Τακτικά δικαστήρια – εισαγωγή

Υπεύθυνη για τη διοίκηση του Court of Session (ανώτατου αστικού δικαστηρίου), του High Court of Justiciary, των sheriff courts (κατώτερων τοπικών δικαστηρίων) και των justice of the peace courts (ειρηνοδικεία) είναι η Δικαστική Υπηρεσία της Σκωτίας (Scottish Courts Service) (SCS), που είναι ανεξάρτητο νομικό πρόσωπο του οποίου προΐσταται ο Lord President, ο ανώτατος δικαστής της Σκωτίας.

Ανώτατα δικαστήρια της Σκωτίας

Τα ανώτατα δικαστήρια της Σκωτίας είναι το Court of Session και το High Court of Justiciary.

Court of Session

Το Court of Session είναι το ανώτατο αστικό δικαστήριο της Σκωτίας. Η έδρα του βρίσκεται στο Parliament House στο Εδιμβούργο. Λειτουργεί ως δευτεροβάθμιο αλλά και ως αστικό πρωτοβάθμιο δικαστήριο εκδικάζοντας διαφορές που μπορεί να αφορούν, μεταξύ άλλων, είσπραξη οφειλών, αγωγές αποζημίωσης, οικογενειακές και εμπορικές υποθέσεις.

High Court of Justiciary

Το High Court of Justiciary λειτουργεί ως εφετείο για ποινικές υποθέσεις και επιπλέον εκδικάζει σοβαρές ποινικές υποθέσεις σε πρώτο βαθμό. Οι δίκες διεξάγονται ενώπιον δικαστή και ενόρκων.

Όταν εκδικάζει υποθέσεις σε δεύτερο βαθμό το δικαστήριο συνεδριάζει στο Εδιμβούργο. Για άλλες υποθέσεις το δικαστήριο έχει μόνιμες βάσεις στο Εδιμβούργο, τη Γλασκώβη και το Αμπερντίν, αλλά δίκες διεξάγονται επίσης σε πόλεις σε ολόκληρη τη Σκωτία.

Sheriff Courts (κατώτερα τοπικά δικαστήρια)

Για νομικούς σκοπούς, η Σκωτία χωρίζεται σε έξι δικαστικές περιφέρειες («sheriffdoms»). Κάθε δικαστική περιφέρεια (sheriffdom) έχει επικεφαλής έναν Sheriff Principal ο οποίος, εκτός από την εκδίκαση εφέσεων που αφορούν αστικές υποθέσεις, είναι υπεύθυνος και για την αποτελεσματική διεκπεραίωση όλων των υποθέσεων στα sheriff courts.

Στις εν λόγω δικαστικές περιφέρειες υπάρχουν συνολικά 49 sheriff courts τα οποία, παρότι διαφέρουν μεταξύ τους ως προς το μέγεθος και τον σχεδιασμό, εξυπηρετούν τον ίδιο σκοπό.

Οι υποθέσεις εκδικάζονται από δικαστή που καλείται «sheriff». Το έργο των sheriff courts, το οποίο χωρίζεται σε τρεις βασικές κατηγορίες (αστικές, ποινικές και κληρονομικές υποθέσεις), διεκπεραιώνεται από τους τοπικούς sheriff clerks (γραμματείς των sheriff courts) και το προσωπικό που υπάγεται σ’ αυτούς.

Αστικές υποθέσεις

Οι περισσότερες αστικές διαδικασίες αφορούν διαφορές μεταξύ φυσικών προσώπων ή οργανώσεων. Τα sheriff courts ασχολούνται με τρεις διαφορετικές κατηγορίες υποθέσεων:

• κοινές αγωγές που αφορούν κατά κύριο λόγο υποθέσεις διαζυγίων, υποθέσεις που αφορούν παιδιά, διαφορές για θέματα ιδιοκτησίας και αξιώσεις για οφειλές/αποζημίωση αξίας άνω των 5.000 λιρών Αγγλίας
• συνοπτικές δίκες, στις οποίες εφαρμόζεται απλουστευμένη διαδικασία και αφορούν κατά κύριο λόγο διαφορές για καθυστερούμενα μισθώματα, παράδοση εμπορευμάτων και οφειλές αξίας από 3.000 έως 5.000 λίρες Αγγλίας
• μικροδιαφορές, στις οποίες εφαρμόζεται επίσης απλουστευμένη διαδικασία χωρίς να απαιτείται προσφυγή σε υπηρεσίες δικηγόρου, και αφορούν κατά κύριο λόγο ελάσσονες οφειλές αξίας κάτω των 3.000 λιρών Αγγλίας.

Επιπλέον, το Sheriff Court ασχολείται με διάφορες άλλες αστικές υποθέσεις και διαδικασίες, όπως :

• υιοθεσίες παιδιών
• εκκαθάριση εταιρειών
• έρευνες για θανατηφόρα ατυχήματα
• πτωχεύσεις.

Ποινικές υποθέσεις

Οι ποινικές υποθέσεις ενώπιον του Sheriff court μπορούν να εκδικαστούν με την επίσημη ή τη συνοπτική διαδικασία. Αρμόδιος να αποφασίσει ποια διαδικασία θα ακολουθηθεί σε κάθε υπόθεση είναι ο Procurator Fiscal (εισαγγελέας).

Η επίσημη διαδικασία χρησιμοποιείται για σοβαρές υποθέσεις όπου η κατηγορία ενδέχεται να επισύρει ποινή φυλάκισης άνω των δώδεκα μηνών ή πρόστιμο άνω των 10.000 λιρών Αγγλίας. Οι δίκες διεξάγονται ενώπιον sheriff και σώματος ενόρκων.

Η συνοπτική διαδικασία χρησιμοποιείται για λιγότερο σοβαρές υποθέσεις οι οποίες εκδικάζονται ενώπιον sheriff χωρίς την ύπαρξη σώματος ενόρκων. Αν και ο sheriff δεν έχει εξουσία να επιβάλει ποινή φυλάκισης μεγαλύτερη των δώδεκα μηνών, υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες το όριο αυτό μπορεί να αυξηθεί.

Κληρονομικές υποθέσεις

Οι κληρονομικές υποθέσεις αφορούν κατά κύριο λόγο τη διάθεση της περιουσίας αποβιώσαντος ατόμου. Η εξουσία που παρέχει το δικαστήριο σε εκτελεστή να συγκεντρώσει και να διανείμει την περιουσία καλείται «επιβεβαίωση» (confirmation). Η εν λόγω εξουσία παρέχεται μόνον αφού υποβληθεί στο δικαστήριο πλήρης κατάλογος απογραφής της περιουσίας του αποβιώσαντος.

Σε περίπτωση που η ακαθάριστη αξία της περιουσίας δεν υπερβαίνει τις 36.000 λίρες Αγγλίας, κατατάσσεται στην κατηγορία της «μικρής περιουσίας». Στην περίπτωση αυτή, το προσωπικό του γραφείου του τοπικού Sheriff clerk παρέχει βοήθεια στο άτομο που ζητά επιβεβαίωση για τη συμπλήρωση του σχετικού εντύπου. Σε περίπτωση που η αξία της περιουσίας υπερβαίνει τις 36.000 λίρες Αγγλίας, συνιστάται στα άτομα που ζητούν επιβεβαίωση να προσφύγουν σε νομικό σύμβουλο (solicitor).

Justice of the Peace Courts (ειρηνοδικεία)

Tο ειρηνοδικείο είναι λαϊκό δικαστήριο στο οποίο οι υποθέσεις εκδικάζονται από ειρηνοδίκη (justice of the peace) που δεν διαθέτει νομική κατάρτιση, επικουρούμενο από γραμματέα, ο οποίος είναι νομικός. Ο γραμματέας παρέχει συμβουλές στον ειρηνοδίκη για νομικά και δικονομικά θέματα. Το δικαστήριο εκδικάζει κυρίως λιγότερο σοβαρές ποινικές υποθέσεις με συνοπτική διαδικασία. Η ανώτατη ποινή που μπορεί να επιβάλει ο ειρηνοδίκης είναι φυλάκιση 60 ημερών ή πρόστιμο που δεν υπερβαίνει τις 2.500 λίρες Αγγλίας. Μόνο στη Γλασκώβη, σε ορισμένα ειρηνοδικεία προΐσταται έμμισθος δικαστικός που διαθέτει νομική κατάρτιση. Η ανώτατη ποινή που μπορεί να επιβάλει έμμισθος δικαστικός είναι φυλάκιση δώδεκα μηνών ή πρόστιμο που δεν υπερβαίνει τις 10.000 λίρες Αγγλίας.

Ο sheriff clerk (γραμματέας) είναι υπεύθυνος για όλες τις διοικητικές εργασίες στο sheriff court και στο ειρηνοδικείο όπως, μεταξύ άλλων:

• την είσπραξη προστίμων και τις διαταγές αποζημίωσης
• την έκδοση αντιγράφων δικαστικών διαταγών, όπως αυτών που αφορούν την επιτήρηση των υπό όρους απολυθέντων και λοιπών ατόμων ή την κοινωφελή εργασία
• την κλήτευση και πλαισίωση των ενόρκων.

Περισσότερο λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τα δικαστήρια στη Σκωτία μπορείτε να βρείτε στον δικτυακό τόπο της Δικαστικής Υπηρεσίας της Σκωτίας .

Σχετικοί σύνδεσμοι

Δικαστική Υπηρεσία της Σκωτίας (Scottish Courts Service)