- Kif nista' nkun involut fil-proċess quddiem il-qorti kriminali?
- Xi drittijiet għandi bħala xhud?
- Jien minorenni. Għandi drittijiet addizzjonali?
- Kif nikseb protezzjoni, jekk inkun fil-periklu?
- Kif nista' nagħmel talba għall-ħlas tad-danni mingħand min ikun wettaq ir-reat jew nirċievi kumpens mingħand l-Istat?
- Jeżistu opportunitajiet biex nasal għal soluzzjoni/għal konċiljazzjoni jew biex issir medjazzjoni bejni u bejn min ikun wettaq ir-reat?
- Jien barrani. Kif inhuma protetti d-drittijiet u l-interessi tiegħi?
- Aktar tagħrif:
Kif nista' nkun involut fil-proċess quddiem il-qorti kriminali?
Xi drittijiet għandi bħala xhud?
Jien minorenni. Għandi drittijiet addizzjonali?
Nista' nirċievi għajnuna legali?
Kif nikseb protezzjoni, jekk inkun fil-periklu?
Jien barrani. Kif inhuma protetti d-drittijiet u l-interessi tiegħi?
Kif nista' nkun involut fil-proċess quddiem il-qorti kriminali?
Tiġi nfurmat bid-data tas-seduta l-qorti, u bit-tip ta' seduta. Din tista' tkun:
- seduta ta' smigħ preliminari, pereż. sabiex tittieħed deċiżjoni dwar il-garanzija jew dwar jekk il-każ se jinstemax minn qorti f'grad superjuri jew inferjuri;
- proċess kriminali, fejn l-akkużat jiċħad il-ħtija u jinstemgħu il-provi;
- seduta ta' stqarrija tal-ħtija, fejn l-akkużat ma jiċħadx il-ħtija, u l-kundanna hija ċerta;
- seduta fejn tingħata l-piena (f'ħafna każjiet il-piena tiġi deċiża matul seduta speċjali ġimgħa, jew anke xahar wara l-aċċertazzjoni tal-ħtija).
Inti tista' tieħu sehem fil-proċedimenti kriminali:
- bħala xhud (jekk l-akkużat jiddikjara li mhux ħati u jekk int trid tixhed oralment);
- bħala osservatur;
- billi tagħmel Dikjarazzjoni Personali tal-Vittma (1) jekk tkun tixtieq.
Għandek dritt tkun preżenti matul il-proċedimenti kollha tal-qorti ħlief:
- jekk dawn isiru bil-bibien magħluqa (normalment is-seduti tal-qorti tal-minuri biss); jew
- se tkun qed tixhed (f'dan il-każ tista' tattendi biss għas-seduta wara li tkun tajt ix-xhieda tiegħek).
Mhemmx bżonn tattendi għall-proċess sakemm ma tkunx mitlub tkun xhud u tkun obbligat tagħti x-xhieda tiegħek.
Xi drittijiet għandi bħala xhud?
Tiġi nfurmat wkoll jekk ikollokx bżonn tixhed bħala xhud, li ġeneralment huwa l-każ biss jekk l-akkużat jiċħad il-ħtija. Bħala xhud trid tattendi s-seduta u twieġeb għall-mistoqsijiet li jsirulek.
Jekk għamilt dikjarazzjoni bħala xhud matul l-investigazzjoni u ġejt mitlub tixhed oralment matul il-proċess, titħalla terġa' tara d-dikjarazzjoni tiegħek stess qabel ma tixhed.
Qabel ma tibda tixhed tiġi mitlub tieħu ġurament jew tiddikjara illi se tgħid il-verità. Matul is-seduta il-prosekutur u l-avukat tad-difiża jistaqsuk xi mistoqsijiet. Min jagħmillek il-mistoqsijiet jista' jgħid jew jissuġġerixxi xi ħaġa li skont il-fehma tiegħek hija żbaljata. Jekk jiġri hekk għandek tgħid b'mod ċar illi ma taqbilx. Ir-rwol tiegħek bħala xhud huwa li tgħid il-verità. Meta ma ssirlek l-ebda aktar mistoqsija, l-imħallef jinfurmak li tista' tmur. Inti tista' mbagħad tagħżel li titlaq, jew jekk tkun tixtieq u għandek 14-il sena jew aktar, tista' tibqa fl-awla tal-qorti u tisma' l-kumplament tas-seduta.
Jekk tħossok dgħajjef jew intimidat u tissodisfa l-kriterji rilevanti, il-prosekutur jista' jitlob lill-qorti qabel is-seduta sabiex jittieħdu miżuri speċjali biex jgħinuk waqt li tkun qed tixhed. Dawn il-miżuri jinkludu skrin speċjali biex ma jkunx jista' jarak l-akkużat meta tkun il-qorti u l-possibiltà li tixhed permezz ta' vidjow link diretta barra l-awla tal-qorti. Il-qorti tiddeċiedi liema miżuri tista' tuża iżda għandha tikkunsidra l-opinjoni tiegħek meta' tieħu d-deċiżjoni.
Normalment tinstema' bħala xhud darba biss. Madanakollu, jekk ikun hemm bżonn, tista' tintalab terġa titla' l-qorti u twieġeb għal mistoqsijiet addizzjonali.
Tista' titlob għal kumpens ta' ċerti spejjeż bħall-ivvjaġġar lejn il-qorti, u kumpens għall-ikel u paga mitlufa jew telf finanzjarju ieħor, bħal pereżempju l-indukrar tat-tfal. L-ammont li tista' titlob lura jiddependi mit-tul ta' żmien li kellek tqatta' l-bogħod mid-dar jew mix-xogħol biex titla' l-qorti.
Fl-Ingilterra u Wales tista' tibbenefika mill-assistenza tal-Unità għall-Ħarsien tax-Xhieda lokali. Inti tiġi kkuntattjat minn uffiċjal għall-ħarsien tax-xhieda wara li jitressqu l-akkużi kontra l-akkużat. L-uffiċjal ikun il-punt ta' kuntatt waħdieni tiegħek sakemm jintemm il-proċess kriminali. L-uffiċjal għall-ħarsien tax-xhieda tiegħek jista' jagħmel arranġamenti sabiex iżżur il-qorti qabel ma tixhed, ħalli tilħaq tidra l-post. Huwa jieħu ħsieb tal-assistenza l-oħra kollha li tista' tiġi bżonn bħal pereżempju t-trasport, l-interpretazzjoni, l-għajnuna medika, eċċ.
Skont fejn ikun seħħ id-delitt inti tista' tingħata assistenza wkoll mis- Servizz għax-Xhieda, li hija organizzazzjoni volontarja, li tgħin lix-xhieda jlestu rwieħhom għall-qorti billi tagħtihom informazzjoni u appoġġ.
Għal aktar informazzjoni ikkonsulta l-fuljett Xhud il-Qorti. Għal aktar informazzjoni dwar id-drittijiet tiegħek bħala xhud, ikkonsulta l-Karta tax-Xhieda.
Jien minorenni. Għandi drittijiet addizzjonali?
Jekk inti minuri taħt is-17-il sena tista' titlob lill-prosekutur biex jitlob lill-qorti qabel il-proċess sabiex jittieħdu miżuri speċjali biex jgħinuk fix-xhieda tiegħek il-qorti.
Il-miżuri speċjali disponibbli jinkludu:
- l-għoti ta' xhieda permezz ta' konnessjoni tat-TV barra l-awla tal-qorti (tkun tista' tara l-awla u lil dawk li jkunu preżenti fiha fuq skrin tat-televiżjoni);
- l-għoti ta' xhieda rrekordjata bil-vidjow (jekk id-dikjarazzjoni tiegħek lill-pulizija kienet irrekordjata bil-vidjow din tintwera lill-qorti);
- l-għoti tax-xhieda minn wara persjana (tiġi mqiegħda persjana madwar il-pedana fejn ikun qiegħed ix-xhud sabiex ix-xhud ma jarax lill-akkużat);
- it-tneħħija ta' parrokki u togi (l-imħallef u l-avukati ma jilbsux parrokki u togi sabiex il-qorti tinħass inqas formali);
- l-għoti tax-xhieda bil-bibien magħluqa – f'każijiet ta' reati sesswali u dawk li jinvolvu l-intimidazzjoni (il-membri tal-pubbliku ma jitħallewx jidħlu fl-awla tal-qorti);
- l-użu ta' għajnuniet tal-komunikazzjoni bħal pereżempju bord bl-alfabett;
- eżaminazzjoni permezz ta' intermedjarju jekk għandek diffikultajiet biex tikkomunika, pereż. xi ħadd li jista' jgħinek tifhem id-domandi li qed tiġi mistoqsi.
Nista' nirċievi għajnuna legali?
M'għandekx dritt għall-għajnuna legali sakemm mhux tfittex prosekuzzjoni privata, fejn f'ċerti każijiet hija disponibbli l-għajnuna legali. Dan għaliex fir-Renju Unit il-vittmi mhumiex parti mill-proċedimenti.
Kif nikseb protezzjoni, jekk inkun fil-periklu?
Matul il-proċess kriminali tista' tingħata l-istess protezzjoni li ngħatajt waqt l-investigazzjoni. Il-pulizija tagħtik dik il-protezzjoni li hija tqis neċessarja u raġonevoli, filwaqt li tqis il-livell, il-probabbiltà u l-immedjatezza tar-riskju. Il-protezzjoni tista' tkun ta' diversi tipi, pereż. rondi regolari viċin darek, jew allarm li jdoqq fl-għassa lokali tal-pulizija. Il-miżuri aktar drastiċi jiġu kkunsidrati biss fl-aktar każijiet serji (bħall-anonimità matul il-proċess kriminali jew il-programmi ta' ħarsien tax-xhieda).
Kif nista' nagħmel talba għall-ħlas tad-danni mingħand min ikun wettaq ir-reat jew nirċievi kumpens mingħand l-Istat?
F'ċerti ċirkustanzi inti tista' titlob għad-danni mingħand it-tragressur, f'dan il-każ inti trid tagħti dettalji dwar it-telf tiegħek lill-pulizija meta' tirraporta d-delitt jew ftit wara. Il-pulizija jgħaddu dawn id-dettalji lis-servizz tal-prosekuzzjoni li mbagħad jitlob għall-kumpens f'ismek. Jekk xi ħadd jinstab ħati tad-delitt il-qorti li se tagħti l-kundanna x'aktarx tordna lit-trasgressur biex iħallas it-telf kollu, jew proporzjon tiegħu, li tkun ġarrabt sakemm ma jkunx f'qagħda li jħallas. Il-ħlas jista' jsir kull ġimgħa jew fix-xahar. L-ordni għal kumpens jieħu prijorità fuq kull multa li jkollu jħallas it-trasgressur.
Jekk inti l-vittma ta' delitt vjolenti tista' tkun eliġibbli biex tapplika għal kumpens finanzjarju mill-Istat. L-applikazzjoni tiegħek trid issir lill- Awtorità dwar il-Kumpens tal-Inġurji Kriminali. Jekk jogħġbok ikkonsulta l-iskeda informattiva dwar il-kumpens lill-vittmi ta' delitti fl-Ingilterra u Wales (disponibbli bl- Ingliż u diversi lingwi oħra) tal-Network Ġudizzjarju Ewropew.
Jeżistu opportunitajiet biex nasal għal soluzzjoni/għal konċiljazzjoni jew biex issir medjazzjoni bejni u bejn min ikun wettaq ir-reat?
Matul il-proċess kriminali huma possibbli l-konċiljazzjoni u/jew il-medjazzjoni, skont in-natura tad-delitt.
Normalment tiġi mistieden tipparteċipa f'din il-proċedura. Il-medjazzjoni sseħħ biss bil-kunsens tiegħek u titmexxa mill-pulizija jew mill-persunal tal-probation.
Jien barrani. Kif inhuma protetti d-drittijiet u l-interessi tiegħi?
Jekk inti barrani għandek id-drittijiet kollha mniżżla aktar 'il fuq.
Barra minn hekk, jekk ma titkellimx bl-Ingliż l-awtoritajiet jagħmlu l-almu tagħhom sabiex jekk tingħata informazzjoni jipprovdulek traduzzjoni jew interpretu f'każ ta' bżonn, b'mod partikolari meta tiġi msejjaħ tixhed il-qorti bħala xhud.
Aktar tagħrif:
- Kodiċi tal-Prattika għall-Vittimi ta' Delitti – bl- Ingliż
- Il-Karta tax-Xhieda – bl- Ingliż
- L-Att dwar il-Vjolenza Domestika, id-Delitti u l-Vittmi 2004 – bl- Ingliż
- Id-Dikjarazzjoni Personali tal-Vittma: Gwida għall-uffiċjali tal-pulizija, l-investigaturi u l-professjonisti fil-qasam tal-ġustizzja kriminali – bl- Ingliż
- Tattendi l-qorti bħala vittma jew xhud – bl- Ingliż
Il-verzjoni bil-lingwa nazzjonali hija ġestita mill-Istat Membru rispettiv. It-traduzzjonijiet saru mis-servizz tal-Kummissjoni Ewropea. Jista' jkun hemm xi tibdil imdaħħal fl-oriġinal mill-awtorità nazzjonali kompetenti li jkun għadu ma jidhirx fit-traduzzjonijiet. Il-Kummissjoni Ewropea ma taċċettax responsabbilta jew kwalunkwe tip ta' tort fir-rigward ta' kull informazzjoni jew dejta li tinsab jew li hemm referenza għaliha f'dan id-dokument. Jekk jogħġbok irreferi għall-avviż legali sabiex tiċċekkja r-regoli dwar id-drittijiet tal-awtur għall-Istati Membri responsabbli minn din il-paġna.