Na niniejszej stronie przedstawiono w skrócie informacje na temat różnych zawodów prawniczych.
W tej części zamieszczono zarys informacji na temat zawodów prawniczych (opis, warunki dostępu do zawodu itp.).
W Luksemburgu sądy dzielą się na dwa typy: sądy powszechne i sądy administracyjne. Organizacja ta opiera się na kryterium charakteru sprawy.
Sądownictwo powszechne obejmuje trzy sądy pokoju (Justices de Paix), dwa sądy okręgowe (Tribunaux d'arrondissement), Sąd Najwyższy obejmujący Sąd Apelacyjny (Cour d'appel) oraz Sąd Kasacyjny (Cour de cassation). Sądy te co do zasady są właściwe w sprawach cywilnych, gospodarczych, karnych oraz z zakresu prawa pracy. Korpus sądownictwa powszechnego stanowią zarówno sędziowie (magistrats du siège), jak i prokuratorzy (magistrature debout).
Sądownictwo administracyjne obejmuje jeden Sąd Administracyjny (Tribunal administratif) i jeden Trybunał Administracyjny (Cour administrative). Sądy te rozpoznają sprawy o charakterze administracyjnym i podatkowym (podatki bezpośrednie).
Trybunał Konstytucyjny (Cour constitutionnelle) składa się z sędziów i prokuratorów będących członkami korpusu sądownictwa powszechnego oraz administracyjnego. Przeprowadza on kontrolę zgodności ustaw z konstytucją, która jest najważniejszą normą prawną w państwie.
Istnieją dwie drogi umożliwiające dostęp do zawodu sędziego i prokuratora.
Rekrutacja przyszłych sędziów i prokuratorów, czyli asesorów sądowych i asesorów prokuratorskich (attachés de justice), odbywa się w drodze konkursu. Aby przystąpić do konkursu należy spełnić następujące warunki:
Konkurs organizuje komisja odpowiedzialna za rekrutację i szkolenie asesorów sądowych i prokuratorskich, złożona wyłącznie z sędziów i prokuratorów, dalej zwana „komisją”. Konkurs składa się z trzech zadań pisemnych, które dotyczą prawa cywilnego i postępowania cywilnego, prawa karnego i postępowania karnego, a także prawa administracyjnego i postępowania administracyjnego. Zadania te polegają zasadniczo na sporządzeniu projektu wyroku lub postanowienia. Aby pomyślnie zdać konkurs, kandydat musi uzyskać co najmniej trzy piąte punktów za wszystkie zadania oraz co najmniej połowę możliwych punktów za każde zadanie. Na podstawie ostatecznych ocen komisja sporządza ranking kandydatów. Rekrutacja odbywa się według kolejności w rankingu.
W tym przypadku chodzi o dodatkowy sposób prowadzenia rekrutacji, z którego korzysta się w przypadku niewyłonienia w drodze konkursu odpowiedniej liczby asesorów sądowych i asesorów prokuratorskich określanej corocznie przez Ministra Sprawiedliwości.
Aby móc przedstawić swoją kandydaturę, należy:
Komisja zaprasza kandydatów na indywidualne rozmowy. W rozmowach uczestniczy specjalista z zakresu psychologii, który wydaje opinię z uzasadnieniem dotyczącą każdego kandydata. Do kryteriów wyboru kandydata należą wyniki egzaminów końcowych uzyskane po zakończeniu dodatkowego kursu prawa luksemburskiego oraz egzaminu końcowego po odbyciu stażu sądowego, doświadczenie zawodowe, ewentualne dodatkowe kwalifikacje, a także ewentualny dorobek naukowy. Wyboru kandydatów dokonuje komisja.
Konstytucja gwarantuje sędziom niezawisłość i niezależność od władzy politycznej. Są oni zatem nieusuwalni. Sędzia może zostać usunięty lub zawieszony w wykonywaniu swoich czynności tylko na podstawie wyroku. Sędziego można przenieść wyłącznie w drodze nowej nominacji i za jego zgodą. Jednakże w przypadku poważnych problemów zdrowotnych lub nagannego zachowania może on zostać zawieszony, odwołany bądź przeniesiony na zasadach określonych w ustawie.
Funkcji sędziego i prokuratora nie można łączyć z funkcją członka rządu, mandatem posła, urzędem burmistrza, funkcją radnego, jakimkolwiek zatrudnieniem w instytucji publicznej lub prywatnej, funkcją notariusza, komornika, służbą wojskową i stanem duchownym, jak również z zawodem adwokata. Sędziowie i prokuratorzy są bezstronni i mają obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej. Ich wynagrodzenie jest określone w ustawie.
Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej poświęconej zawodom sędziego i prokuratora w portalu Ministerstwa Sprawiedliwości.
Wykonywanie zawodu adwokata określa znowelizowana ustawa z dnia 10 sierpnia 1991 r. o zawodzie adwokata.
Zawód adwokata jest zawodem wolnym i niezależnym. Zawód adwokata można wykonywać indywidualnie. Adwokaci mogą zrzeszać się w podmioty o osobowości prawnej. Tylko adwokaci są uprawnieni do świadczenia pomocy prawnej lub reprezentowania stron, wszczynania postępowania w ich imieniu oraz występowania przed wszelkimi sądami, otrzymywania w toku sprawy pism sądowych i dokumentów w celu przedłożenia ich sądowi, sporządzania i podpisywania pism niezbędnych do zapewnienia zgodności postępowania z wymogami formalnymi oraz prowadzenia sprawy aż do wydania wyroku.
Jedynie adwokaci mogą udzielać porad prawnych w sposób zorganizowany i za wynagrodzeniem, a także sporządzać dokumenty prywatne. Adwokaci reprezentują swoich klientów lub udzielają im porad prawnych również przed sądami międzynarodowymi, takimi jak Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz Europejski Trybunał Praw Człowieka. Są oni zobowiązani do przestrzegania tajemnicy zawodowej – obowiązek ten ma charakter zasady porządku publicznego, a jego naruszenie podlega sankcji karnej.
Aby móc wykonywać zawód adwokata w Luksemburgu, należy zostać wpisanym na listę adwokatów Wielkiego Księstwa Luksemburga. Ta sama reguła dotyczy adwokatów europejskich zamierzających wykonywać w Luksemburgu swój zawód, do czego uprawnia ich tytuł zawodowy uzyskany w państwie pochodzenia.
Lista adwokatów jest podzielona na sześć części:
Lista I: adwokaci uprawnieni do występowania przed sądami wyższej instancji (avocat à la Cour);
lista II: adwokaci;
lista III: adwokaci honorowi;
Lista IV: adwokaci z Unii Europejskiej wykonujący zawód na podstawie tytułu zawodowego uzyskanego w państwie pochodzenia;
Lista V: osoby prawne zrzeszające adwokatów działające w charakterze adwokatów uprawnionych do występowania przed sądami wyższej instancji;
Lista VI: pozostałe osoby prawne zrzeszające adwokatów.
Aby zostać wpisanym na listę adwokatów w Luksemburgu, należy spełnić następujące wymogi:
Kilka wyjaśnień dotyczących wymogów językowych:
Adwokaci indywidualni wpisani na listę muszą władać językiem ustawodawstwa w rozumieniu ustawy z dnia 24 lutego 1984 r. o systemie języków, a także wszystkimi pozostałymi językami koniecznymi do wykonywania zawodu, bez uszczerbku dla informacji podanych powyżej.
Adwokaci wpisani na listę II muszą ponadto władać językami administracyjnymi i sądowymi Wielkiego Księstwa Luksemburga niezbędnymi do wypełniania obowiązków wynikających ze stażu sądowego.
Adwokat, który przyjmie sprawę, musi posiadać niezbędne kwalifikacje zawodowe i kompetencje językowe pod rygorem sankcji dyscyplinarnych.
Rada Adwokacka, po zasięgnięciu opinii ministra sprawiedliwości oraz po stwierdzeniu istnienia wzajemności w państwie niebędącym członkiem Unii Europejskiej, którego obywatelem jest kandydat do zawodu adwokata, może zwolnić go od wymogu posiadania obywatelstwa. Te same zasady odnoszą się do kandydatów o statusie uchodźcy politycznego mających prawo azylu w Wielkim Księstwie Luksemburga.
Do posługiwania się tytułem avocat à la Cour uprawnieni są wyłącznie adwokaci wpisani na listę I. Aby zostać wpisanym na tę listę, należy:
Wyłącznie adwokaci uprawnieni do występowania przed sądami wyższej instancji mogą dokonywać czynności, dla których ustawa i rozporządzenia ustanawiają przymus adwokacki (to znaczy reprezentować strony przed Trybunałem Konstytucyjnym, sądami administracyjnymi, Sądem Najwyższym oraz sądami okręgowymi orzekającymi w sprawach cywilnych), podejmować w imieniu stron decyzje procesowe, otrzymywać przeznaczone dla stron pisma procesowe i dokumenty w celu przedłożenia ich sądowi, podpisywać pisma procesowe niezbędne do zapewnienia zgodności postępowania z wymogami formalnymi oraz prowadzić sprawę aż do uzyskania wyroku.
Adwokaci wpisani na listę II oraz adwokaci europejscy, którzy uzyskali prawo wykonywania zawodu na podstawie tytułu zawodowego uzyskanego w państwie pochodzenia wpisani na listę IV mogą dokonywać tych czynności tylko wówczas, gdy towarzyszy im adwokat uprawniony do występowania przed sądami wyższej instancji, wpisany na listę I. Ponieważ nie ma ograniczeń w reprezentowaniu stron przed sądami, przed którymi nie występuje przymus adwokacki, adwokaci wpisani na listę II i IV mogą tam reprezentować strony bez asysty adwokata uprawnionego do występowania przed sądami wyższej instancji.
Dostęp do kształcenia adwokackiego, o którym mowa w rozporządzeniu Wielkiego Księcia z dnia 10 czerwca 2009 r. w sprawie organizacji stażu sądowego i regulującego dostęp do zawodu notariusza, polega na odbyciu stażu zawodowego obejmującego cykl szkoleń dodatkowych z zakresu prawa luksemburskiego oraz, po jego zakończeniu, stażu praktycznego.
Po uzyskaniu świadectwa ukończenia szkolenia dodatkowego z zakresu prawa luksemburskiego stażyści zostają wpisani na listę II jednej z izb adwokackich Luksemburga.
Staż sądowy rozpoczyna się nauką wykonywania zawodu adwokata. Studia uniwersyteckie umożliwiają stażyście zdobycie pogłębionej znajomości prawa, a cykl szkoleń dodatkowych z zakresu prawa luksemburskiego uzupełnia tę wiedzę poprzez naukę o specyficznych regulacjach prawa luksemburskiego. W okresie odbywania stażu sądowego szczególny nacisk kładzie się na naukę wykonywania zawodu adwokata, zarówno poprzez wykonywanie czynności adwokata pod opieką patrona stażu, jak i w wyniku uczestniczenia w szkoleniach, których przedmiotem jest właśnie nauka wykonywania zawodu.
Staż praktyczny trwa co najmniej dwa lata i kończy się egzaminem. Po uzyskaniu pozytywnego wyniku kandydat uzyskuje tytuł avocat à la Cour i zostaje wpisany na listę I.
Na usprawiedliwiony okolicznościami i uzasadniony wniosek komisja pilotażowa (Comité de pilotage) może zezwolić stażyście na odbycie stażu w kancelarii adwokackiej w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej; okres ten nie może być krótszy niż trzy miesiące i nie może przekraczać sześciu miesięcy. Po uzyskaniu właściwego zezwolenia czas ten jest wliczany do okresu stażu sądowego.
Adwokaci są zrzeszeni w izbie, która jest korporacją niezależną od władz publicznych oraz sądownictwa i prokuratury. Istnieje Izba Adwokacka w Luksemburgu oraz Izba Adwokacka w Diekirch. Każda z nich ma osobowość prawną. W skład każdej izby adwokackiej wchodzą: zgromadzenie, rada, dziekan oraz, dla całego samorządu zawodowego, Rada Dyscyplinarna i Rada Administracyjna.
Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej poświęconej zawodowi adwokata w portalu Ministerstwa Sprawiedliwości.
Liczba notariuszy jest określana rozporządzeniem wielkoksiążęcym na podstawie art. 13 znowelizowanej ustawy z dnia 9 grudnia 1976 r. w sprawie organizacji notariatu. Obecnie liczba notariuszy w całym kraju wynosi 36.
Notariusze są funkcjonariuszami publicznymi powołanymi do sporządzania wszelkiego rodzaju aktów i umów, którym strony zamierzają nadać charakter dokumentu autentycznego, w związku z czynnościami władz publicznych, oraz opatrywania ich datą pewną, przechowywania w depozycie, a także wydawania odpisów i tytułów egzekucyjnych.
Notariusze nie mogą ani samodzielnie, ani poprzez podstawioną osobę, pośrednio lub bezpośrednio: prowadzić działalności gospodarczej; być członkiem zarządu, komplementariuszem, syndykiem lub likwidatorem spółki prawa handlowego bądź zakładu przemysłowego albo handlowego; zasiadać w zarządzie lub radzie nadzorczej spółek, przedsiębiorstw bądź agencji, których przedmiotem działalności jest kupno, sprzedaż, parcelacja lub budowa nieruchomości albo też być w jakikolwiek sposób powiązanym z tymi podmiotami; mieć z wymienionymi wyżej spółkami, przedsiębiorstwami lub oddziałami stałe relacje, które mogłyby stanowić przeszkodę dla swobodnego wyboru notariusza przez strony; dokonywać w sposób regularny operacji bankowych, dyskontowania lub działalności maklerskiej albo grać na giełdzie, z wyjątkiem operacji dyskontowych prowadzonych w związku z dokonywaniem czynności urzędowych; przyjmować depozytów pieniężnych, z wyjątkiem depozytów, które byłyby ustanawiane w celu dokonania czynności urzędowych lub w związku z nimi bądź w związku z likwidacją spadku; wykonywać czynności urzędowych w jakiejkolwiek sprawie, w której mieliby interes; posługiwać się innymi osobami w celu dokonania czynności, których nie mogą dokonać bezpośrednio; korzystać na jakiejkolwiek podstawie z usług agentów biznesowych lub agentów nieruchomości.
Zgodnie z postanowieniami kodeksu cywilnego akty notarialne mają moc dokumentu urzędowego; są one tytułami egzekucyjnymi, jeżeli zostanie im nadana klauzula wykonalności. Przy sporządzaniu aktów notarialnych notariusze są zobowiązani do posługiwania się językiem francuskim lub niemieckim w zależności od wyboru dokonanego przez strony.
Notariusze wykonują czynności na obszarze całego kraju. Poprzez wykonywanie swoich funkcji biorą oni udział w sprawowaniu władzy publicznej.
Izba Notarialna (Chambre des Notaires) składa się z siedmiu członków wybranych spośród notariuszy z całego kraju przez Zgromadzenie Ogólne Notariuszy (assemblée générale des notaires).
Poza prerogatywami przyznanymi Izbie Notarialnej na mocy ustaw i rozporządzeń ma ona w szczególności następujące kompetencje:
W skład Rady Dyscyplinarnej wchodzą: prezes Sądu Okręgowego w Luksemburgu lub sędzia, który go zastępuje – jako przewodniczący, oraz czterech członków Izby Notarialnej wyznaczonych według kryterium stażu zawodowego notariusza.
Rada Dyscyplinarna sprawuje władzę dyscyplinarną nad ogółem notariuszy w przypadku: naruszenia przepisów ustaw i rozporządzeń dotyczących wykonywania zawodu; uchybień i zaniedbań zawodowych; działań nietaktownych i sprzecznych z godnością zawodu notariusza oraz z honorem i prawością. Uprawnienie to jest niezależne od postępowania sądowego, które może zostać wszczęte z powodu tych samych czynów. Decyzje Rady Dyscyplinarnej podlegają zaskarżeniu w drodze apelacji złożonej zarówno przez notariusza uznanego za winnego, jak i przez prokuratora generalnego. Apelację wnosi się do Izby Cywilnej Sądu Najwyższego. Orzeczenie wydane przez ten sąd jest ostateczne.
Aby mieć prawo do wykonywania zawodu notariusza, należy:
Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej poświęconej zawodowi notariusza w portalu Ministerstwa Sprawiedliwości.
Komornik sądowy jest urzędnikiem ministerialnym mającym wyłączną kompetencję do:
Komornik sądowy może prowadzić postępowanie zmierzające do:
Może on zostać wyznaczony przez sąd do sporządzenia:
Stawki opłat za czynności komorników sądowych ustalane są rozporządzeniem wielkoksiążęcym.
Izba Komornicza (Chambre des huissiers de justice) reprezentuje przedstawicieli tego zawodu na szczeblu krajowym. Izbą zarządza Rada składająca się z trzech członków, tj. przewodniczącego, sekretarza i skarbnika. Przewodniczący reprezentuję Izbę Komorniczą w postępowaniach sądowych i pozasądowych.
Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej poświęconej zawodowi komornika w portalu Ministerstwa Sprawiedliwości.
Główny sekretarz kieruje pracą sekretariatu i zarządza jego personelem. Do zadań administracyjnych głównego sekretarza należy w szczególności doręczanie dokumentów adwokatom i osobom fizycznym (chodzi np. o zaświadczenie potwierdzające rozwód w celu ich wykorzystania za granicą), wydawanie odpisów z akt sprawy, przyjmowanie składanych testamentów holograficznych, przyjmowanie przyrzeczenia od sekretarzy, przygotowywanie zgromadzeń ogólnych, prowadzenie statystyk i nadzór nad archiwami. Główny sekretarz przyjmuje również skargi dotyczące braku bezstronności sędziego.
Zadaniem sekretarzy jest wspieranie sędziego w wykonywaniu przez niego czynności, tzn. podczas rozpraw, wysłuchania stron, czynności wyjaśniających, wizji lokalnych, autopsji, sporządzania spisów majątku w postępowaniu upadłościowym, redagowania orzeczeń oraz wysłuchania osób znajdujących się pod opieką lub kuratelą. Sędzia nie może wykonywać czynności urzędowych bez udziału sekretarza.
Zadania sekretarzy zostały wskazane w art. 78 i następnych znowelizowanej ustawy o organizacji wymiaru sprawiedliwości.
Zbiór ustaw specjalnych s. 7 – 40.
Dostęp do zawodu reguluje znowelizowana ustawa z 16 kwietnia 1979 wprowadzająca ogólny statut funkcjonariuszy państwowych.
http://www.fonction-publique.public.lu/fr/publications/Reformes/Recueils/1_Statut.pdf
Za wersję tej strony w języku danego kraju odpowiada właściwe państwo członkowskie. Tłumaczenie zostało wykonane przez służby Komisji Europejskiej. Jeżeli właściwy organ krajowy wprowadził jakieś zmiany w wersji oryginalnej, mogły one jeszcze nie zostać uwzględnione w tłumaczeniu. Komisja Europejska nie przyjmuje żadnej odpowiedzialności w odniesieniu do danych lub informacji, które niniejszy dokument zawiera, lub do których się odnosi. Informacje na temat przepisów dotyczących praw autorskich, które obowiązują w państwie członkowskim odpowiedzialnym za niniejszą stronę, znajdują się w informacji prawnej.