De rechterlijke organisatie in Roemenië heeft de volgende structuur:
Als de hoogste rechter in Roemenië is het Hof van Cassatie de enige rechterlijke instantie die bevoegd is om een eenvormige uitleg en toepassing van het recht door de overige rechtbanken te waarborgen. De voornaamste procedure die hiervoor gebruikt wordt, is de "toetsing in het belang der wet".
Het Hof van Cassatie heeft vier secties, die elk hun eigen bevoegdheden hebben:
Andere onderdelen van het hooggerechtshof met eigen bevoegdheden zijn de vier colleges bestaande uit vijf rechters, de secties in gezamenlijke zitting, het college voor toetsing in het belang der wet en het college voor de duiding van juridische kwesties.
De Civiele Sectie I, de Civiele Sectie II en de Sectie Bestuurs- en Belastinggeschillen, die onderdeel uitmaken van het Hof van Cassatie, nemen kennis van verzoeken tot toetsing van vonnissen van gerechtshoven en andere gerechtelijke beslissingen, alsook van verzoeken tot toetsing van niet-definitieve vonnissen of gerechtelijke handelingen van allerlei aard waartegen geen andere rechtsmiddelen openstaan, in welk geval de gerechtelijke procedure bij het gerechtshof is onderbroken. Als rechter in eerste aanleg neemt de Strafsectie kennis van zaken en verzoeken die volgens de wet tot de rechtsmacht van het Hof van Cassatie behoren.
De Strafsectie van het Hof van Cassatie neemt kennis van de volgende zaken:
als rechtbank van eerste aanleg:
Als toetsingsinstantie:
Het college van negen rechters
Op grond van Wet nr. 202/2010 betreffende maatregelen voor de versnelling van gerechtsprocedures zijn bepaalde bevoegdheden van het college van negen rechters overgedragen aan colleges van vijf rechters.
Rechtszaken die al behandeld worden door het college van negen rechters zullen door ditzelfde college blijven worden behandeld.
De colleges van vijf rechters
Op grond van artikel 24 van Wet nr. 304/2004 (opnieuw bekendgemaakt, als gewijzigd) nemen de colleges van vijf rechters kennis van verzoeken om toetsing en andere verzoeken betreffende zaken die in eerste aanleg zijn afgedaan door de Strafsectie van het Hof van Cassatie, alsook andere zaken die volgens de wet tot hun bevoegdheid behoren. Zij treden ook op als tuchtrechter.
Op grond van artikel 51, lid 3, van Wet nr. 317/2004 (opnieuw bekendgemaakt) nemen de colleges van vijf rechters kennis van verzoeken tot toetsing van de uitspraken van de Hoge Raad voor de Magistratuur in tuchtzaken.
De secties van het Hof van Cassatie komen in de volgende gevallen bijeen in gezamenlijke zitting:
In Roemenië worden de gerechtshoven voorgezeten door een President, die kan worden bijgestaan door één of twee Vice-Presidenten.
De gerechtshoven beschikken over gespecialiseerde secties of colleges voor verschillende soorten zaken:
De 15 gerechtshoven hebben rechtspersoonlijkheid en ieder van hen heeft bevoegdheid ten aanzien van het rechtsgebied van verschillende rechtbanken (circa 3).
In civiele zaken nemen de gerechtshoven kennis van de volgende zaken:
Als rechtbank in eerste aanleg nemen zij kennis van verzoeken betreffende bestuurlijke en belastinggeschillen, overeenkomstig speciale wettelijke voorschriften.
Als beroepsinstantie nemen zij kennis van beroepen tegen vonnissen die in eerste aanleg zijn gewezen door rechtbanken.
Als toetsingsinstantie nemen zij kennis van zaken waarin specifiek door de wet is voorzien.
In strafzaken nemen de gerechtshoven kennis van de volgende zaken:
Als rechtbank van eerste aanleg:
Als beroepsinstantie nemen zij kennis van beroepen tegen strafvonnissen die in eerste aanleg zijn gewezen door rechtbanken.
Als toetsingsinstantie nemen zij kennis van verzoeken tot toetsing van strafvonnissen die in eerste aanleg zijn gewezen door districtsrechtbanken, met uitzondering van de zaken die vallen onder de rechtsmacht van rechtbanken en andere, specifiek in de wet voorziene zaken.
De gerechtshoven zijn ook bevoegd in jurisdictiegeschillen tussen rechtbanken, tussen districtsrechtbanken en rechtbanken in hun rechtsgebied, en tussen districtsrechtbanken in de rechtsgebieden van verschillende rechtbanken die zich in het rechtsgebied van het gerechtshof bevinden.
De gerechtshoven kunnen ook kennis nemen van verzoeken tot uitlevering of overbrenging naar het buitenland van veroordeelde personen.
De 42 landelijke rechtbanken hebben rechtspersoonlijkheid en zijn ingedeeld naar gewest. Het rechtsgebied van iedere rechtbank omvat alle districtsrechtbanken die in het betreffende gewest zijn gevestigd.
De rechtbanken hebben afzonderlijke secties of colleges die gespecialiseerd zijn in:
In civiele zaken nemen de rechtbanken kennis van de volgende zaken:
Als rechtbank van eerste aanleg nemen de rechtbanken kennis van alle verzoeken die volgens de wet niet behoren tot de rechtsmacht van de overige rechterlijke instanties.
Als beroepsinstantie nemen zij kennis van beroepen tegen vonnissen die in eerste aanleg zijn gewezen door districtsrechtbanken.
Als toetsingsinstantie nemen zij kennis van zaken waarin specifiek door de wet is voorzien.
In strafzaken nemen de rechtbanken kennis van de volgende zaken:
Als rechtbank van eerste aanleg:
Als toetsingsinstantie behandelen zij beroepen ingesteld tegen vonnissen van districtsrechtbanken betreffende delicten waarbij de gerechtelijke procedure is aangespannen op grond van een voorafgaande klacht door een benadeelde partij, beroepen tegen strafvonnissen van districtsrechtbanken met betrekking tot preventieve maatregelen, voorwaardelijke invrijheidstelling en voorlopige maatregelen, beroepen tegen strafvonnissen betreffende de tenuitvoerlegging van strafvonnissen of rehabilitatie, alsook andere zaken die specifiek bij de wet zijn geregeld.
De rechtbanken doen uitspraak in jurisdictiegeschillen tussen districtsrechtbanken in hun rechtsgebied en in andere, specifiek door de wet voorziene zaken.
Districtsrechtbanken hebben geen rechtspersoonlijkheid en zijn gevestigd in gewesten en in Boekarest.
In civiele zaken nemen districtsrechtbanken hoofdzakelijk kennis van de volgende zaken:
De districtsrechtbanken nemen ook kennis van beroepen ingesteld tegen de besluiten van lokale overheidsinstanties met lokale jurisdictie en van andere organen met dergelijke jurisdictie, in de bij de wet voorziene gevallen.
In strafzaken nemen districtsrechtbanken kennis van de volgende zaken:
In het algemeen van alle soorten strafbare feiten, met uitzonderingen van degene die volgens de wet in eerste aanleg moeten worden behandeld door een rechtbank, gerechtshof of het Hof van Cassatie.
Meer informatie over deze rechtbanken is beschikbaar op het portaal van de Roemeense rechterlijke macht, dat beheerd wordt door het Roemeense ministerie van Justitie.
De volgende juridische databanken zijn online toegankelijk:
De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken lidstaten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. De Europese Commissie aanvaardt geen verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid met betrekking tot informatie of gegevens in dit document. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.