Διαδικτυακή διεκπεραίωση υποθέσεων και ηλεκτρονική επικοινωνία με τα δικαστήρια

1 Είναι δυνατή η κίνηση δικαστικής διαδικασίας μέσω του διαδικτύου;

Σύμφωνα με το άρθρο 199 παράγραφος 1 του κώδικα πολιτικής δικονομίας, το εισαγωγικό της δίκης έγγραφο μπορεί να κατατεθεί από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο ή από εκπρόσωπό του, με ταχυδρομείο, ιδιωτική υπηρεσία ταχείας επίδοσης, φαξ ή να σκαναριστεί και να διαβιβαστεί με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή ως ηλεκτρονικό έγγραφο.

2 Αν ναι, για τι είδους υποθέσεις είναι αυτό δυνατό; Υπάρχουν διαδικασίες που μπορεί να κινηθούν μόνο μέσω του διαδικτύου;

Τα εισαγωγικά της δίκης έγγραφα μπορούν να υποβάλλονται σκαναρισμένα και να διαβιβάζονται με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή ως ηλεκτρονικά έγγραφα σε αστικές υποθέσεις. Δεν υπάρχουν διαδικασίες που να είναι διαθέσιμες αποκλειστικά μέσω διαδικτύου.

3 H δυνατότητα αυτή παρέχεται ανά πάσα στιγμή (π.χ. 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα) ή μόνο συγκεκριμένες ώρες; Αν ναι ποιες είναι αυτές οι συγκεκριμένες ώρες;

Η δυνατότητα αυτή παρέχεται ανά πάσα στιγμή.

Σύμφωνα με το άρθρο 199 του κώδικα πολιτικής δικονομίας, εισαγωγικό της δίκης έγγραφο το οποίο έχει κατατεθεί από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο ή μέσω εκπροσώπου του, με ταχυδρομείο, ιδιωτική υπηρεσία ταχείας επίδοσης, φαξ ή έχει σκαναριστεί και διαβιβαστεί με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή ως ηλεκτρονικό έγγραφο, καταχωρίζεται και λαμβάνει βέβαιη ημερομηνία με την εναπόθεση της σφραγίδας εισερχομένου. Μετά την καταχώριση, το εισαγωγικό έγγραφο και τα έγγραφα που το συνοδεύουν και στα οποία είναι συνημμένες, ανάλογα με την περίπτωση, οι αποδείξεις για τον τρόπο με τον οποία αυτά διαβιβάστηκαν στο δικαστήριο, κατατίθενται στον πρόεδρο του δικαστηρίου ή στο πρόσωπο που αυτός έχει ορίσει, οι οποίοι θα λάβουν αμέσως μέτρα για τη σύνθεση, με κλήρωση, του δικαστηρίου, σύμφωνα με τον νόμο.

4 Πρέπει οι λεπτομέρειες της αγωγής να παρέχονται βάσει ειδικού μορφότυπου;

Ο κώδικας πολιτικής δικονομίας δεν προβλέπει τη χρήση ενός ειδικού εντύπου για τις αιτήσεις παροχής δικαστικής προστασίας. Σύμφωνα με τους κανόνες της πολιτικής διαδικασίας του κοινού δικαίου είναι καθορισμένο το περιεχόμενο μερικών από τις αιτήσεις παροχής δικαστικής προστασίας σε αστικές υποθέσεις (π.χ. το εισαγωγικό δικόγραφο, το υπόμνημα αντίκρουσης, ανταγωγή).

5 Με ποιον τρόπο διασφαλίζονται η διαβίβαση και αποθήκευση των δεδομένων;

Η διαβίβαση και η αποθήκευση των δεδομένων διασφαλίζονται με τη βοήθεια των εγχώριων συστημάτων πληροφορικής για το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, όπως είναι το τείχος προστασίας (firewall), τα πιστοποιητικά, το λογισμικό κατά των ιών, ο έλεγχος της πρόσβασης βάσει ρόλων κ.λπ. μαζί με τη χρήση καλών πρακτικών στον τομέα αυτόν.

6 Απαιτείται η χρήση οποιασδήποτε ηλεκτρονικής υπογραφής και/ή καταγραφής του χρόνου;

Σύμφωνα με το άρθρο 148 παράγραφοι 2 και 5 του κώδικα πολιτικής δικονομίας, οι αιτήσεις που απευθύνονται στα δικαστήρια μπορούν να κατατίθενται και ως ηλεκτρονικά έγγραφα, αν ικανοποιούνται ορισμένες προϋποθέσεις που προβλέπονται από τον νόμο. Στην αίτηση πρέπει να περιλαμβάνεται και υπογραφή. Η υπογραφή μπορεί να τεθεί και σε σκαναρισμένο έγγραφο και να σταλεί με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο. Η υπογραφή μπορεί να είναι ηλεκτρονική στην περίπτωση που το εισαγωγικό έγγραφο είναι ηλεκτρονικό και διαβιβάζεται με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο.

7 Καταβάλλονται δικαστικά έξοδα; Αν ναι, με ποιον τρόπο; Είναι διαφορετικά από εκείνα των μη ηλεκτρονικών διαδικασιών;

Ναι, πληρώνονται δικαστικά έξοδα σύμφωνα με το έκτακτο κυβερνητικό διάταγμα αρ. 80/2013 σχετικά με τα δικαστικά ένσημα, αλλά το ποσό δεν διαφέρει. Τα δικαστικά ένσημα πληρώνονται από τον χρεώστη του τέλους σε μετρητά, με τραπεζικό έμβασμα ή με ηλεκτρονικό έμβασμα, στον λογαριασμό «Δικαστικά ένσημα και άλλα τέλη», ο οποίος είναι χωριστός απ’ αυτόν των εσόδων του τοπικού προϋπολογισμού και έχει δημιουργηθεί στη διοικητική περιφέρεια στην οποία το φυσικό πρόσωπο έχει την κατοικία ή τη διαμονή του, ή, ανάλογα με την περίπτωση, στην οποία το νομικό πρόσωπο έχει την εταιρική έδρα του. Αν το πρόσωπο που οφείλει να καταβάλει το δικαστικό ένσημο δεν έχει ούτε κατοικία ούτε διαμονή ή, ανάλογα με την περίπτωση, ούτε έδρα στη Ρουμανία, το δικαστικό ένσημο καταβάλλεται στον λογαριασμό του τοπικού προϋπολογισμού της διοικητικής περιφέρειας στην οποία βρίσκεται η έδρα του δικαστηρίου στο οποίο υποβάλλεται η αγωγή.

8 Είναι δυνατή η ανάκληση αγωγής που έχει ασκηθεί μέσω του διαδικτύου;

Ναι, υπό ορισμένες προϋποθέσεις στις οποίες ο ενάγων μπορεί να αποσύρει την αγωγή. Σύμφωνα με το άρθρο 406 του κώδικα πολιτικής δικονομίας, ο ενάγων μπορεί να αποσύρει την αγωγή είτε προφορικά κατά την ακρόαση είτε με γραπτή αίτησή του.

9 Εάν ο ενάγων κινήσει διαδικασία μέσω του διαδικτύου είναι δυνατόν και/ή υποχρεωτικό για τον εναγόμενο να απαντήσει επίσης μέσω του διαδικτύου;

Δεν είναι υποχρεωτικό ο εναγόμενος να χρησιμοποιήσει το διαδίκτυο.

Σύμφωνα με το άρθρο 149 παράγραφος 4 και το άρθρο 154 παράγραφος 6 και παράγραφος 6 σημείο 1 του κώδικα πολιτικής δικονομίας, η επίδοση των κλήσεων και των άλλων διαδικαστικών εγγράφων μπορεί να γίνει καταρχήν από τους δικαστικούς επιμελητές ή από άλλους υπαλλήλους του δικαστηρίου, ή από άλλους υπαλλήλους άλλων δικαστηρίων στις περιφέρειες με τις οποίες συνδέεται ο αποδέκτης της επίδοσης. Η κοινοποίηση των κλήσεων και των άλλων διαδικαστικών εγγράφων μπορεί να γίνει από τη γραμματεία του δικαστηρίου και με φαξ, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή άλλα μέσα που εξασφαλίζουν τη μετάδοση του κειμένου του εγγράφου και την επιβεβαίωση της παράδοσής του, εφόσον ο διάδικος είχε υποδείξει για τον σκοπό αυτό στο δικαστήριο τα στοιχεία επικοινωνίας. Η κοινοποίηση των διαδικαστικών εγγράφων συνοδεύεται από την προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή του δικαστηρίου που αντικαθιστά τη σφραγίδα του δικαστηρίου και την υπογραφή του γραμματέα της ακροαματικής διαδικασίας ως προς τα στοιχεία που πρέπει να φέρει υποχρεωτικά η κλήση. Κάθε δικαστήριο θα έχει ενιαία προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή για τις κλήσεις και τα διαδικαστικά έγγραφα. Η κλήση και άλλα διαδικαστικά έγγραφα θεωρείται ότι έχουν κοινοποιηθεί όταν έχει ληφθεί μήνυμα από το χρησιμοποιούμενο σύστημα ότι έφθασαν στον παραλήπτη σύμφωνα με τις πληροφορίες που παρέσχε ο ίδιος.

Η κοινοποίηση των δικαστικών αποφάσεων γίνεται αυτεπαγγέλτως με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, εάν ο διάδικος έχει δηλώσει στο δικαστήριο τα κατάλληλα στοιχεία για τον σκοπό αυτό απευθείας ή κατόπιν ρητού αιτήματος του δικαστηρίου κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Η κοινοποίηση θα συνοδεύεται από την προηγμένη ηλεκτρονική υπογραφή του δικαστηρίου, η οποία θα αντικαταστήσει τη σφραγίδα του δικαστηρίου και την υπογραφή του γραμματέα της ακροαματικής διαδικασίας. Οι δικαστικές αποφάσεις θεωρείται ότι έχουν κοινοποιηθεί όταν έχει ληφθεί μήνυμα από το χρησιμοποιούμενο σύστημα ότι έφθασαν στον παραλήπτη σύμφωνα με τις πληροφορίες που παρέσχε ο ίδιος.

10 Όσον αφορά την ηλεκτρονική διαδικασία, τι συμβαίνει στην περίπτωση που ο εναγόμενος απαντήσει στην αγωγή;

Το υπόμνημα αντίκρουσης κοινοποιείται με τους ίδιους τρόπους με αυτούς με τους οποίους κοινοποιείται ένα διαδικαστικό έγγραφο. Βλ. απάντηση στην ερώτηση 9.

11 Όσον αφορά την ηλεκτρονική διαδικασία, τι συμβαίνει στην περίπτωση που ο εναγόμενος δεν απαντήσει στην αγωγή;

Σύμφωνα με το άρθρο 208 του κώδικα πολιτικής δικονομίας, η κύρωση για τη μη απάντηση στην κίνηση της δικαστικής διαδικασίας μέσα στα χρονικά όρια που προβλέπει ο νόμος δεν εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο αυτή κινήθηκε. Η απουσία απάντησης στην κίνηση της δικαστικής διαδικασίας έχει ως αποτέλεσμα να χάσει ο εναγόμενος το δικαίωμα προσκόμισης αποδείξεων και επίκλησης λόγων για απαλλαγή άλλων από τους λόγους δημόσιας τάξης, αν ο νόμος δεν προβλέπει κάτι διαφορετικό.

12 Είναι δυνατή η ηλεκτρονική υποβολή εγγράφων στο δικαστήριο; Αν ναι, σε τι είδους διαδικασίες και υπό ποιους όρους είναι αυτό δυνατό;

Βλ. απάντηση στην ερώτηση 9.

13 Είναι δυνατόν δικαστικά έγγραφα και ειδικότερα δικαστικές αποφάσεις να επιδοθούν ή κοινοποιηθούν μέσω του διαδικτύου;

Βλ. απάντηση στην ερώτηση 9.

14 Μπορεί να διαβιβασθούν δικαστικές αποφάσεις ηλεκτρονικά;

Βλ. απάντηση στην ερώτηση 9.

15 Μπορεί να ασκηθεί ένδικο μέσο και η σχετική απόφαση να επιδοθεί ή κοινοποιηθεί μέσω του διαδικτύου;

Βλ. απαντήσεις στις ερωτήσεις 1 και 9.

16 Μπορεί να κινηθεί διαδικασία εκτέλεσης μέσω του διαδικτύου;

Τα δικαστικά έγγραφα που έχουν εκδοθεί στο πλαίσιο διαδικασιών αναγκαστικής εκτέλεσης υπόκεινται στους ίδιους κανόνες του κοινού δικαίου όπως αυτούς που ισχύουν για την κοινοποίηση των διαδικαστικών εγγράφων. Βλ. απάντηση στην ερώτηση 1.

17 Μπορούν οι διάδικοι ή οι νόμιμοι εκπρόσωποί τους να συμβουλευθούν επιγραμμικά (on-line) υποθέσεις; Αν ναι, με ποιον τρόπο μπορεί να γίνει αυτό;

Άνευ αντικειμένου. Ωστόσο, στη διαδικτυακή πύλη των δικαστηρίων ή στα πληροφοριακά περίπτερα που βρίσκονται στην έδρα μερικών δικαστηρίων δίνεται πρόσβαση στην περίληψη αποφάσεων, με βάση τον αριθμό του φακέλου, το θέμα της υπόθεσης και τα ονόματα των διαδίκων. Στο μέλλον σχεδιάζεται να είναι δυνατόν να λάβει γνώση του φακέλου ο ενδιαφερόμενος από την οικία του, έναντι πληρωμής.