Victims' rights - by country

Finland

Inhoud aangereikt door
Finland

You are considered a victim of crime if you have been the victim of an act or omission which constitutes a crime according to Finnish law. As a victim of crime, you have certain rights before, during and after court proceedings.

Criminal proceedings in Finland start with a pre-trial investigation, usually conducted by the police. During this stage, it will be established whether or not an offence has actually been committed, under what circumstances it occurred and the identity of the parties concerned. The extent of the injury or damage caused by the offence and your claims as a victim will also be examined.

If there is sufficient evidence that a criminal act was committed, the prosecutor will file charges and bring the case to court. During the trial, the court examines the evidence and either convicts the alleged offender or finds them not guilty. The criminal proceedings may continue if one of the parties lodges an appeal with a higher court.

The following links will provide you with relevant information.

1 - My rights as a victim of crime

2 - Reporting a crime and my rights during the investigation or trial

3 - My rights after trial

4 - Compensation

5 - My rights to support and assistance

Last update: 04/02/2021

The national language version of this page is maintained by the respective Member State. The translations have been done by the European Commission service. Possible changes introduced in the original by the competent national authority may not be yet reflected in the translations. The European Commission accepts no responsibility or liability whatsoever with regard to any information or data contained or referred to in this document. Please refer to the legal notice to see copyright rules for the Member State responsible for this page.

1 - Mijn rechten als slachtoffer van een misdrijf

Welke informatie kan ik verwachten van de autoriteiten (bijvoorbeeld politie, officier van justitie) na het misdrijf, maar nog vóór ik aangifte van het misdrijf doe?

De De link wordt in een nieuw venster geopend.informatiebrochure over de rechten van slachtoffers van misdrijven van het ministerie van Justitie bevat informatie over de vragen waarover slachtoffers het recht hebben uitleg te krijgen. In deze brochure wordt in het kort uitleg gegeven over het doen van aangifte, slachtofferhulp, rechtsbijstand, de mogelijkheid om bescherming te krijgen, het instellen van een vordering tot schadevergoeding, het recht op een tolk en op vertaling van stukken, en bemiddeling in strafzaken. De gedrukte brochure is bestemd om aan slachtoffers te worden verstrekt en het geven van informatie te vergemakkelijken, met name voor politiediensten en andere autoriteiten in het vooronderzoek. De brochure kan ook worden gebruikt door gerechtelijke instanties, slachtofferhulpdiensten en andere instanties die contact hebben met slachtoffers.

De aan slachtoffers verstrekte informatie kan verschillen naargelang van de behoeften van het slachtoffer, zijn of haar persoonlijke situatie en de aard van het misdrijf.

Ik woon niet in het EU-land waar het misdrijf heeft plaatsgevonden (EU-burgers en niet-EU burgers). Hoe worden mijn rechten beschermd?

U kunt hulp en advies krijgen van slachtofferhulpdiensten, ook als het misdrijf in een andere lidstaat heeft plaatsgevonden. Als u slachtoffer bent van een misdrijf in een andere EU-lidstaat, kan de met het vooronderzoek belaste autoriteit de aangifte die zij heeft ontvangen of het vooronderzoek dat zij heeft ingesteld, onder bepaalde omstandigheden overdragen aan de autoriteiten van een andere EU-lidstaat. De overdracht van een aangifte is onder meer mogelijk als het misdrijf ernstig is of als het slachtoffer geen aangifte van het misdrijf heeft kunnen doen in het land waar de feiten zijn gepleegd. Bij ernstige misdrijven is ook overdracht aan autoriteiten buiten de EU mogelijk.

Slachtoffers van mensenhandel hebben recht op toegang tot het netwerk voor hulp aan slachtoffers van mensenhandel, zelfs als het misdrijf in een ander land is gepleegd. De openbare aanklager besluit om al dan niet een vooronderzoek in te stellen in Finland met betrekking tot een verdenking van een misdrijf in verband met mensenhandel.

Welke informatie krijg ik als ik een misdrijf aangeef?

De politie en de andere bij het vooronderzoek betrokken autoriteiten zullen u informatie geven over slachtofferhulp, het doen van aangifte, rechtsbijstand, de mogelijkheid om bescherming te krijgen, het instellen van een vordering tot schadevergoeding, het recht op een tolk en op vertaling, bemiddeling in strafzaken, het recht om geïnformeerd te worden over de behandeling van de zaak, het recht om geïnformeerd te worden over de vrijlating van een gedetineerde of een persoon in voorarrest, de door de autoriteiten gevolgde procedure inzake aangiften en de gevolgde procedures wanneer het een misdrijf betreft dat in een ander land is gepleegd dan de staat van verblijf van het slachtoffer, en de gegevens van de contactpersonen. Deze rechten komen aan bod in de De link wordt in een nieuw venster geopend.informatiebrochure over de rechten van slachtoffers van misdrijven

Bij het doen van aangifte wordt deze informatie niet altijd verstrekt, met name wanneer de aangifte elektronische wordt ingediend. Wanneer de politie het slachtoffer ondervraagt, stelt zij hem of haar op de hoogte van de betreffende rechten. De met het vooronderzoek belaste autoriteit informeert het slachtoffer altijd over de niet-instelling, onderbreking of afronding van een vooronderzoek.

Kom ik in aanmerking voor gratis vertolking of vertaling (wanneer ik contact opneem met de politie of andere autoriteiten of tijdens het onderzoek en het proces)?

Tijdens het vooronderzoek en het proces heeft iedereen het recht om het Fins of het Zweeds te gebruiken. Sami hebben op hun grondgebied het recht om het Samisch te gebruiken. Zo nodig moet de autoriteit voor een tolk zorgen. Elk slachtoffer dat een andere taal spreekt, moet in alle situaties die met het onderzoek naar een misdrijf verband houden, de taal kunnen gebruiken die hij of zij spreekt. Zo nodig moet de autoriteit het slachtoffer een tolk ter beschikking stellen naar de taal die hij of zij spreekt. Er moet eveneens voor een tolk worden gezorgd bij het vooronderzoek en het proces, wanneer het slachtoffer gebarentaal gebruikt of vertolking nodig heeft vanwege een zintuiglijke aandoening of spraakstoornis. De tolk is gebonden aan een geheimhoudingsplicht. De vergoeding voor de tolk wordt betaald door de staat.

Het slachtoffer kan om een vertaling van bepaalde essentiële stukken vragen. Als er voor de rechtszekerheid geen schriftelijke vertaling van een document nodig is, kan deze vertaling mondeling plaatsvinden. Soms is het mogelijk om een deel of een samenvatting van een document te vertalen ten behoeve van het slachtoffer.

Tijdens het vooronderzoek kan het slachtoffer een vertaling krijgen van de schriftelijke bevestiging van aangifte, het besluit tot beëindiging van het vooronderzoek en, zo nodig, elk ander ter zake essentieel document. Van de openbare aanklager kan het slachtoffer een vertaling ontvangen van het besluit om niet te vervolgen.

Voor de rechtbank kan het slachtoffer een vertaling ontvangen van het vonnis, van de kennisgeving van de datum en de plaats van de zitting en, zo nodig, van elk ander ter zake essentieel document.

Hoe zorgen de autoriteiten ervoor dat ik alles begrijp en ook begrepen word (als ik een kind ben; als ik gehandicapt ben)?

De autoriteit moet voor een tolk zorgen bij het vooronderzoek en het proces, wanneer het slachtoffer gebarentaal gebruikt of vertolking nodig heeft vanwege een zintuiglijke handicap of spraakstoornis.

Van de informatiebrochure over de rechten van slachtoffers van misdrijven is ook een versie in eenvoudig Fins opgesteld. De brochure “Als u slachtoffer bent van een misdrijf” is zowel in eenvoudig Fins als in gebarentaal beschikbaar.

De deskundigen op het gebied van misdrijven tegen kinderen hebben een speciale opleiding gevolgd, waarin in het bijzonder aandacht wordt besteed aan het omgaan met kinderen en het horen van kinderen in het strafproces. Soms kan een kind ook worden gehoord door een psycholoog die gespecialiseerd is in gesprekken met kinderen.

Opvang slachtoffers

Wie biedt slachtofferhulp?

Het slachtoffer kan hulp nodig hebben van een arts of van andere medisch-sociale diensten, bijvoorbeeld de aanwezigheid van een maatschappelijk werker, bepaalde ziekenhuiszorg of een lichamelijke en psychische revalidatie. Het slachtoffer kan van deze diensten gebruikmaken onder dezelfde voorwaarden als andere cliënten.

Er zijn vele organisaties die ondersteuning, advies en bijstand aanbieden aan slachtoffers van misdrijven. De dienst voor hulp aan slachtoffers van misdrijven Victim Support Finland (Rikosuhripäivystys) verstrekt hulp in verband met alle soorten misdrijven en het strafproces, evenals essentieel advies om de rechten van slachtoffers te doen gelden. Slachtoffers van huiselijk geweld kunnen bescherming en ondersteuning krijgen bij opvangcentra. Sommige instellingen bieden speciale ondersteuning voor slachtoffers van seksuele misdrijven en voor vrouwen met een immigratieachtergrond. Voor slachtoffers van mensenhandel is er een apart hulpnetwerk, waartoe zij onder bepaalde voorwaarden toegang kunnen krijgen.

Ook zonder aangifte te doen kan het slachtoffer contact opnemen met de hulpdiensten. Als het slachtoffer daarmee instemt, kan de politie of elke andere bij het vooronderzoek betrokken autoriteit zijn of haar contactgegevens doorgeven aan een slachtofferhulpdienst. Deze zal dan contact opnemen met het slachtoffer.

Verwijst de politie mij automatisch door naar slachtofferhulp?

Wanneer u een bepaalde vorm van bescherming nodig hebt of als de aard van het misdrijf of uw persoonlijke situatie dat rechtvaardigt, geeft de politie uw contactgegevens door aan een slachtofferhulporganisatie, als u daarmee instemt. De politie moet u uitleg geven over de hulp voor slachtoffers van mensenhandel en u, met uw instemming, de weg wijzen richting het systeem voor hulp aan slachtoffers van mensenhandel

Hoe wordt mijn persoonlijke levenssfeer beschermd?

Onder bepaalde voorwaarden kan de rechtbank ter bescherming van uw persoonlijke levenssfeer de zaak achter gesloten deuren behandelen en bevelen dat de procedurestukken en het vonnis deels vertrouwelijk zijn. U kunt daar bij de rechtbank om verzoeken. In bepaalde gevallen kan de rechtbank ook bevelen dat uw identiteit wordt geheimgehouden. Dit geldt met name bij seksuele misdrijven.

Moet ik eerst aangifte van een misdrijf doen voordat ik toegang heb tot slachtofferhulp?

Nee.

Persoonlijke bescherming als ik in gevaar verkeer

Welke vormen van bescherming worden geboden?

In bepaalde gevallen kunt u tijdens het proces vanachter een scherm worden gehoord, zodat u niet zichtbaar bent, via een videoverbinding of zonder dat de verdachte of het publiek aanwezig is. Uw verhoor kan in sommige gevallen ook op video worden opgenomen, waarna de opname tijdens het proces als bewijsstuk kan worden gebruikt, met name als u jonger bent dan 18 jaar.

Onder bepaalde voorwaarden kan de rechtbank ter bescherming van uw persoonlijke levenssfeer de zaak achter gesloten deuren behandelen en bevelen dat de procedurestukken en het vonnis deels vertrouwelijk zijn. U kunt daar bij de rechtbank om verzoeken. In sommige gevallen kan de rechtbank ook bevelen dat uw identiteit wordt geheimgehouden. Dit geldt met name bij seksuele misdrijven.

De rechtbank bekijkt per zaak hoe het proces wordt georganiseerd en welke beschermingsmaatregelen er worden getroffen, en ziet er daarbij op toe dat de rechten van de verdediging niet in het gedrang komen. De door de rechtbank gekozen oplossing kan dus afwijken van wat uit een voorafgaande evaluatie naar voren was gekomen.

Als er sprake is van ernstige bedreiging, kunt u verzoeken om vertrouwelijkheid van uw contactgegevens, een verbod op bekendmaking van gegevens, een verwijderingsmaatregel of zelfs een wijziging van geslachtsnaam of nationaal persoonsnummer. In de ernstigste gevallen kunt u in aanmerking komen voor een getuigenbeschermingsprogramma. De autoriteiten en de slachtofferhulpdiensten zullen u hier meer informatie over verstrekken. Als de persoon die wordt beschermd door een verwijderingsmaatregel, naar een andere EU-lidstaat verhuist en ook daar bescherming nodig denkt te hebben, kan hij of zij het gerecht dat de verwijderingsmaatregel heeft bevolen, om een Europees beschermingsbevel vragen.

Slachtoffers van huiselijk geweld of personen die onder dreiging van huiselijk geweld leven, kunnen in aanmerking komen voor een beschermingsprogramma dat wordt opgesteld in samenwerking met de autoriteiten in het kader van een multidisciplinaire risicobeoordeling (Multi-Agency Risk Assessment Conference, MARAC).

Slachtoffers van mensenhandel hebben recht op noodopvang, wat zo nodig kan betekenen dat er speciale beveiligingsmaatregelen op meerdere niveaus worden getroffen om de veiligheid van de woning te garanderen. In ernstige gevallen kan de veiligheid van slachtoffers van mensenhandel worden gewaarborgd in een speciale noodopvangeenheid. Technische systemen en een bewakingsdienst behoren ook tot de mogelijkheden. In de ernstigste gevallen kan een slachtoffer van mensenhandel ook in aanmerking komen voor een getuigenbeschermingsprogramma. Het netwerk voor hulp aan slachtoffers van mensenhandel behoort tot het werkterrein van de autoriteiten. Zo nodig wordt er samengewerkt met de politie om het slachtoffer te beschermen.

Wie kan mij bescherming bieden?

De politie beoordeelt in hoeverre u bescherming nodig hebt en welke maatregelen er nodig zijn in geval van bedreiging. Welke autoriteit over de bescherming beslist, hangt af van de maatregel waarvan sprake is (zie hierboven). De autoriteiten en de slachtofferhulpdiensten zullen u meer informatie over de beschermingsmaatregelen verstrekken.

Is er iemand die het risico beoordeelt dat de dader mij verdere schade toebrengt?

De autoriteiten beoordelen wat tijdens het vooronderzoek en het proces uw specifieke beschermingsbehoeften zijn en welke beschermingsmaatregelen u in die twee fasen nodig hebt. De beschermingsmaatregelen zijn bedoeld om het slachtoffer tijdens het vooronderzoek en het proces te beschermen tegen extra lijden, intimidatie of vergelding. De beoordeling vindt plaats in samenspraak met het slachtoffer en er wordt rekening gehouden met de individuele kenmerken van het slachtoffer, de situatie waarin hij of zij verkeert, en het type misdrijf.

Is er iemand die het risico beoordeelt dat het strafrechtstelsel mij verdere schade toebrengt (tijdens het onderzoek en het proces)?

De autoriteiten beoordelen wat tijdens het vooronderzoek en het proces uw specifieke beschermingsbehoeften zijn en welke beschermingsmaatregelen u in die twee fasen nodig hebt. De beschermingsmaatregelen zijn bedoeld om het slachtoffer te beschermen tegen extra lijden, intimidatie of vergelding tijdens het vooronderzoek en het proces. De beoordeling vindt plaats in samenspraak met het slachtoffer en er wordt rekening gehouden met de individuele kenmerken van het slachtoffer, de situatie waarin hij of zij verkeert en het type misdrijf.

Welke bescherming wordt geboden voor zeer kwetsbare slachtoffers?

Als er sprake is van ernstige bedreiging, kunt u verzoeken om vertrouwelijkheid van uw contactgegevens, een verbod op bekendmaking van gegevens, een verwijderingsmaatregel of zelfs een wijziging van geslachtsnaam of nationaal persoonsnummer. In de ernstigste gevallen kunt u in aanmerking komen voor een getuigenbeschermingsprogramma. De autoriteiten en de slachtofferhulpdiensten zullen u hier meer informatie over verstrekken.

Ik ben minderjarig – heb ik bijzondere rechten?

Minderjarigen (jonger dan 18 jaar) zijn kwetsbare slachtoffers en kunnen daarom specifieke beschermingsmaatregelen nodig hebben. Een minderjarig slachtoffer kan bijvoorbeeld worden beschermd door zijn of haar getuigenis tijdens het vooronderzoek op video op te nemen. De opname wordt dan tijdens het proces als bewijsstuk gebruikt.

Een minderjarig slachtoffer van een misdrijf heeft mogelijk recht op door de overheid betaald juridisch advies. Als de voogd van een kind wordt verdacht van een misdrijf tegen het kind, moet er bovendien een plaatsvervangend voogd worden aangesteld voor het strafproces.

Een minderjarig slachtoffer van mensenhandel heeft recht op de diensten van het netwerk voor hulp aan slachtoffers van mensenhandel. Een kind dat slachtoffer is van mensenhandel en geen verblijfsvergunning heeft, krijgt altijd een vertegenwoordiger als het zonder voogd of andere wettelijk vertegenwoordiger in Finland verblijft. Een kind dat slachtoffer is van mensenhandel en Fins burger is of een verblijfsvergunning heeft, kan een plaatsvervangend voogd toegewezen krijgen. Een minderjarig slachtoffer van mensenhandel heeft recht op door de overheid betaald juridisch advies, als het vooronderzoek naar het misdrijf wordt ingesteld in Finland.

Een familielid is overleden ten gevolge van het misdrijf – wat zijn mijn rechten?

Wanneer iemand is overleden ten gevolge van een misdrijf, hebben de familieleden van het slachtoffer zoals omschreven door de wet de status van betrokken partij, dat wil zeggen een status van slachtoffer van een misdrijf. Zij hebben dan dezelfde rechten als andere slachtoffers van een misdrijf.

Een familielid is slachtoffer van een misdrijf – wat zijn mijn rechten?

Familieleden van het slachtoffer kunnen ook voor slachtofferhulpdiensten in aanmerking komen.

Een in Finland verblijvend kind van een slachtoffer van mensenhandel komt ook in aanmerking voor hulp van het netwerk voor hulp aan slachtoffers van mensenhandel.

Heb ik toegang tot bemiddeling/mediation? Onder welke voorwaarden? Ben ik in veiligheid tijdens bemiddeling/mediation?

Bij strafzaken is bemiddeling mogelijk als het slachtoffer en de verdachte daarmee instemmen. Verdere voorwaarden zijn dat de verdachte het verloop van de feiten in hoofdlijnen bevestigt en dat bemiddeling in het belang is van het slachtoffer. Bemiddeling is kosteloos, vertrouwelijk en nooit verplicht, en kan desgewenst altijd worden onderbroken. Opgeleide, vrijwillige bemiddelaars helpen de partijen de feiten te bespreken en het eens te worden over de vergoeding van de schade die door het misdrijf is veroorzaakt, en de betaling van een schadeloosstelling aan het slachtoffer. De dienst is in het hele land toegankelijk bij bemiddelingsbureaus.

De bij bemiddeling betrokken partijen hebben in beginsel het recht om zich tijdens de bemiddelingsbijeenkomsten te laten bijstaan door een adviseur of assistent. De bemiddelaars beoordelen of het veilig is dat de partijen in het conflict elkaar ontmoeten en vergewissen zich daarvan. Zij worden daarbij geholpen door gespecialiseerd personeel. Indien nodig onderbreken zij de procedure. De bemiddeling moet worden onderbroken als een van de partijen haar instemming intrekt of als er redenen zijn om te vermoeden dat de instemming niet vrijwillig is.

Waar vind ik de wetgeving waarin mijn rechten zijn vastgelegd?

De wetten waarin de voornaamste rechten van slachtoffers in strafprocessen zijn vastgelegd, zijn de wet inzake het vooronderzoek (805/2011) en de wet inzake strafprocessen (689/1997). Het recht van slachtoffers van mensenhandel om te worden geholpen is geregeld in de wet inzake de opvang van personen die om internationale bescherming vragen, de erkenning van slachtoffers van mensenhandel en de hulp die hun wordt verstrekt (746/2011). Deze wetten en andere wetten kunnen worden geraadpleegd op De link wordt in een nieuw venster geopend.https://www.finlex.fi/en/.

Laatste update: 05/02/2021

De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken lidstaten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. De Europese Commissie aanvaardt geen verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid met betrekking tot informatie of gegevens in dit document. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.

2 - De aangifte van een misdrijf en mijn rechten tijdens het onderzoek of het proces

U bent partij bij de procedure als u naar aanleiding van een misdrijf een vordering in rechte of een vordering tot schadevergoeding instelt. U kunt ook worden gehoord met het oog op een onderzoekshandeling.

Als de openbare aanklager heeft besloten om niet tot vervolging over te gaan, kunt u gebruikmaken van uw “secundair” vervolgingsrecht en zelf het strafbare feit vervolgen.

Hoe geef ik een misdrijf aan?

U kunt een misdrijf bijvoorbeeld aangeven bij de politie op de plaats van het misdrijf, op een politiebureau en, voor lichte vergrijpen, ook via internet of per telefoon. U hebt recht op een schriftelijke bevestiging van uw aangifte.

Hoe kom ik er achter wat de stand van zaken is?

De politie verstrekt u alle benodigde contactgegevens in verband met de zaak.

Kom ik in aanmerking voor rechtsbijstand (tijdens het onderzoek of tijdens het proces)? Onder welke voorwaarden?

U hebt recht op toegang tot een juridisch adviseur bij een aangifte, een verhoor en een proces. De adviseur kan een advocaat zijn, een juridisch adviseur van overheidswege of een gemachtigd juridisch adviseur.

Mensen met een laag of middeninkomen komen in aanmerking voor rechtsbijstand van de staat. In dat geval wordt het honorarium van de adviseur geheel of gedeeltelijk door de staat betaald. U kunt rechtsbijstand aanvragen bij het Bureau voor rechtsbijstand of met behulp van een elektronische contactdienst. U kunt ook een advocatenkantoor vragen om namens u rechtsbijstand aan te vragen.

In geval van huiselijk geweld, seksuele misdrijven of ernstige misdrijven tegen uw leven, uw gezondheid of uw vrijheid kan de rechtbank u een adviseur of een referentiepersoon toewijzen. In dat geval verleent de staat hulp ongeacht uw inkomen.

Kan ik aanspraak maken op onkostenvergoeding (voor deelname aan het onderzoek/het proces)? Onder welke voorwaarden?

Als u als slachtoffer van een misdrijf wordt opgeroepen om voor een rechtbank te verschijnen, hebt u recht op een vergoeding door de staat van de gemaakte kosten voor uw verschijnen voor de rechtbank. U kunt een dagvergoeding krijgen, alsmede een vergoeding van de reiskosten en gederfde inkomsten.

Kan ik beroep instellen als mijn zaak wordt afgesloten voordat er een proces plaatsvindt?

Tegen een besluit van de openbare aanklager om een zaak te seponeren kunt u beroep instellen bij de procureur-generaal, die het recht heeft de zaak opnieuw te bestuderen.

Kan ik betrokken worden bij het proces?

Ja, als u dat wilt kunt u als partij bij de procedure het proces bijwonen. U bent partij bij de procedure als u naar aanleiding van een misdrijf een vordering in rechte of een vordering tot schadevergoeding instelt. U kunt u aansluiten bij de strafvordering van het openbaar ministerie of een andere instellen. U kunt uw vordering tot schadevergoeding tegen de verdachte zelf instellen of de openbare aanklager kan dit voor u doen.

Wat is mijn officiële rol binnen het rechtsstelsel? Heb ik bijvoorbeeld de hoedanigheid van slachtoffer, getuige, burgerlijke partij of particuliere aanklager of kan ik daarvoor kiezen?

U bent partij bij de procedure als u naar aanleiding van een misdrijf een vordering in rechte of een vordering tot schadevergoeding instelt. U kunt ook worden gehoord met het oog op een onderzoekshandeling.

Als de openbare aanklager heeft besloten om niet tot vervolging over te gaan, kunt u gebruikmaken van uw “secundair” recht om zelf het strafbare feit te vervolgen.

Wat zijn mijn rechten en plichten in deze hoedanigheden?

U kunt worden verplicht persoonlijk te verschijnen als een hoorzitting nodig is om de feiten in de zaak vast te stellen. In dat geval hebt u recht op een vergoeding door de staat van de gemaakte kosten voor uw verschijnen voor de rechtbank.

Tijdens het proces bent u verplicht de waarheid te spreken.

Kan ik tijdens het proces een verklaring afleggen of getuigen? Onder welke voorwaarden?

Als u partij bij de procedure bent, hebt u het recht te getuigen. In het hoofdgeding kunt u uw vordering voorleggen en de motieven waarop u zich baseert, uw bewijsmateriaal en uw slotverklaring, waarin u uw standpunt kunt verwoorden over de schuld van de verdachte en de straf die hem of haar moet worden opgelegd.

Welke informatie ontvang ik tijdens het proces?

U wordt opgeroepen voor het hoofdgeding, als dat noodzakelijk is om de zaak te berechten of als u de rechtbank hebt laten weten dat u vorderingen zult instellen waarvoor de openbare aanklager geen vervolging heeft ingesteld.

U hebt het recht om geïnformeerd te worden over de tijd en de plaats van de zitting en over de beslissing in een strafzaak, als u daarom vraagt.

Heb ik toegang tot procesdossiers?

Ja. Als u partij bij de procedure bent, hebt u net als de verdachte het recht om te worden geïnformeerd over de processtukken. In het algemeen hebben de partijen ook het recht te worden geïnformeerd over de processtukken die niet openbaar zijn.

Laatste update: 05/02/2021

De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken lidstaten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. De Europese Commissie aanvaardt geen verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid met betrekking tot informatie of gegevens in dit document. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.

3 - Mijn rechten na afloop van het proces

Kan ik beroep instellen tegen de beslissing?

Tegen een uitspraak van een gerecht van eerste aanleg (käräjäoikeus) kan beroep worden ingesteld bij een hof van beroep (hovioikeus). In het algemeen neemt het hof van beroep het dossier pas in zijn geheel in behandeling als de vereiste toestemming om in beroep te gaan is verleend.

Tegen een uitspraak van het hof van beroep kan beroep worden ingesteld bij het hooggerechtshof (korkein oikeus) Wanneer u in beroep gaat bij het hooggerechtshof, hebt u toestemming nodig om een hogere voorziening in te stellen. Deze wordt alleen gegeven onder wettelijk vastgestelde voorwaarden.

Wat zijn mijn rechten nadat de beslissing is gegeven?

Voor bepaalde ernstige misdrijven hebt u het recht om op verzoek een kennisgeving te ontvangen van de vrijlating van een gedetineerde of een persoon in voorarrest (zie hieronder).

Heb ik recht op ondersteuning of bescherming na het proces? Hoelang?

Slachtofferhulporganisaties verlenen zo nodig hulp en advies, ook na het proces.

Aan de duur hiervan is geen grens gesteld. In geval van huiselijk geweld wordt op basis van de multidisciplinaire risicobeoordeling een beschermingsprogramma opgesteld dat niet gebonden is aan het einde van de gerechtelijke procedure.

Uw recht op bijstand uit het netwerk voor hulp aan slachtoffers van mensenhandel vervalt als in de bindende beslissing in het strafproces niemand wordt veroordeeld voor mensenhandel.

Welke informatie krijg ik als de dader wordt veroordeeld?

U hebt het recht om geïnformeerd te worden over de beslissing in een strafzaak, als u daarom vraagt. In de uitspraak wordt aangegeven welke straf de beschuldigde krijgt opgelegd, met name de duur van de gevangenisstraf.

De partijen bij het strafproces ontvangen een afschrift van de uitspraak dat geldt als officieel document. U wordt niet op de hoogte gebracht van de gevangenis waar de dader mogelijk zal worden geplaatst.

Word ik geïnformeerd wanneer de dader in vrijheid wordt gesteld (ook wanneer hij vervroegd of voorwaardelijk in vrijheid wordt gesteld) of wanneer hij is ontsnapt uit de gevangenis?

Voor bepaalde ernstige misdrijven hebt u het recht om op verzoek een kennisgeving te ontvangen van de vrijlating van een gedetineerde of een persoon in voorarrest en te worden geïnformeerd wanneer hij of zij ontsnapt of, onder bepaalde voorwaarden, wanneer hij of zij op andere wijze de gevangenis verlaat. Als u geïnformeerd wilt worden, moet u dit laten weten aan de met het onderzoek belaste autoriteit of de openbare aanklager. De met het onderzoek belaste autoriteit zal u hier meer informatie over geven.

Informatie wordt alleen verstrekt als men van oordeel is dat dit het leven of de gezondheid van de gevangene of de persoon in voorlopige hechtenis niet in gevaar brengt.

Word ik betrokken bij beslissingen over invrijheidstelling of voorwaardelijke invrijheidstelling? Kan ik bijvoorbeeld een verklaring afleggen of beroep instellen?

Nee, een dergelijk recht hebt u niet.

Laatste update: 05/02/2021

De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken lidstaten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. De Europese Commissie aanvaardt geen verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid met betrekking tot informatie of gegevens in dit document. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.

4 - Schadevergoeding

Via welke procedure kan ik van de dader schadevergoeding vorderen? (bv. rechtszaak, burgerlijke vordering, voeging)

Vorderingen tot schadevergoeding naar aanleiding van een misdrijf worden doorgaans in dezelfde procedure behandeld als de strafzaak. De vordering tot schadevergoeding moet tijdens het onderzoek aan de politie worden gemeld, of uiterlijk bij de rechtbank.

U kunt de openbare aanklager verzoeken om uw vordering tot vergoeding van de schade die u als gevolg van het misdrijf heeft geleden, in te stellen bij de rechtbank. Het is raadzaam om de politie hier al in het vooronderzoek van op de hoogte te stellen. De openbare aanklager kan de vordering tot schadevergoeding voor u instellen als de zaak eenvoudig en duidelijk is. Als de openbare aanklager uw vordering tot schadevergoeding niet instelt, brengt hij of zij u daarvan schriftelijk op de hoogte.

U kunt uw vordering tot schadeloosstelling ook zelf bij de rechtbank instellen tijdens de behandeling van de strafzaak. Een juridisch adviseur kan dat voor u doen.

Vorderingen tot schadevergoeding kunnen zo nodig in een afzonderlijke procedure worden behandeld. U kunt uw vorderingen tot schadevergoeding ook zelf instellen in het kader van een afzonderlijke burgerlijke zaak. Als vorderingen tot schadevergoeding niet tegelijk met de strafzaak worden behandeld, worden er voor de behandeling ervan gerechtskosten in rekening gebracht.

De rechter heeft de dader ertoe veroordeeld mij schadevergoeding te betalen. Hoe kan ik ervoor zorgen dat de dader betaalt?

Als de dader na het proces niet vrijwillig betaalt, kan hij of zij worden gedwongen te betalen door middel van beslaglegging. Er wordt niet automatisch beslag gelegd: u moet een verzoek om beslaglegging indienen bij een deurwaarder, vergezeld van de beslissing van de rechtbank.

U kunt geen schadevergoeding vorderen van de dader als u voor hetzelfde misdrijf een schadevergoeding hebt ontvangen uit de Finse schatkist.

Als de dader niet betaalt, kan de staat het bedrag dan voorschieten? Onder welke voorwaarden?

U hoeft geen schadevergoeding te vorderen van de dader om een schadevergoeding van de overheid te kunnen ontvangen. U moet uw vordering tot schadevergoeding tegen de dader echter wel indienen tijdens het proces.

Heb ik recht op een schadevergoeding van de staat?

Als u (of een van uw naasten) het slachtoffer bent van een misdrijf in Finland, kan u een schadevergoeding of smartengeld uit overheidsmiddelen worden toegekend. Om een schadevergoeding te ontvangen, moet u aangifte doen bij de politie.

Als de strafzaak voor een rechtbank wordt gebracht, moet u trachten uw recht op schadevergoeding bevestigd te zien in een gerechtelijke beslissing. Dat wil zeggen dat u in het kader van de procedure een vordering tot schadevergoeding moet instellen tegen de dader. In het algemeen wordt de schade als gevolg van een misdrijf niet vergoed als u niet aan deze verplichting hebt voldaan.

U moet uw vordering instellen binnen drie jaar nadat de definitieve beslissing in de zaak is gegeven. Als de zaak niet voor een rechtbank wordt gebracht, moet u binnen tien jaar na de datum van het misdrijf een vordering tot schadevergoeding instellen. Van deze termijnen kan slechts om bijzondere redenen worden afgeweken.

Uw vordering zal worden behandeld door de Finse schatkist (Valtiokonttori). U kunt de vordering elektronisch indienen via het adres rikosvahingot@valtiokonttori.fi of door het formulier af te drukken en het per post naar het volgende adres te versturen: Valtiokonttori, PL 50, 00054 Valtiokonttori.

Heb ik recht op schadevergoeding als de dader niet veroordeeld is?

U kunt zelfs een vordering tot schadevergoeding instellen als niet is vastgesteld wie de dader is. U moet bij uw vordering tot schadevergoeding een kopie van het politierapport voegen of een ander betrouwbaar verslag waarmee kan worden bewezen wat er is gebeurd.

U hebt ook recht op een schadevergoeding als de dader van het misdrijf bekend is maar niet is veroordeeld, omdat hij of zij jonger is dan 15 jaar of strafrechtelijk niet-aansprakelijk is.

Heb ik recht op een voorschot op dringende gronden in afwachting van de beslissing over mijn vordering tot schadevergoeding?

In geval van geldnood kunt u een schriftelijk verzoek om een voorschot indienen. Er kan een voorschot worden uitgekeerd als de behandeling van uw dossier vertraging oploopt om een reden die niet aan u kan worden toegerekend, en u recht hebt op een vrij grote schadevergoeding.

Laatste update: 05/02/2021

De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken lidstaten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. De Europese Commissie aanvaardt geen verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid met betrekking tot informatie of gegevens in dit document. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.

5 - Mijn rechten op ondersteuning en bijstand

Met wie moet ik als slachtoffer van een misdrijf contact opnemen voor ondersteuning en bijstand?

De link wordt in een nieuw venster geopend.Ondersteuning voor alle slachtoffers van misdrijven
– Victim Support Finland (Rikosuhripäivystys), tel.: (+358) 116006

De link wordt in een nieuw venster geopend.Dienst van opvangcentra voor slachtoffers van huiselijk geweld

De link wordt in een nieuw venster geopend.Online opvangcentrum

De link wordt in een nieuw venster geopend.SERI-opvangcentra voor slachtoffers van seksueel geweld (voor slachtoffers van 16 jaar en ouder):

- Helsinki, Turku, Tampere, Kuopio, Oulu

Crisiscentrum verkrachting, Tukinainen

- tel. (+358) 080097899

De link wordt in een nieuw venster geopend.Nettitukinainen

De link wordt in een nieuw venster geopend.Crisiscentrum verkrachting, Tukinainen


De link wordt in een nieuw venster geopend.Netwerk voor hulp aan slachtoffers van mensenhandel

- Opvangcentrum Joutseno, tel. (+358) 0295463177


Bemiddeling

- bemiddelingsbureaus:

De link wordt in een nieuw venster geopend.Bemiddeling voor strafzaken en geschillen

De link wordt in een nieuw venster geopend.Bemiddeling voor strafzaken en geschillen (in het Engels)

De link wordt in een nieuw venster geopend.Politie

- in geval van nood: bel 112 (algemeen alarmnummer)


De link wordt in een nieuw venster geopend.Rechtsbijstand

De link wordt in een nieuw venster geopend.Schadevergoeding door de overheid bij misdrijven

- Finse schatkist (Valtiokonttori), tel. (+358) 0295502736

Hotline voor slachtofferhulp

Victim Support Finland (Rikosuhripäivystys), tel. (+358) 116006

Nollalinja (24/7), tel. (+358) 080005005 (slachtoffers van huiselijk geweld en geweld tegen vrouwen)

Crisiscentrum verkrachting, Tukinainen, tel. (+358) 080097899 (slachtoffers van seksueel geweld)

Netwerk voor hulp aan slachtoffers van mensenhandel (24/7), tel. (+38) 0295463177 (slachtoffers van mensenhandel)

Is slachtofferhulp gratis?

Slachtofferhulporganisaties verlenen kosteloos hulp. Voor de diensten van opvangcentra, van centra voor hulp aan slachtoffers van seksuele misdrijven en van het netwerk voor hulp aan slachtoffers van mensenhandel hoeven cliënten niet te betalen.

Wat voor steun kunnen overheidsdiensten of autoriteiten mij bieden?

Slachtoffers van misdrijven hebben mogelijk een arts nodig of andere medisch-sociale zorg, bijvoorbeeld urgente hulp van maatschappelijk werk, ziekenhuiszorg of een lichamelijke en psychische revalidatie. U kunt van deze diensten gebruikmaken onder dezelfde voorwaarden als andere cliënten.

Opvangcentra bieden onmiddellijke hulp in crisissituaties, dag en nacht beveiligd onderdak en, in ernstige situaties, psychosociale hulp, advies en bijstand. De diensten worden in de eerste plaats aangeboden aan personen en gezinnen die slachtoffer zijn of dreigen te worden van huiselijk geweld. Sommige van deze diensten worden door organisaties verleend. De diensten van de opvangcentra worden georganiseerd door het nationaal instituut voor volksgezondheid en welzijn.

Het netwerk voor hulp aan slachtoffers van mensenhandel is een overheidsdienst die erop toeziet dat de gewaarborgde rechten van slachtoffers van mensenhandel in acht worden genomen. De hulpdiensten behelzen met name veilige huisvesting, gezondheidszorgdiensten, maatschappelijke diensten, financiering van opvang of een basisinkomen, rechtsbijstand en juridisch advies, een referentiepersoon voor de strafzaak en tolk- en vertaaldiensten. Behalve het hulpnetwerk bieden ook andere organisaties hulp aan slachtoffers van mensenhandel.

U hebt recht op toegang tot een juridisch adviseur bij een aangifte, een verhoor en een proces. De adviseur kan een advocaat zijn, een juridisch adviseur van overheidswege of een gemachtigd juridisch adviseur.

Mensen met een laag of middeninkomen komen in aanmerking voor rechtsbijstand van de staat. In dat geval wordt het honorarium van de adviseur geheel of gedeeltelijk door de staat betaald. U kunt rechtsbijstand aanvragen bij het Bureau voor rechtsbijstand of met behulp van een elektronische contactdienst. U kunt ook een advocatenkantoor vragen om namens u rechtsbijstand aan te vragen.

In geval van huiselijk geweld, seksuele misdrijven of ernstige misdrijven tegen uw leven, uw gezondheid of uw vrijheid kan de rechtbank u een adviseur of een referentiepersoon toewijzen. In dat geval verleent de staat hulp ongeacht uw inkomen.

U kunt in verschillende stadia van de behandeling van een strafzaak een beroep doen op een referentiepersoon. U mag zelf kiezen wie u als referentiepersoon wilt. De referentiepersoon mag aanwezig zijn bij verhoren en rechtszittingen, maar in bepaalde situaties kunnen er beperkingen aan zijn of haar aanwezigheid worden gesteld. Zo kan Victim Support Finland kosteloos een referentiepersoon aanwijzen die daarvoor is opgeleid. De algemene slachtofferhulpdiensten door Victim Support Finland worden gefinancierd door het ministerie van Justitie en hebben een openbaredienstverplichting.

Wat voor steun kunnen niet-gouvernementele organisaties mij bieden?

Er zijn vele organisaties die hulp, advies en bijstand aanbieden aan slachtoffers van misdrijven. Victim Support Finland verstrekt hulp in verband met alle soorten misdrijven en strafprocessen, evenals essentieel advies voor de uitoefening van de rechten van slachtoffers. Slachtoffers van huiselijk geweld kunnen bescherming en hulp krijgen van opvangcentra, evenals telefonische hulp en ambulante zorg. Sommige gemeenten bieden speciale hulp voor slachtoffers van seksuele misdrijven en voor vrouwen met een immigratieachtergrond, evenals ondersteuning door lotgenoten voor de naasten van slachtoffers van doodslag.

Hulpdiensten door organisaties

De link wordt in een nieuw venster geopend.Victim Support Finland

Hulp voor alle slachtoffers van misdrijven, met inbegrip van getuigen en naasten van slachtoffers. Hulp en advies bij de uitoefening van de rechten van slachtoffers in het strafproces. Nationale hulplijn, telefonisch juridisch advies, hulpdienst via internet. Referentiepersoondiensten op lokaal niveau.

- hulplijn, tel. (+358) 116006 (gratis)
- juridisch advies, tel. (+358) 0800161177 (gratis)

De link wordt in een nieuw venster geopend.Nollalinja

24/7 hulplijn voor slachtoffers van huiselijk geweld en geweld tegen vrouwen, tel. (+358) 080005005 (gratis)

De link wordt in een nieuw venster geopend.Vereniging van opvangcentra

Opvangcentrumdiensten voor personen die slachtoffer zijn of dreigen te worden van geweld binnen het gezin of huiselijk geweld en die hulp nodig hebben en tijdelijke huisvesting om aan het geweld te ontsnappen. Hulp zonder huisvesting om problemen op het gebied van geweld binnen het gezin op te lossen en crises te vermijden. Telefonisch advies, hulp in de vorm van gesprekken met een deskundige op het gebied van geweldssituaties, een groep lotgenoten met begeleiding of sociale huisvesting.

De link wordt in een nieuw venster geopend.Online opvangcentrum

Site van de vereniging van opvangcentra: hulp voor iedereen die met geweld te maken heeft.

De link wordt in een nieuw venster geopend.Crisiscentrum bij verkrachting, Tukinainen

Hulp en bijstand voor slachtoffers van seksueel geweld of seksuele agressie, en voor hun naasten. Ook online hulp.

- crisisnummer: tel. (+358) 080097899 (gratis)

- juridische hotline: tel. (+358) 080097895 (gratis)

De link wordt in een nieuw venster geopend.Monika-Naiset liitto ry

Laagdrempelige dienstverlening, juridische ondersteuning en beveiligde huisvesting voor vrouwelijke en minderjarige immigranten die slachtoffer zijn van geweld. Hulp in vele talen, inclusief referentiepersoondiensten

- hulplijn (+358) 080005058 (gratis)

- opvangcentrum Mona, tel. (+358) 0456396274 (24/7)

De link wordt in een nieuw venster geopend.Vrouwentelefoon

Advies en hulp voor vrouwen en meisjes die met geweld te maken hebben. Informatie via internet en per telefoon.

- tel. (+358) 080002400 (gratis)

De link wordt in een nieuw venster geopend.Pro-tukipiste (bijstandscentrum)

Gezondheids- en bijstandsdiensten voor seks- en erotiekwerk(st)ers. Hulp aan slachtoffers van mensenhandel.

De link wordt in een nieuw venster geopend.HUOMA – Henkirikoksen uhrien läheiset ry

Ondersteuning voor naasten van slachtoffers van misdrijven.

- tel. (+358) 0504012230

De link wordt in een nieuw venster geopend.https://www.huoma.fi/

De link wordt in een nieuw venster geopend.MIELI Suomen Mielenterveys ry

Bijstand voor de crises van het leven.

- crisisnummer, tel. (+358) 0925250111 (24/7)

De link wordt in een nieuw venster geopend.Suvanto ry – Turvallisen vanhuuden puolesta

Hulp en ondersteuning door lotgenoten en juridisch advies voor oudere slachtoffers van geweld en mishandeling.

- SUVANTO-lijn, hulpdienst, tel. (+358) 080006776 (gratis)

Laatste update: 05/02/2021

De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken lidstaten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. De Europese Commissie aanvaardt geen verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid met betrekking tot informatie of gegevens in dit document. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.