Rechten van slachtoffers – per land

U bent partij bij de procedure als u naar aanleiding van een misdrijf een vordering in rechte of een vordering tot schadevergoeding instelt. U kunt ook worden gehoord met het oog op een onderzoekshandeling.

Als de openbare aanklager heeft besloten om niet tot vervolging over te gaan, kunt u gebruikmaken van uw “secundair” vervolgingsrecht en zelf het strafbare feit vervolgen.

Hoe geef ik een misdrijf aan?

U kunt een misdrijf bijvoorbeeld aangeven bij de politie op de plaats van het misdrijf, op een politiebureau en, voor lichte vergrijpen, ook via internet of per telefoon. U hebt recht op een schriftelijke bevestiging van uw aangifte.

Hoe kom ik er achter wat de stand van zaken is?

De politie verstrekt u alle benodigde contactgegevens in verband met de zaak.

Kom ik in aanmerking voor rechtsbijstand (tijdens het onderzoek of tijdens het proces)? Onder welke voorwaarden?

U hebt recht op toegang tot een juridisch adviseur bij een aangifte, een verhoor en een proces. De adviseur kan een advocaat zijn, een juridisch adviseur van overheidswege of een gemachtigd juridisch adviseur.

Mensen met een laag of middeninkomen komen in aanmerking voor rechtsbijstand van de staat. In dat geval wordt het honorarium van de adviseur geheel of gedeeltelijk door de staat betaald. U kunt rechtsbijstand aanvragen bij het Bureau voor rechtsbijstand of met behulp van een elektronische contactdienst. U kunt ook een advocatenkantoor vragen om namens u rechtsbijstand aan te vragen.

In geval van huiselijk geweld, seksuele misdrijven of ernstige misdrijven tegen uw leven, uw gezondheid of uw vrijheid kan de rechtbank u een adviseur of een referentiepersoon toewijzen. In dat geval verleent de staat hulp ongeacht uw inkomen.

Kan ik aanspraak maken op onkostenvergoeding (voor deelname aan het onderzoek/het proces)? Onder welke voorwaarden?

Als u als slachtoffer van een misdrijf wordt opgeroepen om voor een rechtbank te verschijnen, hebt u recht op een vergoeding door de staat van de gemaakte kosten voor uw verschijnen voor de rechtbank. U kunt een dagvergoeding krijgen, alsmede een vergoeding van de reiskosten en gederfde inkomsten.

Kan ik beroep instellen als mijn zaak wordt afgesloten voordat er een proces plaatsvindt?

Tegen een besluit van de openbare aanklager om een zaak te seponeren kunt u beroep instellen bij de procureur-generaal, die het recht heeft de zaak opnieuw te bestuderen.

Kan ik betrokken worden bij het proces?

Ja, als u dat wilt kunt u als partij bij de procedure het proces bijwonen. U bent partij bij de procedure als u naar aanleiding van een misdrijf een vordering in rechte of een vordering tot schadevergoeding instelt. U kunt u aansluiten bij de strafvordering van het openbaar ministerie of een andere instellen. U kunt uw vordering tot schadevergoeding tegen de verdachte zelf instellen of de openbare aanklager kan dit voor u doen.

Wat is mijn officiële rol binnen het rechtsstelsel? Heb ik bijvoorbeeld de hoedanigheid van slachtoffer, getuige, burgerlijke partij of particuliere aanklager of kan ik daarvoor kiezen?

U bent partij bij de procedure als u naar aanleiding van een misdrijf een vordering in rechte of een vordering tot schadevergoeding instelt. U kunt ook worden gehoord met het oog op een onderzoekshandeling.

Als de openbare aanklager heeft besloten om niet tot vervolging over te gaan, kunt u gebruikmaken van uw “secundair” recht om zelf het strafbare feit te vervolgen.

Wat zijn mijn rechten en plichten in deze hoedanigheden?

U kunt worden verplicht persoonlijk te verschijnen als een hoorzitting nodig is om de feiten in de zaak vast te stellen. In dat geval hebt u recht op een vergoeding door de staat van de gemaakte kosten voor uw verschijnen voor de rechtbank.

Tijdens het proces bent u verplicht de waarheid te spreken.

Kan ik tijdens het proces een verklaring afleggen of getuigen? Onder welke voorwaarden?

Als u partij bij de procedure bent, hebt u het recht te getuigen. In het hoofdgeding kunt u uw vordering voorleggen en de motieven waarop u zich baseert, uw bewijsmateriaal en uw slotverklaring, waarin u uw standpunt kunt verwoorden over de schuld van de verdachte en de straf die hem of haar moet worden opgelegd.

Welke informatie ontvang ik tijdens het proces?

U wordt opgeroepen voor het hoofdgeding, als dat noodzakelijk is om de zaak te berechten of als u de rechtbank hebt laten weten dat u vorderingen zult instellen waarvoor de openbare aanklager geen vervolging heeft ingesteld.

U hebt het recht om geïnformeerd te worden over de tijd en de plaats van de zitting en over de beslissing in een strafzaak, als u daarom vraagt.

Heb ik toegang tot procesdossiers?

Ja. Als u partij bij de procedure bent, hebt u net als de verdachte het recht om te worden geïnformeerd over de processtukken. In het algemeen hebben de partijen ook het recht te worden geïnformeerd over de processtukken die niet openbaar zijn.