Rechten van slachtoffers – per land

Welke informatie kan ik verwachten van de autoriteiten (bijvoorbeeld politie, officier van justitie) na het misdrijf, maar nog vóór ik aangifte van het misdrijf doe?

U hebt recht op schriftelijke informatie over wat u kunt verwachten van het strafrechtstelsel, zoals de folder met informatie voor slachtoffers van een misdrijf of de gegevens van een website waar u die informatie kunt vinden.

Afhankelijk van de aard van het misdrijf, uw persoonlijke omstandigheden of de relevantie daarvan voor de fase van het onderzoek of de strafzaak, moet u toegang tot de volgende informatie worden geboden vanaf uw eerste contact met de politie:

• waar en hoe u advies of steun kunt krijgen, waaronder toegang tot medische ondersteuning, eventuele specialistische steun (bv. door een psycholoog) en alternatieve huisvesting;
• wat u moet doen om een misdrijf aan te geven, en met wie u contact kunt opnemen voor vragen over de zaak;
• hoe vergoeding aan te vragen;
• de beschikbare regelingen als het slachtoffer zich niet in Noord-Ierland bevindt;
• de beschikbaarheid van tolk- en vertaaldiensten;
• hoe een klacht in te dienen over een dienstverlener;
• de beschikbaarheid van diensten voor herstelrecht;
• hoe u de kosten vergoed kunt krijgen die u als getuige in een strafzaak hebt gemaakt.

U hebt het recht op elk moment te kunnen beschikken over slachtofferhulp, of u het misdrijf nu wel of niet hebt aangegeven, en ook na afsluiting van het onderzoek en de vervolging.

Ik woon niet in het EU-land waar het misdrijf is gepleegd (EU-burgers en niet-EU burgers). Hoe worden mijn rechten beschermd?

U hebt recht op de dienstverlening die in de Victim Charter is beschreven als het misdrijf in Noord-Ierland is gepleegd of als de dienstverlening betrekking heeft op strafzaken die plaatsvinden in Noord-Ierland. [1]

[1] Of u in aanmerking komt voor een vergoeding van de Compensation Services hangt mogelijk af van uw woonplaats en nationaliteit, tenzij definitief is vastgesteld dat u slachtoffer van mensenhandel bent of dat u asiel, humanitaire bescherming of een discretionair verblijfsrecht is verleend.

Welke informatie krijg ik als ik een misdrijf aangeef?

U hebt recht op het volgende van de politie:

• een schriftelijke bevestiging dat u een misdrijf hebt aangegeven, met de basisgegevens van het misdrijf. De schriftelijke bevestiging kan een brief of een elektronisch bericht zijn, zoals een e-mail of tekstdocument, of kan met de hand geschreven zijn. U kunt verzoeken een dergelijke bevestiging niet te ontvangen. Als de politie oordeelt dat er voor u risico's verbonden zijn aan toezending van de schriftelijke bevestiging aan u (bv. bij huiselijk geweld), kan met u worden afgesproken af te zien van toezending van een bevestiging;
• een duidelijke uitleg van wat u kunt verwachten van het strafrechtstelsel wanneer u een misdrijf aangeeft of als slachtoffer wordt benaderd in de loop van een onderzoek;
• een beoordeling van de vraag of u behoefte hebt aan steun en, zo ja, welke hulp of steun u nodig zou kunnen hebben. Zo kan worden vastgesteld of u valt in een van de drie categorieën slachtoffers die extra ondersteuning nodig hebben en of, en zo ja in hoeverre, u gebaat zou zijn bij bijzondere maatregelen. Slachtofferhulp kan namens de politie een uitgebreidere beoordeling uitvoeren;
• zo snel mogelijk, maar uiterlijk vijf werkdagen nadat u het misdrijf hebt gemeld of als slachtoffer bent benaderd in de loop van een onderzoek, schriftelijke informatie over wat u kunt verwachten van het strafrechtstelsel, zoals de folder met informatie voor slachtoffers van een misdrijf of de gegevens van een website waar u die informatie kunt vinden;
• informatie over hoe vaak u op de hoogte wordt gebracht over het verloop van de procedure na uw contact met de politie;
• uitleg, zonder onnodige vertraging, van een besluit om een misdrijf niet te onderzoeken;
• kennisgeving in het geval een onderzoek naar de zaak is afgesloten zonder dat iemand in staat van beschuldiging is gesteld, en uitleg van de redenen daarvoor.

U hebt recht op informatie van de politie over slachtofferhulp en de contactgegevens van de betrokken instellingen, zodat u er op ieder moment contact mee kunt opnemen.

U hebt recht op de volgende informatie van de politie en op uitleg van de redenen, zonder onnodige vertraging, nadat een verdachte is:

• aangehouden;
• verhoord;
• vrijgelaten zonder in staat van beschuldiging te zijn gesteld;
• vrijgelaten op borgtocht ("police bail") of als de voorwaarden van de borgtocht zijn gewijzigd of geannuleerd.

Kom ik in aanmerking voor gratis vertolking of vertaling (wanneer ik contact opneem met de politie of andere autoriteiten of tijdens het onderzoek en het proces)?

Als u geen Engels verstaat of spreekt, hebt u het recht te verzoeken om de hulp van een tolk voor vertaling naar een taal die u wel verstaat:

• tijdens uw aangifte van een misdrijf [1]
• tijdens uw verhoor door de politie; en
• tijdens uw getuigenverklaring.

Als u geen Engels verstaat of spreekt, hebt u het recht te verzoeken om de vertaling van de volgende informatie:

• de schriftelijke bevestiging van het aangegeven misdrijf;
• indien het voor het verhoor of de zitting belangrijk is een bepaald document in te zien dat aan u wordt bekendgemaakt, een kopie van de betrokken gedeelten uit het document;
• het document waarin u wordt geïnformeerd over de datum, tijd en plaats van de zitting; en
• de uitkomst van de strafrechtelijke procedure indien u daartoe gerechtigd bent volgens deze wet, en in elk geval een korte motivering van de besluiten, indien beschikbaar.

[1] U hebt het recht het misdrijf aan te geven in een taal die u begrijpt of met de benodigde taalkundige bijstand indien u geen Engels spreekt.

Hoe zorgen de autoriteiten ervoor dat ik alles begrijp en ook begrepen word (als ik een kind ben; als ik gehandicapt ben)?

Volgens de Victim Charter moeten hulpverleners met u communiceren in eenvoudige en begrijpelijke taal en er met passende middelen voor zorgen dat u alles begrijpt en wordt begrepen (bv. met de Easy Read-methode, braille of de inzet van een Registered Intermediary). Daarbij moeten zij rekening houden met eventuele persoonlijke kenmerken die van invloed zijn op uw vermogen om te begrijpen en begrepen te worden.

Er zijn allerlei informatiefolders beschikbaar die in begrijpelijke taal zijn geschreven, in uiteenlopende vorm.

Opvang slachtoffers

Wie biedt slachtofferhulp?

Punt 76 van de Victim Charter bepaalt dat slachtoffers recht hebben op toegang tot slachtofferhulp, of zij het misdrijf nu wel of niet hebben aangegeven. Onder de Charter vallen Victim Support Northern Ireland  en de Young Witness Service van de National Society for the Prevention of Cruelty to Children (NSPCC). In het geval van de NSPCC zijn de rechten alleen van toepassing in gevallen waarin een kind of jongere voor de rechter getuigt. Buiten de reikwijdte van de Charter kan de NSPCC nog andere vormen van hulp bieden, zoals de Childline.

Verwijst de politie mij automatisch door naar slachtofferhulp?

De politie legt u uit dat zij uw gegevens automatisch doorstuurt naar slachtofferhulp wanneer u aangifte doet van het misdrijf. U kunt de politie verzoeken uw gegevens niet door te sturen naar slachtofferhulp.

Hoe wordt mijn persoonlijke levenssfeer beschermd?

In alle gevallen waarin dat als eis is gesteld in de Victim Charter, moeten dienstverleners uw persoonlijke levenssfeer doeltreffend beschermen in overeenstemming met hun verplichtingen krachtens de Data Protection Act 1998 en andere relevante regelgeving.

Moet ik eerst aangifte van een misdrijf doen voordat ik toegang heb tot slachtofferhulp?

Nee - u hebt het recht op elk moment te kunnen beschikken over slachtofferhulp, of u het misdrijf nu wel of niet hebt aangegeven, en ook na afsluiting van het onderzoek en de vervolging.

Persoonlijke bescherming als ik in gevaar verkeer

Welke vormen van bescherming worden geboden?

Als een slachtoffer een misdrijf aangeeft bij een instantie die belast is met het onderzoek van misdrijven, moet die instantie de individuele omstandigheden van het slachtoffer beoordelen om vast te stellen of er specifieke behoeften aan bescherming zijn en of, en zo ja in hoeverre, het slachtoffer baat zou hebben bij specifieke beschermingsmaatregelen of bijzondere maatregelen tijdens het verhoor of bijzondere maatregelen tijdens het getuigen.

De aard van de beoordeling hangt af van alle omstandigheden, waaronder de ernst van het misdrijf en de schade die het slachtoffer kennelijk heeft geleden. In de beoordeling wordt rekening gehouden met de persoonlijke kenmerken van het slachtoffer, diens eigen mening en de aard en omstandigheden van het misdrijf.

Als de uitkomst van de beoordeling door de instantie is dat een slachtoffer specifieke behoeften aan bescherming heeft en baat zou hebben bij specifieke beschermingsmaatregelen tijdens het verhoor, dient de met onderzoek van misdrijven belaste instantie er, onder voorbehoud van operationele en praktische beperkingen, op toe te zien dat:

• indien mogelijk, dezelfde persoon alle gesprekken voert met het slachtoffer, tenzij daardoor het goede verloop van het onderzoek in het gedrang zou komen;
• het gesprek indien nodig plaatsvindt in een ruimte die daarvoor is ontworpen of aangepast;
• de gesprekken worden gehouden door of via daarvoor opgeleide medewerkers; en
• in gevallen van seksueel geweld, gendergerelateerd geweld of huiselijk geweld slachtoffers de keuze wordt geboden het gesprek te voeren met iemand van hetzelfde geslacht. Aan een dergelijk verzoek moet indien mogelijk steeds gevolg worden gegeven, tenzij daardoor het goede verloop van het onderzoek in het gedrang zou komen.

In het onwaarschijnlijke geval dat een verdachte uit de gevangenis ontsnapt, stelt de politie u, na daarvan op de hoogte te zijn gebracht door de gevangenis, indien mogelijk in kennis van de ontsnapping en van de maatregelen die zijn genomen om u te beschermen, indien wordt geoordeeld dat de verdachte een aanzienlijk gevaar voor u vormt.

Wie kan mij bescherming bieden?

Als een slachtoffer een misdrijf aangeeft bij een instantie die belast is met het onderzoek van misdrijven, moet die instantie de individuele omstandigheden van het slachtoffer beoordelen om vast te stellen of er specifieke behoeften aan bescherming zijn. In de meeste gevallen is die instantie de politie.

Is er iemand die het risico beoordeelt dat de dader mij verdere schade toebrengt?

Alle slachtoffers van een misdrijf hebben recht op een beoordeling door de politie om vast te stellen wat hun behoeften zijn dan wel of zij steun nodig hebben, waaronder de vraag of, en zo ja in hoeverre, zij in aanmerking komen voor bijzondere maatregelen. De omvang en inhoud van die beoordeling worden bepaald door de ernst van het misdrijf en uw individuele behoeften. In de beoordeling wordt rekening gehouden met uw persoonlijke kenmerken, de aard en omstandigheden van het misdrijf en uw eigen mening. Hoe meer informatie u kunt geven tijdens de beoordeling, hoe beter de ondersteuning kan worden afgestemd op uw specifieke behoeften.

Is er iemand die het risico beoordeelt dat het strafrechtstelsel mij verdere schade toebrengt (tijdens het onderzoek en het proces)?

Alle slachtoffers van een misdrijf hebben recht op een beoordeling door de politie om vast te stellen wat hun behoeften zijn dan wel of zij steun nodig hebben, waaronder de vraag of, en zo ja in hoeverre, zij in aanmerking komen voor bijzondere maatregelen. De omvang en inhoud van die beoordeling worden bepaald door de ernst van het misdrijf en uw individuele behoeften. In de beoordeling wordt rekening gehouden met uw persoonlijke kenmerken, de aard en omstandigheden van het misdrijf en uw eigen mening. Hoe meer informatie u kunt geven tijdens de beoordeling, hoe beter de ondersteuning kan worden afgestemd op uw specifieke behoeften.

Welke bescherming wordt geboden voor zeer kwetsbare slachtoffers?

U kunt krachtens de Victim Charter aanspraak maken op extra rechten als kwetsbaar slachtoffer [1] als de kwaliteit van uw getuigenis wordt beïnvloed doordat u:

• problemen met uw geestelijke gezondheid;
• leer- of communicatieproblemen;
• een neurologische aandoening; of
• een lichamelijke handicap hebt.

[1] Dit is gebaseerd op de criteria van artikel 4 van de Criminal Evidence (Northern Ireland) Order 1999, op grond waarvan de rechter bepaalt of bijzondere maatregelen van toepassing zijn op de getuige.

Ik ben minderjarig – heb ik bijzondere rechten?

U komt krachtens de Victim Charter in aanmerking voor extra rechten als kwetsbaar slachtoffer [1] als u op het moment van het misdrijf jonger dan 18 jaar was. Daaronder valt ook dat u in aanmerking komt voor bijzondere maatregelen als u getuigt voor de rechter.

[1] Dit is gebaseerd op de criteria van artikel 4 van de Criminal Evidence (Northern Ireland) Order 1999, op grond waarvan de rechter bepaalt of bijzondere maatregelen van toepassing zijn op de getuige.

Een familielid is overleden ten gevolge van het misdrijf – wat zijn mijn rechten?

Nauwe verwanten van de overledene hebben krachtens de Victim Charter recht op bepaalde dienstverlening als slachtoffers van een ernstig misdrijf.

Een familielid is slachtoffer van een misdrijf – wat zijn mijn rechten?

De familiewoordvoerder voor slachtoffers van een misdrijf met een handicap of voor slachtoffers met dermate ernstig letsel als gevolg van een misdrijf dat zij niet kunnen communiceren

Als u een handicap hebt of dermate ernstig gewond bent als gevolg van een misdrijf dat u niet kunt communiceren, bestaat er voor u of uw naaste verwanten het recht een familiewoordvoerder aan te wijzen als enig contactpersoon voor de krachtens de Victim Charter te verlenen diensten.

De ouder of voogd van een slachtoffer dat jonger is dan 18 jaar

Als u een slachtoffer jonger dan 18 jaar bent, hebben u en gewoonlijk uw ouder of voogd recht op de krachtens de Victim Charter te verlenen diensten. [1]

[1] Tenzij uw ouder of voogd in verband met het misdrijf door de politie wordt onderzocht of in staat van beschuldiging is gesteld, of als het naar het redelijk oordeel van de betrokken instantie niet in uw belang is dat die diensten worden verleend aan uw ouder of voogd.

Heb ik toegang tot bemiddeling/mediation? Onder welke voorwaarden? Ben ik in veiligheid tijdens bemiddeling/mediation?

Het doel van herstelrecht is te proberen de door het misdrijf veroorzaakte schade (waaronder psychische en emotionele schade) te herstellen. Alle herstelrechtpraktijken zijn geheel vrijwillig - u hoeft er niet aan deel te nemen - en vinden plaats in aanwezigheid van een daarvoor opgeleide bemiddelaar. Herstelrecht kan inhouden dat er direct of indirect contact is tussen u en de dader. Dat contact kan schriftelijk of mondeling zijn, en plaatsvinden in het kader van een ontmoeting met de dader. Alle partijen krijgen de kans te vertellen wat er is gebeurd en uit te leggen wat het effect van het misdrijf is. U wordt vooraf door de betreffende instantie voorbereid, om er zeker van te zijn dat u zich gesteund voelt.

Er worden passende maatregelen genomen om te waarborgen dat een deelname waarmee u instemt, steeds veilig is; bij een eventuele ontmoeting tussen u en de dader is altijd een daarvoor opgeleide bemiddelaar aanwezig. Als de dader schuld heeft bekend en bereid is tot een ontmoeting of communicatie met u, kunt u hem of haar mogelijk uitleggen welke gevolgen het voorval voor u heeft gehad. Daarna kunt u proberen te bereiken dat de dader zich verontschuldigt of een activiteit verricht om de toegebrachte schade enigszins goed te maken.

Waar vind ik de wetgeving waarin mijn rechten zijn vastgelegd?

De Victim Charter is krachtens artikel 31, lid 2, van de Justice (Northern Ireland) Act 2015 door het Noord-Ierse ministerie van Justitie voorgelegd aan de Noord-Ierse Assemblee.

De Victim Charter voorziet in de in Noord-Ierland aan slachtoffers van misdrijven te verlenen diensten door de belangrijkste strafrechtorganisaties en andere organisaties met relevante functies. Deze organisaties worden aangeduid als "dienstverleners" of "instanties".

De in de Victim Charter opgenomen rechten zijn van toepassing op alle slachtoffers, ongeacht hun verblijfsstatus.