Uwaga: niedawno wprowadzono na tej stronie zmiany w oryginalnej wersji językowej niemiecki. Strona w wybranej przez Ciebie wersji językowej jest obecnie tłumaczona przez nasze służby tłumaczeniowe.
Do tej pory przetłumaczono ją na następujące języki: angielski
Swipe to change

Jak wnieść sprawę do sądu?

Austria
Autor treści:
European Judicial Network
Europejska sieć sądowa (w sprawach cywilnych i handlowych)

1 Czy muszę skierować sprawę do sądu czy istnieje alternatywne rozwiązanie?

Przed wniesieniem sprawy do sądu lepszym rozwiązaniem może być zastosowanie alternatywnych metod rozwiązywania sporów.

2 Czy istnieje termin, w czasie którego należy wnieść sprawę do sądu?

Terminy różnią się w zależności od sprawy. Należy w tym zakresie zasięgnąć porady prawnej.

3 Czy powinienem skierować sprawę do sądu w danym państwie członkowskim?

Zob. „Jurysdykcja – Austria”.

4 Jeżeli tak, do którego sądu w tym państwie członkowskim należy się zwrócić, biorąc pod uwagę moje miejsce zamieszkania i miejsce zamieszkania drugiej strony lub inne aspekty mojej sprawy?

Zob. „Jurysdykcja – Austria”.

5 Do którego sądu w danym państwie członkowskim powinienem się zwrócić, uwzględniając charakter sprawy i wartość przedmiotu sporu?

Zob. „Jurysdykcja – Austria”.

6 Czy mogę wytoczyć powództwo osobiście czy też muszę to zrobić przez zastępcę procesowego, na przykład adwokata?

W sprawach cywilnych i handlowych rozstrzyganych na drodze sądowej pozwy wnoszone do sądów rejonowych (Bezirksgerichte), które co do zasady są właściwe w przypadku spraw o wartości przedmiotu sporu nieprzekraczającej 15 000 euro, musi podpisać adwokat, o ile wartość przedmiotu sporu przekracza kwotę 5 000 euro. Przymus adwokacki nie dotyczy spraw, które należy wnosić do sądów rejonowych niezależnie od wartości przedmiotu sporu (tj. nawet jeżeli przekracza ona kwotę 15 000 euro). Do spraw takich należą: spory między małżonkami, zarejestrowanymi partnerami i członkami rodziny, spory dotyczące granic działek, spory dotyczące naruszenia posiadania, spory dotyczące prawa własności nieruchomości, spory wynikające ze stosunków umownych pomiędzy marynarzami, przewoźnikami i hotelarzami a ich pracodawcami, podróżnymi lub gośćmi oraz spory dotyczące wad zwierząt gospodarskich.

Przymus adwokacki nie ma także zastosowania w przypadku roszczeń dochodzonych w postępowaniu nieprocesowym (tj. postępowaniu cywilnym rozpoznawczym, którego zasady są bardziej elastyczne i mniej formalne od zasad postępowania procesowego na podstawie kodeksu postępowania cywilnego – Zivilprozessordnung, ZPO), w szczególności w postępowaniu nieprocesowym między małżonkami lub zarejestrowanymi partnerami, bądź w sprawach dotyczących praw dzieci, praw osób dorosłych niemających zdolności prawnej, sprawach dotyczących dziedziczenia, sprawach dotyczących ewidencji gruntów i budynków oraz rejestru przedsiębiorców, sprawach dotyczących bezspornych praw do zajmowania lokalu itp.

Jeżeli zastępstwo procesowe przed sądami rejonowymi nie jest obowiązkowe, każdy może wnieść do sądu pisemny pozew lub wniosek wszczynający postępowanie sądowe.

W sprawach cywilnych i handlowych wnoszonych do sądu, pozwy wnoszone do sądu krajowego (Landesgericht) muszą być co do zasady podpisane przez adwokata. Sądy krajowe są właściwe we wszystkich sprawach, które nie są objęte właściwością sądów rejonowych niezależnie od wartości przedmiotu sporu, takich jak spory dotyczące prawa własności przemysłowej i nieuczciwej konkurencji oraz wnioski o wydanie nakazu sądowego składane przez stowarzyszenia ochrony konsumentów.

Pozwów z zakresu prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych skierowanych do sądów krajowych (postępowanie na podstawie ustawy o sądach pracy i sądach społecznych – Arbeits- und Sozialgerichtsgesetz, ASGG) nie musi podpisywać adwokat. Dotyczy to w szczególności roszczeń wynikających z umowy o pracę wnoszonych przez pracowników przeciwko pracodawcom.

7 Aby wszcząć postępowanie, do kogo powinienem skierować powództwo: do biura podawczego, do kancelarii sądu czy do innego organu administracji?

Pozwy sporządzone na piśmie należy przesyłać na adres korespondencyjny sądu. Strona pragnąca osobiście wnieść pozew do sądu jest zobowiązana dostarczyć go do biura podawczego sądu (Einlaufstelle) lub wrzucić do skrzynki na listy udostępnionej przez sąd.

Jeżeli nie ma zastosowania przymus adwokacki, a strona nie jest reprezentowana przez adwokata, może ona również złożyć pozew ustnie w dowolnym dniu otwartym sądu (Amtstag, zazwyczaj raz w tygodniu) w sądzie rejonowym właściwym dla sprawy lub w sądzie rejonowym, w którego okręgu strona obecnie przebywa.

8 W jakim języku należy złożyć pozew? Czy można to zrobić ustnie czy też wyłącznie na piśmie? Czy można przesłać pozew faksem lub pocztą elektroniczną?

Językiem postępowania we wszystkich sądach jest język niemiecki. W niektórych sądach dopuszcza się także stosowanie języka burgenlandzko-chorwackiego, węgierskiego lub słoweńskiego jako języka postępowania dla grup mniejszości językowych.

Zasadniczo pozwy lub wnioski w sprawie wszczęcia postępowania wymagają formy pisemnej z własnoręcznym podpisem. Jeżeli nie ma zastosowania przymus adwokacki, a strona nie jest reprezentowana przez adwokata, może ona również złożyć pozew ustnie w sądzie rejonowym właściwym dla sprawy, jak wyjaśniono w odpowiedzi na pytanie 7 powyżej. Pozwy można składać przez internet za pośrednictwem zamkniętego systemu austriackiej platformy Elektronischer Rechtsverkehr (ERV), w którym należy się zarejestrować (co pod względem finansowym jest opłacalne jedynie dla osób wnoszących dużą liczbę pozwów do sądów austriackich). Nie przyjmuje się pozwów przesłanych za pośrednictwem poczty elektronicznej; pozwu złożonego w ten sposób nie można złożyć ponownie w prawidłowy sposób po upłynięciu odnośnego terminu. Pozwy złożone za pośrednictwem faksu nie spełniają wymogów kodeksu postępowania cywilnego (ZPO). Oryginał pozwu złożonego za pośrednictwem faksu można jednak złożyć w późniejszym terminie. Pozew taki uznaje się wówczas za złożony przed upłynięciem odnośnego terminu.

Od początku 2013 r. pisma i załączniki można składać do sądów i prokuratury przez internet, przy użyciu funkcji karty obywatela (Bürgerkarte) (karta chipowa lub podpis za pośrednictwem telefonu komórkowego) i formularzy online dostępnych na stronie internetowej austriackiego Federalnego Ministerstwa Sprawiedliwości (Elektronische Eingaben an Gerichte und Staatsanwaltschaften, www.eingaben.justiz.gv.at).

9 Czy istnieją specjalne formularze służące do wnoszenia pozwu, a jeżeli nie, to w jaki sposób należy przedstawić sprawę? Czy są jakieś elementy, które należy uwzględnić?

Obowiązkowe formularze dotyczą pozwów o wydanie warunkowego nakazu zapłaty (Mahnklagen). Wszystkie roszczenia pieniężne, których wartość nie przekracza 75 000 euro, należy wnosić do sądu w formie pozwu o wydanie nakazu zapłaty zgodnie z tą procedurą (Mahnverfahren). Odpowiednie formularze można otrzymać w sądzie lub wydrukować ze strony internetowej Federalnego Ministerstwa Sprawiedliwości (http://www.justiz.gv.at/).

Istnieje możliwość skorzystania z formularzy wniosku o wydanie nakazu sądowego rozwiązującego umowę najmu lokalu mieszkaniowego lub umowę najmu jednego lub kilku lokali użytkowych.

Zasadniczo do każdego pozwu można dołączyć dokumenty (dowody) na poparcie roszczenia (liczba egzemplarzy takich dokumentów musi odpowiadać liczbie egzemplarzy pozwu, zob. pytanie 12). Do pozwu można dołączyć wszelkie pisemne umowy o jurysdykcję lub właściwość miejscową sądu. Dotyczy to również pisemnych umów wskazujących miejsce wykonania umowy, jeżeli powód chce skorzystać z tego miejsca do celów ustalenia sądu właściwego miejscowo, oraz inne szczególne fakty istotne z punktu widzenia jurysdykcji sądu lub szczególnych rodzajów postępowania (przykładowo egzekucji należności z weksla).

10 Czy należy uiścić opłaty na rzecz sądu ? Jeżeli tak, to w jakim terminie? Czy muszę uregulować honorarium adwokata już w momencie wnoszenia pozwu?

Opłaty sądowe uiszcza się w chwili wytoczenia powództwa cywilnego przed sąd; służą one pokryciu całkowitego kosztu postępowania w pierwszej instancji. Ich wysokość uwarunkowana jest z reguły wartością przedmiotu sporu. Opłaty należy uiszczać w chwili wniesienia pozwu (osobiście w sądzie, gotówką lub kartą kredytową lub płatniczą bądź przelewem bankowym na rachunek bankowy sądu, wpisując w tytule przelewu „Gerichtsgebühren” (opłaty sądowe) oraz imiona i nazwiska / nazwy stron).

Sposób uiszczenia honorarium adwokackiego ustala się w ramach indywidualnej umowy; to samo dotyczy wysokości honorarium, chyba że płatność ustalono zgodnie z ustawą o opłatach adwokackich (Rechtsanwaltstarifgesetz) lub z ogólnymi wytycznymi dotyczącymi opłat (Allgemeine Honorar-Kriterien). Zwrotu kosztów zazwyczaj można dochodzić od strony przeciwnej dopiero po wydaniu prawomocnego wyroku, w zależności od wyniku postępowania.

11 Czy można zwrócić się o pomoc prawną?

Pomoc prawną przyznaje się osobom, które nie są w stanie pokryć kosztów postępowania bez uszczerbku dla środków na własne utrzymanie. Wniosek o przyznanie pomocy prawnej można złożyć w formie ustnej lub pisemnej w sądzie, przed którym dane postępowanie jest lub będzie prowadzone. Jeżeli siedziba danego sądu znajduje się poza okręgiem sądu rejonowego, w którym znajduje się miejsce stałego lub czasowego zamieszkania danej osoby, wniosek można także zgłosić ustnie do protokołu w sądzie rejonowym w miejscu zamieszkania takiej osoby.

Jeżeli warunki finansowe i merytoryczne są spełnione, można ubiegać się o przyznanie pomocy prawnej przed wytoczeniem powództwa na potrzeby wniesienia pozwu lub całego późniejszego postępowania.

Dodatkowe informacje dotyczące pomocy prawnej są dostępne w zakładce „Bürgerservice” (informacje dla obywateli) na stronie internetowej Federalnego Ministerstwa Sprawiedliwości (http://www.justiz.gv.at). Ze strony tej można także pobrać formularze wniosku zawierające dodatkowe informacje i porady.

12 Od którego momentu powództwo uznaje się oficjalnie za wytoczone? Czy można otrzymać od organów potwierdzenie, że sprawa została wniesiona do sądu w prawidłowy sposób?

Pozew uznaje się za wniesiony w chwili jego wpłynięcia do właściwego sądu (lub przynajmniej teoretycznie właściwego). Pozew uznaje się za wniesiony właściwie, jeżeli sąd nie stwierdzi od razu podstaw do jego odrzucenia lub wezwania do naprawienia braków (innymi słowy, jeżeli wydaje się, że pozew można rozpatrzyć zgodnie z zasadami procesowymi). Pozwy sporządzone na piśmie należy wnosić w liczbie egzemplarzy odpowiadającej liczbie stron postępowania (jeden egzemplarz dla każdej strony przeciwnej i jeden dla sądu). Jeżeli pozew zawiera braki formalne lub merytoryczne, należy spodziewać się, że sąd wystosuje instrukcje dotyczące wprowadzenia poprawek. W takich instrukcjach wskazane zostaną skutki niewprowadzenia poprawek w wyznaczonym terminie. Potwierdzenie otrzymania pozwu zazwyczaj wydaje się wyłącznie na wniosek, chyba że pozew wniesiono za pośrednictwem austriackiej platformy Elektronischer Rechtsverkehr (ERV) – w takim przypadku potwierdzenie otrzymania pozwu jest generowane automatycznie.

13 Czy można uzyskać dokładne informacje na temat terminów dalszych etapów postępowania (takich jak termin stawiennictwa w sądzie)?

W przypadku postępowania w sprawie nakazu zapłaty (Mahnverfahren) formularz pozwu zawiera już wniosek o wydanie nakazu zapłaty stanowiącego tytuł wykonawczy. Powód automatycznie uzyskuje zatem albo nakaz zapłaty stanowiący tytuł wykonawczy (Exekutionstitel – tytuł egzekucyjny), albo kopię ewentualnego sprzeciwu wniesionego w terminie przez stronę przeciwną lub zawiadomienie o takim sprzeciwie, zazwyczaj wraz z wezwaniem na rozprawę (która rozpoczyna zwykłe postępowanie). Obecnie nie obowiązuje żaden minimalny termin na wezwanie na rozprawę w postępowaniu przed sądami rejonowymi, natomiast w postępowaniu przed sądami krajowymi termin taki wynosi co najmniej 3 tygodnie.

W postępowaniu o wydanie nakazu sądowego rozwiązującego umowę najmu lokalu mieszkaniowego lub użytkowego wynajmujący musi złożyć odrębny wniosek o wydanie nakazu rozwiązania umowy stanowiącego tytuł wykonawczy. Jeżeli osoba, która otrzymuje wypowiedzenie najmu, w odpowiednim terminie (w ciągu czterech tygodni) wniesie sprzeciw, wynajmujący zostanie o tym automatycznie poinformowany (czemu przeważnie towarzyszy wezwanie na rozprawę).

Z wyjątkiem szczególnych rodzajów postępowania (takich jak postępowanie w celu uzyskania nakazu zapłaty należności, zapłaty należności z weksla lub wypowiedzenia najmu przez wynajmującego), po wpłynięciu pozwu (oraz po zakończeniu ewentualnej procedury wprowadzania do niego poprawek) w sprawach rozpoznawanych przez właściwy sąd rejonowy sąd zazwyczaj automatycznie doręcza taki pozew pozwanemu, wraz z wezwaniem na rozprawę, osobne wezwanie kierując jednocześnie do powoda. W sprawach rozpoznawanych przez sądy krajowe w chwili doręczenia pozwu pozwanego automatycznie wzywa się do złożenia pisemnej odpowiedzi na pozew (oraz poucza się go o tym, że pismo takie musi podpisać adwokat). Jeśli pozwany nie złoży odpowiedzi na pozew w wyznaczonym terminie, na wniosek powoda sąd wydaje wyrok zaoczny; w przeciwnym razie postępowanie zawiesza się. W przypadku terminowego złożenia odpowiedzi na pozew powód otrzymuje jej egzemplarz, często wraz z wezwaniem na rozprawę.

Strony mogą uzyskać informacje o dokładnym przebiegu kolejnych etapów postępowania ustalonych już przez sąd lub o bieżącym stanie postępowania (na każdym etapie postępowania) telefonicznie bezpośrednio we właściwym wydziale sądu (w jego kancelarii – Kanzlei) w godzinach urzędowania, podając sygnaturę akt.

Na posiedzeniu przygotowawczym (na pierwszej rozprawie) sąd omawia ze stronami dalsze terminy rozpraw i porządek postępowania, po czym podejmuje decyzje w tym względzie. Osobiste stawiennictwo stron jest co do zasady obowiązkowe, chyba że ich pełnomocnicy mają wystarczającą wiedzę o stanie faktycznym. Ustalony harmonogram postępowania zostaje zaprotokołowany, a kopię protokołu przesyła się stronom (lub ich pełnomocnikom). Strony muszą być informowane o zmianach w harmonogramie postępowania; w stosownych przypadkach należy takie zmiany z nimi skonsultować.

Ostatnia aktualizacja: 11/03/2021

Za wersję tej strony w języku danego kraju odpowiada właściwy punkt kontaktowy Europejskiej Sieci Sądowej (EJN). Tłumaczenie zostało wykonane przez służby Komisji Europejskiej. Jeżeli właściwy organ krajowy wprowadził jakieś zmiany w wersji oryginalnej, mogły one jeszcze nie zostać uwzględnione w tłumaczeniu. ESS ani Komisja Europejska nie ponoszą odpowiedzialności za wszelkie informacje, dane lub odniesienia zawarte w tym dokumencie. Informacje na temat przepisów dotyczących praw autorskich, które obowiązują w państwie członkowskim odpowiedzialnym za niniejszą stronę, znajdują się w informacji prawnej.