Άρθρο 17 - Διαθέσιμες για το κοινό πληροφορίες
Σε αστικές υποθέσεις, εφόσον ο νόμος αριθ. 2010-769 της 9ης Ιουλίου 2010, όπως τροποποιήθηκε με τον νόμο αριθ. 2014-873 για την πραγματική ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών, ο δικαστής οικογενειακών υποθέσεων μπορεί να εκδώσει διαταγή προστασίας. Το μέτρο αυτό διέπεται από τις ακόλουθες διατάξεις:
Η διαταγή προστασίας εκδίδεται στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- σε περίπτωση άσκησης βίας μεταξύ συντρόφων,
- σε περίπτωση άσκησης βίας από πρώην σύζυγο, σύντροφο ή σύνοικο,
- για ενήλικο πρόσωπο που αντιμετωπίζει την απειλή καταναγκαστικού γάμου.
Η βία που ασκείται πρέπει να έχει ως αποτέλεσμα τη θέση σε κίνδυνο ενός εκ των συντρόφων και/ή των παιδιών του. Ο δικαστής εκδίδει διαταγή προστασίας, εάν θεωρεί ότι συντρέχουν σοβαροί λόγοι για να θεωρηθούν πιθανά οι καταγγελλόμενες πράξεις βίας και ο κίνδυνος που διατρέχει το θύμα.
Ο δικαστής οικογενειακών υποθέσεων μπορεί να εκδώσει διαταγή προστασίας εκτός των διαδικασιών διαζυγίου και χωρίς να εκκρεμεί ποινική διαδικασία.
Ο δικαστής μπορεί να αποφασίσει για τα ακόλουθα μέτρα:
- απαγόρευση της συνάντησης με ορισμένα ειδικά προσδιοριζόμενα πρόσωπα και της σύναψης σχέσεων μ’ αυτά·
- απαγόρευση της οπλοκατοχής ή της οπλοφορίας·
- για τα έγγαμα ζευγάρια: έγκριση της διαμονής των συζύγων σε ξεχωριστές οικείες, με παράλληλο προσδιορισμό του/της συζύγου που θα εξακολουθήσει να διαμένει στη συζυγική κατοικία·
- για τους σύνοικους ή τους συντρόφους που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης (PACS): απόδοση της κατοικίας στο θύμα, εκτός εάν συντρέχουν ειδικές περιστάσεις·
- προσδιορισμός του τρόπου άσκησης της γονικής μέριμνας και καθορισμός συνεισφοράς για τη διατροφή και την εκπαίδευση των παιδιών, συνεισφοράς στις δαπάνες του γάμου και υλικής βοήθειας για συντρόφους που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης·
- χορήγηση άδειας προς το θύμα να αποκρύψει τον τόπο διαμονής ή κατοικίας του και να προσδιορίσει ως διεύθυνση αντικλήτου τη διεύθυνση του δικηγόρου του ή του εισαγγελέα·
- χορήγηση άδειας προς το θύμα να αποκρύψει τον τόπο διαμονής ή κατοικίας του και να προσδιορίσει ως διεύθυνση αντικλήτου για τις ανάγκες της καθημερινής ζωής τη διεύθυνση ειδικού νομικού προσώπου·
- προσωρινή έγκριση του ευεργετήματος της πενίας για το θύμα.
Τα μέτρα αυτά (ιδίως η απαγόρευση υποδοχής, συνάντησης ή σύναψης σχέσεων με ορισμένα πρόσωπα) έχουν πρωτίστως προληπτικό χαρακτήρα. Επομένως, μπορούν να εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού αριθ. 606/2013.
Είναι προσωρινά: λαμβάνονται για μέγιστη διάρκεια 6 μηνών. Μπορούν να παραταθούν αν, πριν από τη λήξη της περιόδου αυτής, ασκηθεί αγωγή διαζυγίου, δικαστικού χωρισμού ή σχετικά με την άσκηση της γονικής μέριμνας.
Διαδικασία:
Η μέση διάρκεια της διαδικασίας είναι 33 ημέρες.
Προσφυγή στο δικαστήριο: ο αιτών μπορεί να προσφύγει ενώπιον του δικαστή οικογενειακών υποθέσεων καταθέτοντας ή αποστέλλοντας αίτηση στη γραμματεία του δικαστηρίου ή με κλήτευση του καθ’ ου να προσέλθει στο δικαστήριο. Σε επείγουσες περιπτώσεις, ο αιτών μπορεί να προσφύγει στο δικαστήριο με τη διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων. Η κλήση πρέπει να επιδοθεί στον εναγόμενο και στην εισαγγελία.
Κλήση των διαδίκων: ο δικαστής οικογενειακών υποθέσεων μεριμνά για την κλήτευση των διαδίκων στην επ’ ακροατηρίου συζήτηση με κάθε πρόσφορο μέσο.
Συζήτηση στο ακροατήριο: η διαδικασία είναι προφορική. Οι διάδικοι υπερασπίζονται τον εαυτό τους, μπορούν όμως να επικουρούνται ή να εκπροσωπούνται από δικηγόρο.
Κοινοποίηση: η διαταγή προστασίας κοινοποιείται με επίδοση από δικαστικό επιμελητή, εκτός εάν το δικαστήριο αποφασίσει ότι θα την κοινοποιήσει η γραμματεία του δικαστηρίου με συστημένη επιστολή με απόδειξη παραλαβής ή δια της διοικητικής οδού σε περίπτωση σοβαρού και επικείμενου κινδύνου για την ασφάλεια προσώπου το οποίο αφορά η διαταγή προστασίας ή όταν δεν υπάρχουν άλλα μέσα κοινοποίησης.
Ο δικαστής κοινοποιεί επίσης την απόφαση στον εισαγγελέα προκειμένου να διασφαλίσει την παρακολούθηση των μέτρων που έχουν διαταχθεί. Ο εισαγγελέας διαβιβάζει την απόφαση προς ενημέρωση στην αρμόδια αστυνομία ή χωροφυλακή. Επιπλέον, εάν η διαδικασία φέρει στο φως την ύπαρξη παιδιού σε κίνδυνο, ο δικαστής παραπέμπει, μετά την ακρόαση, στις αρμόδιες ειδικές εισαγγελικές υπηρεσίες.
Αρχείο: δεν υπάρχει ειδικό αρχείο για τα μέτρα που εκδίδονται στο πλαίσιο της διαταγής προστασίας. Ωστόσο, αν το δικαστήριο διατάξει την απαγόρευση εξόδου παιδιού από τη γαλλική άδεια χωρίς την άδεια και των δύο γονέων, η απαγόρευση αυτή καταχωρίζεται στο μητρώο των καταζητούμενων προσώπων.
Ένδικα μέσα: κατά της απόφασης χωρεί έφεση εντός 15 ημερών από την κοινοποίησή της. Ο καθ’ ου μπορεί επίσης να ζητήσει την άρση ή την τροποποίηση της διαταγής προστασίας ή την προσωρινή αναστολή ορισμένων εκ των υποχρεώσεων που αυτή επιβάλλει.
Εκτέλεση της διαταγής προστασίας:
Τα μέτρα που διατάσσονται στο πλαίσιο διαταγής προστασίας είναι εκτελεστά, δηλαδή μπορούν να εφαρμοστούν αμέσως μετά την κοινοποίηση της απόφασης (ακόμη και σε περίπτωση που ο καθ’ ου ασκήσει ανακοπή), ενδεχομένως με τη συνδρομή των δημόσιων αρχών, σε περίπτωση ανάγκης.
Το προστατευόμενο πρόσωπο μπορεί να προσφεύγει στην αστυνομία ή τη χωροφυλακή σε περίπτωση παραβίασης ενός ή περισσοτέρων από τα μέτρα που διατάσσονται από το δικαστήριο οικογενειακών υποθέσεων.
Η μη συμμόρφωση με τα μέτρα αυτά συνιστά το αδίκημα που προβλέπεται και τιμωρείται σύμφωνα με το άρθρο 227-4-2 του γαλλικού ποινικού κώδικα. Το αδίκημα αυτό τιμωρείται με δύο έτη φυλάκισης και χρηματική ποινή 15.000 ευρώ.
Εάν οι γονείς ασκούν από κοινού τη γονική μέριμνα, το δικαστήριο που επιτρέπει την απόκρυψη της διεύθυνσης του θύματος πρέπει επίσης να καθορίσει τις ρυθμίσεις για τη διατήρηση της σχέσης μεταξύ του προσώπου που συνιστά απειλή και του παιδιού με τη χρήση τρίτου προσώπου ή τόπου συνάντησης, καθώς και την καταβολή της διατροφής με τραπεζικό έμβασμα.
Άρθρο 18, στοιχείο α)(i) - τις αρχές που είναι αρμόδιες να διατάσσουν μέτρα προστασίας και να εκδίδουν πιστοποιητικά σύμφωνα με τα άρθρο 5
Ο δικαστής οικογενειακών υποθέσεων διατάσσει τα μέτρα προστασίας και εκδίδει τα πιστοποιητικά που προβλέπονται στο άρθρο 5.
Το δικαστήριο οικογενειακών υποθέσεων με κατά τόπον αρμοδιότητα είναι:
- το δικαστήριο του τόπου κατοικίας της οικογένειας
- αν οι γονείς ζουν χωριστά, του δικαστηρίου του τόπου κατοικίας του γονέα με τον οποίο διαμένει συνήθως το ανήλικο τέκνο, αν η γονική μέριμνα ασκείται από κοινού από τους γονείς, ή του δικαστηρίου του τόπου κατοικίας του γονέα που ασκεί μόνος την εν λόγω μέριμνα
- στις λοιπές περιπτώσεις, το δικαστήριο του τόπου κατοικίας του διαδίκου ο οποίος δεν κίνησε τη διαδικασία.
Η αίτηση για την έκδοση πιστοποιητικού πρέπει να υποβάλλεται εις διπλούν και να περιλαμβάνει ακριβή περιγραφή των εγγράφων των οποίων γίνεται επίκληση. Δεν απαιτείται εκπροσώπηση από δικηγόρο. Κατά της απορριπτικής απόφασης μπορεί να ασκηθεί έφεση ενώπιον του προέδρου του πολυμελούς πρωτοδικείου (tribunal de grande instance), ενώ δεν απαιτείται εκπροσώπηση από δικηγόρο.
Άρθρο 18 στοιχείο α)(ii) - τις αρχές ενώπιον των οποίων μπορεί να γίνεται επίκληση μέτρου προστασίας που διατάσσεται σε άλλο κράτος μέλος και/ή οι οποίες είναι αρμόδιες να εκτελούν τον εν λόγω μέτρο
Οι αρχές ενώπιον των οποίων μπορεί να γίνεται επίκληση μέτρου προστασίας που διατάσσεται σε άλλο κράτος μέλος και/ή οι οποίες είναι αρμόδιες να εκτελούν το εν λόγω μέτρο είναι οι υπηρεσίες της αστυνομίας ή της χωροφυλακής.
Άρθρο 18 στοιχείο α)(iii) - τις αρχές που είναι αρμόδιες για τη διενέργεια της προσαρμογής μέτρων προστασίας σύμφωνα με το άρθρο 11 παράγραφος 1
Ο πρόεδρος του πολυμελούς πρωτοδικείου ή ο αντικαταστάτης του, δικάζοντας κατά τη διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων, προσαρμόζει, εφόσον απαιτείται, το μέτρο προστασίας αλλοδαπού δικαστηρίου. Η αίτηση υποβάλλεται με κλήτευση· εάν απαιτείται άμεση λήψη μέτρων, ο δικαστής των ασφαλιστικών μέτρων μπορεί να επιτρέψει την κλήτευση σε συγκεκριμένη ώρα, ακόμη και κατά τις επίσημες αργίες. Δεν απαιτείται εκπροσώπηση από δικηγόρο.
Όσον αφορά την κατά τόπον αρμοδιότητα, εφαρμόζονται οι κανόνες της νομολογίας, οι οποίοι δίνουν προτεραιότητα στις απαιτήσεις που συνδέονται με την ορθή απονομή της δικαιοσύνης. Συνεπώς, της αίτησης μπορεί να επιληφθεί ο πρόεδρος του πολυμελούς πρωτοδικείου του τόπου όπου το προστατευόμενο πρόσωπο προτίθεται να παραμείνει ή να διαμείνει.
Άρθρο 18 στοιχείο α(iv) - τα δικαστήρια στα οποία πρέπει να γίνει η υποβολή, σύμφωνα με το άρθρο 13, της αίτησης για απόρριψη αναγνώρισης και, όπου ισχύει, για εκτέλεση·
Η αίτηση για απόρριψη της αναγνώρισης ή της εκτέλεσης υποβάλλεται στον πρόεδρο του πολυμελούς πρωτοδικείου που δικάζει κατά τη διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων (ανάλογα με την υπόθεση, μπορεί να επιληφθεί ο δικαστής οικογενειακών υποθέσεων).
Η αίτηση υποβάλλεται με κλήτευση· εάν απαιτείται άμεση λήψη μέτρων, ο δικαστής των ασφαλιστικών μέτρων μπορεί να επιτρέψει την κλήτευση σε συγκεκριμένη ώρα, ακόμη και κατά τις επίσημες αργίες. Δεν απαιτείται εκπροσώπηση από δικηγόρο.
Όσον αφορά την κατά τόπον αρμοδιότητα, εφαρμόζονται οι κανόνες της νομολογίας, οι οποίοι δίνουν προτεραιότητα στις απαιτήσεις που συνδέονται με την ορθή απονομή της δικαιοσύνης. Συνεπώς, της αίτησης μπορεί να επιληφθεί ο πρόεδρος του πολυμελούς πρωτοδικείου του τόπου όπου το προστατευόμενο πρόσωπο προτίθεται να παραμείνει ή να διαμείνει.
