Δικαιώματα των θυμάτων - ανά χώρα

Ποιες πληροφορίες θα μου παράσχει η αρμόδια αρχή (π.χ. αστυνομία, εισαγγελέας) ύστερα από τη διάπραξη της αξιόποινης πράξης αλλά πριν από την καταγγελία της;

Μπορείτε να λάβετε πληροφορίες σχετικά με αξιόποινη πράξη από τους οικείους αρμόδιους φορείς: την Αστυνομία της Σκωτίας (Police Scotland), την Εισαγγελική Υπηρεσία και Φορολογική Εισαγγελία (Crown Office and Procurator Fiscal Service), τη Δικαστική Υπηρεσία της Σκωτίας (Scottish Courts and Tribunals Service), την Υπηρεσία Φυλακών της Σκωτίας (Scottish Prison Service) και το Συμβούλιο Απολυθέντων Υπό Όρους της Σκωτίας (Parole Scotland). Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επισκεφθείτε τον δικτυακό τόπο της Κυβέρνησης της Σκωτίας για την εγκληματικότητα, τη δικαιοσύνη και τη νομοθεσία.

Εάν αποφασίσετε να καταγγείλετε αξιόποινη πράξη στην αστυνομία, αυτή θα σας χορηγήσει μια κάρτα στήριξης θύματος (victim care card). Η εν λόγω κάρτα θα πιστοποιεί την υποβολή της καταγγελίας σας και θα σας παρέχει περαιτέρω πληροφορίες.

Ο κώδικας θυμάτων για τη Σκωτία (Victim's Code for Scotland) επίσης κατοχυρώνει ορισμένα δικαιώματα, ανάλογα με το στάδιο του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης στο οποίο βρίσκεστε.

Δεν διαμένω στη χώρα της ΕΕ όπου διαπράχθηκε η αξιόποινη πράξη (πολίτες της ΕΕ και πολίτες τρίτων χωρών). Πώς προστατεύονται τα δικαιώματά μου;

Ακόμη και αν η αξιόποινη πράξη δεν διαπράχθηκε στη Σκωτία, μπορεί να έχετε δικαίωμα σε προστασία αν ζείτε στη Σκωτία, μέσω μέτρων όπως:

η ευρωπαϊκή εντολή προστασίας (ΕΕΠ). Η ΕΕΠ καθιστά δυνατή την αναγνώριση και εκτέλεση στη Σκωτία εντολής που έχει εκδοθεί από δικαστήριο άλλου κράτους μέλους της ΕΕ (για παράδειγμα, εντολής που απαγορεύει σε συγκεκριμένο πρόσωπο να σας προσεγγίζει). Αντίστοιχα, εάν η εντολή έχει εκδοθεί στη Σκωτία, μπορεί ενδεχομένως να εφαρμοστεί στη χώρα στην οποία ζείτε.

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ΕΕΠ παρέχονται στον δικτυακό τόπο της Δικαστικής Υπηρεσίας της Σκωτίας (Scottish Courts and Tribunals Service).

Σύμφωνα με τον νόμο για τα θύματα και τους μάρτυρες του 2014 (Victims and Witnesses Act 2014), μπορείτε να καταγγείλετε αξιόποινη πράξη η οποία έχει διαπραχθεί σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ στην Αστυνομία της Σκωτίας, η οποία υποχρεούται να διασφαλίσει τη διαβίβαση της καταγγελίας σας, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, στην αρμόδια αρχή του κράτους μέλους στο οποίο διαπράχθηκε η αξιόποινη πράξη ή η εικαζόμενη αξιόποινη πράξη.

Εάν καταγγείλω μια αξιόποινη πράξη, τι πληροφορίες θα μου παρασχεθούν;

Εάν επιλέξετε να καταγγείλετε αξιόποινη πράξη, θα σας χορηγηθεί κάρτα στήριξης θύματος (victim care card). Επιπλέον, θα έχετε το δικαίωμα να ζητήσετε πληροφορίες σχετικά με την υπόθεσή σας από τις ακόλουθες αρχές:

• Την Αστυνομία της Σκωτίας (Police Scotland) - πληροφορίες σχετικά με τυχόν απόφαση να μη διενεργηθεί ποινική έρευνα και τους λόγους της απόφασης αυτής, καθώς και πληροφορίες σχετικά με τυχόν απόφαση να παύσει η ποινική έρευνα και τους λόγους της απόφασης αυτής.
• Την Εισαγγελική Υπηρεσία και Φορολογική Εισαγγελία (Crown Office and Procurator Fiscal Service) - εάν αποφασιστεί να μην ασκηθεί δίωξη για την υπόθεσή σας, δικαιούστε να ενημερωθείτε για τους λόγους της απόφασης αυτής, καθώς και να ζητήσετε την επανεξέτασή της.
• Τη Δικαστική Υπηρεσία της Σκωτίας (Scottish Courts and Tribunals Service) - πληροφορίες για τις ημερομηνίες των συζητήσεων στο ακροατήριο, την τελική απόφαση του δικαστηρίου στη δίκη, την τυχόν άσκηση ένδικου μέσου και τους λόγους στους οποίους το τυχόν ένδικο μέσο στηρίζεται.

Δικαιούμαι δωρεάν υπηρεσίες διερμηνείας ή μετάφρασης (όταν έρχομαι σε επαφή με την αστυνομία ή άλλες αρχές, ή στη διάρκεια της έρευνας και της δίκης);

Στο πλαίσιο της ποινικής διαδικασίας, έχετε το δικαίωμα να κατανοείτε τι συμβαίνει και να γίνεστε κατανοητός κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Αν δυσκολεύεστε να κατανοήσετε την αγγλική γλώσσα ή να εκφραστείτε σε αυτήν, μπορείτε να ζητήσετε διερμηνέα για να σας βοηθήσει:

• να κατανοήσετε ερωτήσεις που σας υποβάλλονται·
• να κατανοήσετε πληροφορίες που σας παρέχονται·
• να παράσχετε απαντήσεις και πληροφορίες και, γενικότερα, να επικοινωνήσετε αποτελεσματικά.

Επίσης, μπορείτε να ζητήσετε τη μετάφραση εγγράφων τα οποία σας κοινοποιούνται βάσει νομοθετικής πρόβλεψης ή τα οποία είναι ουσιώδους σημασίας για τη συμμετοχή σας στην έρευνα ή τη δίκη.

Πώς προτίθεται να εξασφαλίσει η αρμόδια αρχή ότι κατανοώ και γίνομαι κατανοητός (σε περίπτωση παιδιού ή ατόμου με αναπηρία);

Πληροφορίες μπορούν να παρασχεθούν, κατόπιν σχετικής αίτησης, σε διάφορες μορφές, ενώ σύντομα θα είναι διαθέσιμη και μια εύκολη στην ανάγνωση έκδοση του κώδικα θυμάτων.

Για τη διευκόλυνση της επικοινωνίας μεταξύ της αστυνομίας και των θυμάτων ηλικίας 16 ετών και άνω τα οποία αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην επικοινωνία λόγω διανοητικής διαταραχής, συμπεριλαμβανομένης της νοητικής υστέρησης, χρησιμοποιούνται οι υπηρεσίες ενδεδειγμένων ενηλίκων. Αυτό συμβαίνει κυρίως κατά τη διάρκεια των καταθέσεων στην αστυνομία, αλλά μπορεί επίσης να συμβεί σε διαδικασίες ανακριτικών ερευνών και ταυτοποίησης.

Υπηρεσίες στήριξης των θυμάτων

Ποιος φορέας παρέχει στήριξη στα θύματα;

Υπάρχει σειρά φορέων που παρέχουν στήριξη σε θύματα, ανάλογα με τον χαρακτήρα της αξιόποινης πράξης.

• Η οργάνωση «Victim Support Scotland» είναι η μεγαλύτερη φιλανθρωπική οργάνωση που παρέχει υπηρεσίες στήριξης και ενημέρωσης σε θύματα και μάρτυρες αξιόποινων πράξεων στη Σκωτία. Η Victim Support Scotland χρησιμοποιεί μια μεθοδολογία αξιολόγησης που εστιάζεται στην εκπλήρωση των αναγκών των προσώπων για να παρέχει εξατομικευμένη στήριξη.
• Η οργάνωση «Community Safety Glasgow» (TARA) παρέχει στήριξη σε θύματα εμπορίας ανθρώπων, υπό τη μορφή έκτακτης φιλοξενίας σε κατάλυμα για διάστημα, ανάλογα με τις ατομικές ανάγκες του θύματος, έως 45 ημερών, υπηρεσιών προγραμματισμού της αναγκαίας μέριμνας, καθοδήγησης και περαιτέρω παραπομπής των θυμάτων σε αρμόδιους φορείς, και στήριξης των θυμάτων για να αποκτήσουν πρόσβαση σε νομικές συμβουλές.
• Η οργάνωση «Migrant Help» στηρίζει ευάλωτους μετανάστες μέσω της παροχής συμβουλών και καθοδήγησης σε αιτούντες άσυλο, υπηρεσιών σε αλλοδαπούς κρατούμενους και συμβουλών σε αλλοδαπούς φυλακισμένους.
• Παρόμοιες οργανώσεις είναι η «PETAL», η «Rape Crisis Scotland», η «Scottish Women’s Aid» και η «Childline».
• Τα στοιχεία επικοινωνίας όλων των οργανώσεων στήριξης θυμάτων περιλαμβάνονται στον κώδικα θυμάτων για τη Σκωτία (Victims' Code for Scotland).

Θα παραπεμφθώ αυτόματα από την αστυνομία στις υπηρεσίες στήριξης των θυμάτων;

Η αστυνομία θα σας ρωτήσει εάν επιθυμείτε να σας παραπέμψει σε υπηρεσίες στήριξης και θα διαβιβάσει τα στοιχεία σας σε τέτοιες υπηρεσίες μόνο με τη συγκατάθεσή σας.

Με ποιον τρόπο προστατεύεται το ιδιωτικό μου απόρρητο;

Αν καταγγείλετε αξιόποινη πράξη, η αστυνομία θα λάβει μέτρα για τη στήριξή σας και την προστασία σας από τυχόν νέα θυματοποίηση, εκφοβισμό και αντίποινα. Σε ό,τι αφορά τη στήριξη, τα εν λόγω μέτρα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• την κλήση σας σε κατάθεση μόνο όταν είναι αναγκαίο,
• τον περιορισμό των καταθέσεών σας στο ελάχιστο δυνατό,
• τη χρήση ειδικών εγκαταστάσεων για τις καταθέσεις σας.
• Το δικαστήριο μπορεί, υπό ορισμένες περιστάσεις, να επιβάλει περιορισμούς στην κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης της υπόθεσης στην οποία εμπλέκεστε.

Πρέπει να καταγγείλω πρώτα μια αξιόποινη πράξη προτού αποκτήσω πρόσβαση στις υπηρεσίες στήριξης θυμάτων;

Όχι, έχετε το δικαίωμα να χρησιμοποιήσετε υπηρεσίες στήριξης θυμάτων ακόμη και αν η αξιόποινη πράξη δεν έχει καταγγελθεί στην αστυνομία.

Ατομική προστασία σε περίπτωση κινδύνου

Τι είδη προστασίας είναι διαθέσιμα;

Αν καταγγείλετε αξιόποινη πράξη, η αστυνομία θα λάβει μέτρα για την προστασία σας από τυχόν νέα θυματοποίηση, εκφοβισμό ή αντίποινα.

Τα εν λόγω μέτρα μπορεί να περιλαμβάνουν:

• την κλήση σας σε κατάθεση μόνο όταν είναι αναγκαίο,
• τον περιορισμό των καταθέσεών σας στο ελάχιστο δυνατό,
• τη χρήση ειδικών εγκαταστάσεων για τις καταθέσεις σας.

Το δικαστήριο μπορεί, υπό ορισμένες περιστάσεις, να επιβάλει περιορισμούς στην κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης της υπόθεσης στην οποία εμπλέκεστε. Επίσης, αν χρειάζεται, το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει ειδικούς όρους για την αποφυλάκιση του κατηγορουμένου.

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα μέτρα προστασίας που είναι δυνατόν να ληφθούν μπορούν να ζητηθούν από την Αστυνομία της Σκωτίας (Police Scotland) ή την Εισαγγελική Υπηρεσία και Φορολογική Εισαγγελία (Crown Office and Procurator Fiscal Service).

Ποιος φορέας μπορεί να μου προσφέρει προστασία;

Βλ. ανωτέρω.

Θα αξιολογηθεί η υπόθεσή μου για να διαπιστωθεί αν βρίσκομαι σε κίνδυνο περαιτέρω ζημίας από τον δράστη;

Βλ. ανωτέρω.

Θα αξιολογηθεί η υπόθεσή μου για να διαπιστωθεί αν βρίσκομαι σε κίνδυνο περαιτέρω ζημίας από το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης (κατά την έρευνα και τη δίκη);

Βλ. ανωτέρω.

Ποια προστασία παρέχεται για πολύ ευάλωτα θύματα;

Βλ. ανωτέρω.

Είμαι ανήλικος - έχω ειδικά δικαιώματα;

Ορισμένα πρόσωπα μπορεί να είναι ιδιαιτέρως ευάλωτα ή να διατρέχουν κίνδυνο λόγω των προσωπικών συνθηκών τους ή της φύσης των αποδεικτικών στοιχείων που ενδέχεται να κληθούν να καταθέσουν στο δικαστήριο. Υπάρχουν διάφορες δυνατότητες για να διευκολύνονται οι ευάλωτοι μάρτυρες κατά την κατάθεσή τους στο δικαστήριο, όπως, για παράδειγμα, η κατάθεση μέσω ζωντανής τηλεοπτικής σύνδεσης ή η κατάθεση πίσω από παραπέτασμα που δεν επιτρέπει τη θέαση του κατηγορουμένου. Πρόκειται για τα επονομαζόμενα «ειδικά μέτρα».

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα ειδικά μέτρα μπορούν να ληφθούν από την Εισαγγελική Υπηρεσία και Φορολογική Εισαγγελία (Crown Office and Procurator Fiscal Service) και τη Δικαστική Υπηρεσία της Σκωτίας (Scottish Courts and Tribunals Service). Οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει επίσης να σας ρωτήσουν αν έχετε ανησυχίες σχετικά με την κατάθεσή σας και μπορούν να σας βοηθήσουν προτείνοντας διάφορες επιλογές για την κατάθεσή σας.

Όλα τα παιδιά (ηλικίας κάτω των 18 ετών) χαρακτηρίζονται από τον νόμο ευάλωτα πρόσωπα και, μαζί με τα εικαζόμενα θύματα ενδοοικογενειακής βίας, σεξουαλικών εγκλημάτων, εμπορίας ανθρώπων και παρενοχλητικής παρακολούθησης, δικαιούνται αυτομάτως να χρησιμοποιήσουν ορισμένα τυποποιημένα ειδικά μέτρα. Οι μάρτυρες που πάσχουν από διανοητική διαταραχή, νοητική υστέρηση ή αντιμετωπίζουν με φόβο και αγωνία την προοπτική να καταθέσουν μπορούν επίσης να θεωρηθούν ευάλωτοι. Για να κριθεί αν ένας μάρτυρας είναι ευάλωτος διενεργείται αξιολόγηση από την Εισαγγελική Υπηρεσία και Φορολογική Εισαγγελία (Crown Office and Procurator Fiscal Service).

Επιπλέον, η Δικαστική Υπηρεσία της Σκωτίας (Scottish Courts and Tribunals Service) διασφαλίζει ότι τα θύματα βρίσκονται σε χωριστό χώρο αναμονής από τους μάρτυρες υπεράσπισης όταν περιμένουν για να καταθέσουν στο δικαστήριο.

Μέλος της οικογένειάς μου απεβίωσε λόγω της αξιόποινης πράξης - ποια είναι τα δικαιώματά μου;

Οι συγγενείς θυμάτων αξιόποινων πράξεων μπορούν επίσης να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες οργανώσεων στήριξης των θυμάτων, συμπεριλαμβανομένων αυτών της οργάνωσης «Victim Support Scotland».

Αν λόγω της αξιόποινης πράξης απεβίωσε στενός συγγενής σας, μπορεί να έχετε δικαιώματα (όπως το δικαίωμα ενημέρωσης σχετικά με την υπόθεση) ίδια με αυτά θύματος αξιόποινης πράξης. Για παράδειγμα, εάν απεβίωσε συγγενής σας, έχετε το δικαίωμα να λάβετε πληροφορίες από την αστυνομία.

Περισσότερες πληροφορίες συναφώς περιλαμβάνονται στον κώδικα θυμάτων για τη Σκωτία (Victims' Code for Scotland), καθώς και στα πρότυπα υπηρεσιών (Standards of Service) που έχουν εκδώσει από κοινού η Αστυνομία της Σκωτίας (Police Scotland), η Εισαγγελική Υπηρεσία και Φορολογική Εισαγγελία (Crown Office and Procurator Fiscal Service), η Δικαστική Υπηρεσία της Σκωτίας (Scottish Courts and Tribunals Service), η Υπηρεσία Φυλακών της Σκωτίας (Scottish Prison Service) και το Συμβούλιο Απολυθέντων Υπό Όρους της Σκωτίας (Parole Board for Scotland) (βλ. παρακάτω σύνδεσμο).

Μέλος της οικογένειάς μου ήταν θύμα της αξιόποινης πράξης - ποια είναι τα δικαιώματά μου;

Οι συγγενείς θυμάτων αξιόποινων πράξεων μπορούν επίσης να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες οργανώσεων στήριξης των θυμάτων, συμπεριλαμβανομένων αυτών της οργάνωσης «Victim Support Scotland».

Σε ορισμένες περιπτώσεις, π.χ. αν το θύμα της αξιόποινης πράξης απεβίωσε, μέλος της οικογένειάς του μπορεί να έχει τα δικαιώματα που αναγνωρίζονται στα θύματα αξιόποινης πράξης.

Για παράδειγμα, εάν απεβίωσε συγγενής σας, έχετε το δικαίωμα να λάβετε πληροφορίες από την αστυνομία. Περισσότερες πληροφορίες περιλαμβάνονται στον κώδικα θυμάτων (Victim's Code) καθώς και στα πρότυπα υπηρεσιών (Standards of Service ) της Δικαστικής Υπηρεσίας της Σκωτίας (Scottish Courts and Tribunals Service).

Μπορώ να έχω πρόσβαση σε υπηρεσίες διαμεσολάβησης; Υπό ποιες προϋποθέσεις; Διασφαλίζεται η ασφάλειά μου κατά τη διαμεσολάβηση;

Η Sacro αποτελεί την οργάνωση για τη δικαιοσύνη σε επίπεδο κοινότητας της Σκωτίας που εργάζεται για τη δημιουργία ασφαλέστερων και συνεκτικότερων κοινοτήτων σε ολόκληρη τη Σκωτία. Μεταξύ των υπηρεσιών της Sacro συγκαταλέγονται και υπηρεσίες διαμεσολάβησης. Περισσότερες λεπτομέρειες παρέχονται στον δικτυακό τόπο της οργάνωσης.

Πού μπορώ να βρω τη νομοθεσία σχετικά με τα δικαιώματά μου;

Για τις πλέον πρόσφατες πληροφορίες σχετικά με τα δικαιώματα των θυμάτων, μπορείτε να ανατρέξετε στον κώδικα θυμάτων για τη Σκωτία (Victims' Code for Scotland), ο οποίος είναι διαθέσιμος εδώ.