1 Είμαι αναγκασμένος να προσφύγω σε δικαστήριο ή υπάρχει άλλη εναλλακτική λύση;
Όχι, δεν είναι αναγκαίο να προσφεύγετε πάντοτε στο δικαστήριο για την επίλυση της διαφοράς σας. Ενίοτε, είναι απολύτως εφικτό να κάνετε χρήση εναλλακτικών μορφών επίλυσης των διαφορών.
2 Υπάρχει προθεσμία προσφυγής στο δικαστήριο;
Ναι, συνήθως υπάρχει, ωστόσο η προθεσμία άσκησης της αγωγής είναι διαφορετική ανά περίπτωση και δεν είναι δυνατό να δοθεί γενική απάντηση. Για τυχόν ερωτήματα, συνιστάται να επικοινωνήσετε με δικηγόρο ή με το γραφείο νομικής βοήθειας (Juridisch loket) (http://www.juridischloket.nl/)
3 Πρέπει να απευθυνθώ σε δικαστήριο του παρόντος κράτους μέλους;
Ο βασικός κανόνας είναι ότι ο εναγόμενος κλητεύεται από το δικαστήριο του κράτους μέλους της κατοικίας του.
4 Αν ναι, σε ποιο συγκεκριμένο δικαστήριο του παρόντος κράτους μέλους πρέπει να απευθυνθώ σε συνάρτηση με τον τόπο κατοικίας μου και τον τόπο κατοικίας του αντιδίκου ή με άλλα στοιχεία της υπόθεσής μου;
Εκτός αν άλλως ορίζει ο νόμος, η υπόθεσή σας πρέπει να εισαχθεί ενώπιον του πρωτοδικείου του τόπου κατοικίας του εναγομένου. Εάν δεν υπάρχει γνωστή κατοικία του εναγομένου στις Κάτω Χώρες, επίσης αρμόδιο είναι το δικαστήριο του τόπου της πραγματικής διαμονής του εν λόγω προσώπου. Ως εκ τούτου θα πρέπει να μάθετε τη διεύθυνση και τον ολλανδικό δήμο της διαμονής του εναγομένου. Εάν αυτή είναι γνωστή, μπορείτε να συμβουλευτείτε τον νόμο δικαστικής κατάταξης (Wet op de rechterlijke indeling) για να μάθετε σε ποια δικαστική περιφέρεια βρίσκεται ο τόπος της κατοικίας ή της διαμονής. Βάσει αυτού είναι εφικτός ο προσδιορισμός του πρωτοδικείου στο οποίο πρέπει να υπαχθεί η υπόθεση.
5 Σε ποιο συγκεκριμένο δικαστήριο του παρόντος κράτους μέλους πρέπει να απευθυνθώ ενόψει του είδους της υπόθεσής μου και του επίδικου ποσού;
Για την απάντηση στην παρούσα ερώτηση, παραπέμπουμε στην προηγούμενη ερώτηση. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον προσδιορισμό του δικαστηρίου στο οποίο θα εισαγάγετε την υπόθεσή σας, σάς παραπέμπουμε στη διεύθυνση rechtspraak.nl.
6 Μπορώ να απευθυνθώ στο δικαστήριο μόνος ή χρειάζεται να χρησιμοποιήσω κάποιον ενδιάμεσο, για παράδειγμα, δικηγόρο;
Στις Κάτω Χώρες, οι διάδικοι στις αστικές και εμπορικές υποθέσεις πρέπει καταρχήν να εκπροσωπούνται από δικηγόρο. Επ’ αυτού, δεν έχει καμία σημασία το κατά πόσον η υπόθεση περιλαμβάνει διαδικασία που κινείται με κλήση (κλήτευση) ή με αγωγή ή ταχεία διαδικασία, διαδικασία προσωρινής ρύθμισης κατάστασης ή, επί παραδείγματι, διαδικασία ερήμην λόγω μη παράστασης.
Εξαιρούνται μόνο οι αξιώσεις ποσού έως 25 000 ευρώ ή οι αξιώσεις που δεν έχουν αποτιμηθεί, για τις οποίες όμως σαφώς προκύπτει ότι η αξία τους δεν υπερβαίνει το ποσό των 25 000 ευρώ. Στις εν λόγω περιπτώσεις, αρμόδιο είναι το πρωτοδικείο και οι διάδικοι μπορούν να ενεργούν αυτοπροσώπως στη διαδικασία. Οι διάδικοι μπορούν επίσης να λάβουν συνδρομή από άλλα πρόσωπα εκτός από δικηγόρους, επί παραδείγματι από νομικό σύμβουλο ή δικαστικό επιμελητή.
Εάν η υπόθεση περιλαμβάνει σύμβαση απασχόλησης, συμφωνία συλλογικών διαπραγματεύσεων, διάταξη της συμφωνίας συλλογικών διαπραγματεύσεων που έχει κηρυχθεί γενικά δεσμευτική, συμφωνία πρόωρης συνταξιοδότησης, όπως αναφέρεται στον νόμο περί της σύμβασης-πλαισίου για την πρόωρη συνταξιοδότηση των δημοσίων υπαλλήλων (Wet kaderregeling vut overheidspersoneel), συμφωνία αντιπροσωπείας, μισθωτική συμφωνία ή συμφωνία μίσθωσης με δικαίωμα αγοράς, δεν είναι αναγκαία η εκπροσώπηση από δικηγόρο. Ως εκ τούτου, στις εν λόγω περιπτώσεις, το χρηματικό ύψος της αξίωσης δεν έχει σημασία.
7 Για την κίνηση της διαδικασίας, σε ποιον συγκεκριμένα πρέπει να απευθυνθώ: στην υποδοχή, στη γραμματεία του δικαστηρίου ή σε κάποια άλλη υπηρεσία;
Τα γραπτά έγγραφα με τα οποία μπορεί να κινηθεί η διαδικασία πρέπει να απευθύνονται στη γραμματεία του αρμόδιου δικαστηρίου. Είναι απαραίτητο να ληφθεί στο σημείο αυτό υπόψη η διαφορά μεταξύ της διαδικασίας που κινείται με κλήση και της διαδικασίας που κινείται με αγωγή. Στη διαδικασία που κινείται με κλήση, η κλήση επιδίδεται πρώτα στον εναγόμενο και στη συνέχεια καταχωρίζεται στη γραμματεία. Και οι δύο πράξεις πρέπει να διενεργούνται από δικαστικό επιμελητή. Στη συνέχεια, η διαδικασία διεξάγεται μέσω του πινακίου (του καταλόγου των υποθέσεων που εκδικάζονται κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης). Στη διαδικασία που κινείται με αγωγή, η αγωγή κατατίθεται απευθείας στη γραμματεία και η συνέχεια της διαδικασίας διενεργείται ομοίως μέσω της γραμματείας του αρμόδιου δικαστηρίου. Βλέπε επίσης «Επίδοση εγγράφων».
Η διαδικασία που περιγράφεται ανωτέρω θα τροποποιηθεί τα επόμενα έτη, όταν θα τεθεί σε ισχύ η νομοθεσία για τις (υποχρεωτικές) ηλεκτρονικές διαδικασίες. Η εν λόγω νομοθεσία θα εισαχθεί σταδιακά από το 2017 ως το 2021. Εν τέλει, οι ηλεκτρονικές διαδικασίες πρόκειται να καταστούν υποχρεωτικές σε όλες τις υποθέσεις όπου η νομική εκπροσώπηση είναι υποχρεωτική. Τότε οι εν λόγω υποθέσεις θα εισάγονται πάντοτε με την κατάθεση ενός εισαγωγικού της δίκης εγγράφου (procesinleiding) μέσω της δικτυακής πύλης δικαστικών υπηρεσιών (Rechtsspraak) ή ενός συνδέσμου μεταξύ της δικαστικής υπηρεσίας και του δικηγόρου. Βλ. επίσης τις πληροφορίες που αφορούν την «αυτόματη επεξεργασία».
8 Σε ποια γλώσσα πρέπει να διατυπώσω την αίτησή μου; Μπορώ να την υποβάλω προφορικά ή πρέπει να την υποβάλω οπωσδήποτε εγγράφως; Μπορώ να την υποβάλω με τηλεομοιοτυπία ή με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο;
Στις Κάτω Χώρες, η επίσημη γλώσσα της διαδικασίας ενώπιον δικαστηρίου είναι η ολλανδική, πράγμα που σημαίνει ότι η κλήση ή η (γραπτή) αγωγή με την οποία κινείται η διαδικασία πρέπει να έχει συνταχθεί στην ολλανδική γλώσσα. Κατ’ εξαίρεση, τα δικονομικά έγγραφα υπόθεσης που εκκρεμεί ενώπιον δικαστηρίου της επαρχίας Friesland μπορούν να συνταχθούν στη φριζική γλώσσα.
Τα έγγραφα μπορούν επίσης να κατατίθενται στη γραμματεία του πρωτοδικείου μέσω τηλεομοιοτυπίας. Τα έγγραφα που αποστέλλονται μέσω τηλεομοιοτυπίας και παραλαμβάνονται από τη γραμματεία πριν από τις 24:00 της τελευταίας ημέρας θεωρούνται ότι έχουν κατατεθεί εντός της προθεσμίας. Εξαιρούνται από τον εν λόγω κανόνα: οι αιτήσεις στις οικογενειακές υποθέσεις, οι οποίες δεν γίνονται δεκτές εάν αποστέλλονται μέσω τηλεομοιοτυπίας. Δεν είναι δυνατή η κατάθεση εγγράφων μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Από το 2017 ως το 2021, οι ηλεκτρονικές διαδικασίες θα εισαχθούν διαδοχικά σε όλες τις υποθέσεις του αστικού και του διοικητικού δικαίου. Εάν για το είδος της υπόψη υπόθεσης έχει τεθεί σε ισχύ η ηλεκτρονική διαδικασία, η αγωγή μπορεί να ασκηθεί ενώπιον του δικαστηρίου ηλεκτρονικά μέσω της δικτυακής πύλης των δικαστικών υπηρεσιών.
9 Υπάρχουν ειδικά έντυπα για την άσκηση αγωγής; Αν όχι, πώς κινείται η διαδικασία; Ο φάκελος της αγωγής πρέπει να περιλαμβάνει υποχρεωτικά ορισμένα στοιχεία;
Ο νόμος τάσσει ειδικές προδιαγραφές όσον αφορά το περιεχόμενο της κλήσης ή της (γραπτής) αγωγής που κινεί τη διαδικασία. Βάσει της νέας νομοθεσίας που καθιστά εφικτή την ηλεκτρονική διαδικασία, μόνον ένας τρόπος απομένει για την κίνηση της διαδικασίας. Η εν λόγω νομοθεσία θα εισαχθεί σταδιακά από τον Σεπτέμβριο του 2017 ως το 2021. Για περαιτέρω πληροφορίες, γίνεται παραπομπή στους Εθνικούς δικονομικούς κανόνες για την αστική κλήτευση στο δικαστήριο (Landelijk Procesreglement voor civiele dagvaardingen bij de rechtbanken) (στα Rechtbanken (Πρωτοδικεία), Handel (Εμποροδικεία)) και τους δικονομικούς κανόνες της δίκης που κινείται με αγωγή στο εμπορικό πολιτικό τμήμα/δικαστήριο σε ταχεία διαδικασία (Procesreglement voor verzoekschriftenprocedure sector civiel handel/voorzieningenrechter).
Διαδικασία που κινείται με κλήση
Στη διαδικασία που κινείται με κλήση, ο δικαστικός επιμελητής επιδίδει πρώτα την κλήση στον εναγόμενο κι έπειτα την καταχωρίζει στη γραμματεία του δικαστηρίου. Η κλήση πρέπει να περιέχει: το όνομα του ενάγοντος, την αξίωση, το όνομα του εναγόμενου, τη βάση της αξίωσης και τα έγγραφα που την στοιχειοθετούν και τα οποία καταθέτει ο ενάγων προς τεκμηρίωση της αξίωσης. Η κλήση ορίζει επίσης την ημερομηνία της προφορικής ακρόασης και το δικαστήριο που θα εκδικάσει την υπόθεση.
Ο φάκελος πρέπει να περιέχει τα εξής έγγραφα:
- το πρωτότυπο της κλήσης
- εάν η κλήση πρέπει να επιδοθεί στην αλλοδαπή, τα πρωτότυπα έγγραφα που αποδεικνύουν την ορθή επίδοση
- αποδεικτικά στοιχεία της κρατικής νομικής συνδρομής ή δήλωση εισοδήματος ή αντίγραφο της αίτησης για χορήγηση κρατικής νομικής συνδρομής ή της δήλωσης εισοδήματος
- αποδεικτικά στοιχεία της επιλογής της κατοικίας του εναγομένου
- τα σχετικά (έγγραφα) των οποίων θα γίνει επίκληση στη διαδικασία
- τη γνωστοποίηση του κατά πόσον είχε προηγηθεί διαμεσολάβηση, ενώ στις υποθέσεις που παρατίθενται παρακάτω, κατατίθενται επίσης αντίγραφα των εξής εγγράφων:
- αν ασκείται αγωγή αποζημίωσης των εξόδων κατάσχεσης, αντίγραφο των εγγράφων της κατάσχεσης
- σε περιπτώσεις παραπομπής, η απόφαση παραπομπής και τα έγγραφα που περιλαμβάνονται στην παραπομπή:
- εάν η κλήση πρέπει να δημοσιευτεί ή να μεταφραστεί σε ξένη γλώσσα, τα έγγραφα που να αποδεικνύουν τη μετάφραση.
Διαδικασία που κινείται με αγωγή
Σε διαδικασία που κινείται με αγωγή, η αγωγή κατατίθεται απευθείας στη γραμματεία και η υπόλοιπη διαδικασία διενεργείται ομοίως μέσω της γραμματείας του αρμόδιου δικαστηρίου.
Ο φάκελος πρέπει να περιέχει τα εξής έγγραφα:
- ονοματεπώνυμο και τόπο κατοικίας ή, ελλείψει τόπου κατοικίας στις Κάτω Χώρες, τον τόπο πραγματικής διαμονής του ενάγοντος, καθώς και
- το όνομα, τη διεύθυνση, τον τόπο κατοικίας και, ελλείψει τόπου κατοικίας στις Κάτω Χώρες, τον τόπο της πραγματικής διαμονής κάθε εναγομένου και ενδιαφερόμενου μέρους, στον βαθμό που τη γνωρίζει ο ενάγων, καθώς και
- σαφή περιγραφή της αγωγής και της νόμιμης βάσης της, περιλαμβανομένης της βάσης της κατά τόπον αρμοδιότητας του δικαστηρίου, καθώς και
- το όνομα και τον τηλεφωνικό αριθμό του δικηγόρου που έχει οριστεί για την υπόθεση.
Κάθε διάδικος που επικαλείται οποιοδήποτε έγγραφο στην κλήση, σε γραπτή κατάθεση ή την περίληψη πρέπει να εσωκλείσει αντίγραφο του εν λόγω εγγράφου.
10 Χρειάζεται να καταβληθούν τέλη στο δικαστήριο; Αν ναι, πότε; Η αμοιβή του δικηγόρου προκαταβάλλεται;
Με την άσκηση της αγωγής πρέπει να καταβληθούν δικαστικά τέλη. Το ποσό τους εξαρτάται από τη φύση και το ποσό της διαφοράς. Στην πράξη είθισται να προκαταβάλλει ο δικηγόρος σας το εν λόγω ποσό και στη συνέχεια αυτός να το χρεώνει σε εσάς. Εάν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας είναι αναγκαία η κλήση πραγματογνώμονα (επί παραδείγματι, ελεγκτή, ιατρικού εμπειρογνώμονα ή τεχνικού πραγματογνώμονα), το δικαστήριο θα επιβαρύνει τελικά τον ηττηθέντα διάδικο με τα έξοδα, εκτός αν αποφασίσει διαφορετικά (επί παραδείγματι, σε οικογενειακές υποθέσεις, όπου τα έξοδα συνήθως φέρει ο διάδικος που τα προκάλεσε). Το ίδιο ισχύει επίσης για τα έξοδα των μαρτυρικών καταθέσεων ή άλλων τύπων αποδεικτικών στοιχείων.
Οι δικηγόροι χρεώνουν αμοιβή για τις ενέργειές τους, που υπολογίζεται σε ωριαία βάση (με/χωρίς ΦΠΑ), εκτός αν υπάρχει δικαίωμα χορήγησης κρατικής νομικής συνδρομής (βλέπε επίσης την ερώτηση 11). Καταρχήν, οι αμοιβές των δικηγόρων στις Κάτω Χώρες δεν είναι πάγιες. Συνιστάται να λάβετε εγκαίρως πληροφορίες για το θέμα αυτό από τον δικηγόρο που σας εκπροσωπεί ή από τον ολλανδικό δικηγορικό σύλλογο (Nederlandse orde van Advocaten). Οι περισσότεροι δικηγόροι ζητούν προκαταβολή και στη συνέχεια, με βάση τις υπηρεσίες που παρείχαν κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, συντάσσουν το τελικό τιμολόγιο.
11 Μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής;
Στις Κάτω Χώρες διατίθεται η δυνατότητα χορήγησης κρατικής νομικής συνδρομής (ευεργετήματος πενίας). Όποιος χρειάζεται νομική υποστήριξη, αλλά δεν είναι σε θέση να ανταποκριθεί οικονομικά, μπορεί να ζητήσει συνεισφορά για τα νομικά έξοδα. Στη συνέχεια, το συμβούλιο νομικής συνδρομής (Raad voor rechtsbijstand) καλύπτει μέρος των εξόδων του δικηγόρου, ωστόσο και ο διάδικος οφείλει να καταβάλει ένα μερίδιο. Η εν λόγω συνεισφορά του διαδίκου εξαρτάται από την οικονομική του κατάσταση. Η αίτηση κατατίθεται από τον δικηγόρο στο συμβούλιο νομικής συνδρομής. Οι προϋποθέσεις επιλεξιμότητας μπορούν να αναζητηθούν στον δικτυακό τόπο του συμβουλίου νομικής συνδρομής (http://www.rvr.org/).
12 Από ποιο χρονικό σημείο και εξής η αγωγή μου θεωρείται επισήμως ασκηθείσα; Θα μου δώσουν οι αρχές πληροφορίες για το κατά πόσον η αγωγή μου έχει ασκηθεί εγκύρως;
Στη διαδικασία που κινείται με κλήση, η εκκρεμοδικία άρχεται την ημερομηνία της κλήσης. H κλήση κατατίθεται από τον ενάγοντα στη γραμματεία το αργότερο την τελευταία ημέρα λειτουργίας της γραμματείας πριν από την ημερομηνία του πινακίου που ορίζεται στην κλήση (προγραμματισμένη ημερομηνία για την προφορική ακρόαση). Ο γραμματέας εισάγει την υπόθεση στο πινάκιο της μονομελούς σύνθεσης.
Η εκκρεμοδικία παύει αν η κλήση δεν κατατέθηκε στη γραμματεία έως την ανωτέρω αναφερόμενη προθεσμία, εκτός αν καταρτίστηκε έγκυρη επαναφορά κλήσης σε διάστημα δύο εβδομάδων από την ημερομηνία του πινακίου που ορίζεται στην κλήση.
Στη διαδικασία που κινείται με αγωγή, η εκκρεμοδικία άρχεται από την κατάθεση της αγωγής στη γραμματεία.
Γενικά, δεν αποστέλλεται επιβεβαίωση της έγκυρης εισαγωγής της υπόθεσης. Στις υποθέσεις που εισάγονται με κλήση, εάν η κλήση φέρει ορισμένο ελάττωμα, ενίοτε επιτρέπεται στον ενάγονται να το διορθώσει. Το ίδιο ισχύει στη διαδικασία που κινείται με αγωγή. Ωστόσο, η γραμματεία δεν είναι υποχρεωμένη να παράσχει την εν λόγω δυνατότητα.
Στην υποχρεωτική ηλεκτρονική διαδικασία, το ηλεκτρονικό σύστημα καταρτίζει επιβεβαίωση παραλαβής που περιλαμβάνεται στον ηλεκτρονικό φάκελο της υπόθεσης. Οι διάδικοι μπορούν οποτεδήποτε να συμβουλεύονται ηλεκτρονικά τα έγγραφα.
13 Θα λάβω λεπτομερείς πληροφορίες για το χρονοδιάγραμμα των γεγονότων που θα ακολουθήσουν την προσφυγή στο δικαστήριο (π.χ. όσον αφορά το πότε θα πρέπει να εμφανιστώ στο δικαστήριο);
Ακριβείς πληροφορίες για το χρονοδιάγραμμα της διαδικασίας δεν μπορούν να δοθούν αμέσως από τη γραμματεία του δικαστηρίου ή με την άσκηση της αγωγής. Φυσικά, θα ενημερωθείτε για τον χρόνο που θα εκδικαστεί τελικά η υπόθεσή σας. Γενικά, ο δικηγόρος ή η γραμματεία θα είναι σε θέση να σας πουν περίπου πότε θα εκδικαστεί η υπόθεση, αλλά δεν υπάρχει δικαίωμά σας να λάβετε γνωστοποιήσεις αυτού του είδους.
