Prawa ofiar – w poszczególnych państwach

Jestem ofiarą przestępstwa. Z kim mam się skontaktować, aby uzyskać wsparcie i pomoc?

Zgodnie z § 66 ust. 2 austriackiego kodeksu postępowania karnego (Strafprozessordnung, StPO) Federalne Ministerstwo Spraw Konstytucyjnych, Reform, Deregulacji i Sprawiedliwości zawarło umowy z odpowiednimi organizacjami o ugruntowanej pozycji, które są odpowiedzialne za udzielanie wsparcia ofiarom po potwierdzeniu spełnienia przesłanek ustawowych. Szczegółowe informacje na temat tych organizacji można uzyskać, klikając poniższy link odsyłający do strony internetowej zawierającej wykaz tych organizacji z podziałem na kraje związkowe: Organizacje udzielające wsparcia ofiarom przestępstw

Infolinia udzielająca wsparcia ofiarom przestępstw

Federalny Urząd ds. Opieki Społecznej (Sozialministeriumservice): 0043 158831 oraz ogólna infolinia dla ofiar przestępstw: 0800 112 112 (lub europejski telefon zaufania dla ofiar: 116 006)

Czy wsparcie dla ofiar przestępstw jest udzielane bezpłatnie?

Tak.

Jakiego rodzaju wsparcie mogę otrzymać od organów państwowych?

Ofiary przestępstw są uprawnione do otrzymania kompensaty zgodnie z przepisami ustawy o wypłacaniu kompensaty na rzecz ofiar przestępstw (Verbrechensopfergesetz, VOG), austriacki federalny dziennik urzędowy (BGBl) nr 288/1972.

W przepisach VOG przewidziano taką samą procedurę dla wszystkich wnioskodawców (zarówno obywateli Austrii, jak i cudzoziemców). Procedura wypłaty kompensaty jest procedurą administracyjną, w toku której właściwy organ musi ustalić stan faktyczny danej sprawy oraz wydać decyzję w sprawie wsparcia będącego przedmiotem wniosku. Wnioskodawca jest zobowiązany do współpracy z właściwym organem w toku tej procedury oraz do przekazywania mu wymaganych informacji (w tym do celów ustalenia szkody).

Wnioski na podstawie VOG należy składać do Federalnego Urzędu ds. Opieki Społecznej, który jest również organem właściwym do ich rozpoznawania.

Jakiego rodzaju wsparcie mogę otrzymać od organizacji pozarządowych?

Prawo do skorzystania ze wsparcia psychospołecznego i pomocy prawnej przysługuje następującym osobom:

• ofiarom przestępstw z użyciem przemocy, przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, osobom, wobec których skierowano groźbę karalną, lub ofiarom, wobec których mogło dojść do nadużycia stosunku zależności przy popełnieniu umyślnego przestępstwa;
• małżonkowi, partnerowi życiowemu, krewnym pierwszego stopnia, rodzeństwu i innym osobom pozostającym na utrzymaniu osoby, która zmarła w rezultacie popełnienia przestępstwa, a także innym krewnym tej osoby, którzy byli świadkami jej śmierci;
• ofiarom przestępstw o charakterze terrorystycznym.

Na wniosek takiej ofiary należy jej zapewnić wsparcie psychospołeczne i pomoc prawną, o ile takie wsparcie i pomoc są konieczne do zabezpieczenia jej praw procesowych, uwzględniając – w jak największym stopniu – jej osobistą sytuację. Odpowiedzialność za ocenę, czy udzielenie tego rodzaju wsparcia jest w danym przypadku „konieczne”, spoczywa na samych organizacjach udzielających wsparcia ofiarom przestępstw. Ofiarom przestępstw przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności, które nie ukończyły 14. roku życia, zawsze przysługuje prawo do skorzystania ze wsparcia psychospołecznego.

Wsparcie psychospołeczne

W ramach usług wsparcia psychospołecznego ofiary są przygotowywane na stres psychologiczny towarzyszący postępowaniu, otrzymują wsparcie w radzeniu sobie z doświadczeniami związanymi z przestępstwem (lęki, rozpacz, żałoba lub gniew). Zostaje również wyznaczona osoba, która towarzyszy im w trakcie przesłuchań prowadzanych w postępowaniu przygotowawczym lub w trakcie procesu sądowego.

Pomoc prawna

Celem pomocy prawnej jest zapewnienie ofiarom przestępstw wsparcia w dochodzeniu przysługujących im praw w postępowaniu karnym. Jest to szczególnie przydatne i potrzebne w sytuacji, w której istnieją określone przesłanki świadczące o tym, że prawa ofiary przestępstwa mogą nie zostać w dostatecznym stopniu poszanowane w toku postępowania. Jeżeli ofiara przestępstwa doznała krzywdy lub poniosła szkodę wskutek przestępstwa, adwokat może wystąpić z roszczeniem o zadośćuczynienie (np. za doznany ból i cierpienie) w jej imieniu (jeżeli ofiara ma status powoda cywilnego w danym postępowaniu).