Δικαιώματα των ανηλίκων στο πλαίσιο δικαστικών διαδικασιών

Δανία

Περιεχόμενο που παρέχεται από
Δανία

1. Δικαιοπρακτική ικανότητα του παιδιού

Στη Δανία, η ελάχιστη ηλικία που πρέπει να έχει συμπληρώσει ο ενάγων για να μπορεί να κινήσει δίκη με το δικό του όνομα είναι τα 18 έτη.

2. Πρόσβαση σε προσαρμοσμένες διαδικασίες

Στον τομέα της ποινικής δικαιοσύνης, δεν υπάρχουν ειδικά όργανα που να ασχολούνται με τα παιδιά-θύματα και τα παιδιά-μάρτυρες. Το εν λόγω έργο εκτελείται από τις γενικά αρμόδιες αστυνομικές, εισαγγελικές και δικαστικές υπηρεσίες.

Ομοίως, στον τομέα της πολιτικής δικαιοσύνης δεν υπάρχουν ειδικά όργανα που να ασχολούνται με τα παιδιά που εμπλέκονται σε αστικές δικαστικές διαδικασίες στη Δανία.

Κατά βάση, το δανικό νομικό σύστημα στηρίζεται στην αρχή ότι οι δικαστές και οι δικαστικοί επιμελητές είναι «γενικών καθηκόντων». Ως εκ τούτου, στις διαδικασίες που αφορούν παιδιά δεν συμμετέχουν ειδικευμένοι δικαστές ή δικαστικοί επιμελητές.

Τα δικαστήρια υπέχουν γενική υποχρέωση να διεκπεραιώνουν κάθε υπόθεση με τη δέουσα ταχύτητα.

Το 2013 η κυβέρνηση της Δανίας αποφάσισε να ενισχύσει την προστασία των παιδιών και των νέων έναντι της κακοποίησης. Όταν υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι παιδί ή νέος χρειάζεται ειδική υποστήριξη, το δημοτικό συμβούλιο εξασφαλίζει τη διερεύνηση των συνθηκών διαβίωσης του παιδιού ή του νέου.

Στον τομέα της ποινικής δικαιοσύνης, δεν υπάρχουν ειδικά όργανα που να ασχολούνται με τα παιδιά-θύματα και τα παιδιά-μάρτυρες.

Η Δανία θεωρεί ότι οι ασυνόδευτοι ανήλικοι αποτελούν ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα και έχουν καταρτιστεί κατευθυντήριες γραμμές για τη διεκπεραίωση των αιτήσεων των εν λόγω ανηλίκων.

Τα παιδιά-ενάγοντες εκπροσωπούνται από τους γονείς ή τους κηδεμόνες τους στις αστικές δικαστικές διαδικασίες, καθώς δεν διαθέτουν δικονομική ικανότητα. Τα παιδιά που καλούνται ως μάρτυρες σε τακτικό πολιτικό δικαστήριο δεν έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν τον δωρεάν διορισμό συνηγόρου τους.

3. Διεπιστημονικές πτυχές

Το 2013 η κυβέρνηση της Δανίας διέθεσε κονδύλια για πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της προστασίας των παιδιών και των νέων έναντι της κακοποίησης. Μία από τις πρωτοβουλίες αυτές ήταν η σύσταση 5 ειδικών «Σπιτιών για παιδιά», τα οποία καλύπτουν όλους τους δήμους της Δανίας.

Επίσης, θεσπίστηκε μηχανισμός συνεργασίας για τη βελτίωση της συνεργασίας σε περιπτώσεις δυσεπίλυτων συγκρούσεων μεταξύ της Περιφερειακής Δημόσιας Διοίκησης και των δήμων.

4. Εκπαίδευση των επαγγελματιών

Οι βοηθοί δικαστές συμμετέχουν σε σειρά υποχρεωτικών μαθημάτων βασικής κατάρτισης. Τα μαθήματα αυτά περιλαμβάνουν κατάρτιση στον χειρισμό υποθέσεων επιμέλειας.

Όσον αφορά τους δικαστές, το εν λόγω αντικείμενο εν γένει εντάσσεται κατά περίπτωση σε μαθήματα και σεμινάρια επιμόρφωσης.

Δεν προβλέπεται υποχρεωτική σχετική εκπαίδευση των δικηγόρων που εκπροσωπούν παιδιά σε αστικές, ποινικές ή διοικητικές υποθέσεις.

Ο διευθυντής της Εισαγγελίας παρέχει ένα σχετικό σεμινάριο ως τμήμα της συμπληρωματικής κατάρτισης των εισαγγελέων που έρχονται σε επαφή με παιδιά στο πλαίσιο των καθηκόντων τους.

Η δανική κυβέρνηση στηρίζει συνεχώς τους δήμους στο έργο τους της παροχής των δεουσών υπηρεσιών στα ευάλωτα παιδιά και νέους και στις οικογένειές τους. Στο πλαίσιο αυτό, διατίθεται ετήσια χρηματοδότηση για την περαιτέρω εκπαίδευση των δημοτικών κοινωνικών λειτουργών.

5. Βέλτιστο συμφέρον του παιδιού

Σύμφωνα με τον δανικό νόμο για τις κοινωνικές υπηρεσίες, ο δήμος υποχρεούται να παρέχει στα παιδιά την απαιτούμενη στήριξη σύμφωνα με το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού. Ως εκ τούτου, η στήριξη πρέπει να είναι προσαρμοσμένη στις ειδικές περιστάσεις και ανάγκες του παιδιού και να παρέχεται από πρώιμο στάδιο και σε συνεχή βάση, ώστε να μπορούν να αποκατασταθούν, στο μέτρο του δυνατού, τα τυχόν προβλήματα στο σπίτι ή στο άμεσο περιβάλλον του παιδιού. Επιπλέον, η στήριξη πρέπει να βασίζεται στους ίδιους πόρους του παιδιού.

6. Παρακολούθηση και εκτέλεση των αποφάσεων στις διαδικασίες στις οποίες εμπλέκονται παιδιά

Στον τομέα της ποινικής δικαιοσύνης, όσον αφορά το θύμα, όταν καταγγέλλεται στην αστυνομία αξιόποινη πράξη, η αστυνομία υποχρεούται γενικά να παρέχει στο θύμα καθοδήγηση και πληροφορίες σχετικά με, μεταξύ άλλων, το δικαίωμά του σε νομική συνδρομή.

Οι αστικές αποφάσεις που εκδίδονται επί αγωγών με ενάγοντα παιδί εκτελούνται σύμφωνα με τους συνήθεις κανόνες από τα δικαστήρια εκτέλεσης. Τα παιδιά-ενάγοντες δεν έχουν δικονομική ικανότητα και, ως εκ τούτου, πρέπει να εκπροσωπούνται από τους γονείς ή τους κηδεμόνες τους, οι οποίοι ασκούν τα δικαιώματα του παιδιού-ενάγοντος.

Στις υποθέσεις οικογενειακού δικαίου, η εκτέλεση των αποφάσεων σχετικά με την επιμέλεια και την κατοικία του παιδιού πραγματοποιείται από τα δικαστήρια εκτέλεσης. Εκτέλεση δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί αν τίθεται σε σοβαρό κίνδυνο η ψυχική ή η σωματική υγεία του παιδιού.

7. Πρόσβαση σε μέσα έννομης προστασίας

Στον τομέα της ποινικής δικαιοσύνης, όταν καταγγέλλεται στην αστυνομία αξιόποινη πράξη, η αστυνομία υποχρεούται γενικά να παρέχει στο θύμα καθοδήγηση και πληροφορίες σχετικά με, μεταξύ άλλων, το δικαίωμά του σε νομική συνδρομή και τις διαδικασίες προσφυγής. Οι αξιώσεις αποζημίωσης μπορούν να εγερθούν στο πλαίσιο της ποινικής δίκης.

Τα παιδιά μπορούν να έχουν την ιδιότητα του πολιτικώς ενάγοντος, αλλά, καθώς δεν διαθέτουν δικονομική ικανότητα, δεν μπορούν να προσφύγουν αυτοδύναμα ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων με το όνομά τους.

Τα παιδιά μπορούν να έχουν την ιδιότητα του πολιτικώς εναγομένου, αλλά όλες οι διαδικαστικές πράξεις πρέπει να διενεργηθούν, για λογαριασμό του παιδιού, από τους γονείς ή τον κηδεμόνα του.

Όλοι, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, υποχρεούνται να καταθέσουν σε δίκη αν κληθούν από το δικαστήριο ως μάρτυρες. Η συγκατάθεση γονέα/κηδεμόνα του δεν είναι απαραίτητη για να συμμετάσχει παιδί σε δίκη ως μάρτυρας.

Τα παιδιά μπορούν να έχουν την ιδιότητα του ενάγοντος ή του εναγομένου σε αστική δίκη. Τα παιδιά γενικά δεν έχουν δικονομική ικανότητα και, ως εκ τούτου, τα δικαιώματα των παιδιών-εναγόντων και των παιδιών-εναγομένων, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος άσκησης ένδικων μέσων, ασκούνται από τους γονείς ή τους κηδεμόνες τους.

8. Οικογενειακή ζωή

Όσοι υποβάλλουν αίτηση υιοθεσίας παιδιού, πριν εγκριθούν ως υποψήφιοι θετοί γονείς, διερευνώνται ενδελεχώς από τη γραμματεία του Κοινού Συμβουλίου. Τα αποτελέσματα της έρευνας παρουσιάζονται στο Κοινό Συμβούλιο, το οποίο, με βάση την έρευνα, αποφασίζει αν οι αιτούντες πληρούν ή όχι τους όρους για να εγκριθούν ως υποψήφιοι θετοί γονείς.

Ο δανικός νόμος περί υιοθεσίας, του Δεκεμβρίου του 2015, επιτρέπει μόνο την πλήρη υιοθεσία. Επί του παρόντος, ο διαπιστευμένος οργανισμός της Δανίας συνεργάζεται μόνο με κράτη προέλευσης των οποίων η νομοθεσία επιτρέπει τις υιοθεσίες με πλήρη αποκοπή των δεσμών με τους βιολογικούς γονείς.

Όσον αφορά τις εθνικές υιοθεσίες, ο δανικός νόμος περί υιοθεσίας ορίζει ότι για την υιοθεσία παιδιού ηλικίας άνω των 12 ετών απαιτείται η συναίνεσή του.

Αν το παιδί είναι ηλικίας κάτω των 12 ετών, η αρμόδια κρατική υπηρεσία πρέπει, αν το επιτρέπει η ωριμότητα του παιδιού και η φύση της υπόθεσης, να παράσχει πληροφορίες σχετικά με τη στάση του παιδιού έναντι της υιοθεσίας.

Η νομοθεσία σχετικά με την υιοθεσία υπάγεται στην αρμοδιότητα του υπουργού Κοινωνικών Υποθέσεων και Εσωτερικών.

Φιλική προς τα παιδιά δικαιοσύνη στη Δανία  PDF (499 Kb) en
Τελευταία επικαιροποίηση: 30/07/2020

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται το εκάστοτε κράτος μέλος. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες ή τα στοιχεία που περιλαμβάνονται ή για τα οποία γίνεται λόγος στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.