If you have been a victim of crime, the law confers certain individual rights to you, before, during and after court proceedings (trial). You can also benefit from various forms of assistance and may be able to claim compensation for the damages caused by the crime.

Criminal proceedings in England and Wales start with an investigation, where the police gather evidence. Once the police have completed their investigation, in less serious cases, the police will decide whether to charge the suspect. Otherwise, the case is passed to the prosecution service. The public prosecutor examines whether or not there is enough evidence against the suspect for a realistic prospect of conviction and whether it is in the public interest to prosecute him or her. If the prosecutor decides that a prosecution should not go ahead, the case will be closed. Otherwise the prosecutor will advise the police of the charging decision, the police will charge the suspect and the case will go to court.

Cases for less serious offences are heard at the Magistrates’ Courts, usually by a panel of three lay magistrates and less often by a single professional judge. Cases for more serious crimes (like rape or robbery) are heard at the Crown Courts by a professional judge and a lay jury. The jury is composed of 12 people selected at random from the general public who listen to the evidence presented during the trial and decide if the defendant is guilty of the crime. The judge decides on matters of law during the trial, such as whether the presentation of certain evidence is allowed. At the end of the trial if the jury finds the defendant guilty the judge decides the sentence for the crime according to the law.

Click on the links below to find the information that you need:

1 - My rights as a victim of crime

2 - Reporting a crime and my rights during the investigation or trial

3 - My rights after trial

4 - Compensation

5 - My rights to support and assistance

X'informazzjoni se nirċievi mingħand l-awtorità wara li jseħħ ir-reat (pereż. mingħand il-pulizija, il-prosekutur pubbliku), iżda anki saħansitra qabel ma nirrapporta r-reat?

Inti intitolat(a) li tirċievi informazzjoni bil-miktub dwar x’għandek tistenna mis-sistema tal-ġustizzja kriminali bħall-“fuljett ta’ informazzjoni għall-vittmi ta’ reat”, jew id-dettalji ta’ sit web li jkun fih dik l-informazzjoni.

Skont it-tip ta’ reat, iċ-ċirkustanzi personali tiegħek, jew ir-rilevanza ta’ dan għall-istadju partikolari tal-investigazzjoni jew tal-proċeduri kriminali, l-aċċess għall-informazzjoni li ġejja jrid jiġi offrut lilek sa mill-ewwel kuntatt tiegħek mal-pulizija:

• fejn u kif tikseb pariri jew appoġġ, inkluż aċċess għal appoġġ mediku, kwalunkwe appoġġ minn speċjalisti (bħal appoġġ psikoloġiku) u akkomodazzjoni alternattiva;
• x’għandek bżonn tagħmel biex tirrapporta reat kriminali, u lil min għandek tikkuntattja f’każ li jkollok xi mistoqsija dwar il-każ;
• kwalunkwe miżura disponibbli għall-protezzjoni tiegħek, jekk meħtieġa;
• kif tfittex kumpens;
• l-arranġamenti disponibbli jekk il-vittma mhix preżenti fl-Ingilterra u f’Wales;
• id-disponibbiltà ta’ servizzi ta’ interpretazzjoni u ta’ traduzzjoni;
• kif tilmenta dwar fornitur ta’ servizz;
• id-disponibbiltà ta’ servizzi tal-ġustizzja riparatriċi;
• kif tirkupra l-ispejjeż imġarrba bħala xhud fi proċess kriminali.

Inti intitolat(a) li taċċessa s-servizzi ta’ appoġġ għall-vittmi fi kwalunkwe waqt, kemm jekk irrapportat reat kif ukoll jekk le, u wara l-konklużjoni tal-investigazzjoni u tal-prosekuzzjoni.

Jien ma ngħixx fil-pajjiż tal-UE fejn seħħ ir-reat (ċittadini tal-UE u dawk li mhumiex). Kif inhuma mħarsa d-drittijiet tiegħi?

Inti intitiolat(a) li tirċievi s-servizzi stabbiliti f'dan il-Kodiċi jekk ir-reat seħħ fl-Ingilterra jew f’Wales, jew jekk is-servizzi huma relatati ma’ proċeduri kriminali li qed isiru fl-Ingilterra jew f’Wales. [1]

[1] L-eliġibbiltà għal kumpens mill-Awtorità ta’ Kumpens għad-Danni Kriminali tista’ tiddependi mir-residenza jew min-nazzjonalità tiegħek sakemm ma tiġix identifikat(a) b’mod konklużiv bħala vittma ta’ traffikar tal-bnedmin, jew tingħata asil, protezzjoni umanitarja jew awtorizzazzjoni provviżorja ta’ residenza.

Jekk nirrapporta reat, x’informazzjoni nista’ nirċievi?

Inti intitolat(a) li tirċievi dan li ġej mingħand il-pulizija:

• konferma bil-miktub li inti rrapportajt reat li tinkludi d-dettalji bażiċi tat-trasgressjoni. Il-konferma bil-miktub tista’ tkun fil-forma ta’ ittra, ta’ notifika elettronika bħal ittra elettronika jew messaġġ, jew tista’ tkun miktuba bl-idejn. Inti tista’ titlob li ma tirċevix din il-konferma. Fejn il-pulizija tqis li jista’ jkun hemm riskju ta’ ħsara għalik malli tintbagħat il-konferma bil-miktub (pereżempju f’każijiet ta’ vjolenza domestika), din tista’ tiftiehem miegħek biex ma tibgħathielekx;
• spjegazzjoni ċara ta’ x’għandek tistenna mis-sistema tal-ġustizzja kriminali meta tirrapporta reat jew tiġi kkuntattjat(a) bħala vittma matul l-investigazzjonijiet;
• valutazzjoni ta’ jekk tridx appoġġ, u, jekk iva, x’għajnuna jew appoġġ jista’ jkollok bżonn. Dan se jgħinek tidentifika jekk intix f’waħda mit-tliet kategoriji ta’ vittmi li jaf ikunu jeħtieġu appoġġ aktar mifrux, u jiġi ddeterminat jekk tistax tibbenefika minn Miżuri Speċjali u kemm. Is-servizzi ta’ appoġġ għall-vittmi jistgħu jagħmlu valutazzjoni aktar dettaljata f’isem il-pulizija;
• informazzjoni bil-miktub dwar x’għandek tistenna mis-sistema tal-ġustizzja kriminali bħall-fuljett ta’ “informazzjoni għall-vittmi ta’ reat”, jew inkella d-dettalji ta’ sit web li jkun fih l-istess informazzjoni, mill-aktar fis possibbli, u mhux aktar tard minn ħamest ijiem tax-xogħol wara r-rapportar tar-reat jew tiġi kkuntattjat(a) bħala vittma matul l-investigazzjonijiet;
• tiġi informat(a) dwar kemm-il darba se tirċievi aġġornamenti dwar l-istatus tal-każ wara d-diskussjoni mal-pulizija;
• spjegazzjoni, fi żmien ħamest ijiem tax-xogħol minn meta tittieħed deċiżjoni li ma jiġix investigat reat;
• li tiġi avżat(a) meta investigazzjoni dwar il-każ tkun ġiet konkluża b’ebda persuna akkużata u li jiġu spjegati lilek ir-raġunijiet.

Inti intitolat(a) li tirċievi informazzjoni dwar is-servizzi ta’ appoġġ għall-vittmi inklużi d-dettalji ta’ kuntatt tagħhom mingħand il-pulizija biex tkun tista’ taċċessa l-appoġġ tagħhom fi kwalunkwe ħin.

Inti intitolat(a) li tiġi informat(a) mill-pulizija bl-informazzjoni li ġejja u li jiġu spjegati lilek ir-raġunijiet fi żmien ħamest ijiem tax-xogħol meta persuna suspettata tiġi:

• arrestata;
• interrogata bi twissija;
• meħlusa mingħajr akkuża;
• meħlusa b’libertà provviżorja, jew jekk il-kundizzjonijiet tal-libertà provviżorja tal-pulizija jitbiddlu jew jitħassru.

Għandi dritt għal servizzi ta' interpretazzjoni jew ta' traduzzjoni bla ħlas (meta nikkuntattja lill-pulizija jew lil awtoritajiet oħra, jew matul l-investigazzjoni u l-proċess)?

Jekk inti ma tifhimx bl-Ingliż, inti intitolat(a) li titlob interpretazzjoni f’lingwa li tifhem:

• meta tirrapporta reat kriminali [1]
• meta tiġi interrogat(a) mill-pulizija; u
• meta tixhed

Jekk ma tifhimx jew ma titkellimx bl-Ingliż, inti intitolat(a) titlob traduzzjoni tal-informazzjoni li ġejja:

• il-konferma bil-miktub tar-reat irrapportat;
• fejn għall-finijiet tal-interrogazzjoni jew tas-seduta tal-qorti jkun essenzjali li tara dokument partikolari li jiġi żvelat lilek, kopja tas-siltiet rilevanti tad-dokument;
• id-dokument li jinformak bid-data, bil-ħin u bil-post tal-proċess; u
• l-eżitu tal-proċeduri kriminali meta tkun intitolat għal dan skont dan il-Kodiċi u tal-anqas raġunijiet fil-qosor għad-deċiżjoni, fejn disponibbli.

[1] Inti intitolat(a) tirrapporta r-reat f’lingwa li tifhem jew bl-assistenza lingwistika neċessarja jekk ma titkellimx bl-Ingliż.

Kif tista’ l-awtorità tiżgura li qed nifhem u li jien qed niġi mifhum(a) (jekk jien minorenni; jekk għandi diżabilità)

Il-fornituri ta’ servizzi skont il-Kodiċi dwar il-Vittmi jridu jikkomunikaw miegħek b’lingwa sempliċi u aċċessibbli, filwaqt li jieħdu miżuri xierqa (eż. EasyRaid, Braille jew l-użu ta’ Intermedjarju Reġistrat) biex jassistuk tifhem u tiġi mifhum(a). Meta jikkunsidraw il-miżuri xierqa, il-fornituri ta’ servizzi jridu jqisu kwalunkwe karatteristika personali rilevanti li tista’ taffettwa l-ħila tiegħek li tifhem u tiġi mifhum(a).

Hemm firxa ta’ fuljetti ta’ informazzjoni disponibbli li jużaw lingwa sempliċi, f’varjetà ta’ formati.

Is-servizzi ta’ appoġġ għall-vittmi

Min jagħti appoġġ lill-vittmi?

It-Taqsima 56 tal-Att dwar il-Vjolenza Domestika, il-Kriminalità u l-Vittimi tal-2004 (Domestic Violence, Crime and Victims Act 2004) tipprevedi biex il-Ministeru tal-Ġustizzja (Ministry of Justice - MoJ) jikkummissjona s-servizzi nazzjonali għall-vittmi permezz ta’ għotja. Tipprevedi wkoll għotjiet lill-Kummissarji tal-Pulizija u għall-Kriminalità (Police and Crime Commissioners - PCCs) għall-ikkummissjonar/għall-forniment lokali ta’ servizzi ta’ appoġġ emozzjonali u prattiku lill-vittmi ta’ reati f’konformità mat-Taqsima 143 tal-Att tal-2014 dwar l-Imġiba Antisoċjali, il-Kriminalità u d-Dmirijiet tal-Pulizija (Anti-social Behaviour, Crime and Policing Act 2014).

Il-pulizija se tibgħatni awtomatikament għand is-servizzi ta’ appoġġ għall-vittmi?

Il-pulizija tispjegalek li din se tgħaddi b’mod awtomatiku d-dettalji tiegħek lis-servizzi ta’ appoġġ għall-vittmi fi żmien jumejn tax-xogħol mindu jiġi rrapportat ir-reat. Inti intitolat(a) titlob lill-pulizija biex ma jgħaddux id-dettalji tiegħek lis-servizzi ta’ appoġġ għall-vittmi.

Jekk inti vittma ta’ reat sesswali jew ta’ vjolenza domestika, jew jekk jiġi nieqes qarib mill-viċin tiegħek, il-pulizija tfittex il-kunsens espliċitu tiegħek qabel ma tibgħat id-dettalji tiegħek lis-servizzi ta’ appoġġ għall-vittmi.

Kif tiġi protetta l-privatezza tiegħi?

Meta jkunu meħteiġa jaqsmu informazzjoni skont il-Kodiċi dwar il-Vittmi, il-fornituri ta’ servizzi jridu jagħmlu dan b’mod effettiv u f’konformità mal-obbligi tagħhom skont l-Att tal-1998 dwar il-Protezzjoni tad-Data u leġiżlazzjoni rilevanti oħra.

Għandi nirrapporta reat qabel ma jista' jkolli aċċess għal servizzi ta' appoġġ għall-vittmi?

Le - inti intitolat(a) li taċċessa s-servizzi ta’ appoġġ għall-vittmi fi kwalunkwe waqt, kemm jekk irrapportajt reat kif ukoll jekk le, u wara l-konklużjoni tal-investigazzjoni u tal-prosekuzzjoni

Il-protezzjoni personali jekk inkun f'periklu

X’tipi ta’ protezzjoni hemm disponibbli?

Meta vittma tirrapporta reat lil fornitur ta’ servizz responsabbli mill-investigazzjoni ta’ reati, il-fornitur ta’ servizz irid jiżgura li l-vittma tiġi vvalutata b’mod individwali biex tiġi identifikata kwalunkwe ħtieġa speċifika ta’ protezzjoni u jiġi ddeterminat jekk il-vittma tkunx tibbenefika, u jekk iva, kemm, minn miżuri ta’ protezzjoni speċifiċi jew minn Miżuri Speċjali matul l-interrogazzjoni jew minn Miżuri Speċjali matul ix-xhieda

In-natura tal-valutazzjoni se tkun tiddependi miċ-ċirkustanzi kollha, inklużi s-severità tar-reat u l-grad ta’ dannu apparenti mġarrab mill-vittma. Il-valutazzjoni trid tieħu f’kunsiderazzjoni l-karatteristiċi personali tal-vittma, il-fehmiet tiegħu, u n-natura u ċ-ċirkustanzi tar-reat.

Fejn, minħabba l-valutazzjoni individwali, fornitur ta’ servizz ikun identifika vittma bħala waħda li għandha ħtiġijiet speċifiċi ta’ protezzjoni u li tkun tibbenefika minn miżuri speċifiċi ta’ protezzjoni matul l-interrogazzjoni tagħha, il-fornitur ta’ servizz responsabbli għall-investigazzjoni ta’ trasgressjoni jrid jiżgura wkoll, soġġett għal restrizzjonijiet operazzjonali u prattiċi, li jkun hemm dawn li ġejjin disponibbli:

• jekk possibbli, jiżgura li l-istess persuna tagħmel l-intervisti kollha mal-vittma, sakemm dan ma jkunx ta’ ħsara għall-immaniġġjar xieraq tal-investigazzjoni;
• li l-interrogazzjoni ssir, fejn meħtieġ, f'bini mfassal jew adattat għal dan l-għan;
• li l-interrogazzjoni ssir minn jew permezz ta’ professjonisti mħarrġa għal dan l-għan; u
• li f’każijiet ta’ vjolenza sesswali, ta’ vjolenza abbażi ta’ sess jew ta’ vjolenza domestika, il-vittmi jiġu offruti l-opportunità li l-interrogazzjoni tagħhom issirilhom minn persuna tal-istess sess. Kwalunkwe talba bħal din għandha tinqeda fejn possibbli, sakemm ma jkunx probabbli li din tippreġudika l-immaniġġjar xieraq tal-investigazzjoni.

Fil-każ improbabbli ta’ persuna suspettata li taħrab mill-kustodja, il-pulizija, ladarba ssir taf bil-ħarba jew tiġi nnotifikata dwar din mill-ħabs, mit-Tim għaż-Żgħażagħ Trasgressuri, mill-isptar jew miċ-ċentru ta’ detenzjoni tal-immigranti, se tinnotifikak kull fejn possibbli dwar il-ħarba u kwalunkwe miżura meħuda għall-protezzjoni tiegħek jekk jiġi vvalutat li l-persuna suspettata tirrappreżenta riskju sinifikanti ta’ ħsara għalik.

Min jista' joffrili protezzjoni?

Meta vittma tirrapporta reat lil fornitur ta’ servizz responsabbli mill-investigazzjoni ta’ trasgressjonijiet, dan irid jiżgura li l-vittma tiġi vvalutata b’mod individwali biex tiġi identifikata kwalunkwe ħtieġa speċifika ta’ protezzjoni. F’ħafna mill-każijiet dan se jkun il-pulizija.

Xi ħadd se jivvaluta l-każ tiegħi biex jara jekk għadnix fil-periklu minn min wettaq ir-reat?

Il-vittmi kollha ta’ reat kriminali huma intitolati għal valutazzjoni mill-pulizija biex din tidentifika kwalunkwe ħtieġa jew appoġġ meħtieġa, inkluż jekk dawn jistgħux jibbenefikaw minn Miżuri Speċjali u kemm. It-tul u l-kontenut ta’ din il-valutazzjoni jiddependu mis-severità tar-reat u mill-ħtiġijiet individwali tiegħek. Il-valutazzjoni se tqis il-karatteristiċi personali tiegħek, in-natura u ċ-ċirkustanzi tar-reat, u l-fehmiet tiegħek. Aktar ma tkun kapaċi tipprovdi informazzjoni matul il-valutazzjoni, aktar se jkun imfassal bl-eżatt il-livell ta’ appoġġ għall-ħtiġijiet individwali tiegħek.

Xi ħadd se jivvaluta l-każ tiegħi biex jara jekk għadnix xorta fil-periklu minn min wettaq ir-reat (waqt l-investigazzjoni u l-proċess)?

Il-vittmi kollha ta’ reat kriminali huma intitolati għal valutazzjoni mill-pulizija biex din tidentifika kwalunkwe ħtieġa jew appoġġ meħtieġa, inkluż jekk dawn jistgħux jibbenefikaw minn Miżuri Speċjali u kemm. It-tul u l-kontenut ta’ din il-valutazzjoni jiddependu mis-severità tar-reat u mill-ħtiġijiet individwali tiegħek. Il-valutazzjoni se tqis il-karatteristiċi personali tiegħek, in-natura u ċ-ċirkustanzi tar-reat, u l-fehmiet tiegħek. Aktar ma tkun kapaċi tipprovdi informazzjoni matul il-valutazzjoni, aktar se jkun imfassal bl-eżatt il-livell ta’ appoġġ għall-ħtiġijiet individwali tiegħek.

X'tip ta' protezzjoni hi disponibbli għall-vittmi vulnerabbli ħafna?

Inti eliġibbli għal intitolamenti miżjuda skont il-Kodiċi dwar il-Vittmi bħala vittma vulnerabbli [1] jekk il-kwalità tal-evidenza tiegħek aktarx li tkun affettwata għax:

1. inti tbati minn disturb mentali skont it-tifsira tal-Att tal-1983 dwar is-Saħħa Mentali;
2. inti għandek indeboliment sinifikanti ieħor tal-intelliġenza u tal-funzjonament soċjali; jew
3. inti għandek diżabilità fiżika jew qed tbati minn disturb fiżiku.

[1] Dan hu bbażat fuq il-kriterji fit-taqsima 16 tal-Att tal-1999 dwar il-Ġustizzja għaż-Żgħażagħ u l-Evidenza Kriminali (Youth Justice and Criminal Evidence Act 1999) biex il-qorti tiddetermina l-eliġibbiltà għal Miżuri Speċjali (ara l-paragrafi 1.13-1.15 tal-Kapitolu 1)

Jien minorenni - għandi xi drittijiet speċjali?

Inti tkun eliġibbli għal intitolamenti miżjuda skont il-Kodiċi dwar il-Vittmi bħala vittma vulnerabbli [1] jekk ma tkunx għalaqt it-18-il sena meta jseħħ ir-reat. Dawn jinkludu l-eliġibbiltà għal Miżuri Speċjali jekk inti tixhed il-qorti.

[1] Dan hu bbażat fuq il-kriterji fit-taqsima 16 tal-Att tal-1999 dwar il-Ġustizzja għaż-Żgħażagħ u l-Evidenza Kriminali (Youth Justice and Criminal Evidence Act 1999) biex il-qorti tiddetermina l-eliġibbiltà għal Miżuri Speċjali (ara l-paragrafi 1.13-1.15 tal-Kapitolu 1)

Il-membru tal-familja tiegħi miet kaġun tar-reat - x’inhuma drittijieti?

Qraba tad-deċedut li jiġu mill-viċin huma intitolati li jirċievu servizzi skont il-Kodiċi bħal vittmi tal-aktar reat serju.

Il-membru tal-familja tiegħi kien vittma ta' reat - x’inhuma drittijieti?

Il-kelliem tal-familja għall-vittmi ta’ reat li jkollhom diżabilità jew għall-vittmi li tant ikunu korrew minħabba reat kriminali li ma jkunux jistgħu jikkomunikaw

Jekk għandek diżabilità jew tant korrejt gravi minħabba reat kriminali li ma tistax tikkomunika, inti jew il-qraba tiegħek li jiġu minnek mill-viċin intom intitolati li tinnominaw kelliem tal-familja li jaġixxi bħala l-punt uniku ta’ kuntatt sabiex jirċievi s-servizzi skont dan il-Kodiċi.

Il-ġenitur jew it-tutur ta’ vittma li għandha anqas minn 18-il sena

Jekk inti vittma li m’għalqitx it-18-il sena, inti, u normalment il-ġenitur jew it-tutur tiegħek, intom intitolati li tirċievu servizzi skont dan il-Kodiċi.[1]

[1] Ħlief jekk il-ġenitur jew it-tutur tiegħek ikunu qed jiġu investigati jew ġew akkużati mill-pulizija b’rabta mar-reat jew jekk fl-opinjoni raġonevoli tal-fornitur ta’ servizzi involut mhuwiex fl-aħjar interessi tiegħek li l-ġenitur jew it-tutur tiegħek jirċievu t-tali servizzi.

Jista' jkolli aċċess għas-servizzi ta’ medjazzjoni? X’inhuma l-kundizzjonijiet? Se nkun sikur(a) waqt il-medjazzjoni?

Ġustizzja Riparatriċi hi l-proċess ta’ tqarrib tal-vittmi ma’ dawk responsabbli għall-ħsara, biex tinstab triq pożittiva ’l quddiem.

Il-Ġustizzja Riparatriċi hi volontarja - inti mhux bilfors tieħu sehem, u kemm inti kif ukoll it-trasgressur tridu taqblu dwarha qabel ma tkun tista’ sseħħ. Inti tista’ tieħu sehem fil-Ġustizzja Riparatriċi f’waqt li jkun tajjeb għalik jew inti tista’ tintalab tieħu sehem għaliex it-trasgressur ikun talab Ġustizzja Riparatriċi. Anki jekk iż-żewġ partijiet ikunu jridu jieħdu sehem, din jaf ma tkunx xierqa u l-faċilitatur se jagħmel valutazzjoni ta’ din.

Se jiddaħħlu fis-seħħ miżuri xierqa biex jiġi żgurat li kwalunkwe ħaġa li taqbel li tieħu sehem fiha tkun sikura; dejjem se jkun hemm faċilitatur imħarreġ preżenti matul kwalunkwe laqgħa bejnek u t-trasgressur. Jekk it-trasgressur ikun ammetta l-ħtija u jkun lest li jieħu sehem f’laqgħa jew jikkomunika miegħek, inti jaf tkun tista’ tispjega lit-trasgressur kif affettwak l-inċident. Imbagħad inti tista’ tiddeċiedi li tfittex apoloġija, jew taqbel fuq attività li t-trasgressur irid iwettaq bħala parti mill-kumpens għall-ħsara li tkun saret.

Il-Ġustizzja Riparatriċi mhix l-istess ħaġa bħar-Riżoluzzjoni tal-Komunità. Ir-Riżoluzzjoni tal-Komunità hi mezz informali għall-pulizija li jippermetti lill-pulizija tindirizza b’mod aktar proporzjonat reati ta’ livell baxx u mġiba antisoċjali, minbarra s-sistema formali tal-ġustizzja kriminali. Ir-Riżoluzzjonijiet tal-Komunità huma primarjament immirati lejn it-trasgressuri li jwettqu reat għall-ewwel darba fejn ikun ġie espress rimors ġenwin, u fejn il-vittma tkun qablet li ma tixtieqx li l-pulizija tieħu azzjoni formali.

Fejn nista’ nsib il-liġi li tistipula d-drittijiet tiegħi?

Il-Kodiċi tal-Prattika għall-Vittmi ta’ Reat (The Code of Practice for Victims of Crime) (“il-Kodiċi dwar il-Vittmi”) jaqa’ taħt it-Taqsima 32 tal-Att tal-2004 dwar il-Vjolenza Domestika, il-Kriminalità u l-Vittmi (Domestic Violence, Crime and Victims Act 2004) (“DVCVA 2004”) u ddaħħal fis-seħħ permezz ta’ Ordni maħruġa skont it-Taqsima 33, DVCVA 2004, L-Ordni dwar l-Att tal-2004 dwar il-Vjolenza Domestika, il-Kriminalità u l-Vittmi (Kodiċi ta' Prattiki għall-Vittmi (Victims’ Code of Practice)) Ordni 2015) (Strument Statutorju 2015 Nru 1817) ġie ppreżentat quddiem il-Parlament fit-23 ta’ Ottubru 2015, u jdaħħal fis-seħħ verżjoni riveduta tal-Kodiċi dwar il-Vittmi fis-16 ta’ Novembru 2015.

Il-Kodiċi dwar il-Vittmi jistabbilixxi s-servizzi li għandhom jiġu pprovduti fl-Ingilterra u f’Wales lill-vittmi ta’ reat mill-organizzazzjonijiet ewlenin tal-ġustizzja kriminali (Introduzzjoni, Kapitoli 1-4) u minn organizzazzjonijiet oħra b’funzjonijiet rilevanti (il-Kapitolu 5). Dawn l-organizzazzjonijiet jissejħu “fornituri ta’ servizzi”. Il-Kodiċi tal-Vittmi jispeċifika l-intitolamenti dovuti lill-vittmi ta’ reati kriminali u d-dmirijiet reċiproċi mixħuta fuq il-fornituri ta’ servizzi rilevanti.

Il-Kapitolu 3 tal-Kodċi dwar il-Vittmi jistabbilixxi, f’lingwa li tinftiehem mit-tfal, is-servizzi li għandhom jiġu pprovduti lil tfal vittmi ta’ reati. Dan għandu jinqara flimkien mal-Introduzzjoni għall-Kapitoli 1 u 2 tal-Kodiċi dwar il-Vittmi u flimkien mat-tali Kapitoli.

Il-Paragrafu 1 tal-Introduzzjoni u l-Paragrafu 1 tal-Kapitolu 5 tal-Kodiċi dwar il-Vittmi jiżguraw li l-objettivi prevalenti tad-Direttiva jittieħdu f’kunsiderazzjoni mill-awtoritajiet kompetenti meta jeżerċitaw il-funzjonijiet tagħhom skont il-Kodiċi dwar il-Vittmi.

L-intitolamenti fil-Kodiċi dwar il-Vittmi japplikaw għall-vittmi kollha, indipendentement mill-istatus tar-residenza tagħhom.

It-Taqsima 56 tal-Att dwar il-Vjolenza Domestika, il-Kriminalità u l-Vittmi tal-2004 (Domestic Violence, Crime and Victims Act 2004): il-Ministeru tal-Ġustizzja (Ministry of Justice - MoJ) jikkummissjona s-servizzi nazzjonali għall-vittmi permezz ta’ għotja. Tipprovdi wkoll għotjiet lill-Kummissarji tal-Pulizija u għall-Kriminalità (Police and Crime Commissioners - PCCs) għall-ikkummissjonar/għall-forniment lokali ta’ servizzi ta’ appoġġ emozzjonali u prattiku lill-vittmi ta’ reati f’konformità mat-Taqsima 143 tal-Att tal-2014 dwar l-Imġiba Antisoċjali, il-Kriminalità u d-Dmirijiet tal-Pulizija (Anti-social Behaviour, Crime and Policing Act 2014).

Il-Klawżola 3 tal-Ftehim dwar l-Għotjiet bejn l-MoJ u l-PCCs teħtieġ li s-servizzi kkummissjonati mill-PCCs ikunu konformi mad-Direttiva dwar il-Vittmi u b’mod partikolari mal-Artikoli 8 u 9. Il-Klawżola 4 tistipula li s-servizzi kkummissjonati jew ipprovduti jridu jkunu konformi mal-kundizzjonijiet elenkati fl-Artikolu 8.1.

Kif nista’ nirrapporta reat?

L-ewwel nett hi għandha tirrapporta reat lill-pulizija. Informazzjoni dwar kif tagħmel dan hi disponibbli hawn: kif tirrapporta reat

Kif nista’ nsir naf x’qed jiġri dwar il-każ?

Jekk inti vittma ta’ reat, inti intitolat(a) tiġi informat(a) mill-pulizija bl-informazzjoni li ġejja u li jiġu spjegati lilek ir-raġunijiet fi żmien ħamest ijiem tax-xogħol meta persuna suspettata tiġi:

• arrestata;
• interrogata bi twissija;
• meħlusa mingħajr akkuża;
• meħlusa b’libertà provviżorja, jew jekk il-kundizzjonijiet tal-libertà provviżorja tal-pulizija jitbiddlu jew jitħassru.

Inti intitolat(a) li tiġi informat(a) mill-pulizija bl-informazzjoni li ġejja fi żmien ħamest ijiem tax-xogħol minn meta l-pulizija tirċiviha:

• id-data, il-ħin u l-post tal-ewwel seduta tal-qorti;
• fejn il-persuna suspettata tinħeles b’libertà provviżorja biex tidher il-qorti, kwalunkwe kundizzjoni tal-libertà provviżorja u kwalunkwe tibdil f’dawn il-kundizzjonijiet tal-libertà provviżorja.

Għandi dritt għal għajnuna legali (matul l-investigazzjoni jew il-proċess)? B’liema kundizzjonijiet?

Il-vittmi u x-xhieda mhumiex partijiet għall-proċeduri kriminali u, għalhekk, mhumiex eliġibbli għal għajnuna legali fl-Ingilterra u f’Wales.

Nista’ nitlob lura l-ispejjeż (biex nieħu sehem fl-investigazzjoni/fil-proċess)? B’liema kundizzjonijiet?

Il-fornituri ta’ servizzi responsabbli għall-prosekuzzjoni ta’ reat irid ikollhom regoli li skont dawn il-vittmi jkollhom il-possibbiltà ta’ rimborż tal-ispejjeż imġarrba minħabba l-attendenza fil-qorti għax-xhieda.

Aktar informazzjoni dwar kif jintalbu l-ispejjeż mix-xhieda hi disponibbli hawn

U hawn

Nista’ nappella jekk il-każ tiegħi jingħalaq qabel ma mmur il-qorti?

Jekk m’intix sodisfatt(a) bid-deċiżjoni tal-pulizija jew tas-CPS li ma jiħdux passi l-qorti, inti intitolat(a) li titlob rieżami ta’ dik id-deċiżjoni skont l-iskemi tal-Kunsill Nazzjonali tal-Kapijiet tal-Pulizija (National Police Chiefs Council - NPCC) u tad-Dritt tal-Vittmi għar-Rieżami mis-CPS.

Is-CPS nieda l-iskema tiegħu tad-Dritt tal-Vittmi għar-Rieżami fil-5 ta’ Ġunju 2013. Il-forzi tal-pulizija fir-Renju Unit u f’Wales adottaw skema ta’ Dritt tal-Vittmi għar-Rieżami fl-1 ta’ April 2015. L-iskemi jagħtu lill-vittmi ta’ reat dritt li jitolbu rieżami ta’ deċiżjoni tal-pulizija jew tas-CPS li ma jiħdux passi l-qorti, jew inkella li jtemmu proċeduri kriminali.

Meta inti tiġi nnotifikat(a) b’deċiżjoni li tikkwalifika għal rieżami skont l-Iskema tal-NPCC jew tas-CPS, inti intitolat(a) li tirċievi biżżejjed informazzjoni fin-notifika biex tkun tista’ tiddeċiedi jekk tixtieqx li jsir rieżami.

Kif nista’ nkun involut(a) fil-proċess?

Jekk inti taf xi ħaġa dwar inċident, tista’ tintalab tixhed il-qorti għall-prosekuzzjoni jew għad-difiża.

X’inhu r-rwol uffiċjali tiegħi fis-sistema ġudizzjarja? Pereżempju, jiena meqjus(a) jew nista’ nagħżel li nkun meqjus(a) bħala: vittma, xhud, parti ċivili jew prosekutur privat?

Għall-finijiet tal-Kodiċi tal-Prattika għall-Vittmi ta’ Reat (Kodiċi tal-“Vittmi”), “vittma” hi:

• persuna fiżika li ġarrbet dannu, inkluż dannu fiżiku, mentali jew emozzjonali jew telf finanzjarju, li kienu direttament ikkawżati minn reat kriminali.
• qarib li jiġi mill-viċin (ara l-glossarju) ta’ persuna li l-mewt tagħha kienet ikkawżata b’mod dirett minn reat kriminali.

Jekk inti taf xi ħaġa dwar inċident, tista’ tintalab tixhed il-qorti għall-prosekuzzjoni jew għad-difiża. Jekk inti taf waħda mill-persuni involuti f’każ, inti tista’ tintalab tipprovdi evidenza bħala xhud tal-karattru, normalment mid-difiża. Fi kwalunkwe każ, l-evidenza tiegħek tista’ tkun kruċjali biex jinkisbu l-kundanna jew il-ħelsien tal-imputat.

Id-dritt li jiġu ppreżentati prosekuzzjonijiet privati hu ppreservat mit-taqsima 6(1) tal-Att tal-1985 dwar il-Prosekuzzjoni tar-Reati (Prosecution of Offences Act - POA). Madankollu, hemm xi limitazzjonijiet:

• id-Direttur tal-Prosekuzzjonijiet Pubbliċi (Director of Public Prosecutions - DPP) għandu s-setgħa skont it-taqsima 6(2) POA 1985 li jieħu prosekuzzjonijiet privati taħt il-kontroll tiegħu;
• f’ċerti każijiet, il-prosekutur privat irid jitlob il-kunsens tal-Avukat Ġenerali jew tad-DPP qabel ma jinfetħu l-proċeduri.

X’inhuma d-drittijiet tiegħi u l-obbligi f’dan ir-rwol?

Il-Kodiċi tal-Prattika għall-Vittmi ta’ Reat jistabbilixxi l-intitolamenti għall-vittmi. Dan hu disponibbli hawn

Jekk inti kont xhud ta’ reat kriminali, iżda m’intix vittma, inti tista’ taċċessa s-servizzi skont il-Karta dwar ix-Xhieda, minflok skont dan il-Kodiċi. Dan hu disponibbli hawn

Nista’ nagħmel dikjarazzjoni jew nixhed waqt il-proċess? B’liema kundizzjonijiet?

Jekk inti taf xi ħaġa dwar inċident, tista’ tintalab tixhed il-qorti għall-prosekuzzjoni jew għad-difiża. Jekk inti taf waħda mill-persuni involuti f’każ, inti tista’ tintalab tipprovdi evidenza bħala xhud tal-karattru, normalment mid-difiża.

Jekk inti vittma ta’ reat, Dikjarazzjoni Personali tal-Vittma (Victim Personal Statement - VPS) tagħtik opportunità li tispjega fi kliemek stess kif reat affettwak, kemm jekk fiżikament, emozjonalment, finanzjarjament kif ukoll b’xi mod ieħor. Din hi differenti minn dikjarazzjoni tax-xhud dwar x’ġara fil-waqt, bħal dak li rajt jew smajt.

Il-VPS tagħtik leħen fil-proċess tal-ġustizzja kriminali. Madankollu, ma tistax tesprimi l-opinjoni tiegħek dwar is-sentenza jew il-piena li l-persuna suspettata għandha tirċievi peress li dawn huma f’idejn il-qorti li tiddeċidihom.

Inti intitolat(a) tiġi offruta l-opportunità li tagħmel VPS fl-istess ħin li tkun qed tagħti dikjarazzjoni tax-xhud dwar x’ġara lill-pulizija dwar reat.

Jekk l-imputat jinstab ħati, inti intitolat(a) tgħid jekk tixtieqx li l-VPS tiegħek tinqarax jew tintużax reġistrazzjoni ta’ din, fil-qorti. Inti intitolat(a) wkoll li tgħid jekk tixtieqx li taqra l-VPS inti stess jew li tinqarax minn ħaddieħor (pereżempju membru tal-familja jew l-avukat tas-CPS). Qabel ma tiddeċiedi jekk tixtieqx li l-VPS tiegħek tinqara jew li tintuża reġistrazzjoni ta’ din fil-qorti, se tiġi informat(a) dwar il-konsegwenzi possibbli, inkluż li l-VPS tiegħek tista’ tiġi rrapportata fil-midja. Id-difiża tista’ tagħmillek ukoll mistoqsijiet dwar il-VPS tiegħek fil-qorti.

Jekk inti titlob li l-VPS tiegħek tinqara jew tinstema’ fil-qorti, hu f’idejn il-qorti li tiddeċiedi jekk il-VPS għandhiex tinqara jew għandhiex tinstema’ b’reġistrazzjoni u liema siltiet minn din għandhom jinqraw, u min se jaqraha, filwaqt li tqis l-interessi tiegħek. F’ħafna mill-każijiet, tinqara jew tissemma’ reġistrazzjoni ta’ parti mill-VPS tiegħek jew kollha kemm hi, sakemm il-qorti ma tiddeċidix li hemm raġunijiet tajbin biex dan ma jsirx. Inti se tiġi informat(a) bid-deċiżjoni tal-qorti.

X’informazzjoni se nirċievi waqt il-proċess?

Inti intitolat(a) li:

• tiġi informat(a) dwar l-eżitu ta’ kwalunkwe smigħ dwar il-libertà provviżorja (kwalunkwe kundizzjoni rilevanti għal-libertà provviżorja u kwalunkwe tibdil rilevanti f’dawn il-kundizzjonijiet tal-libertà provviżorja) bir-raġunijiet fi żmien 5 ijiem tax-xogħol. Jekk inti vittma tal-aktar reat serju, il-ħin kollu fil-mira ta’ attakki jew vulnerabbli jew intimidat(a), inti intitolat(a) li tirċievi din l-informazzjoni fi żmien jum tax-xogħol;
• tiġi informat(a) bid-data, bil-post u bl-eżitu ta’ kwalunkwe seduta tal-qorti kriminali dwar il-każ mill-Unità għall-Assistenza tax-Xhieda. Din l-informazzjoni trid tiġi pprovduta fi żmien jum tax-xogħol minn meta l-Unità għall-Assistenza tax-Xhieda tirċiviha mill-qorti;
• tiġi informat(a) jekk jinħareġ mandat ta’ arrest għal persuna suspettata u dwar l-eżitu ta’ seduta jekk il-persuna suspettata terġa’ tiġi arrestata. Jekk persuna suspettata terġa’ tiġi arrestata wara li jkun inħareġ mandat, normalment din tittella’ l-qorti ftit wara. Din l-informazzjoni trid tiġi pprovduta fi żmien ħamest ijiem tax-xogħol minn meta l-Unità għall-Assistenza tax-Xhieda tirċiviha mill-qorti;
• fil-każijiet li fihom il-persuna suspettata tiddikjara li mhix ħatja, tiddiskuti kwalunkwe bżonn li jista’ jkollok mal-Unità għall-Assistenza tax-Xhieda u tiġi riferit(a) għal grupp ta’ appoġġ jew għal aġenzija rilevanti, fejn xieraq;

Jekk inti xhud matul il-proċess, inti intitolat(a) li:

• titlob lill-persunal tal-qorti jekk inti tistax tidħol il-bini tal-qorti minn daħla separata differenti minn dik tal-persuna suspettata u tal-familja u l-ħbieb tagħha;
• fejn iċ-ċirkustanzi jippermettu, tiltaqa’ mal-avukat jew mar-rappreżentant tas-CPS u tagħmillu mistoqsijiet dwar il-proċess tal-qorti. Dan jindika fejn possibbli kemm jaf ikollok iddum tistenna qabel ma tixhed;
• kull fejn possibbli, tirċievi spjegazzjoni mingħand l-avukat jew ir-rappreżentant tas-CPS jekk ikun hemm ittardjar fil-proċeduri dakinhar u kemm hu probabbli li se ddum tistenna;
• tistenna u tpoġġi f’żona separata mill-persuna suspettata u mill-familja u l-ħbieb tagħha - il-qorti se tiżgura li dan isir kull fejn ikun possibbli;
• isiru arranġamenti għal kwalunkwe Miżura Speċjali għalik meta din tiġi ordnata mill-qorti;
• tingħata punt ta’ kuntatt fil-qorti biex tkun tista’ ssir taf x’inhu jiġri fil-każ waqt li jkun qed jinstema’.

Jista’ jkolli aċċess għall-fajls tal-Qorti?

L-aċċess għad-dokumenti tal-qorti hu rregolat mill-Parti 5 tar-Regoli dwar il-Proċedura Ċivili. Hu probabbli li l-aktar regoli rilevanti huma 5.4C u 5.4D. Dawn huma disponibbli hawn

Nista’ nappella kontra s-sentenza?

Il-vittmi ma għandhomx dritt ta’ appell kontra l-kundanna jew is-sentenza tat-trasgressur.

X’inhuma drittijieti wara li tinqata’ s-sentenza?

Wara l-proċess inti intitolat(a) li:

• titħallas għal kwalunkwe spiża li s-CPS iddecieda li huma dovuti lilek jekk tlajt il-qorti biex tixhed mhux aktar tard minn 10 ijiem tax-xogħol wara li s-CPS ikun irċieva formola tat-talba mimlija kif suppost;
• tiġi informat(a) mill-Unità għall-Assistenza tax-Xhieda (Witness Care Unit) dwar l-eżitu tal-proċess inkluż, fejn disponibbli, sommarju qasir tar-raġunijiet li wasslu għad-deċiżjoni. Din l-informazzjoni se tiġi pprovduta fi żmien jum tax-xogħol minn meta l-Unità għall-Assistenza tax-Xhieda tirċiviha mingħand il-qorti;
• tiddaħħal f’kuntatt, mill-Unità għall-Assistenza tax-Xhieda, mas-servizzi ta’ appoġġ għall-vittmi fejn xieraq u meta dawn ikunu disponibbli.

(i) Jekk isir rikors quddiem il-Crown Court kontra kundanna jew sentenza fil-Qorti tal-Maġistrati.

Inti intitolat(a) li tiġi informat(a) bl-informazzjoni li ġejja mill-Unità għall-Assistenza tax-Xhieda tiegħek fi żmien jum tax-xogħol minn meta din tirċiviha mingħand il-qorti:

• kwalunkwe avviż ta’ appell li sar;
• id-data, il-ħin u l-post ta’ kwalunkwe seduta;
• l-eżitu ta’ dan l-appell, inkluż kwalunkwe tibdil fis-sentenza oriġinali.

Inti intitolat(a) ukoll li:

• tistenna u tpoġġi fil-qorti f’żona separata mill-appellant u mill-qraba u l-ħbieb tiegħu. Il-qorti se tiżgura li dan iseħħ kull meta jkun possibbli;
• tiġi pprovdut(a) b’punt ta’ kuntatt fil-Crown Court;
• tirċievi informazzjoni dwar is-servizzi ta’ appoġġ għall-vittmi fejn xieraq u disponibbli.

ii) Jekk isir rikors għal appell kontra kundanna jew sentenza quddiem il-Qorti tal-Appell, jew jiġu ppreżentati talba jew appell quddiem il-Qorti Suprema tar-Renju Unit f’kawża kriminali fuq punt tal-liġi.

Inti intitolat(a) li:

• tiġi informat(a) li l-appellant ingħata permess biex jappella fi żmien ħamest ijiem tax-xogħol minn meta l-Unità għall-Assistenza tax-Xhieda tirċievi dik l-informazzjoni mingħand il-qorti. Jekk inti vittma ta’ reat serju ħafna, tkun il-ħin kollu fil-mira ta’ attakki jew tħossok vulnerabbli jew intimidat(a), inti intitolat(a) li tirċievi din l-informazzjoni fi żmien jum tax-xogħol;
• tirċievi informazzjoni dwar id-data, il-ħin u l-post ta’ kwalunkwe seduta mingħand l-Unità għall-Assistenza tax-Xhieda fi żmien jum tax-xogħol minn meta din tirċievi l-informazzjoni mingħand il-qorti;
• tiġi informat(a) mill-Unità għall-Assistenza tax-Xhieda jekk l-appellant ikun se jingħata l-ħelsien provviżorju jew jekk il-kundizzjonijiet tal-ħelsien provviżorju jkunu varjaw fi żmien jum tax-xogħol minn mindu din tirċievi din l-informazzjoni mingħand il-qorti;
• tirċievi aġġornament mingħand l-Unità għall-Assistenza tax-Xhieda dwar kwalunkwe tibdil fid-dati tas-seduti fi żmien jum minn mindu tirċievi din l-informazzjoni mingħand il-qorti;
• tiġi pprovdut(a), mill-Unità għall-Assistenza tax-Xhieda tiegħek, b’punt ta’ kuntatt għall-Uffiċċju tal-Appelli Kriminali jew għall-persunal tal-Qorti Suprema tar-Renju Unit;
• tiġi informat(a) dwar l-eżitu tal-appell fi żmien ħamest ijiem tax-xogħol minn meta l-Unità għall-Assistenza tax-Xhieda tirċievi dik l-informazzjoni mingħand il-qorti. Dan jinkludi kwalunkwe tibdil fis-sentenza oriġinali. Jekk inti vittma ta’ reat serju ħafna, tkun il-ħin kollu fil-mira ta’ attakki jew tħossok vulnerabbli jew intimidat(a), inti intitolat(a) li tirċievi din l-informazzjoni fi żmien jum tax-xogħol.
• tistenna u tpoġġi fil-qorti f’żona separata mill-appellant u mill-qraba u l-ħbieb tiegħu. Il-persunal tal-qorti se jiżgura li dan isir kull fejn ikun possibbli. Rari li appellant jattendi seduti fil-Qorti Suprema. Isirulek arranġamenti speċjali jekk l-appellant ikun preżenti u ma tkunx tixtieq tkun preżenti fl-awla tal-qorti;
• titlob kopja mingħand l-Uffiċċju tal-Appelli Kriminali jew il-persunal tal-Qorti Suprema tar-Renju Unit tas-sentenza tal-qorti dwar il-każ ladarba tiġi ppubblikata.

Wara permess għall-appell, jekk jiġi nieqes qarib mill-viċin, f’każ eliġibbli, inti tkun intitolat(a) li tiġi offrut(a) laqgħa mas-CPS biex jiġu spjegati n-natura tal-appell u l-proċessi tal-qorti.

Il-Kummissjoni għar-Rieżami tal-Każijiet Kriminali

Malli tirċievi applikazzjoni mingħand trasgressur, il-Kummissjoni għar-Rieżami tal-Każijiet Kriminali twettaq rieżamijiet tal-kundanni u tas-sentenzi imposti bħala riżultat tat-trasgressjoni kriminali tat-trasgressur. Il-Kummissjoni tista’ tirreferi kundanna jew sentenza għal appell mill-ġdid jekk ikun hemm xi informazzjoni ġdida jew argument ġdid li jistgħu jfissru li l-kundanna mhix sikura jew li s-sentenza hi twila wisq. Il-Kummissjoni tirċievi madwar 1000 applikazzjoni mingħand persuni kkundannati ta’ kull sena u tirreferi madwar 30-40 każ għal appell mill-ġdid. Meta tirrieżamina każ, il-Kummissjoni tivvaluta l-impatt potenzjali fuqek u tiddeċiedi jekk għandekx tiġi nnotifikat(a). Il-Kummissjoni tirreġistra r-raġunijiet għad-deċiżjonijiet tagħha rigward il-forma ta’ kuntatt miegħek u f’każijiet xierqa se tinnotifika lill-pulizija dwar dawk id-deċiżjonijiet.

• Inti intitolat(a) tiġi nnotifikat(a) mill-Kummissjoni jekk din tqis li hemm prospett raġonevoli ta’ rieżami li jinteressak.
• Jekk il-Kummissjoni tiddeċiedi li hu xieraq li tikkuntattjak matul ir-rieżami, il-Kummissjoni tinnotifikak li waslet applikazzjoni u li l-każ qed jiġi rrieżaminat. Wara r-rieżami, il-Kummissjoni tiddeċiedi jekk il-kundanna jew is-sentenza għandhiex tiġi riferita għall-qrati, u tinnotifikak dwar id-deċiżjoni tagħha sakemm inti ma titlobx b’mod espliċitu biex ma tiġix informat(a).
• Jekk il-Kummissjoni tiddeċiedi li mhuwiex xieraq li tikkuntattjak matul ir-rieżami, iżda mbagħad tiddeċiedi li tirreferi l-kundanna jew is-sentenza lill-qrati, il-presuppożizzjoni hi li l-Kummissjoni tinformak dwar ir-riferiment.

Jien intitolat għal appoġġ jew għal protezzjoni wara l-proċess? Għal kemm żmien?

X’informazzjoni nista’ ningħata jekk it-trasgressur jiġi kkundannat?

• Inti intitolat(a) li tiġi informat(a) mill-Unità għall-Assistenza tax-Xhieda dwar is-sentenza mogħtija lill-persuna suspettata (jekk tiġi kkundannata) fi żmien jum tax-xogħol minn meta l-Unità għall-Assistenza tax-Xhieda tirċievi l-informazzjoni mingħand il-qorti. Din tkun tinkludi spjegazzjoni qasira dwar it-tifsira u l-effett tas-sentenza.
• Inti intitolat(a) li tiġi riferut(a) għas-CPS li se jiwieġeb kwalunkwe mistoqsija li inti jista’ jkollok dwar is-sentenza li l-Unità għall-Assistenza tax-Xhieda ma tistax twieġeb.
• Minbarra l-intitolamenti spjegati hawn fuq, jekk jiġi nieqes qarib mill-viċin, f’każ eliġibbli, inti tkun intitolat(a) li tiġi offrut(a) laqgħa ma’ rappreżentant tas-CPS li jispjega s-sentenza maqtugħa. Normalment din il-laqgħa sseħħ fil-qorti.

Se nkun infurmat jekk it-trasgressur jinħeles (inkluż ħelsien kmieni jew kundizzjonali) jew jaħrab mill-ħabs?

L-Iskema statutorja ta’ Kuntatt tal-Vittma mas-Servizzi ta’ Probation (Probation Service Victim Contact Scheme - VCS) hi offruta lill-vittmi ta’ reati vjolenti u sesswali meta t-trasgressur jirċievi sentenza ta’ 12-il xahar jew aktar. L-għan tal-VCS hu li tipprovdi lill-vittmi eliġibbli b’informazzjoni u b’pariri dwar il-proċess tal-ġustizzja kriminali permezz ta’ Uffiċjal ta’ Kollegament mal-Vittma maħtur apposta. Dan jinkludi l-informar dwar l-istadji ewlenin tas-sentenza tat-trasgressur, bid-diskrezzjoni tas-Servizz Nazzjonali ta’ Probation, bħal trasferiment għal kundizzjonijiet miftuħa jew għal ħelsien, u li jsiru osservazzjonijiet dwar kundizzjonijiet relatati mal-vittmi li jistgħu jintrabtu mal-libertà kondizzjonali tat-trasgressur.

Jekk inti vittma ta’ trasgressur li wettaq trasgressjoni vjolenti jew sesswali [1] u rċieva sentenza ta’ 12-il xahar priġunerija jew aktar jew li ġie detenut fi sptar għal trattament skont l-Att dwar is-Saħħa Mentali tal-1983, inti intitolat(a) li tiġi nnotifikat(a) dwar il-VCS mill-Unità għall-Assistenza tax-Xhieda tiegħek u tiġi informat(a) li d-dettalji tiegħek se jiġu riferiti b’mod awtomatiku lis-Servizz Nazzjonali ta’ Probation fi żmien 20 jum tax-xogħol, sakemm inti ma tkunx għedt li ma tridx li jsir hekk.

Jekk inti tagħżel li tieħu sehem fil-VCS, inti tkun intitolat(a) li:

• tiddeċiedi jekk tixtieqx tirċievi informazzjoni dwar l-istadji ewlenin tas-sentenza tat-trasgressur;
• tiġi assenjat(a) Uffiċjal ta’ Kollegament mal-Vittma (Victim Liaison Officer - VLO) li se jaġixxi bħala l-punt ta’ kuntatt tiegħek fis-Servizz Nazzjonali ta’ Probation sakemm inti m’intix vittma ta’ pazjent mhux ristrett (ara aktar ’il quddiem);
• tirċievi informazzjoni u tagħmel osservazzjonijiet lis-Servizz Nazzjonali ta’ Probation dwar kundizzjonijiet relatati mal-vittmi li għandhom jagħmlu parti mill-libertà kondizzjonali tat-trasgressur jew mill-kundizzjonijiet tar-rilaxx f’każ ta’ ħelsien. Pereżempju, din tista’ tinkludi kundizzjoni li tipprevjeni lit-trasgressur milli jikkuntattja lilek jew lil familtek;
• tiġi informat(a) mis-Servizz Nazzjonali ta’ Probation dwar kwalunkwe kundizzjoni li trasgressur ikun soġġett għaliha mal-ħelsien jew mar-rilaxx tiegħu, li għandha x’taqsam miegħek jew ma’ familtek;
• tiġi informat(a) dwar id-data li fiha se jintemmu dawn il-kundizzjonijiet;
• tiġi informat(a) dwar kwalunkwe informazzjoni oħra li s-Servizz Nazzjonali ta’ Probation iqis li hi xierqa fiċ-ċirkustanzi tal-każ, inkluż dwar l-istadji ewlenin tas-sentenza tat-trasgressur, jew it-trattament fil-każ ta’ pazjent tas-saħħa mentali ristrett jew mhux ristrett.

Jekk inti qarib mill-viċin ta’ persuna deċeduta li sfat vittma ta’ trasgressur sentenzjat għal

12-il xahar priġunerija jew aktar għal reat vjolenti jew sesswali jew detenut fi sptar sigur għall-kura, inti se tiġi offrut(a) wkoll parteċipazzjoni fil-VCS. Madankollu, jekk inti m’intix qarib tal-vittma, din se tkun għad-diskrezzjoni tas-Servizz Nazzjonali ta’ Probation.

Jekk inti ġenitur, tutur jew persuna li tieħu ħsieb vittma li ma għalqitx it-18-il sena, hi adult vulnerabbli, jew li għal xi raġuni oħra ma tistax tieħu sehem fil-VCS, inti normalment tiġi offrut(a) parteċipazzjoni għan-nom tagħha. Madankollu, din il-parteċipazzjoni ma tistax tiġi offruta lil ġenitur, lil tutur jew lil persuna li tieħu ħsieb il-vittma jekk jitqies li din mhijiex fl-aħjar interessi tal-vittma.

Miżuri għall-protezzjoni tal-vittma fil-każ ta’ ħarba

Fil-każ improbabbli li trasgressur jaħrab mill-kustodja, il-pulizija, ladarba tiġi nnotifikata mill-ħabs, mit-Tim għaż-Żgħażagħ Trasgressuri, mill-isptar jew miċ-ċentru ta’ detenzjoni tal-immigranti, se tinnotifikak kull fejn possibbli dwar il-ħarba u kwalunkwe miżura meħuda għall-protezzjoni tiegħek jekk jiġi vvalutat li t-trasgressur jirrappreżenta riskju sinifikanti ta’ ħsara għalik.

[1] Kif definit fit-taqsima 45(2) tal-Att tal-2004 dwar il-Vjolenza Domestika, il-Kriminalità u l-Vittmi.

Se nkun involut dwar deċiżjonijiet biex jinħeles jew biex jingħata libertà kondizzjonali? Pereżempju, nista’ nagħmel dikjarazzjoni jew inressaq appell?

Jekk inti għażilt li tieħu sehem fil-VCS u l-Bord tal-Libertà Kondizzjonali jkun se jikkunsidra l-ħelsien tat-trasgressur jew tibdil f’kundizzjonijiet tal-libertà kondizzjonali, inti tkun intitolat(a):

• tiġi informat(a) mis-Servizz Nazzjonali ta’ Probation jekk ikun se jseħħ smigħ tal-Bord tal-Libertà Kondizzjonali;
• tagħmel osservazzjonijiet dwar kondizzjonijiet tal-libertà kondizzjonali (ara l-glossarju) lill-Bord tal-Libertà Kondizzjonali;
• tiġi pprovdut(a) bi spjegazzjoni jekk kondizzjoni tal-libertà kondizzjonali li inti tkun tlabt ma tkunx inkluża fil-libertà kondizzjonali tat-trasgressur;
• tiġi spjegata lilek id-Dikjarazzjoni Personali tal-Vittma (Victim Personal Statement - VPS) mill-VLO tiegħek, inkluż kif din se tintuża mill-Bord tal-Libertà Kondizzjonali;
• tagħmel VPS li tintbagħat lill-Bord tal-Libertà Kondizzjonali;
• tapplika biex tattendi għal seduta orali tal-Bord tal-Libertà Kondizzjonali biex tippreżenta l-VPS tiegħek f’każijiet li fihom il-Bord tal-Libertà Kondizzjonali jiddeċiedi li jkun xieraq li ssir seduta orali.

X’inhi l-proċedura biex nitlob kumpens mingħand it-trasgressur? (pereż. kawża fil-qorti, kawża ċivili, talba għad-danni)

L-Iskema ta’ Kumpens għal Danni Kriminali tal-2012

L-Iskema ta’ Kumpens għal Danni Kriminali hi skema ffinanzjata mill-gvern imfassla biex tikkumpensa lil vittmi bla ħtija ta’ reati vjolenti fil-Gran Brittanja. L-Awtorità ta’ Kumpens għal Danni Kriminali (Criminal Injuries Compensation Authority - CICA) tamministra l-Iskema u tiddeċiedi fuq it-talbiet kollha. Mhux kull talba għal kumpens tirnexxi; trid tkun eliġibbli skont ir-regoli tal-Iskema.

Il-Gwida dwar l-Iskema hi disponibbli hawn

Tista’ tibda applikazzjoni hawn

Kumpens ordnat mill-qorti

Qorti tal-maġistrati tista’ toħroġ ordni ta’ kumpens sa massimu ta’ £5,000 għal kull akkuża. Il-Qorti Rjali għandha setgħat illimitati, iżda għandha tikkunsidra l-mezzi tat-trasgressur.

L-ordnijiet ta’ kumpens għandhom ikunu għal ammont tali li l-qorti tqis li jkun xieraq, filwaqt li tqis kwalunkwe evidenza u osservazzjoni mressqa mill-prosekuzzjoni u mid-difiża.

Il-qrati jorbtu importanza konsiderevoli mal-ħruġ ta’ ordnijiet ta’ kumpens u jridu jagħtu raġunijiet meta ma joħorġux ordni.

Aktar informazzjoni dwar l-ordnijiet ta’ kumpens mill-Qrati Rjali hi disponibbli minn hawn:

Talba Ċivili

Id-deċiżjoni dwar jekk tagħmilx talba ċivili hi f’idejk, il-vittma. Madankollu, din tista’ taffettwa talbiet oħra għal kumpens. Jaf ikun jaqbillek tfittex pariri legali.

Informazzjoni dwar kif tagħmel talba hi disponibbli hawn

Il-qorti ordnat lit-trasgressur biex iħallasni għad-danni/jagħtini kumpens. Kif nista’ niżgura li t-trasgressur iħallasni?

L-infurzar tal-ordnijiet ta’ kumpens hu responsabbiltà tal-qrati.

Jekk it-trasgressur ma jħallasx, l-Istat jista’ jħallasni bil-quddiem? B’liema kundizzjonijiet?

Le - ma hemm ebda ħlas bil-quddiem ta’ kumpens ordnat mill-qorti fl-Ingilterra u f’Wales.

Għandi dritt għal kumpens mingħand l-Istat?

Jaf tkun eliġibbli skont l-Iskema ta’ Kumpens għal Danni Kriminali, aktar informazzjoni hi disponibbli hawn:

Jien intitolat għal kumpens jekk it-trasgressur ma jinstabx ħati?

Skont l-Iskema ta’ Kumpens għal Danni Kriminali jaf tkun eliġibbli għal għotja anki jekk l-aggressur tiegħek ma jkunx magħruf jew ma jiġix ikkundannat. Aktar informazzjoni hija disponibbli hawn

Għandi dritt għal pagament ta’ emerġenza waqt li qed nistenna li tiġi deċiża t-talba għall-kumpens tiegħi?

Meta s-CICA tiddeċiedi li inti eliġibbli għal ħlas iżda ma tistax tieħu deċiżjoni finali, din tista’ tikkunsidra li tagħmel pagament interim. Jekk ma tkunx tista’ tieħu deċiżjoni finali, hu probabbli li dan iseħħ għaliex tkun qed tistenna sakemm jiġi mifhum l-impatt fit-tul tad-dannu li ġarrabt int.

Aktar informazzjoni hija disponibbli hawn

Jiena vittma ta’ reat, lil min għandi nikkuntattja għall-appoġġ u għall-assistenza?

Is-Servizz ta’ Informazzjoni għall-Vittmi joffri informazzjoni dwar is-servizzi ta’ appoġġ fl-inħawi tiegħek, il-ġustizzja restorattiva, is-sistema tal-ġustizzja kriminali, u l-Kodiċi tal-Vittmi u l-Karta tax-Xhieda. Is-Servizz ta’ Informazzjoni għall-Vittmi

Il-Ministeru tal-Ġustizzja (Ministry of Justice - MoJ) jikkummissjona s-servizzi nazzjonali għall-vittmi permezz ta’ għotja. Jipprovdi wkoll għotjiet lill-Kummissarji tal-Pulizija u tar-Reati (Police and Crime Commissioners - PCCs) għall-ikkummissjonar / għall-għoti lokali ta’ servizzi ta’ appoġġ emozzjonali u prattiku lill-vittmi ta’ reati f’konformità mat-taqsima 143 tal-Att tal-2014 dwar l-Imġiba Antisoċjali, il-Kriminalità u d-Dmirijiet tal-Pulizija (Anti-social Behaviour, Crime and Policing Act 2014).

Is-servizzi ffinanzjati lokalment jista' jkun hemm aċċess għalihom permezz tas-siti web tal-Kummissarji tal-Pulizija u tar-Reati rilevanti. Int tista’ ssib il-PCC xieraq hawn

Tista’ ssib l-eqreb Ċentru ta’ Riferiment għall-Attakki Sesswali billi ċċempel lis-servizz mhux ta’ emerġenza tal-NHS fuq 111, tkellem lit-Tabib (General Practitioner - GP) tiegħek jew lid-dipartiment tal-Aċċidenti u tal-Emerġenza (Accident & Emergency - A&E) tal-isptar lokali tiegħek, jew billi żżur is-sit web NHS Choiceshttps://www.nhs.uk/Service-Search/Rape-and-sexual-assault-referral-centres/LocationSearch/364.

Il-hotline għall-appoġġ tal-vittmi

Is-Servizz ta’ Informazzjoni għall-Vittmi jinkludi linja ta’ informazzjoni għall-vittmi: +44 808 168 9293.

L-appoġġ għall-vittmi huwa bla ħlas?

Iva.

X’tip ta’ appoġġ nista’ nirċievi mis-servizzi tal-Istat jew mill-awtoritajiet?

Il-pulizija trid tipprovdilek informazzjoni dwar fejn u kif tikseb pariri jew appoġġ, inkluż aċċess għal appoġġ mediku, kwalunkwe appoġġ minn speċjalisti (bħal appoġġ psikoloġiku) u akkomodazzjoni alternattiva.

Il-Parti 7 tal-Att tal-1996 dwar l-Akkomodazzjoni (Housing Act 1996) tesiġi li l-awtoritajiet lokali tal-akkomodazzjoni jassistu lill-individwi u lill-familji li huma mingħajr dar u li japplikaw għall-għajnuna.

Is-Servizz Nazzjonali tas-Saħħa jipprovdi appoġġ għal:

• Disturb Minn Stress Postrawmatiku
• Attakk sesswali
• Vjolenza Domestika

X’tipi ta’ appoġġ nista’ nirċievi mingħand organizzazzjonijiet nongovernattivi?

Ħafna organizzazzjonijiet nongovernattivi u organizzazzjonijiet tal-karità jipprovdu assistenza, pariri dwar l-appoġġ, konsulenza u servizzi ġenerali u speċjalizzati oħra lill-vittmi ta’ reati, f’livell nazzjonali, reġjonali u lokali.