1 Είμαι αναγκασμένος να προσφύγω σε δικαστήριο ή υπάρχει άλλη εναλλακτική λύση;
Θα ήταν ίσως προτιμότερο να χρησιμοποιήσει κανείς εναλλακτικούς τρόπους επίλυσης των διαφορών. Βλέπε σχετικό θέμα.
2 Υπάρχει προθεσμία προσφυγής στο δικαστήριο;
Οι περίοδοι παραγραφής διαφέρουν ανάλογα με την περίπτωση. Το ζήτημα των περιόδων παραγραφής μπορεί να διευκρινιστεί με τη λήψη νομικών συμβουλών ή με τη βοήθεια υπηρεσίας ενημέρωσης των πολιτών ως προς την προσφυγή στη δικαιοσύνη.
3 Πρέπει να απευθυνθώ σε δικαστήριο του παρόντος κράτους μέλους;
Βλέπε το θέμα «Αρμοδιότητα δικαστηρίων».
4 Αν ναι, σε ποιο συγκεκριμένο δικαστήριο του παρόντος κράτους μέλους πρέπει να απευθυνθώ σε συνάρτηση με τον τόπο κατοικίας μου και τον τόπο κατοικίας του αντιδίκου ή με άλλα στοιχεία της υπόθεσής μου;
Βλέπε το θέμα «Αρμοδιότητα δικαστηρίων».
5 Σε ποιο συγκεκριμένο δικαστήριο του παρόντος κράτους μέλους πρέπει να απευθυνθώ ενόψει του είδους της υπόθεσής μου και του επίδικου ποσού:
Βλέπε το θέμα «Αρμοδιότητα δικαστηρίων».
6 Μπορώ να απευθυνθώ στο δικαστήριο μόνος ή χρειάζεται να χρησιμοποιήσω κάποιον ενδιάμεσο, για παράδειγμα, δικηγόρο;
Σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι απαραίτητες οι υπηρεσίες δικαστικού επιμελητή όταν η διαδικασία πρέπει να κινηθεί με κλήση που επιδίδεται από τον προσφεύγοντα στη δικαιοσύνη στον αντίδικό του. Η κλήση επιδίδεται μόνο από δικαστικό επιμελητή. Αυτό ισχύει στην περίπτωση διαδικασίας ενώπιον του πολυμελούς πρωτοδικείου (tribunal de grande instance), με την εξαίρεση των διαδικασιών στις οποίες δεν είναι υποχρεωτική η παρουσία δικηγόρου. Σημειώνεται ότι η προσφυγή στο δικαστήριο με κλήση είναι υποχρεωτική για τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων (référés). Στις υποθέσεις διαζυγίου, στις οποίες είναι υποχρεωτική η παράσταση δικηγόρου, η διαδικασία κινείται με αίτηση.
Ο δικαστής ανηλίκων επιλαμβάνεται κατόπιν αίτησης που υποβάλλεται από έναν από τους γονείς, από τον κηδεμόνα ή από τον ίδιο τον ανήλικο.
Η κλήση είναι υποχρεωτική ενώπιον του δικαστή της εκτέλεσης, με την εξαίρεση των διαδικασιών εκτέλεσης αποφάσεων οι οποίες σχετίζονται με αποβολή από μίσθιο.
Η κλήση δεν είναι υποχρεωτική ενώπιον του μονομελούς πρωτοδικείου (tribunal d'instance) για αγωγές η αξία του αντικειμένου των οποίων δεν υπερβαίνει τα 4.000 EUR, καθώς και για τη διαδικασία διαταγής πληρωμής η οποία σχετίζεται με συμβατικές ή εκ του νόμου απαιτήσεις ορισμένου ποσού.
Η διαδικασία διαταγής πληρωμής ενώπιον του εμποροδικείου (tribunal de commerce), που επιτρέπει την προσφυγή σ’ αυτό με απλή αίτηση, αφορά απαιτήσεις που προέρχονται από τραβηκτική, συναλλαγματική, γραμμάτιο ή πίνακα εκχώρησης. Στις λοιπές υποθέσεις, η προσφυγή στο δικαστήριο γίνεται με κλήση.
Η προσφυγή ενώπιον του εργατοδικείου (conseil des prud’hommes) μπορεί να διατυπωθεί με συστημένη επιστολή ή απευθείας στη γραμματεία του δικαστηρίου, γραπτώς ή προφορικώς.
Η προσφυγή ενώπιον του δικαστηρίου αγροτικών μισθώσεων (tribunal paritaire des baux ruraux) γίνεται με συστημένη επιστολή με απόδειξη παραλαβής, η οποία απευθύνεται στη γραμματεία του δικαστηρίου, με την εξαίρεση των υποθέσεων όπου η κίνηση διαδικασίας υπόκειται στην υποχρέωση δημοσίευσης στο κτηματολόγιο και όπου οι ενέργειες του δικαστικού επιμελητή είναι υποχρεωτικές.
Το δικαστήριο κοινωνικών υποθέσεων (tribunal des affaires sociales) δεν μπορεί να επιληφθεί παρά μόνο μετά από προηγούμενη προσφυγή ενώπιον της επιτροπής φιλικού διακανονισμού. Η αγωγή υποβάλλεται με επιστολή ή δήλωση που κατατίθεται στη γραμματεία.
Οι διάδικοι μπορούν επίσης να προσφύγουν στο δικαστήριο με κοινή αίτηση, δηλαδή με από κοινού ενέργεια με την οποία υποβάλλουν τις αξιώσεις τους ενώπιον του δικαστή. Η εν λόγω αίτηση διαβιβάζεται στη γραμματεία.
Καταρχήν, ενώπιον του πολυμελούς πρωτοδικείου, η εκπροσώπηση από δικηγόρο είναι υποχρεωτική, με την εξαίρεση των υποθέσεων που αφορούν εμπορικές μισθώσεις, ασφαλιστικά μέτρα, εκτός σε θέματα εμπορικών μισθώσεων, ασφαλιστικών μέτρων, έκπτωση από το δικαίωμα άσκησης της γονικής μέριμνας ή αφαίρεση αυτής και της κήρυξης παιδιού σε εγκατάλειψη. Η εκπροσώπηση από δικηγόρο του δικαστή οικογενειακών υποθέσεων δεν είναι υποχρεωτική όσον αφορά την ανάθεση της γονικής μέριμνας, τις διαδικασίες μετά το διαζύγιο, τη γονική μέριμνα, τον καθορισμό της συνεισφοράς στα βάρη του γάμου και τις υποχρεώσεις διατροφής.
Η εκπροσώπηση από δικηγόρο δεν είναι υποχρεωτική ενώπιον του εμποροδικείου, του μονομελούς πρωτοδικείου, του δικαστή της εκτέλεσης, του δικαστή ανηλίκων, του δικαστηρίου κοινωνικών υποθέσεων, του εργατοδικείου και του δικαστηρίου αγροτικών μισθώσεων.
7 Για την κίνηση της διαδικασίας, σε ποιον συγκεκριμένα πρέπει να απευθυνθώ: στην υποδοχή, στη γραμματεία του δικαστηρίου ή σε κάποια άλλη υπηρεσία;
Για κάθε αίτημα παροχής πληροφοριών, θα πρέπει να απευθύνεστε στις υπηρεσίες εξυπηρέτησης του κοινού του εκάστοτε δικαστηρίου. Επιπλέον, στα περισσότερα δικαστήρια, κέντρα νομικής αρωγής (maisons de justice et du droit) και δημαρχεία παρέχονται δωρεάν νομικές συμβουλές.
Για να προσφύγετε στη δικαιοσύνη, πρέπει να απευθυνθείτε στη γραμματεία του δικαστηρίου.
8 Σε ποια γλώσσα πρέπει να διατυπώσω την αίτησή μου; Μπορώ να την υποβάλω προφορικά ή πρέπει να την υποβάλω οπωσδήποτε εγγράφως; Μπορώ να την υποβάλω με τηλεομοιοτυπία ή με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο;
Τα γαλλικά είναι η μόνη γλώσσα που γίνεται δεκτή. Οι διάδικοι μπορούν να επικουρούνται από διερμηνέα κατά την επ’ ακροατηρίου συζήτηση, αλλά ο δικαστής δεν είναι υποχρεωμένος να χρησιμοποιήσει της υπηρεσίες διερμηνέα αν γνωρίζει τη γλώσσα στην οποία εκφράζεται ο διάδικος.
Καταρχήν, η αίτηση πρέπει να είναι γραπτή. Ωστόσο, ενώπιον του εργατοδικείου και στο πλαίσιο της διαδικασίας δήλωσης ενώπιον της γραμματείας του μονομελούς πρωτοδικείου, μπορεί να διατυπωθεί προφορικά και να καταχωριστεί με φροντίδα της γραμματείας.
Η προσφυγή ενώπιον του εργατοδικείου μπορεί επίσης να προκύψει κατόπιν εκούσιας παράστασης των διαδίκων ενώπιον του τμήματος συμβιβασμών του εν λόγω δικαστηρίου.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, δεν επιτρέπεται η προσφυγή ενώπιον πολιτικού δικαστηρίου μέσω τηλεομοιοτυπίας ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
9 Υπάρχουν ειδικά έντυπα για την άσκηση αγωγής; Αν όχι, πώς κινείται η διαδικασία; Ο φάκελος της αγωγής πρέπει να περιλαμβάνει υποχρεωτικά ορισμένα στοιχεία;
Η μόνη διαδικασία για την οποία υπάρχει έντυπο αίτησης είναι η δήλωση στη γραμματεία του μονομελούς πρωτοδικείου. Όσον αφορά τις λοιπές διαδικασίες, ο φάκελος πρέπει να περιλαμβάνει τα στοιχεία που αφορούν τον ενάγοντα και τον αντίδικο, καθώς και τα στοιχεία που σχετίζονται με το αντικείμενο της διαφοράς, που πρέπει να υποβληθούν, ανάλογα με την περίπτωση, στη γραμματεία κατά τον χρόνο κίνησης της διαδικασίας ή στο δικαστήριο κατά τον χρόνο της επ’ ακροατηρίου διαδικασίας.
10 Χρειάζεται να καταβληθούν τέλη στο δικαστήριο; Αν ναι, πότε; Η αμοιβή του δικηγόρου προκαταβάλλεται;
Καταρχήν, οι διαδικαστικές πράξεις δεν υπόκεινται σε τέλος υπέρ του δημοσίου, πλην εκείνων που αφορούν τα εμπορικά δικαστήρια – για τα οποία υπάρχει πίνακας εξόδων γραμματείας.
Ωστόσο, από την έκδοση του διατάγματος 2011-1202 της 28ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με τα δικαιώματα υπέρ του ταμείου αποζημίωσης των πρακτικών δικηγόρων παρ’ εφέταις (avoués) και με το τέλος υπέρ νομικής συνδρομής, καταβάλλεται τέλος 35 EUR κατά την υποβολή της αίτησης. Η καταβολή μπορεί να γίνει στη γραμματεία του δικαστηρίου με τραπεζική κάρτα.
Σε περίπτωση έφεσης, προστίθεται το ποσό των 150 EUR, το οποίο καταβάλλεται και από τα δύο μέρη υπέρ του ταμείου αποζημίωσης των πρακτικών δικηγόρων παρ’ εφέταις (avoués), των οποίων το επάγγελμα συγχωνεύθηκε με εκείνο του δικηγόρου από την 1η Ιανουαρίου 2012, ημερομηνία από την οποία οι υπηρεσίες τους δεν είναι πλέον υποχρεωτικές.
Τα έξοδα καλύπτουν τις δαπάνες που προκύπτουν από τη διεξαγωγή της διαδικασίας. Ειδικότερα, περιλαμβάνουν τις αποζημιώσεις των μαρτύρων, τις αμοιβές των πραγματογνωμόνων και τα έξοδα των δικαστικών επιμελητών και των δικηγόρων πέραν της αμοιβής τους. Ορισμένα έξοδα μπορούν να καταβληθούν στην αρχή ή κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Μετά το πέρας της διαδικασίας, τα δικαστικά έξοδα βαρύνουν, καταρχήν, τον ηττημένο διάδικο με απόφαση του δικαστή, εκτός αν ο εν λόγω διάδικος λαμβάνει νομική συνδρομή.
Η αμοιβή του δικηγόρου αποτελεί αντικείμενο συμφωνίας που συνάπτεται με τον πελάτη. Ο δικηγόρος μπορεί να ζητήσει από τον πελάτη του την προκαταβολή ενός ποσού επί της αμοιβής του, προτού αναλάβει την υπόθεση ή κατά τη διάρκεια αυτής.
11 Μπορώ να τύχω νομικής συνδρομής;
Ο αιτών δικαιούται νομική συνδρομή αν το εισόδημά του δεν υπερβαίνει ένα ανώτατο όριο το οποίο επανεξετάζεται σε ετήσια βάση (929 EUR το 2012 για πλήρη νομική συνδρομή και 1.393 EUR για μερική νομική συνδρομή). Τα όρια μπορούν να τροποποιηθούν ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του αιτούντος (βλ. θέμα «Νομική συνδρομή — Γαλλία»)
12 Από ποιο χρονικό σημείο και εξής η αγωγή μου θεωρείται επισήμως ασκηθείσα; Θα μου δώσουν οι αρχές πληροφορίες για το κατά πόσον η αγωγή μου έχει ασκηθεί εγκύρως;
Το δικαστήριο επιλαμβάνεται της υπόθεσης ως εξής:
- για διαδικασίες στο πλαίσιο των οποίων η κλήση είναι υποχρεωτική, με την υποβολή αντιγράφου της κλήσης στη γραμματεία·
- για τις υπόλοιπες διαδικασίες, με την υποβολή ή την καταχώριση της αίτησης στη γραμματεία του δικαστηρίου.
Ο αιτών δεν λαμβάνει καμία επιβεβαίωση ως προς την εγκυρότητα της προσφυγής του στο δικαστήριο.
13 Θα λάβω λεπτομερείς πληροφορίες για το χρονοδιάγραμμα των γεγονότων που θα ακολουθήσουν την προσφυγή στο δικαστήριο (π.χ. όσον αφορά το πότε θα πρέπει να εμφανιστώ στο δικαστήριο);
Η γραμματεία του δικαστηρίου μπορεί να παράσχει πληροφορίες σχετικά με την πορεία της διαδικασίας και την ορισθείσα ημερομηνία συζήτησης.
Σχετικοί σύνδεσμοι
Δικτυακός τόπος του Υπουργείου Δικαιοσύνης
