Δικαιώματα των θυμάτων - ανά χώρα

Zweden

Inhoud aangereikt door
Zweden

Πώς μπορώ να καταγγείλω μια αξιόποινη πράξη;

Μπορείτε να καταγγείλετε μια αξιόποινη πράξη στην αστυνομία καλώντας στον αριθμό 114 14 (+46 77 114 14 00 για κλήσεις εκτός Σουηδίας) ή πηγαίνοντας σε ένα αστυνομικό τμήμα. Μπορείτε επίσης να καταγγείλετε μια αξιόποινη πράξη μέσω διαδικτύου σε περίπτωση διάρρηξης, απάτης με χρεωστική κάρτα, κλοπής ή απώλειας (όχι όμως του διαβατηρίου ή του εθνικού δελτίου ταυτότητάς σας). Εάν η ταυτότητά σας είναι προστατευμένη, δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείτε το διαδίκτυο για την καταγγελία μιας αξιόποινης πράξης. Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης ή κατά την τέλεση αξιόποινης πράξης, καλέστε στο 112, δηλαδή στην τηλεφωνική γραμμή SOS Alarm. Σύνδεσμος προς την ηλεκτρονική καταγγελία

Πώς μπορώ να ενημερωθώ σχετικά με τις εξελίξεις της υπόθεσης;

Όταν υποβάλετε την καταγγελία σας στην αστυνομία, η υπόθεσή σας λαμβάνει αριθμό και εσείς λαμβάνετε τα στοιχεία επικοινωνίας που χρειάζεστε για να ενημερώνεστε για την υπόθεσή σας. Διαφορετικά, μπορείτε να απευθύνεστε στην αστυνομία για την εξέλιξη της υπόθεσής σας τηλεφωνικά, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προς το τοπικό αστυνομικό τμήμα ή μεταβαίνοντας στο πλησιέστερο αστυνομικό τμήμα. Εάν επιθυμείτε να μιλήσετε με τον αστυνομικό που είναι υπεύθυνος για την υπόθεσή σας, μπορείτε να καλέσετε στο 114 14, δηλαδή στον εθνικό αριθμό τηλεφώνου της αστυνομίας. Το τηλεφωνικό κέντρο θα σας συνδέσει με τον αστυνομικό που είναι υπεύθυνος για την υπόθεσή σας.

Δικαιούμαι νομική συνδρομή (κατά την ανάκριση ή τη δίκη); Υπό ποιες προϋποθέσεις;

Σε ορισμένα είδη αξιόποινων πράξεων, τα θύματα δικαιούνται να έχουν τη δική τους νομική εκπροσώπηση, γνωστή ως «συνήγορος του παθόντος» (målsägandebiträde). Αυτό ισχύει ιδίως για τα εγκλήματα κατά της γενετήσιας ελευθερίας και τα αδικήματα ενδοοικογενειακής βίας, αλλά και για άλλα αδικήματα όταν παρίσταται ειδική ανάγκη. Ο συνήγορος μπορεί να διοριστεί αμέσως μετά την έναρξη της (προκαταρκτικής) εξέτασης και σας παρέχει συνδρομή δωρεάν. Εάν πιστεύετε ότι χρειάζεστε νομική εκπροσώπηση, θα πρέπει να ενημερώσετε το συντομότερο δυνατό τον εισαγγελέα (åklagare) ή τον αστυνομικό που είναι υπεύθυνος για την προκαταρκτική εξέταση. Μπορείτε επίσης να υποβάλετε απευθείας το αίτημά σας στο πλημμελειοδικείο (tingsrätt). Το πλημμελειοδικείο θα κρίνει αν δικαιούστε εκπροσώπηση και θα διορίσει τον συνήγορο. Μπορείτε να προτείνετε εσείς το πρόσωπο που θα θέλατε να σας εκπροσωπήσει. Ο συνήγορος, που συνήθως είναι δικηγόρος, διορίζεται για να διαφυλάττει τα συμφέροντά σας και να σας παρέχει στήριξη και συνδρομή κατά τη διάρκεια της προκαταρκτικής εξέτασης και της δίκης. Ο συνήγορος τηρεί το απόρρητο και μπορεί να σας βοηθήσει να υπερασπιστείτε την υπόθεσή σας και να καταθέσετε αξίωση αποζημίωσης. Το εν λόγω καθήκον παύει με το πέρας της διαδικασίας ενώπιον του δικαστηρίου, ενώ η παροχή βοήθειας για την είσπραξη της αποζημίωσης ή άλλη αποκατάσταση δεν περιλαμβάνεται στον ρόλο του «συνηγόρου του παθόντος».

Εάν ένας κηδεμόνας (συνήθως ο γονέας) είναι ύποπτος για την τέλεση αξιόποινης πράξης κατά του παιδιού του, μπορεί να οριστεί για το παιδί ειδικός αντιπρόσωπος. Το ίδιο ισχύει όταν ο ύποπτος της αξιόποινης πράξης συνδέεται στενά με τον κηδεμόνα. Ο αντιπρόσωπος προστατεύει τα δικαιώματα του παιδιού κατά τη διάρκεια της προκαταρκτικής εξέτασης και της δίκης. Ως ειδικός αντιπρόσωπος μπορεί να διοριστεί δικηγόρος, βοηθός σύμβουλος σε δικηγορική εταιρία ή άλλο πρόσωπο. Το εν λόγω πρόσωπο πρέπει επίσης να διαθέτει συγκεκριμένες γνώσεις και πείρα καθώς και προσωπικά προσόντα που το καθιστούν ειδικά κατάλληλο για το εν λόγω καθήκον.

Η νομική προστασία περιλαμβάνεται στα συμβόλαια ασφάλειας κατοικίας. Αυτό σημαίνει, για παράδειγμα, ότι η ασφάλειά σας μπορεί να καλύπτει τα δικαστικά σας έξοδα, σε περίπτωση που η αξίωση αποζημίωσης που έχετε προβάλει δεν εκδικαστεί στο πλαίσιο της ποινικής διαδικασίας. Η ασφάλεια περιλαμβάνει κατά κανόνα μια ρήτρα σύμφωνα με την οποία υποχρεούστε να καταβάλετε συγκεκριμένο μέρος των εξόδων (το υπερβάλλον). Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στην ασφαλιστική σας εταιρία.

Σύμφωνα με τον σουηδικό νόμο περί νομικής αρωγής (Rättshjälpslagen) μπορείτε να λάβετε νομικές συμβουλές σε όλα τα είδη των υποθέσεων. Οι συμβουλές μπορεί, για παράδειγμα, να αφορούν μια αξίωση αποζημίωσης για την οποία δεν έχετε τη βοήθεια του εισαγγελέα ή τις διαπραγματεύσεις με την ασφαλιστική εταιρία. Μπορείτε να επικοινωνήσετε με δικηγορική εταιρία που παρέχει νομικές συμβουλές βάσει του νόμου περί νομικής συνδρομής. Μπορείτε να συμβουλευτείτε δικηγόρο, απασχολώντας τον έως και δύο ώρες έναντι πάγιας αμοιβής. Η πάγια αμοιβή ορίζεται σε ποσό περίπου 1.600 SEK ανά ώρα. Ανάλογα με την οικονομική σας κατάσταση, η αμοιβή μπορεί να είναι μικρότερη.

Εάν δεν διαθέτετε νομική προστασία στο πλαίσιο ασφαλιστήριου συμβολαίου και η υπόθεσή σας δεν μπορεί να διευθετηθεί μέσω των νομικών συμβουλών που σας έχουν παρασχεθεί, μπορείτε να λάβετε νομική συνδρομή κατόπιν εκτίμησης των αναγκών σας. Στη συνέχεια το κράτος καταβάλει μέρος των εξόδων της νομικής σας εκπροσώπησης. Μπορείτε επίσης να λάβετε συνδρομή για τα έξοδα ταξιδιού, στέγασης και παροχής αποδείξεων, καθώς και για άλλες δαπάνες. Συμβουλές για τον τρόπο που μπορείτε να ζητήσετε νομική συνδρομή μπορείτε να λάβετε από δικηγόρο, το δικαστήριο ή την Εθνική Αρχή Νομικής Συνδρομής (Rättshjälpsmyndighet).

Μπορώ να ζητήσω επιστροφή των εξόδων (για τη συμμετοχή στην έρευνα/δίκη); Υπό ποιες προϋποθέσεις;

Εάν σας κλητεύσει η αστυνομία ή ο εισαγγελέας, δικαιούστε αποζημίωση για τα έξοδα εμφάνισής στην εξέταση. Σ’ αυτά περιλαμβάνονται τα έξοδα ταξιδιού και διαμονής, η αποζημίωση για διαφυγόντα κέρδη ή για άλλες οικονομικές ζημίες. Ωστόσο, η αποζημίωση για διαφυγόντα κέρδη περιορίζεται σε συγκεκριμένο ποσό. Πρέπει να επικοινωνήσετε με την αστυνομία για να ζητήσετε αυτό το είδος αποζημίωσης.

Εάν σας κλητεύσει η αστυνομία ή ο εισαγγελέας, δικαιούστε αποζημίωση για τα έξοδα εμφάνισης στην εξέταση. Μετά την ολοκλήρωση της εξέτασής σας, ο πρόεδρος της σύνθεσης του δικαστηρίου ενίοτε θα σας ρωτήσει αν έχετε αξίωση αποζημίωσης. Γενικά, ωστόσο, το ζήτημα της πληρωμής διευθετείται μετά τη δίκη στη γραμματεία του δικαστηρίου. Στη συνέχεια μπορείτε να υποβάλετε το αίτημα αποζημίωσης και να ενημερωθείτε για το ποσό που θα λάβετε. Η πληρωμή διενεργείται απευθείας στην αίθουσα της γραμματείας. Η καταβολή υψηλών εξόδων μπορεί να αναβληθεί επικοινωνήστε με το δικαστήριο για περισσότερες πληροφορίες.

Μπορώ να ασκήσω έφεση εάν η υπόθεσή μου τεθεί στο αρχείο πριν από την προσφυγή στο δικαστήριο;

Εάν η υπόθεσή σας έχει τεθεί στο αρχείο και δεν είστε ικανοποιημένοι με την απόφαση, μπορείτε να ζητήσετε την εξέταση της υπόθεσης από τον εισαγγελέα. Επικοινωνήστε με την αστυνομία, η οποία θα διαβιβάσει την υπόθεση στον εισαγγελέα έπειτα από αίτημά σας. Εάν δεν είστε ικανοποιημένοι με απόφαση του εισαγγελέα, μπορείτε να απευθυνθείτε στον πλησιέστερο ιεραρχικά ανώτερο εισαγγελέα και να υποβάλετε αίτημα επανεκδίκασης (överprövning).

Μπορώ να συμμετάσχω στη δίκη;

Ναι, συνήθως θα πρέπει να συμμετάσχετε στη δίκη, διότι τα αποδεικτικά σας στοιχεία είναι σημαντικά για να εκδώσει απόφαση το δικαστήριο για την υπόθεσή σας.

Ποιος είναι ο επίσημος ρόλος μου στο πλαίσιο του συστήματος δικαιοσύνης; Για παράδειγμα, είμαι ή μπορώ να επιλέξω να είμαι: θύμα, μάρτυρας, πολιτικώς ενάγων ή ιδιώτης κατήγορος;

Βάσει της σουηδικής νομοθεσίας, η ιδιότητα του παθόντος (målsägande) σάς αποδίδεται κατά τη διάρκεια της προκαταρκτικής εξέτασης και της δίκης. Δεν μπορείτε να συμμετάσχετε στην υπόθεση ως διάδικος μέχρι την άσκηση της εισαγγελικής δίωξης. Μπορείτε να συμμετάσχετε στην υπόθεση ως διάδικος:

  • όταν έχει ασκηθεί ποινική δίωξη από την εισαγγελική αρχή
  • εάν έχετε αξίωση αποζημίωσης, και/ή
  • εάν παρέχετε συνδρομή στην ποινική δίωξη.

Μπορείτε να παράσχετε συνδρομή στην ποινική δίωξη οποτεδήποτε κατά τη διάρκεια της δίκης σ’ αυτή την περίπτωση θα έχετε σχεδόν την ίδια δικονομική θέση με τον εισαγγελέα και θα μπορείτε, για παράδειγμα, να προσκομίσετε τα αποδεικτικά σας στοιχεία στο δικαστήριο. Εντούτοις, δεν έχετε υποχρέωση να αποδείξετε κανένα στοιχείο που να αφορά την αξιόποινη πράξη.

Μπορείτε να υποβάλετε έγκληση ή να προβάλετε συγκεκριμένη κατηγορία εάν ο εισαγγελέας έχει απορρίψει ή αποσύρει μια γενική κατηγορία. Στη συνέχεια θα πρέπει να αποδείξετε στο δικαστήριο ότι τελέστηκε η αξιόποινη πράξη.

Ποια είναι τα δικαιώματά μου και ποιες οι υποχρεώσεις μου στο πλαίσιο του ρόλου αυτού;

Εάν δεν είστε διάδικος, θα ενημερωθείτε για την ημερομηνία και την ώρα της δίκης. Ωστόσο, θα ενημερωθείτε μόνον αν το είχατε ζητήσει συγκεκριμένα κατά τη διάρκεια της προκαταρκτικής εξέτασης. Εάν είστε διάδικος, έχετε το δικαίωμα παράστασης σε όλη τη διάρκεια της δίκης, ακόμη κι αν η διαδικασία δεν είναι δημόσια.

Μπορεί να κληθείτε να εμφανιστείτε στο δικαστήριο, εάν ο εισαγγελέας ζητήσει να καταθέσετε ή εάν έχετε καταθέσει αγωγή αποζημίωσης. Θα σας επιδοθεί κλήση που θα αναγράφει την ημερομηνία και την ώρα που πρέπει να εμφανιστείτε και τους αποδεκτούς λόγους για τη μη εμφάνισή σας στο δικαστήριο. Εάν είστε ασθενής ή έχετε άλλον έγκυρο λόγο να μην εμφανιστείτε στο δικαστήριο, πρέπει να ενημερώσετε το δικαστήριο το συντομότερο δυνατό πριν από τη δίκη. Στη συνέχεια, το δικαστήριο θα σας ενημερώσει αν η παρουσία σας είναι απαραίτητη ή όχι. Εάν δεν εμφανιστείτε χωρίς έγκυρη αιτία, διατρέχετε κίνδυνο να σας επιβληθεί πρόστιμο.

Κατά τη διάρκεια της δίκης, έχετε το δικαίωμα να προβάλετε αξίωση αποζημίωσης. Έχετε το εν λόγω δικαίωμα μόνον αν είστε παθών. Θα σας θέσουν επίσης ερωτήσεις ο εισαγγελέας και ο κατηγορούμενος (ή ο δικηγόρος του). Δεν θα εξεταστείτε ενόρκως. Εάν είστε διάδικος, εσείς ή ο συνήγορός σας μπορείτε να απευθύνετε ερωτήσεις στον κατηγορούμενο, τους μάρτυρες και τους εμπειρογνώμονες. Στο τέλος της δίκης, θα δοθεί και σε εσάς η δυνατότητα να μιλήσετε.

Εάν σας κλητεύσει η αστυνομία ή ο εισαγγελέας, δικαιούστε αποζημίωση για τα έξοδα εμφάνισης για την εξέταση. Αποζημιώνονται τα έξοδα ταξιδιού και διαμονής και τα διαφυγόντα κέρδη (έως 700 SEK ανά ημέρα).

Μπορώ να προβώ σε δήλωση ή να παράσχω αποδεικτικά στοιχεία κατά τη διάρκεια της δίκης; Υπό ποιες προϋποθέσεις;

Ναι, ο εισαγγελέας κατά πάσα πιθανότητα θα ζητήσει να εξεταστείτε κατά τη διάρκεια της δίκης. Ωστόσο, ο παθών δεν μπορεί να εμφανιστεί ως μάρτυρας. Αυτό σημαίνει ότι δεν θα μιλήσετε ενόρκως. Εάν είστε διάδικος, έχετε το δικαίωμα να παράσχετε αποδείξεις κατά τη διάρκεια της δίκης.

Τι πληροφορίες θα λάβω κατά τη διάρκεια της δίκης;

Εάν είστε διάδικος, δικαιούστε να ενημερώνεστε με διάφορους τρόπους για τη διαδικασία και το τι έχει συμβεί στην υπόθεσή σας. Αυτό ονομάζεται «partsinsyn» στα σουηδικά. Εάν είστε παθών αλλά όχι διάδικος, δεν έχετε το ίδιο δικαίωμα ενημέρωσης για τη διαδικασία.

Κατά τη διάρκεια της προκαταρκτικής εξέτασης από την αστυνομία, θα ερωτηθείτε εάν επιθυμείτε να ενημερωθείτε για την απόφαση επί της υπόθεσης. Εάν ήσασταν διάδικος κατά τη διάρκεια της δίκης, το δικαστήριο θα σας αποστείλει την απόφαση. Εάν δεν ήσασταν διάδικος, η απόφαση θα σας αποσταλεί μόνον εφόσον έχετε ζητήσει να τη δείτε.

Θα έχω πρόσβαση στα δικαστικά αρχεία;

Εάν είστε διάδικος, δικαιούστε να ενημερώνεστε με διάφορους τρόπους για τη διαδικασία και το τι έχει συμβεί στην υπόθεσή σας. Η δυνατότητα αυτή ονομάζεται «partsinsyn» στα σουηδικά. Αποσκοπεί στην κάλυψη της ανάγκης των διαδίκων για πληροφόρηση προκειμένου να μπορούν να υπερασπιστούν την υπόθεσή τους με αγωγή ή δίκη. Αυτό θα μπορούσε, για παράδειγμα, να σημαίνει ότι θα μπορούσατε να έχετε πρόσβαση σε έγγραφα ή άλλο υλικό κατόπιν αιτήματός σας ή με πρωτοβουλία του δικαστηρίου. Το δικαστήριο έχει επίσης «καθήκον κοινοποίησης», κάτι που σημαίνει ότι πρέπει να διασφαλίζει, με δική του πρωτοβουλία, ότι ο διάδικος αποκτά πρόσβαση στα έγγραφα ή σε άλλο ερευνητικό υλικό που έχει υποβληθεί στην υπόθεση από άλλο πρόσωπο πέραν του ίδιου του διαδίκου. Ο διάδικος μπορεί επίσης να σχολιάσει το υλικό στο δικαστήριο.

Εάν είστε παθών αλλά όχι διάδικος, δεν έχετε το ίδιο δικαίωμα ενημέρωσης για τη διαδικασία.

Τελευταία επικαιροποίηση: 03/09/2018

Την έκδοση αυτής της σελίδας στην εθνική γλώσσα διαχειρίζεται το εκάστοτε κράτος μέλος. Οι μεταφράσεις έχουν γίνει από την αρμόδια υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οι τυχόν αλλαγές που επιφέρει η αρμόδια εθνική αρχή στο πρωτότυπο ενδέχεται να μην έχουν περιληφθεί ακόμα στις μεταφράσεις. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν αναλαμβάνει καμία ευθύνη όσον αφορά τις πληροφορίες ή τα στοιχεία που περιλαμβάνονται ή για τα οποία γίνεται λόγος στο παρόν έγγραφο. Βλ. την ανακοίνωση νομικού περιεχομένου για τους κανόνες πνευματικής ιδιοκτησίας που ισχύουν στο κράτος μέλος που είναι αρμόδιο για την παρούσα σελίδα.