Δικαιώματα των θυμάτων - ανά χώρα

Ποια είναι η διαδικασία για την αξίωση αποζημίωσης από τον δράστη  (π.χ. δικαστική προσφυγή, αστική αγωγή, πολιτική αγωγή);

Αν είστε παθών αξιόποινης πράξης και έχετε υποστεί ζημία, μπορείτε να αξιώσετε αποζημίωση για την υλική και ηθική βλάβη σας ανεξάρτητα από την ποινική διαδικασία, ασκώντας αγωγή ενώπιον του αρμόδιου πολιτικού δικαστηρίου. Ωστόσο, μπορείτε επίσης να ασκήσετε τις αξιώσεις σας στο πλαίσιο της ποινικής διαδικασίας, υποβάλλοντας τη λεγόμενη αίτηση προσχώρησης (Adhäsionsantrag). Αν το προϊόν του εγκλήματος, το οποίο αντιστοιχεί στην οικονομική σας ζημία, έχει δημευθεί από το δικαστήριο με ποινική απόφαση, μπορείτε να το ανακτήσετε ή να λάβετε αντίστοιχο χρηματικό ποσό από την εισαγγελία.

Το δικαστήριο διέταξε τον δράστη να μου καταβάλει αποζημίωση/αποκατάσταση. Πώς μπορώ να διασφαλίσω ότι ο δράστης θα καταβάλει την αποζημίωση/αποκατάσταση;

Οι αποφάσεις που εκδίδονται και οι συμβιβασμοί που συνάπτονται στην κατά προσχώρηση δίκη μπορούν να εκτελεστούν σύμφωνα με τους γενικούς κανόνες για την αναγκαστική εκτέλεση, όπως και οι αποφάσεις και οι συμβιβασμοί των αστικών διαδικασιών. Η αναγκαστική εκτέλεση διενεργείται με βάση εκτελεστό απόγραφο της απόφασης ή του συμβιβασμού, το οποίο χορηγεί ο γραμματέας του ποινικού δικαστηρίου.

Αν ο δράστης δεν πληρώσει, μπορεί το κράτος να μου καταβάλει προκαταβολή;  Υπό ποιες προϋποθέσεις;

Ο νόμος δεν προβλέπει την προκαταβολή από το κράτος της αποζημίωσης που πρέπει να καταβάλει ο καταδικασθείς.

Δικαιούμαι να λάβω αποζημίωση από το κράτος;

Βασικές αρχές

Αν έχετε πέσει θύμα εγκλήματος βίας στη Γερμανία και έχετε υποστεί με τον τρόπο αυτό βλάβη στην υγεία σας, μπορεί να δικαιούστε αποζημίωση θύματος.

Τέτοια αποζημίωση μπορεί να δικαιούστε επίσης αν είστε επιζών προσώπου που απεβίωσε ως αποτέλεσμα τέτοιου εγκλήματος βίας.

Οι αλλοδαποί επίσης δικαιούνται τις ίδιες αποζημιωτικές παροχές με τους Γερμανούς-θύματα, με αναδρομική ισχύ από την 1η Ιουλίου 2018.

Από το 2009 και μετά, οι παθόντες που κατοικούν στη Γερμανία μπορούν να λάβουν τις παροχές του νόμου περί αποζημίωσης των θυμάτων εγκλημάτων βίας (Gesetz über die Entschädigung für Opfer von Gewalttaten — OEG) ακόμη και αν το έγκλημα βίας δεν τελέστηκε στη Γερμανία αλλά στο εξωτερικό.

Για ποια είδη εγκληματικής πράξης μπορώ να λάβω αποζημίωση;

Ως έγκλημα βίας νοείται εκ προθέσεως παράνομη επίθεση κατά προσώπου (π.χ. σωματική βλάβη, εξαναγκασμός σε ασέλγεια, τρομοκρατική επίθεση, ανθρωποκτονία, δηλητηριασμός, εμπρησμός).

Ποιες παροχές καταβάλλονται;

Αποζημίωση δεν καταβάλλεται μόνο για όλες τις βλάβες στην υγεία (σωματικές και ψυχολογικές), αλλά και για τις οικονομικές συνέπειες της βλάβης στην υγεία.

Το εύρος και το ύψος των παροχών καθορίζονται από τον ομοσπονδιακό νόμο περί αρωγής στα θύματα πολέμου (Bundesversorgungsgesetz). Περιλαμβάνονται ιδίως οι ακόλουθες παροχές:

• ιατρική και υγειονομική περίθαλψη
• βοηθήματα (π.χ. τεχνητά μέλη, είδη οδοντικής προσθετικής, αναπηρικά αμαξίδια)
• αποζημιωτικές παροχές σε ζημιωθέντες και επιζώντες
• επιδόματα κηδείας και θανάτου
• πρόσθετες προνοιακές παροχές σε περίπτωση οικονομικής ανάγκης (π.χ. βοήθημα περίθαλψης, συμπληρωματικό βοήθημα διαβίωσης)

Αντιθέτως, δεν καταβάλλεται αποζημίωση για υλικές και περιουσιακές ζημίες. Δεν καταβάλλεται χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη ή ψυχική οδύνη βάσει του OEG. Οι παθόντες εγκλήματος βίας στο εξωτερικό που κατοικούν στη Γερμανία επίσης δικαιούνται αποζημιωτικές παροχές, αλλά σε μικρότερη έκταση.

Πώς και πού υποβάλλεται η αίτηση;

Μπορείτε να ζητήσετε την καταβολή της κρατικής αποζημίωσης άτυπα ή με τη χρήση εντύπου αίτησης. Δεν τίθεται προθεσμία για την υποβολή της αίτησης. Ωστόσο, δικαίωμα στις παροχές θα έχετε καταρχήν από τον χρόνο της υποβολής της αίτησης και μετά.

Μπορείτε να υποβάλετε την αίτηση στην προνοιακή αρχή του ομόσπονδου κράτους στο οποίο κατοικείτε.

Αν δεν κατοικείτε στη Γερμανία και έχετε πέσει θύμα εγκλήματος βίας στη Γερμανία, μπορείτε να υποβάλετε την αίτηση στην προνοιακή αρχή του ομόσπονδου κράτους στο οποίο τελέστηκε το έγκλημα.

Καταρχήν, αν έχετε υποβάλει αίτηση για κρατική αποζημίωση, υποχρεούστε να συνεργαστείτε στη διαδικασία της αποζημίωσης. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να συμβάλετε στην αποσαφήνιση των πραγματικών περιστατικών της υπόθεσης. Εδώ εμπίπτει και η υποβολή έγκλησης. Σε ορισμένες περιπτώσεις είναι δυνατόν να μην υποβληθεί έγκληση.

Δεν χρειάζεται να περιμένετε την έκβαση της ανάκρισης ή της ποινικής δίκης.

Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την κρατική αποζημίωση διατίθενται εδώ:

Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων — Αποζημίωση θυμάτων (γερμανικά)

Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων — Αποζημίωση θυμάτων (αγγλικά)

Δικαιούμαι αποζημίωση αν ο δράστης δεν καταδικαστεί;

Η χορήγηση της κρατικής αποζημίωσης δεν εξαρτάται από την ταυτοποίηση ή την καταδίκη του δράστη. Κατά κανόνα, δεν χρειάζεται να περατωθεί η ποινική διαδικασία για να μπορεί να ληφθεί η κρατική αποζημίωση. Οι αρμόδιες για τις αποζημιώσεις αρχές αποφαίνονται αυτοτελώς επί της αίτησης κρατικής αποζημίωσης.

Στο πλαίσιο της ποινικής διαδικασίας, η λήψη αποζημίωσης σε περίπτωση μη καταδίκης του δράστη είναι δυνατή μόνο αν δεν υπήρξε αθώωση του δράστη ή αναστολή της δίκης λόγω έλλειψης αποδείξεων, καθώς και, στην περίπτωση λιγότερο σοβαρών αδικημάτων, στην περίπτωση αναστολής της δίκης με την επιβολή όρων ή εντολών. Στην περίπτωση αυτή, η εισαγγελία ή το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την παροχή αποκατάστασης, δηλαδή την καταβολή αποζημίωσης ή χρηματικής ικανοποίησης σε εσάς ως παθόντα του αδικήματος, μετά την πλήρη καταβολή της οποίας η δίκη διακόπτεται οριστικά. Ωστόσο, ως παθών, δεν μπορείτε να αξιώσετε να ακολουθηθεί αυτή η διαδικασία.

Στην αστική δίκη, το δικαστήριο δεν δεσμεύεται από την απόφαση του ποινικού δικαστηρίου και, ως εκ τούτου, από την τυχόν αθώωση του δράστη. Το πολιτικό δικαστήριο εξετάζει αυτοτελώς αν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την αποζημίωση και/ή την χρηματική ικανοποίηση που ζητείται με την αγωγή.

Δικαιούμαι πληρωμή έκτακτης ανάγκης εν αναμονή της απόφασης σχετικά με την αίτησή μου για αποζημίωση;

Όχι, δεν προβλέπεται δικαίωμα λήψης «προκαταβολής» πριν από την οριστική απόφαση του δικαστηρίου στην ποινική ή την αστική δίκη.

Όσον αφορά την κρατική αποζημίωση, δεν υπάρχει δικαίωμα σε προκαταβολή με τη μορφή χρηματικής παροχής. Ωστόσο, στο πλαίσιο της διαδικασίας της αίτησης καταβολής κρατικής αποζημίωσης, μπορείτε ενδεχομένως να λάβετε παροχές ιατρικής και υγειονομικής περίθαλψης ή παροχές εξωνοσοκομειακής περίθαλψης και πριν από την τελική απόφαση της αρμόδιας αρχής.