Europejski portal e-sprawiedliwość

Sądy szczególne

W Polsce istnieje kilka sądów i trybunałów szczególnych.

Sąd Najwyższy

Sąd Najwyższy jest najwyższym organem władzy sądowniczej. Sprawuje on kontrolę sądową nad orzeczeniami wszystkich pozostałych sądów, zapewniając spójność wykładni prawa oraz praktyki sądowej.

Sąd Najwyższy nie jest sądem powszechnym. Rozpatruje on kasacje oraz inne środki odwoławcze od orzeczeń sądowych; podejmuje uchwały, w których dokonuje wykładni budzących wątpliwości przepisów prawnych lub przepisów, których stosowanie prowadzi do braku jednolitości orzecznictwa. W uchwałach Sąd Najwyższy odpowiada także na pytania prawne skierowane do niego w związku z konkretnymi sprawami.

Orzeczenia wraz z uzasadnieniami publikowane są na stronie internetowej polskiego Sądu Najwyższego, która jest dostępna także w j. angielskim.

Trybunał Konstytucyjny

W polskim systemie prawa Trybunał Konstytucyjny nie jest uważany za sąd powszechny.

Trybunał Konstytucyjny orzeka w sprawach:

zgodności ustaw i umów międzynarodowych z konstytucją
zgodności ustaw z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, których ratyfikacja wymagała uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie
zgodności przepisów prawa wydawanych przez centralne organy państwowe z konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami
zgodności z konstytucją celów lub działalności partii politycznych
skarg konstytucyjnych.

Wszystkie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, wraz z uzasadnieniami, znajdują się na stronie internetowej polskiego Trybunału Konstytucyjnego, która dostępna jest także w j. angielskim.

Trybunał Stanu

Trybunał Stanu orzeka w sprawach, w których osoby piastujące najwyższe stanowiska w państwie (obecnie lub w przeszłości) są posądzone o naruszenie konstytucji lub innych aktów prawnych.

Więcej informacji znajduję się na stronie internetowej polskiego Trybunału Stanu.

Sądy administracyjne

System sądów administracyjnych tworzą Naczelny Sąd Administracyjny oraz wojewódzkie sądy administracyjne - jeden na województwo lub większą liczbę województw.

Naczelny Sąd Administracyjny orzeka w następujących sprawach:

zgodność z prawem uchwał organów samorządu terytorialnego lub aktów prawnych terenowych organów administracji rządowej

skargi na decyzje administracyjne; decyzje wydane w postępowaniu administracyjnym w odpowiedzi na skargę (lub zakończenie takiego postępowania); decyzje, które mogą być zaskarżone z uwagi na przedmiot sprawy
niektóre uchwały władz gminnych lub zrzeszeń takich władz
odpowiedzi na pytania prawne skierowane do niego przez organy odwoławcze samorządu terytorialnego

Naczelny Sąd Administracyjny publikuje wszystkie swoje orzeczenia, wraz z uzasadnieniem, począwszy od 1 października 2007 r. Orzeczenia wydane wcześniej są sukcesywnie dodawane do bazy danych. Strona internetowa Naczelnego Sądu Administracyjnego dostępna jest wyłącznie w j. polskim.

Naczelny Sąd Administracyjny publikuje swoje orzeczenia, z uzasadnieniem, na swojej stronie internetowej.

Ostatnia aktualizacja: 10/12/2012

Za wersję tej strony w języku danego kraju odpowiada właściwe państwo członkowskie. Tłumaczenie zostało wykonane przez służby Komisji Europejskiej. Jeżeli właściwy organ krajowy wprowadził jakieś zmiany w wersji oryginalnej, mogły one jeszcze nie zostać uwzględnione w tłumaczeniu. Komisja Europejska nie przyjmuje żadnej odpowiedzialności w odniesieniu do danych lub informacji, które niniejszy dokument zawiera, lub do których się odnosi. Informacje na temat przepisów dotyczących praw autorskich, które obowiązują w państwie członkowskim odpowiedzialnym za niniejszą stronę, znajdują się w informacji prawnej.
W związku z wystąpieniem Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej państwa członkowskie aktualizują obecnie niektóre strony portalu zawierające treści krajowe. Jeżeli dana strona zawiera treści, które nie zostały jeszcze dostosowane w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa, jest to niezamierzone i zostanie wkrótce skorygowane.

Krajowe sądy szczególne

Sądy szczególne

Trybunał Konstytucyjny

Trybunał Stanu