Δικαιώματα των θυμάτων - ανά χώρα

Ποια είναι η διαδικασία για την αξίωση αποζημίωσης από τον δράστη; (π.χ. δικαστική προσφυγή, αστική αξίωση, πολιτική αγωγή);

Μπορείτε να διεκδικήσετε αποζημίωση από τον δράστη δηλώνοντας παράσταση πολιτικής αγωγής στην ποινική διαδικασία. Θα πρέπει να προβείτε σε αυτή την ενέργεια πριν την έναρξη της διαδικασίας διεξαγωγής αποδείξεων. Οι δικαστικές αρχές πρέπει να σας ενημερώσουν σχετικά με το δικαίωμα αυτό. Μπορείτε να δηλώσετε παράσταση πολιτικής αγωγής σε ποινική διαδικασία είτε γραπτά είτε προφορικά. Ωστόσο, πρέπει να καθορίσετε την αποζημίωση που διεκδικείτε, τους λόγους και τα αποδεικτικά στοιχεία στα οποία βασίζεται η αξίωσή σας.

Η αξίωση αυτή πρέπει να υποβληθεί είτε στην εισαγγελία είτε στο δικαστήριο που θα εξετάσει την ουσία της υπόθεσης.

Η απόφαση του δικαστηρίου θα περιλαμβάνει και την αποζημίωση που επιδίκασε το δικαστήριο σε βάρος του δράστη.

Ακόμη και αν δεν είστε πολιτικώς ενάγων στην ποινική διαδικασία, μπορείτε να ασκήσετε χωριστή αγωγή στα πολιτικά δικαστήρια για να διεκδικήσετε αποζημίωση.

Το δικαστήριο διέταξε τον δράστη να μου καταβάλει αποζημίωση/αποκατάσταση. Πώς μπορώ να διασφαλίσω ότι ο δράστης θα καταβάλει την αποζημίωση/αποκατάσταση;

Από τη στιγμή που υπάρχει απόφαση που διατάσσει τον δράστη να καταβάλει αποζημίωση, αυτός οφείλει να το πράξει χωρίς εσείς να προβείτε σε άλλη ενέργεια. Αν ο δράστης δεν πληρώσει την αποζημίωση, μπορείτε να ζητήσετε την εκτέλεση της απόφασης.

Για να γίνει αυτό πρέπει να υποβάλετε την απόφαση που επιδικάζει αποζημίωση σε δικαστικό επιμελητή. Ο δικαστικός επιμελητής θα προβεί στις απαραίτητες ενέργειες για την εκτέλεση της δικαστικής απόφασης και θα σας ενημερώσει για όσα πρέπει να κάνετε στη συνέχεια.

Εάν ο δράστης δεν πληρώσει, μπορεί το κράτος να μου καταβάλει προκαταβολή; Υπό ποιες προϋποθέσεις;

Το κράτος μπορεί να σας καταβάλει αποζημίωση υπό ορισμένες προϋποθέσεις.

Αν ο δράστης είναι αφερέγγυος ή έχει εξαφανιστεί, το κράτος μπορεί να σας καταβάλει αποζημίωση, εφόσον υποβάλετε αίτημα για χρηματική αποζημίωση. Θα πρέπει να υποβάλετε την αίτηση εντός ενός έτους. Η ημερομηνία κατά την οποία αρχίζει η προθεσμία εξαρτάται από τη λύση που διατάχθηκε από τις δικαστικές αρχές.

Αν ο δράστης είναι άγνωστος, θα πρέπει να υποβάλετε αίτηση για χρηματική αποζημίωση εντός 3 ετών από τη διάπραξη της αξιόποινης πράξης, εκτός αν έχετε αποζημιωθεί πλήρως από ασφαλιστή.

Μπορείτε να υποβάλετε αίτηση για προκαταβολή της χρηματικής αποζημίωσης. Για να το κάνετε αυτό, θα πρέπει να υποβάλετε πρώτα την αίτηση για χρηματική αποζημίωση που αναφέρεται παραπάνω. Η προκαταβολή μπορεί να ζητηθεί στην αίτηση για χρηματική αποζημίωση ή μεταγενέστερα, εντός 30 ημερών. Δικαιούστε προκαταβολή αν βρίσκεστε σε δύσκολη οικονομική κατάσταση.

Αν η αίτησή σας για αποζημίωση/αποκατάσταση απορριφθεί, πρέπει να επιστρέψετε τυχόν ποσό που σας προκαταβλήθηκε. Η αίτηση για χρηματική αποζημίωση θα πρέπει να υποβάλλεται στο δικαστήριο στη δικαιοδοσία του οποίου υπάγεται ο τόπος κατοικίας σας.

Δικαιούμαι να λάβω αποζημίωση από το κράτος;

Ναι. Βλ. την παραπάνω απάντηση.

Δικαιούμαι αποζημίωση αν ο δράστης δεν καταδικαστεί;

Ακόμη και αν το δικαστήριο δεν επιδικάσει αποζημίωση στο πλαίσιο της αστικής αξίωσης, μπορείτε να ασκήσετε χωριστή αγωγή στα πολιτικά δικαστήρια για να διεκδικήσετε αποζημίωση.

Αν το ποινικό δικαστήριο κρίνει ότι δεν διαπράχθηκε αξιόποινη πράξη ή ότι αυτή δεν διαπράχθηκε από το πρόσωπο κατά του οποίου υποβάλατε την έγκληση, δεν δικαιούστε αποζημίωση/αποκατάσταση στο ποινικό δικαστήριο ή στο πλαίσιο χωριστής αγωγής, καθώς η απόφαση του ποινικού δικαστηρίου αποκτά ισχύ δεδικασμένου έναντι του πολιτικού δικαστηρίου.

Αν δεν είστε πολιτικώς ενάγων σε ποινική διαδικασία, μπορείτε να υποβάλετε χωριστή αγωγή στα πολιτικά δικαστήρια κατά τη διάρκεια της ποινικής δίκης ή και με το πέρας αυτής, τηρουμένων των προθεσμιών παραγραφής.

Δικαιούμαι πληρωμή έκτακτης ανάγκης εν αναμονή της απόφασης σχετικά με την αίτησή μου για αποζημίωση;

Ναι, υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Μπορείτε να υποβάλετε αίτηση για προκαταβολή της χρηματικής αποζημίωσης. Βλ. απάντηση στην ερώτηση περί προκαταβολής.