Op deze pagina vindt u een overzicht van de juridische beroepen in Zweden. Openbare aanklager Rechter Advocaat Notaris Andere juridische beroepen
Voor de openbare strafvervolging zijn het Zweeds Openbaar Ministerie (Åklagarmyndigheten) en het Zweeds bureau voor economische criminaliteit (Ekobrottsmyndigheten) verantwoordelijk. Beide autoriteiten staan onder rechtstreeks toezicht van de regering (ministerie van Justitie). Het Openbaar Ministerie wordt geleid door de procureur-generaal (Riksåklagare) en het bureau voor economische criminaliteit door een directeur-generaal. De procureur-generaal is de hoogste openbare aanklager van het land en is verantwoordelijk voor en geeft leiding aan het Openbaar Ministerie.
De procureur-generaal is verantwoordelijk voor juridische ontwikkeling, de activiteiten van het hoogste rechtscollege (Högsta domstolen) voor bestuurlijke taken. Een senior aanklager (överåklagare) is verantwoordelijk voor een bepaald gebied van het Openbaar Ministerie. Openbare aanklagers (åklagare) worden bij besluit van de procureur-generaal benoemd en toegewezen aan arrondissementen (åklagarområden) die meerdere lokale parketten (åklagarkammare) vertegenwoordigen. Hierbinnen zijn arrondissementsprocureurs (kammaråklagare) werkzaam. Sommige arrondissementsprocureurs zijn gespecialiseerd in een bepaald vakgebied. Er zijn 32 parketten. Daarnaast zijn er drie internationale parketten en vier nationale parketten, die speciale soorten zaken behandelen. Aan het hoofd van ieder arrondissementsparket staat een hoofdaanklager (chefsåklagare).
Alle openbare aanklagers binnen het Openbaar Ministerie zijn volledig onafhankelijk in hun besluitvorming. Dit betekent dat een hoger geplaatste aanklager niet mag beslissen welke beslissingen een ondergeschikte aanklager neemt in een zaak waarvoor de ondergeschikte verantwoordelijk is. Wie openbare aanklager wil worden, moet de Zweedse nationaliteit hebben. Daarnaast zijn basisvoorwaarden om als openbare aanklager te worden aangesteld een Zweeds rechtendiploma (master) en het afronden van een juridische praktijkstage gedurende twee jaar als griffier bij een districtsrechtbank of bestuursrechtbank. Onder bepaalde omstandigheden kan een in een ander Scandinavisch land genoten juridische opleiding worden beschouwd als gelijkwaardig aan een rechtendiploma. Openbare aanklagers worden de eerste negen maanden als aanklager in opleiding (åklagaranspirant) aangesteld, en worden gedurende deze periode door een mentor bij hun werkzaamheden begeleid. Daarna werken zij als aanklager en doorlopen zij daarnaast een tweejarige opleiding, alvorens tot arrondissementsprocureur te worden benoemd.
Er zijn drie ontwikkelingscentra voor strafvervolging (särskilda utvecklingscentrum), gevestigd in Stockholm, Göteborg en Malmö, met aan het hoofd een senior aanklager. De taak van de ontwikkelingscentra is om methodologische en juridische kennis te ontwikkelen op hun eigen strafrechtelijke gebied en om als kenniscentra op te treden binnen hun eigen verantwoordelijkheidsgebieden. Daarnaast oefenen zij gerechtelijk(e) follow-up en toezicht uit. Een voorbeeld hiervan is dat elk hoger beroep tegen een beslissing van een openbare aanklager door de ontwikkelingscentra wordt behandeld.
Een openbare aanklager heeft drie kerntaken:
De openbare aanklager leidt het vooronderzoek bij criminaliteit die als ernstig wordt beschouwd en waarbij een redelijke verdenking tegen iemand bestaat. Ook in andere gevallen kan de openbare aanklager het onderzoek leiden, indien daar bijzondere gronden voor bestaan. Als leider van het vooronderzoek dient de openbare aanklager ervoor te zorgen dat het misdrijf optimaal wordt onderzocht. Bij minder ernstige criminaliteit wordt het onderzoek volledig door de politie verricht.
Als een openbare aanklager het vooronderzoek leidt, wordt hij of zij in het onderzoek bijgestaan door de politie. De openbare aanklager houdt voortdurend toezicht op het onderzoek en neemt steeds beslissingen over welke onderzoeksmaatregelen en -beslissingen noodzakelijk zijn. Als het vooronderzoek is afgerond, beslist de openbare aanklager of er strafvervolging wordt ingesteld. (Dit geldt ook voor het vooronderzoek waarvoor de politieautoriteit verantwoordelijk is.)
Een ander belangrijk aspect van het werk van de openbare aanklager is het voorbereiden van rechtszaken en het verschijnen in de rechtszaal. Door de beslissing om vervolging in te stellen en de beschrijving van het misdrijf definieert de openbare aanklager het kader voor het strafproces. De meeste openbare aanklagers brengen minimaal een of twee dagen per week door in de rechtbank.
De procureur-generaal is de enige openbare aanklager die bevoegd is om een procedure bij het hoogste rechtscollege in te leiden en te voeren. Hij of zij mag echter wel een assistent-aanklager bij het parket van de procureur-generaal benoemen of een andere aanklager aanwijzen om de procureur-generaal voor het hoogste rechtscollege te vertegenwoordigen.
Meer informatie over openbare aanklagers is gepubliceerd op de website van het Openbaar Ministerie.
Rechters met een vaste aanstelling (ordinarie domare) worden benoemd door de regering op aanbeveling van een onafhankelijk staatsadviesorgaan, de Raad inzake de voordracht van rechters (Domarnämnden). Een rechter kan in principe alleen uit zijn functie worden ontheven in de gevallen die in de Zweedse grondwet zijn bepaald.
Wie openbare aanklager wil worden, moet de Zweedse nationaliteit hebben. Daarnaast moet men om als rechter te kunnen worden aangesteld een Zweeds rechtendiploma (master) hebben. Onder bepaalde omstandigheden kan een in een ander Scandinavisch land genoten juridische opleiding worden beschouwd als gelijkwaardig aan een rechtendiploma. De meeste rechters met een vaste aanstelling werken als rechter bij een arrondissements- of bestuursrechtbank, dan wel als beroepsrechter bij een beroepsinstantie voor algemene of bestuursrechtbanken. Het hoofd van een beroepsinstantie voor algemene rechtbanken of van een beroepsinstantie voor bestuursrechtbanken wordt de eerste president (president) genoemd, en het hoofd van een arrondissementsrechtbank of bestuursrechtbank wordt een president (lagman) genoemd. Rechters van het hoogste rechtscollege en het hoogste rechtscollege voor bestuursrechtspraak worden raadsheren (justitieråd) genoemd.
Veel benoemde rechters hebben een traditionele loopbaan gevolgd, waarin zij twee jaar werkzaam zijn geweest als griffier (notarie) bij een arrondissementsrechtbank (tingsrätt) (329 Kb)
of een bestuursrechtbank (förvaltningsrätt)
(281 Kb)
en vervolgens zijn aangesteld als assistent-rechter (hovrättsfiskal) bij een beroepsinstantie van algemene of bestuursrechtbanken (kammarrättsfiskal). Na minimaal één jaar bij een dergelijke rechtbank moet een rechter in opleiding minimaal twee jaar werkzaam zijn als assistent-rechter bij een districtsrechtbank of bestuursrechtbank. Dit wordt gevolgd door minimaal één jaar als waarnemend assessor (tilförordnad assessor) bij een beroepsinstantie voor algemene of bestuursrechtbanken. Nadat de rechter in opleiding deze proefperiode met goed gevolg heeft doorlopen en afgerond, wordt hij of zij aangesteld als assessor bij een beroepsinstantie van een algemene of bestuursrechtbank. Assistent-rechters en assessoren zijn voorbeelden van rechters zonder vaste aanstelling die deel kunnen uitmaken van rechtbanken. Voorts is er een aantal onderzoeksrechters (beredningsjurister)
(280 Kb)
en rapporteurs (föredragande)
(281 Kb)
.
Arrondissementsrechtbanken, beroepsinstanties voor algemene rechtbanken, bestuursrechtbanken en beroepsinstanties voor bestuursrechtbanken hebben elk een aantal lekenrechters (nämndemän). De lekenrechters worden benoemd voor een periode van vier jaar door:
Bezoek voor meer informatie over rechters en lekenrechters de website van de Zweedse rechtbanken. Raadpleeg voor met name rechters de website van de Zweedse associatie van rechters.
Volgens de Zweedse wet mogen alleen de leden van de Zweedse orde van advocaten (Sveriges Advokatsamfund) de beroepstitel advokat voeren. Iemand die lid van de orde van advocaten wil worden, moet:
Meer informatie is beschikbaar op de website van de Zweedse orde van advocaten.
Personen die geen advocaat zijn, mogen als raadsman optreden in gerechtelijke procedures, mits de rechter hen hiervoor geschikt acht. In principe mogen echter alleen advocaten als raadsman in publieke procedures worden aangewezen.
Behalve de openbare notaris (notarius publicus, zie het onderstaande) zijn er in Zweden geen speciale notarissen.
Een openbare notaris wordt benoemd door het provinciebestuur (länsstyrelse). Een openbare notaris moet jurist zijn, de Zweedse taal beheersen en in andere opzichten geschikt zijn.
Er is geen openbare gegevensbank en/of website voor dit beroep.
Sommige websites van provinciebesturen bevatten echter meer informatie over openbare notarissen.
De openbare notaris heeft tot taak het publiek bij diverse zaken te helpen, zoals:
Er is geen openbare gegevensbank en/of website voor dit beroep.
Sommige websites van provinciebesturen bevatten echter meer informatie over openbare notarissen.
De Zweedse gerechtsdeurwaardersinstantie (kronofogdemyndigheten) is verantwoordelijk voor de tenuitvoerlegging van schulden en andere verplichtingen. Een deurwaarder (kronofogde) is in dienst bij een deurwaardersdienst en moet er bijvoorbeeld voor zorgen dat de inning van schulden volgens de wet verloopt. Het is in Zweden mogelijk om een opleiding tot deurwaarder te volgen. Wie tot de opleiding toegelaten wil worden, moet de Zweedse nationaliteit hebben, in het bezit zijn van een rechtendiploma (master) of gelijkwaardige kwalificatie en moet een juridische praktijkstage (notariemeriterad) hebben gevolgd. Het is ook mogelijk om deze stage door een andere praktijkstage te vervangen of door een vrijstellingsprocedure.
De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken lidstaten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. De Europese Commissie aanvaardt geen verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid met betrekking tot informatie of gegevens in dit document. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.