Krajowe sądy powszechne

Polska

W niniejszej części przedstawiono organizację sądów powszechnych w Polsce.

Autor treści:
Polska

Sądy powszechne

System sądów powszechnych w Polsce tworzą sądy rejonowe, sądy okręgowe oraz sądy apelacyjne. Sądy powszechne sprawują wymiar sprawiedliwości we wszystkich sprawach, z wyjątkiem spraw ustawowo zastrzeżonych dla właściwości innych sądów, tj. sądów administracyjnych, sądów wojskowych oraz Sądu Najwyższego, a także, wyłącznie w czasie wojny, sądu wyjątkowego. Postępowanie przed sądami powszechnymi jest dwuinstancyjne.

Do właściwości sądów powszechnych należą m.in. sprawy z zakresu prawa karnego, cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego, gospodarczego oraz prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, chyba że z charakteru tych spraw wynika, że należą do właściwości innych sądów (np. w zakresie przewidzianym w ustawach wymiar sprawiedliwości w sprawach karnych w stosunku do osób należących do Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej sprawują sądy wojskowe).

Sądy powszechne wykonują również inne zadania z zakresu ochrony prawnej, powierzone w drodze ustaw lub przez wiążące Rzeczpospolitą Polską prawo międzynarodowe lub prawo stanowione przez organizację międzynarodową, jeżeli z wiążącej Rzeczpospolitą Polską umowy ją konstytuującej wynika, że jest ono stosowane bezpośrednio. Sądy rejonowe prowadzą między innymi Krajowy Rejestr Sądowy oraz rejestr zastawów, a także księgi wieczyste.

W sądach rejonowych można tworzyć wydziały: cywilny, karny, rodzinny i nieletnich, pracy i ubezpieczeń społecznych, gospodarczy, ksiąg wieczystych i egzekucyjny.

W sądach okręgowych można tworzyć wydziały: cywilny, karny, pracy i ubezpieczeń społecznych, gospodarczy, kontroli danych telekomunikacyjnych, pocztowych i internetowych

Sądy apelacyjne dzielą się na wydziały: cywilny, karny, pracy i ubezpieczeń społecznych.

Nadzór nad działalnością sądów powszechnych w zakresie orzekania sprawuje Sąd Najwyższy.

Sądy powszechne prowadzą także księgi wieczyste, jak również rejestr zastawów, Krajowy Rejestr Sądowy oraz Krajowy Rejestr Karny.

Sądy właściwe w sprawach cywilnych

Każdy sąd apelacyjny, okręgowy i rejonowy posiada wydział cywilny.

Sądy właściwe w sprawach karnych

Każdy sąd apelacyjny, okręgowy i rejonowy posiada wydział karny.

Prawnicze bazy danych

Baza Internetowy System Aktów Prawnych - ISAP to system informacji prawnej redagowany przez zespół specjalistów w Ośrodku Informatyki Kancelarii Sejmu, który zawiera opisy bibliograficzne i teksty aktów prawnych opublikowanych w wydawnictwach urzędowych: Dzienniku Ustaw oraz Monitorze Polskim, wydawanych przez Prezesa Rady Ministrów.

Baza obejmuje akty prawne opublikowane w Dzienniku Ustaw od 1918 r. oraz Monitorze Polskim – od 1930 r. – link: https://isap.sejm.gov.pl/

Dostęp do bazy danych jest bezpłatny.

Ostatnia aktualizacja: 01/08/2023

Za wersję tej strony w języku danego kraju odpowiada właściwe państwo członkowskie. Tłumaczenie zostało wykonane przez służby Komisji Europejskiej. Jeżeli właściwy organ krajowy wprowadził jakieś zmiany w wersji oryginalnej, mogły one jeszcze nie zostać uwzględnione w tłumaczeniu. Komisja Europejska nie przyjmuje żadnej odpowiedzialności w odniesieniu do danych lub informacji, które niniejszy dokument zawiera, lub do których się odnosi. Informacje na temat przepisów dotyczących praw autorskich, które obowiązują w państwie członkowskim odpowiedzialnym za niniejszą stronę, znajdują się w informacji prawnej.