Drittijiet tal-vittmi - skont il-pajjiż

Kif għandi nirrapporta reat?

Tista’ tirrapporta reat billi ċċempel fuq in-numru tal-emerġenza tal-pulizija 112 (jekk ikollok bżonn ukoll l-assistenza tal-pulizija b’urġenza), tippreżenta rapport bil-miktub fl-eqreb għassa tal-pulizija jew billi tibgħat ittra elettronika b’rapport lill-prefettura tal-pulizija xierqa. Aktar informazzjoni dwar kif għandek tirrapporta reat hija disponibbli hawn.

Kif nista’ nsir naf x’qed jiġri dwar il-każ?

Wara li tkun irrapportajt reat, int tiġi kkuntattjat u informat dwar kwalunkwe proċedura ulterjuri (eż. tintalab tixhed, tipprovdi informazzjoni dwar xhieda possibbli, tgħin fil-kumpilazzjoni tal-provi, eċċ.) Jekk ikun hemm bżonn, int tingħata wkoll informazzjoni dwar appoġġ possibbli għall-vittmi u dwar miżuri oħra ta’ protezzjoni.

Wara l-interrogazzjoni tiegħek, niżżel in-numru tal-materja kriminali u tal-investigatur responsabbli mill-każ. Dan jagħmilhielek eħfef biex titlob informazzjoni mingħand il-pulizija aktar tard.

Jien intitolat għal għajnuna legali (matul l-investigazzjoni jew il-proċess)? Taħt liema kundizzjonijiet?

Int għandek id-dritt li jkollok avukat preżenti matul il-proċedimenti. Jekk ma għandekx il-mezzi biex tqabbad wieħed, int tista’ titlob lill-qorti għal għajnuna legali mill-istat.

Il-vittmi kollha li jkunu minorenni b’interessi li jkunu f’kunflitt ma’ dawk tar-rappreżentanti legali tagħhom ikunu intitolati għal għajnuna legali mill-istat mingħajr ħlas.

Nista’ nitlob lura l-ispejjeż (għall-parteċipazzjoni fl-investigazzjoni jew fil-proċess)? Taħt liema kundizzjonijiet?

Il-vittmi u x-xhieda jkunu intitolati għal kumpens għal spejjeż imġarrba jew għal introjtu mhux riċevut minħabba l-proċedimenti kriminali. Pereżempju, tista’ titlob lura l-ispejjeż tal-ivvjaġġar jew it-telf tal-qligħ imġarrbin biex tmur tixhed. Biex titlob l-ispejjeż, innotifika lill-awtorità li ħarrkitek u tirċievi struzzjonijiet dwar kif tippreżenta t-talba.

Nista’ nappella jekk il-każ tiegħi jingħalaq qabel nitla' l-qorti?

Meta jintemmu l-proċedimenti kriminali, minnufih tintbagħat lilek jew lir-rappreżentant tiegħek kopja tas-sentenza rilevanti. Bħala vittma, int tista’ titlob aċċess għall-fajl kriminali fi żmien 10 ijiem minn meta tirċievi s-sentenza li ttemm il-proċedimenti kriminali. Fi żmien dawk l-10 ijiem, int intitolat ukoll titlob li l-uffiċċju tal-prosekutur jirrieżamina s-sentenza.

Nista’ nkun involut fil-proċess?

Bħala vittma, int parti għall-proċess fuq l-istess termini bħall-partijiet l-oħra u int intitolat li tkun involut fil-proċess.

X’inhu r-rwol uffiċjali tiegħi fis-sistema ġudizzjarja? Pereżempju, jien meqjus jew nista’ nagħżel li nkun meqjus: vittma, xhud, parti ċivili jew prosekutur privat?

Jekk twettaq reat kontrik, int titqies bħala vittma fil-proċedimenti kriminali. Madankollu, int intitolat ukoll tippreżenta kawża ċivili bħala parti għall-istess proċedimenti. Il-kunċett ta’ prosekuzzjoni privata ma jeżistix fid-dritt tal-Estonja.

X’inhuma d-drittijiet u l-obbligi tiegħi f’dan ir-rwol?

Taħt il-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali, vittma hi intitolata li:

1. tikkontesta rifjut għat-tnedija jew għat-terminazzjoni tal-proċedimenti kriminali;
2. tippreżenta azzjoni ċivili permezz ta’ korp investigattiv jew tal-uffiċċju tal-prosekutur;
3. tixhed jew tirrifjuta li tixhed kontra persuni qrib tagħha;
4. tissottometti evidenza;
5. tippreżenta talbiet u kwereli;
6. teżamina l-minuti tal-proċedimenti u tagħmel dikjarazzjonijiet dwar il-kundizzjonijiet, il-perkors, ir-riżultati u l-minuti tal-proċedimenti (id-dikjarazzjonijiet tiegħek jiġu rreġistrati bil-miktub);
7. teżamina l-kontenut tal-fajl kriminali wara li titlesta l-investigazzjoni preliminari tal-kawża;
8. tieħu sehem fis-seduta l-qorti;
9. tagħti kunsens jew tirrifjuta milli tagħti kunsens għal rikors għal proċedura ta’ soluzzjoni tat-tilwim u tagħti opinjoni dwar l-akkużi u l-piena, l-ammont tad-danni speċifikat fl-atti tal-akkuża u fl-azzjoni ċivili;
10. tagħti kunsens għal rikors għal ordni temporanja ta’ trażżin u titlob ir-rikors għal ordni ta’ trażżin;
11. titlob li tiġi interrogat/a minn persuna tal-istess sess fil-każ ta’ vjolenza sesswali, ta’ vjolenza sessista jew ta’ reat imwettaq f’relazzjoni mill-qrib, ħlief meta l-interrogazzjoni ssir minn prosekutur jew minn imħallef jew jekk tkun ta’ xkiel għall-perkors tal-proċedimenti.

Vittma hi meħtieġa:

1. tidher meta tiġi mħarrka minn korp investigattiv, minn uffiċċju tal-prosekutur jew minn qorti;
2. tieħu sehem fl-atti proċedurali u tobdi l-ordnijiet tal-korp investigattiv, tal-Uffiċċju tal-Prosekutur u tal-qorti.

Nista’ nagħmel stqarrija jew nixhed matul il-proċess? Taħt liema kundizzjonijiet?

Int intitolat tagħmel dikjarazzjonijiet u tesprimi l-opinjoni tiegħek matul il-proċess. Int għandek id-dritt li tixhed fil-qorti jekk il-prosekuzzjoni titlob li int tiġi interrogat.

X’informazzjoni nirċievi matul il-proċess?

Il-qorti tinformak dwar il-ħin u l-post tas-seduti tal-qorti u int tiġi informat ukoll dwar is-sentenza tal-qorti, li tintbagħtlek sakemm ma tkunx preżenti fiżikament fil-qorti meta tinqata’ s-sentenza.

Inkun nista’ nikseb aċċess għall-fajls tal-qorti?

Int intitolat teżamina l-fajls tal-qorti fl-uffiċċju tal-prosekutur wara li titlesta l-investigazzjoni preliminari jew meta jintemmu l-proċedimenti kriminali. L-uffiċċju tal-prosekutur jinformak dwar dan id-dritt u jagħtik struzzjonijiet dwar kif int tista’ teżamina l-fajls.