimha stess.
6. Aċċess għar-rimedji
Il-persuna minuri li tkun trid tiftaħ kawża, appell legali jew kunċett għal stħarriġ ġudizzjarju quddiem qorti ordinarja trid tkun irrappreżentata mir-rappreżentant legali tagħha. Issir eċċezzjoni għal minuri emanċipati li jistgħu jiftħu kawża f’isimhom stess.
Billi r-rappreżentant legali tal-minuri jirrappreżenta lill-minuri u jieħu kull att f’ismu, huwa jista’ jagħmel sottomissjonijiet jew appelli mingħajr il-kunsens tal-minuri. Il-qorti tista’ taħtar amministratur ad hoc jekk ikun hemm kunflitt ta’ interess bejn il-ġenituri u l-minuri.
Barra minn hekk, id-deċiżjonijiet meħuda mill-Qorti tal-Minorenni jistgħu jiġu appellati mill-minuri bl-appoġġ ta’ avukat.
7. Istituzzjonijiet inkarigati mill-manteniment għat-tfal:
Il-missjoni tagħha hija li tiżgura l-implimentazzjoni tal-Konvenzjoni dwar id-Drittijiet tat-Tfal iffirmata fl-20 ta’ Novembru 1989 fi New York mingħajr ma tinterferixxi fl-ebda proċediment ġudizzjarju.
8. Adozzjoni
Fil-Lussemburgu, l-adozzjoni hija miftuħa għar-residenti kollha tal-Lussemburgu, kemm jekk ikunu ċittadini nazzjonali kif ukoll jekk le, kif ukoll għal dawk li mhumiex residenti u li jixtiequ jadottaw persuna residenti l-Lussemburgu.
Ir-rekwiżiti għall-adozzjoni huma rregolati mil-liġi nazzjonali tal-ġenitur(i) adottiv(i).
Fil-każ ta’ adozzjoni minn koppja miżżewġa li ma għandhomx l-istess nazzjonalità jew li huma apolidi, il-liġi applikabbli tkun dik tar-residenza abitwali komuni tagħhom fil-mument tat-talba.
Għall-persuni adottati, tiġi applikata l-leġiżlazzjoni tal-pajjiż tal-oriġini tagħhom, sakemm l-adozzjoni ppjanata ma tagħtihomx in-nazzjonalità ta’ min jadottahom. Jekk ikun hemm regoli ġuriżdizzjonali konfliġġenti, tapplika l-liġi tal-pajjiż fejn l-adozzjoni tiġi konkluża b’mod validu.
Kwalunkwe persuna li tkun tixtieq tadotta tifel jew tifla trid l-ewwel tikkuntattja lill-Ministeru tal-Edukazzjoni Nazzjonali, it-Tfal u ż-Żgħażagħ (MENJE) sabiex tressaq talba għall-adozzjoni. Il-“kors ta’ tħejjija għall-adozzjoni” jiġi qabel ma ssir valutazzjoni ta’ kemm l-applikanti jkunu idonei biex jadottaw.
L-hekk imsejjaħ Maison de l’Adoption huwa servizz ta’ konsulenza dwar l-adozzjoni għal persuni kkonċernati bl-adozzjoni (ġenituri adottivi prospettivi, persuni adottati, familji adottivi, professjonisti involuti fl-adozzjonijiet).
Dan jipprovdi appoġġ kemm matul kif ukoll wara l-proċedura tal-adozzjoni permezz ta’ konsultazzjonijiet personalizzati.
Il-proċedura tal-adozzjoni fil-Lussemburgu tinvolvi diversi stadji.
Ħolqa għal-leġiżlazzjoni: http://legilux.public.lu/
Ġustizzja favur il-persuni minuri fil-Lussemburgu (bl-Ingliż u bil-Franċiż)(712 Kb) 
(712 Kb) 
