Στον τομέα της αστικής δικαιοσύνης, οι εκκρεμείς διαδικασίες και δίκες που ξεκίνησαν πριν από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου θα συνεχιστούν βάσει του δικαίου της ΕΕ. Βάσει αμοιβαίας συμφωνίας με το Ηνωμένο Βασίλειο, η πύλη e-Justice θα διατηρήσει τις σχετικές πληροφορίες που αφορούν το Ηνωμένο Βασίλειο μέχρι το τέλος του 2024.

Εθνικά τακτικά δικαστήρια

Αγγλία και Ουαλία

Στην παρούσα σελίδα παρέχονται πληροφορίες σχετικά με τα τακτικά δικαστήρια της Αγγλίας και της Ουαλίας.

Περιεχόμενο που παρέχεται από
Αγγλία και Ουαλία

Στη συνέχεια περιγράφεται η οργάνωση των διαφόρων δικαστηρίων της Αγγλίας και της Ουαλίας. Περισσότερες λεπτομέρειες είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο της Δικαστικής Υπηρεσίας (Her Majesty’s Courts and Tribunals Service), η οποία παρέχει διοικητικές και υποστηρικτικές υπηρεσίες σε όλα τα δικαστήρια εκτός του Ανώτατου Δικαστηρίου (Supreme Court).

Ανώτατο Δικαστήριο (Supreme Court)

Την 1η Οκτωβρίου 2009, το Ανώτατο Δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου (Supreme Court of the United Kingdom) ανέλαβε τις αρμοδιότητες της Επιτροπής Ένδικων Μέσων της Βουλής των Λόρδων (Appellate Committee of the House of Lords). Επίσης, ανέλαβε τις αποκεντρωμένες αρμοδιότητες της Δικαστικής Επιτροπής του Privy Council (δικαστηρίου τελευταίου βαθμού δικαιοδοσίας σε αρκετές ανεξάρτητες χώρες της Κοινοπολιτείας, υπερπόντια εδάφη του Ηνωμένου Βασιλείου και εξαρτώμενα εδάφη του Βρετανικού Στέμματος).

Το Ανώτατο Δικαστήριο είναι το δικαστήριο τελευταίου βαθμού δικαιοδοσίας στο Ηνωμένο Βασίλειο τόσο στις ποινικές όσο και στις αστικές υποθέσεις, παρότι για τις ποινικές υποθέσεις της Σκωτίας δεν επιτρέπεται η άσκηση ένδικων μέσων στο Ανώτατο Δικαστήριο. Συνήθως, άδεια για την άσκηση ένδικου μέσου στο Ανώτατο Δικαστήριο παρέχεται μόνο αν η υπόθεση εγείρει νομικά ζητήματα δημόσιας σημασίας.

Εφετείο (Court of Appeal)

Το Εφετείο (Court of Appeal) περιλαμβάνει ποινικό και αστικό τμήμα και συνεδριάζει συνήθως στο Λονδίνο.

Το Ποινικό Τμήμα (Criminal Division), του οποίου προεδρεύει ο Lord Chief Justice, εκδικάζει ένδικα μέσα κατά καταδικαστικών αποφάσεων και αποφάσεων επιμέτρησης ποινής που εκδίδονται από το Δικαστήριο του Στέμματος (Crown Court). Το Ποινικό Τμήμα του Εφετείου έχει την εξουσία να εξαφανίσει ή να επικυρώσει την καταδίκη, να διατάξει την επανεκδίκαση της υπόθεσης, καθώς και, στις περιπτώσεις προσβολής απόφασης επιμέτρησης της ποινής, να μεταβάλει την επιβληθείσα ποινή (αλλά όχι επί τα χείρω). Ωστόσο, στις περιπτώσεις που η υπόθεση έχει παραπεμφθεί στο Εφετείο από τον Γενικό Εισαγγελέα (Attorney General), το δικαστήριο μπορεί να αυστηροποιήσει ποινή την οποία κρίνει αδικαιολόγητα επιεική.

Το δικαστήριο διαθέτει ευρύτερη δικαιοδοσία να εκδικάζει ad hoc ένδικα μέσα, όπως ένδικα μέσα σε υποθέσεις περιορισμού της πληροφόρησης ή της πρόσβασης του κοινού, ένδικα μέσα κατά αποφάσεων δυσμενών για την εισαγγελική δίωξη και διάφορα ένδικα μέσα στο πλαίσιο του νόμου περί προϊόντων εγκληματικής δραστηριότητας του 2002 (Proceeds of Crime Act 2002). Επιπλέον, το δικαστήριο εκδικάζει ένδικα μέσα κατά αποφάσεων στρατοδικείων.

Συνήθως, το Ποινικό Τμήμα του Εφετείου δικάζει με σύνθεση τριών δικαστών, αλλά δημοσιεύεται μία και μόνη απόφαση (αυτή που αντανακλά τη γνώμη της πλειοψηφίας).

Το Αστικό Τμήμα (Civil Division) του Εφετείου, του οποίου προεδρεύει ο Master of the Rolls, εκδικάζει κατά κύριο λόγο ένδικα μέσα κατά αποφάσεων του Ανώτερου Δικαστηρίου (High Court) [συμπεριλαμβανομένων των αποφάσεων των τμημάτων Εμπορικών και Λοιπών Ιδιωτικών Διαφορών (Chancery Division), Αστικών, Εμπορικών και Διοικητικών Διαφορών (Queen’s Bench Division) και Οικογενειακών Υποθέσεων (Family Division)] και των περιφερειακών δικαστηρίων (county courts) από ολόκληρη την Αγγλία και την Ουαλία, καθώς και ορισμένων άλλων δικαιοδοτικών οργάνων. Συγκροτείται συνήθως από τρεις ανώτερους δικαστές (Lord Justices) που δικάζουν ως σχηματισμός. Για την έκδοση της απόφασής τους, οι δικαστές του μπορούν να διατάξουν κάθε μέτρο που κρίνουν ότι θα έπρεπε να είχαν διατάξει οι δικαστές του κατώτερου δικαστηρίου. Σε ορισμένες περιπτώσεις, διατάσσεται επανεκδίκαση της υπόθεσης.

Σπανίως εξετάζονται μάρτυρες στο Εφετείο. Οι αποφάσεις βασίζονται συνήθως σε έγγραφα, στα πρακτικά της προηγηθείσας ακροαματικής διαδικασίας και στους ισχυρισμούς των δικηγόρων που εκπροσωπούν τους διαδίκους.

Ανώτερο Δικαστήριο (High Court)

Tο Ανώτερο Δικαστήριο (High Court) εδρεύει στο Λονδίνο, παρόλο που μπορεί να εκδικάζει υποθέσεις και σε άλλα μέρη της Αγγλίας και της Ουαλίας. Το Ανώτερο Δικαστήριο μπορεί να εκδικάσει σχεδόν κάθε αστική αγωγή, παρόλο που στην πράξη ασχολείται κατά κύριο λόγο με τις σημαντικότερες ή πολυπλοκότερες υποθέσεις. Είναι οργανωμένο σε τρία τμήματα:

  • Το Τμήμα Αστικών, Εμπορικών και Διοικητικών Διαφορών (Queen’s Bench Division) είναι το μεγαλύτερο από τα τρία τμήματα και ασχολείται με ευρύ φάσμα αστικών υποθέσεων, μεταξύ των οποίων αγωγές αποζημίωσης λόγω συμβατικής ή εξωσυμβατικής ευθύνης, υποθέσεις δυσφήμισης, εμπορικές διαφορές, υποθέσεις τεχνολογίας και δομικών έργων και υποθέσεις ναυτικού δικαίου (αστικές αγωγές που αφορούν πλοία, για παράδειγμα σύγκρουση, ζημία του φορτίου και ναυαγιαίρεση).
  • Το Τμήμα Εμπορικών και Λοιπών Ιδιωτικών Διαφορών (Chancery Division) ασχολείται κυρίως με ιδιοκτησιακά θέματα, συμπεριλαμβανομένων της διαχείρισης της περιουσίας θανόντων, της ερμηνείας διαθηκών, υποθέσεων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και διανοητικής ιδιοκτησίας, υποθέσεων αφερεγγυότητας, καθώς και διαφορών που αφορούν κεφαλαιουχικές και προσωπικές εταιρείες.
  • Το Τμήμα Οικογενειακών Υποθέσεων (Family Division) ασχολείται με πολλές από τις πιο πολύπλοκες υποθέσεις διαζυγίου και συναφείς περιουσιακές και γαμικές διαφορές. Ασχολείται με υποθέσεις επιμέλειας τέκνων (ιδίως κηδεμονίας, υιοθεσίας και απαγωγής παιδιών), υποθέσεις που αφορούν πρόσωπα που υπάγονται στη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου Προστασίας (Court of Protection) και υποθέσεις που σχετίζονται με την ιατρική περίθαλψη παιδιών οι οποίες υπάγονται στη δικαιοδοσία του δικαστηρίου.

Διοικητικό Δικαστήριο (Administrative Court)

Το έργο του Διοικητικού Δικαστηρίου (Administrative Court) ποικίλλει και περιλαμβάνει, αφενός, τη δικαιοδοσία εκδίκασης υποθέσεων διοικητικού δικαίου στην Αγγλία και την Ουαλία και, αφετέρου, τη δικαιοδοσία εποπτείας κατώτερων δικαστηρίων και δικαιοδοτικών οργάνων.

Η δικαιοδοσία εποπτείας, η οποία ασκείται κυρίως μέσω της διαδικασίας του δικαστικού ελέγχου, αφορά πρόσωπα ή όργανα που ασκούν δημόσιο λειτούργημα. Σκοπός του δικαστικού ελέγχου είναι να διασφαλίζεται ότι οι αποφάσεις των εν λόγω οργάνων ή προσώπων λαμβάνονται προσηκόντως και νόμιμα και δεν υπερβαίνουν τις εξουσίες που τους έχουν ανατεθεί από το Κοινοβούλιο.

Περαιτέρω, το Διοικητικό Δικαστήριο ασχολείται επίσης με διάφορες προβλεπόμενες από τον νόμο προσφυγές και αιτήσεις:

  • το δικαίωμα που παρέχουν ορισμένοι νόμοι για την προσβολή αποφάσεων υπουργών, αρχών τοπικής αυτοδιοίκησης, δικαιοδοτικών οργάνων·
  • αιτήσεις βάσει του νόμου περί ιθαγένειας, μετανάστευσης και ασύλου του 2002 (Nationality, Immigration and Asylum Act 2002)·
  • ένδικα μέσα για νομικούς λόγους με βάση τη διαδικασία του «case stated» κατά ορισμένων αποφάσεων των πλημμελειοδικείων (magistrates’ courts) και του Δικαστηρίου του Στέμματος (Crown Court)·
  • αιτήσεις αμφισβήτησης της νομιμότητας της κράτησης (αιτήσεις «habeas corpus»)·
  • αιτήσεις φυλάκισης λόγω απείθειας στο δικαστήριο·
  • αιτήσεις που σχετίζονται με την άσκηση προφανώς αβάσιμης αγωγής·
  • αιτήσεις βάσει του νόμου περί ιατροδικαστών του 1988 (Coroners Act 1988)·
  • διάφορες αιτήσεις στο πλαίσιο των νόμων για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, για τα προϊόντα εγκληματικής δραστηριότητας, το λαθρεμπόριο ναρκωτικών και την ποινική δικαιοσύνη.

Το 2009, το Διοικητικό Δικαστήριο απέκτησε περιφερειακά τμήματα στις πόλεις Birmingham, Cardiff, Leeds και Manchester, με αποτέλεσμα να παρέχεται πλέον η δυνατότητα σε προσφεύγοντες/αιτούντες να υποβάλουν ορισμένους τύπους αιτήσεων πιο κοντά στην περιοχή με την οποία συνδέονται στενότερα. Ένα ακόμη περιφερειακό τμήμα δημιουργήθηκε στο Bristol τον Νοέμβριο του 2012.

Σχηματισμοί ένδικων μέσων (divisional courts)

Ορισμένα ένδικα μέσα κατά αποφάσεων κατώτερων δικαστηρίων εκδικάζονται από τους σχηματισμούς ένδικων μέσων (divisional courts) του Ανώτερου Δικαστηρίου (οι οποίοι είναι δικαστικοί σχηματισμοί που δικάζουν με σύνθεση δύο τουλάχιστον δικαστών).

Τα ένδικα μέσα κατά αποφάσεων των περιφερειακών δικαστηρίων (county courts) σε υποθέσεις που υπάγονται στην καθ’ ύλη αρμοδιότητα των τμημάτων Εμπορικών και Λοιπών Ιδιωτικών Διαφορών (Chancery Division) και Αστικών, Εμπορικών και Διοικητικών Διαφορών (Queen’s Bench Division) εκδικάζονται από τους αντίστοιχους σχηματισμούς ένδικων μέσων.

Σχηματισμοί ένδικων μέσων του Τμήματος Αστικών, Εμπορικών και Διοικητικών Διαφορών εκδικάζουν, μεταξύ άλλων, αναιρέσεις κατά αποφάσεων των πλημμελειοδικείων (magistrates’ courts) και του Δικαστηρίου του Στέμματος (Crown Court) (πλην των περιπτώσεων στις οποίες το Δικαστήριο του Στέμματος επιλαμβάνεται κατόπιν κατηγορητηρίου).

Σχηματισμός ένδικων μέσων του Τμήματος Οικογενειακών Υποθέσεων (Family Division) εκδικάζει ένδικα μέσα κατά αποφάσεων των πλημμελειοδικείων σε οικογενειακές υποθέσεις.

Περιφερειακά δικαστήρια (county courts)

Τα περιφερειακά δικαστήρια (county courts) εκδικάζουν την πλειονότητα των αστικών υποθέσεων στην Αγγλία και την Ουαλία. Με απλά λόγια, οι λιγότερο πολύπλοκες αστικές υποθέσεις εκδικάζονται από τα περιφερειακά δικαστήρια, ενώ οι πιο πολύπλοκες από το Ανώτερο Δικαστήριο. Οι περισσότερες από τις υποθέσεις που εκδικάζονται από τα περιφερειακά δικαστήρια αφορούν την είσπραξη οφειλών, αλλά εκδικάζονται επίσης και υποθέσεις ανάκτησης περιουσιακών στοιχείων (π.χ. σε περίπτωση υπερημερίας στην εξόφληση ενυπόθηκης οφειλής), αγωγές λόγω σωματικής βλάβης ή αμέλειας και πτωχεύσεις.  Ορισμένα περιφερειακά δικαστήρια λειτουργούν επίσης ως τοπικά παραρτήματα (District Registries) του Ανώτερου Δικαστηρίου, στα οποία μπορούν να εκδικάζονται υποθέσεις του Ανώτερου Δικαστηρίου. Επιπλέον, ορισμένα έχουν ειδική αρμοδιότητα που τους επιτρέπει να εκδικάζουν κάποιες λιγότερο πολύπλοκες υποθέσεις οι οποίες διαφορετικά θα υπάγονταν στην αρμοδιότητα του Ανώτερου Δικαστηρίου.

Οι αγωγές για την καταβολή οφειλής και οι αγωγές αποζημίωσης για ποσό χαμηλότερο των 5.000 λιρών στερλινών εκδικάζονται συνήθως με την ειδική διαδικασία μικροδιαφορών, η οποία έχει ως στόχο να προσφέρει έναν ολιγοδάπανο και άτυπο τρόπο επίλυσης των διαφορών, χωρίς υποχρεωτική παράσταση δικηγόρου. Στις υποθέσεις αυτές, ο δικαστής μπορεί να διεξαγάγει την αποδεικτική διαδικασία με το ανακριτικό σύστημα και να βοηθήσει τον ενάγοντα και τον εναγόμενο να εξηγήσουν τους ισχυρισμούς τους. Στα περιφερειακά δικαστήρια λειτουργεί επίσης εσωτερική υπηρεσία διαμεσολάβησης σε μικροδιαφορές, παρότι παρέχεται η δυνατότητα εξωτερικής διαμεσολάβησης για άλλες αμφισβητούμενες απαιτήσεις.

Τα περιφερειακά δικαστήρια διεκπεραιώνουν επίσης οικογενειακές υποθέσεις, στις οποίες περιλαμβάνονται διαζύγια, υποθέσεις που αφορούν παιδιά, π.χ. τον τόπο διαμονής τους, υποθέσεις επιμέλειας παιδιών και υιοθεσίες. Ορισμένες οικογενειακές υποθέσεις είναι πολύπλοκες και μπορεί να εξετασθούν από το Ανώτερο Δικαστήριο. Στο κεντρικό Λονδίνο, όλες οι οικογενειακές υποθέσεις εξετάζονται από το Κεντρικό Δικαστήριο του Τμήματος Οικογενειακών Υποθέσεων (Principal Registry of the Family Division) και όχι από τα τοπικά περιφερειακά δικαστήρια. Υπηρεσίες οικογενειακής διαμεσολάβησης παρέχονται μέσω της υπηρεσίας Children and Family Court Advisory and Support Service (CAFCASS).

Δικαστήριο του Στέμματος (Crown Court)

Το Δικαστήριο του Στέμματος (Crown Court) είναι εθνικό δικαστήριο το οποίο συνεδριάζει σε διάφορα αστικά κέντρα στην Αγγλία και την Ουαλία. Εκδικάζει όλες τις σοβαρές ποινικές υποθέσεις που παραπέμπονται σε αυτό από τα πλημμελειοδικεία (magistrates’ courts). Οι υποθέσεις εκδικάζονται από έναν δικαστή και 12 ενόρκους.

Ένορκοι χρειάζονται μερικές φορές και σε αστικές υποθέσεις (π.χ. υποθέσεις συκοφαντικής δυσφήμισης και αγωγές κατά της αστυνομίας λόγω κακόβουλης δίωξης), παρότι αυτό δεν συμβαίνει συχνά. Στις περιπτώσεις αυτές, η δίκη διεξάγεται στο Ανώτερο Δικαστήριο ή σε περιφερειακό δικαστήριο. Το Δικαστήριο του Στέμματος λειτουργεί επίσης ως δευτεροβάθμιο δικαστήριο για υποθέσεις που σε πρώτο βαθμό υπάγονται στην αρμοδιότητα των πλημμελειοδικείων.

Πλημμελειοδικεία (magistrates’ courts)

Τα πλημμελειοδικεία (magistrates’ courts) ασχολούνται κατά κύριο λόγο με ποινικές υποθέσεις· τα περισσότερα ποινικά αδικήματα εκδικάζονται από τα πλημμελειοδικεία. Τα σοβαρότερα αδικήματα παραπέμπονται για εκδίκαση στο Δικαστήριο του Στέμματος (Crown Court). Τα πλημμελειοδικεία εκδικάζουν επίσης ορισμένες αστικές υποθέσεις, μεταξύ των οποίων υποθέσεις οικογενειακού δικαίου, υποθέσεις με αντικείμενο την είσπραξη ορισμένων οφειλών, όπως δημοτικών φόρων, και υποθέσεις σχετικά με άδειες (για παράδειγμα, άδειες πώλησης οινοπνευματωδών), παραβιάσεις των όρων αδειών ή δικαστικών διατάξεων, και στοιχήματα και τυχερά παιχνίδια.

Οι περισσότερες υποθέσεις στα πλημμελειοδικεία εκδικάζονται από μη επαγγελματίες δικαστές (οι οποίοι αποκαλούνται «lay magistrates» και «justices of the peace» ή «JPs»), οι οποίοι δεν έχουν λάβει νομική εκπαίδευση. Συνεδριάζουν συνήθως σε τριμελή σύνθεση και συμβουλεύονται για τα νομικά ζητήματα δικαστικούς υπαλλήλους οι οποίοι είναι νομικοί. Οι πιο πολύπλοκες υποθέσεις στα πλημμελειοδικεία εκδικάζονται από επαγγελματίες δικαστές, τους αποκαλούμενους «district judges (magistrates’ courts)», οι οποίοι είναι δικαστές πλήρους απασχόλησης, και «deputy district judges (magistrates’ courts)», οι οποίοι είναι δικαστές μερικής απασχόλησης.

Τα πλημμελειοδικεία έχουν την εξουσία να επιβάλλουν χρηματικές ποινές και ποινές φυλάκισης (περιορισμένης διάρκειας) σε όσους κρίνουν ενόχους – επομένως, ορισμένες υποθέσεις παραπέμπονται στο Δικαστήριο του Στέμματος για την επιμέτρηση της ποινής.

Ορισμένα πλημμελειοδικεία έχουν οριστεί ως δικαστήρια ανηλίκων (youth courts) ή δικαστήρια οικογενειακών υποθέσεων (family proceedings courts). Τα δικαστήρια αυτά συγκροτούνται από ειδικά εκπαιδευμένους δικαστές (magistrates) και ασχολούνται με κατηγορίες σε βάρος παιδιών και νέων ή με αιτήσεις που αφορούν παιδιά και νέους, και με οικογενειακές υποθέσεις, αντίστοιχα.

Σχετικοί σύνδεσμοι

Δικαστική Υπηρεσία (Her Majesty’s Courts and Tribunals Service)

Τελευταία επικαιροποίηση: 28/05/2020

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται το εκάστοτε κράτος μέλος. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες ή τα στοιχεία που περιλαμβάνονται ή για τα οποία γίνεται λόγος στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.