Δικαιώματα των θυμάτων - ανά χώρα

Ποιες πληροφορίες θα μου παράσχει η αρμόδια αρχή (π.χ. αστυνομία, εισαγγελέας) ύστερα από τη διάπραξη της αξιόποινης πράξης αλλά πριν από την καταγγελία της;

Έχετε το δικαίωμα να λαμβάνετε γραπτή ενημέρωση σχετικά με το τι μπορείτε να αναμένετε από το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης, όπως το έντυπο «πληροφορίες για τα θύματα εγκλημάτων», ή τα στοιχεία του ιστοτόπου που περιέχει τις εν λόγω πληροφορίες.

Ανάλογα με το είδος της αξιόποινης πράξης, την προσωπική σας κατάσταση, ή τη συνάφειά της με το συγκεκριμένο στάδιο της έρευνας ή της ποινικής διαδικασίας, πρέπει να σας χορηγηθεί πρόσβαση στις ακόλουθες πληροφορίες ήδη από την πρώτη σας επαφή με την αστυνομία:

• πού και πώς μπορείτε να λάβετε συμβουλές ή στήριξη, συμπεριλαμβανομένων της πρόσβασης σε ιατρική περίθαλψη, τυχόν ειδικής υποστήριξης (π.χ. ψυχολογική υποστήριξη) και εναλλακτικής στέγασης·
• τι πρέπει να κάνετε για να καταγγείλετε μια αξιόποινη πράξη και με ποιον θα πρέπει να επικοινωνήσετε αν έχετε ερωτήσεις σχετικά με την υπόθεση·
• τυχόν μέτρα για την προστασία σας, εφόσον απαιτούνται·
• πώς να ζητήσετε αποζημίωση·
• τις διαθέσιμες διευθετήσεις αν το θύμα δεν βρίσκεται στην Αγγλία και την Ουαλία·
• τη διαθεσιμότητα υπηρεσιών διερμηνείας και μετάφρασης·
• τον τρόπο υποβολής καταγγελίας κατά φορέα παροχής υπηρεσιών·
• τη διαθεσιμότητα υπηρεσιών αποκαταστατικής δικαιοσύνης·
• την επιστροφή των εξόδων που αναλάβατε ως μάρτυρας στο πλαίσιο ποινικής δίκης.

Έχετε το δικαίωμα πρόσβασης σε υπηρεσίες υποστήριξης των θυμάτων ανά πάσα στιγμή, είτε έχετε καταγγείλει αξιόποινη πράξη είτε όχι, μεταξύ άλλων και μετά την ολοκλήρωση του σταδίου της έρευνας και της ποινικής δίωξης.

Δεν διαμένω στη χώρα της ΕΕ όπου διαπράχθηκε η αξιόποινη πράξη (πολίτες της ΕΕ και πολίτες τρίτων χωρών). Πώς προστατεύονται τα δικαιώματά μου;

Έχετε το δικαίωμα να λάβετε τις υπηρεσίες που προβλέπονται στον παρόντα κώδικα αν η αξιόποινη πράξη τελέστηκε στην Αγγλία ή στην Ουαλία ή αν οι υπηρεσίες σχετίζονται με ποινική διαδικασία που διεξάγεται στην Αγγλία ή στην Ουαλία. [1]

[1] Η επιλεξιμότητα για αποζημίωση από την Αρχή Αποζημίωσης Θυμάτων Εγκληματικών Πράξεων (Criminal Injuries Compensation Authority) ενδέχεται να εξαρτάται από τον τόπο κατοικίας ή την ιθαγένειά σας, εκτός αν χαρακτηριστείτε οριστικά θύμα εμπορίας ανθρώπων, ή σας χορηγηθεί άσυλο, ανθρωπιστική βοήθεια ή άδεια προσωρινής διαμονής.

Εάν καταγγείλω μια αξιόποινη πράξη, τι πληροφορίες θα μου παρασχεθούν;

Δικαιούστε να λάβετε τις ακόλουθες πληροφορίες από την αστυνομία:

• γραπτή βεβαίωση ότι έχετε καταγγείλει αξιόποινη πράξη, η οποία θα περιλαμβάνει τις βασικές πληροφορίες ως προς την αξιόποινη πράξη. Η γραπτή βεβαίωση μπορεί να έχει τη μορφή επιστολής, ηλεκτρονικής κοινοποίησης όπως ηλεκτρονικό μήνυμα ή κείμενο, ή να είναι χειρόγραφη. Μπορείτε να ζητήσετε να μην λάβετε την εν λόγω βεβαίωση. Αν η αστυνομία θεωρεί ότι ενδέχεται να διατρέξετε κίνδυνο βλάβης λόγω της αποστολής της γραπτής βεβαίωσης (για παράδειγμα, σε υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας), μπορεί να συμφωνήσει μαζί σας ότι δεν θα λάβετε βεβαίωση·
• σαφή εξήγηση του τι αναμένεται από το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης όταν καταγγέλλετε αξιόποινη πράξη ή όταν σας απευθύνεται επικοινωνία με την ιδιότητά σας ως θύματος στο πλαίσιο της ανάκρισης·
• αξιολόγηση ως προς το αν χρειάζεστε βοήθεια και, σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, τι είδους βοήθεια ή υποστήριξη μπορεί να χρειαστείτε. Μ’ αυτόν τον τρόπο, μπορεί να προσδιοριστεί ευκολότερα αν ανήκετε σε μία από τις τρεις κατηγορίες θυμάτων που ενδέχεται να χρειάζονται ενισχυμένη στήριξη καθώς και αν και σε ποιον βαθμό μπορείτε να επωφεληθείτε από ειδικά μέτρα. Οι υπηρεσίες υποστήριξης των θυμάτων μπορούν να προβούν σε διεξοδικότερη αξιολόγηση εκ μέρους της αστυνομίας·
• γραπτές πληροφορίες σχετικά με το τι να αναμένετε από το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης, όπως το έντυπο «πληροφορίες για τα θύματα εγκλημάτων», ή τα στοιχεία του ιστοτόπου που περιέχει τις εν λόγω πληροφορίες, το ταχύτερο δυνατόν και το αργότερο εντός 5 εργάσιμων ημερών μετά την καταγγελία της αξιόποινης πράξης ή της επικοινωνίας μαζί σας με την ιδιότητά σας ως θύματος στο πλαίσιο της ανάκρισης·
• ενημέρωση ως προς τη συχνότητα με την οποία θα λαμβάνετε ενημερώσεις σχετικά με την πορεία της υπόθεσης κατόπιν διαβούλευσης με την αστυνομία·
• αιτιολόγηση της απόφασης σχετικά με τη μη διερεύνηση μιας αξιόποινης πράξης, εντός 5 εργάσιμων ημερών από την έκδοσή της·
• ενημέρωση ως προς την ολοκλήρωση της ανακριτικής διαδικασίας χωρίς την άσκηση δίωξης και σχετική αιτιολόγηση.

Δικαιούστε να λαμβάνετε από την αστυνομία πληροφορίες σχετικά με τις υπηρεσίες υποστήριξης των θυμάτων καθώς και τα στοιχεία επικοινωνίας μ’ αυτές, έτσι ώστε να μπορείτε να έχετε πρόσβαση σε υποστήριξη ανά πάσα στιγμή.

Δικαιούστε να ενημερωθείτε από την αστυνομία ως προς τα ακόλουθα, με σχετική αιτιολόγηση, εντός 5 εργάσιμων ημερών αφότου ένας ύποπτος:

• συλληφθεί·
• ανακριθεί αφότου έχει ενημερωθεί σχετικά με τα δικαιώματά του·
• αφεθεί ελεύθερος χωρίς να του απαγγελθούν κατηγορίες·
• αφεθεί ελεύθερος με περιοριστικούς όρους ή οι περιοριστικοί όροι μεταβληθούν ή αρθούν.

Δικαιούμαι δωρεάν υπηρεσίες διερμηνείας ή μετάφρασης (όταν έρχομαι σε επαφή με την αστυνομία ή άλλες αρχές, ή στη διάρκεια της έρευνας και της δίκης);

Αν δεν κατανοείτε ή δεν μιλάτε αγγλικά, έχετε δικαίωμα να ζητήσετε διερμηνεία σε γλώσσα την οποία κατανοείτε:

• κατά την καταγγελία αξιόποινης πράξης [1]
• κατά την κατάθεσή σας στην αστυνομία· και
• κατά την εξέτασή σας ως μάρτυρα

Αν δεν κατανοείτε ή δεν μιλάτε αγγλικά, έχετε δικαίωμα να ζητήσετε τη μετάφραση των ακόλουθων πληροφοριών:

• της γραπτής βεβαίωσης ως προς την καταγγελία της αξιόποινης πράξης·
• αντιγράφου των σχετικών αποσπασμάτων συγκεκριμένου εγγράφου που σας κοινοποιείται όταν, για τους σκοπούς της κατάθεσης ή της ακροαματικής διαδικασίας ενώπιον του δικαστηρίου, είναι απαραίτητο να δείτε το εν λόγω έγγραφο·
• του εγγράφου με το οποίο ενημερώνεστε για την ημερομηνία, την ώρα και τον τόπο της δίκης· και
• της έκβασης της ποινικής διαδικασίας, εφόσον έχετε το σχετικό δικαίωμα σύμφωνα με τον κώδικα περί θυμάτων και εφόσον είναι διαθέσιμοι συνοπτικοί, τουλάχιστον, λόγοι για την απόφαση.

[1] Δικαιούστε να καταγγείλετε την αξιόποινη πράξη σε γλώσσα την οποία κατανοείτε ή με την αναγκαία γλωσσική βοήθεια αν δεν μιλάτε αγγλικά.

Πώς προτίθεται να εξασφαλίσει η αρμόδια αρχή ότι κατανοώ και γίνομαι κατανοητός (σε περίπτωση παιδιού ή ατόμου με αναπηρία);

Σύμφωνα με τον κώδικα περί θυμάτων, οι φορείς παροχής υπηρεσιών πρέπει να επικοινωνούν μαζί σας σε απλή και προσιτή γλώσσα και να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα (π.χ. EasyRead, Μπράιγ ή χρήση των υπηρεσιών καταχωρισμένου διαμεσολαβητή) ώστε να σας βοηθούν να κατανοείτε και να γίνεστε κατανοητός/-ή. Όταν εξετάζουν τα κατάλληλα μέτρα, οι φορείς παροχής υπηρεσιών πρέπει να λαμβάνουν υπόψη κάθε σχετικό προσωπικό χαρακτηριστικό το οποίο ενδέχεται να επηρεάσει την ικανότητά σας να κατανοείτε και να γίνεστε κατανοητός/-ή.

Είναι διαθέσιμα μια σειρά από ενημερωτικά φυλλάδια σε διάφορες μορφές, τα οποία χρησιμοποιούν απλή γλώσσα.

Υπηρεσίες στήριξης των θυμάτων

Ποιος φορέας παρέχει στήριξη στα θύματα;

Το άρθρο 56 του νόμου του 2004 περί ενδοοικογενειακής βίας, εγκλημάτων και θυμάτων προβλέπει την παροχή επιχορηγήσεων από το Υπουργείο Δικαιοσύνης για τη διάθεση υπηρεσιών που απευθύνονται σε θύματα σε εθνικό επίπεδο. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης παρέχει επίσης επιχορηγήσεις προς τους επιτρόπους για την αστυνομία και την εγκληματικότητα (Police and Crime Commissioners - PCCs), με σκοπό την τοπική διάθεση/παροχή υπηρεσιών ψυχολογικής και πρακτικής υποστήριξης στα θύματα αξιόποινων πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 143 του νόμου του 2004 για την αντικοινωνική συμπεριφορά, το έγκλημα και την αστυνόμευση.

Θα παραπεμφθώ αυτόματα από την αστυνομία στις υπηρεσίες στήριξης των θυμάτων;

Η αστυνομία θα σας ενημερώσει ότι θα διαβιβάσει αυτόματα τα στοιχεία σας στις υπηρεσίες υποστήριξης θυμάτων εντός 2 εργάσιμων ημερών από την καταγγελία της αξιόποινης πράξης. Έχετε το δικαίωμα να ζητήσετε από την αστυνομία να μη διαβιβάσει τα στοιχεία σας στις υπηρεσίες υποστήριξης θυμάτων.

Αν είστε θύμα εγκλήματος κατά της γενετήσιας ελευθερίας ή θύμα ενδοοικογενειακής βίας, ή αν είστε πενθών στενός συγγενής, η αστυνομία θα ζητήσει τη ρητή συγκατάθεσή σας πριν αποστείλει τα στοιχεία σας σε υπηρεσίες υποστήριξης θυμάτων.

Με ποιον τρόπο προστατεύεται το ιδιωτικό μου απόρρητο;

Όταν είναι απαραίτητη η ανταλλαγή πληροφοριών βάσει του κώδικα περί θυμάτων, οι φορείς παροχής υπηρεσιών θα πρέπει να προβαίνουν στις σχετικές ενέργειες με αποτελεσματικό τρόπο και σε συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις τους οι οποίες απορρέουν από τον νόμο του 1998 για την προστασία των δεδομένων (Data Protection Act 1998) και από τη λοιπή σχετική νομοθεσία.

Πρέπει να καταγγείλω πρώτα μια αξιόποινη πράξη προτού αποκτήσω πρόσβαση στις υπηρεσίες στήριξης θυμάτων;

Όχι. Έχετε το δικαίωμα πρόσβασης σε υπηρεσίες υποστήριξης των θυμάτων ανά πάσα στιγμή, είτε έχετε καταγγείλει αξιόποινη πράξη είτε όχι, μεταξύ άλλων και μετά την ολοκλήρωση του σταδίου της έρευνας και της ποινικής δίωξης.

Ατομική προστασία σε περίπτωση κινδύνου

Τι είδη προστασίας είναι διαθέσιμα;

Όταν ένα θύμα καταγγέλλει αξιόποινη πράξη σε φορέα παροχής υπηρεσιών που είναι επιφορτισμένος για τη διερεύνηση αξιόποινων πράξεων, ο φορέας παροχής υπηρεσιών πρέπει να διασφαλίζει ότι το θύμα αξιολογείται μεμονωμένα ώστε να εντοπίζονται τυχόν ειδικές ανάγκες προστασίας και να προσδιορίζεται αν και σε ποιο βαθμό το θύμα θα μπορούσε να ωφεληθεί από μέτρα ειδικής προστασίας ή από ειδικά μέτρα στο πλαίσιο της κατάθεσης ή από ειδικά μέτρα στο πλαίσιο της εξέτασής του.

Η φύση της αξιολόγησης εξαρτάται από τις περιστάσεις στο σύνολό τους, συμπεριλαμβανομένης της σοβαρότητας της αξιόποινης πράξης και του βαθμού της προφανούς βλάβης που υπέστη το θύμα. Στο πλαίσιο της αξιολόγησης, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα προσωπικά χαρακτηριστικά του θύματος, οι απόψεις του και η φύση και οι περιστάσεις της αξιόποινης πράξης.

Όταν, ως αποτέλεσμα της ατομικής αξιολόγησης, ένας φορέας παροχής υπηρεσιών καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ένα θύμα έχει ειδικές ανάγκες προστασίας και θα ωφελούταν από ειδικά μέτρα προστασίας κατά τη διάρκεια της κατάθεσής του, ο πάροχος υπηρεσιών που είναι αρμόδιος για τη διερεύνηση μιας αξιόποινης πράξης πρέπει να διασφαλίσει επίσης, με την επιφύλαξη λειτουργικών και πρακτικών περιορισμών, ότι πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

• εφόσον αυτό είναι δυνατόν, το ίδιο πρόσωπο παίρνει όλες τις καταθέσεις του θύματος εκτός αν αυτό θα έθετε σε κίνδυνο την ομαλή διεξαγωγή της ανάκρισης·
• όταν απαιτείται, η κατάθεση λαμβάνεται σε χώρους σχεδιασμένους ή προσαρμοσμένους γιʼ αυτόν τον σκοπό·
• οι συνεντεύξεις διεξάγονται από επαγγελματίες εκπαιδευμένους γιʼ αυτόν τον σκοπό, ή με τη διαμεσολάβησή τους·
• σε περιπτώσεις σεξουαλικής, έμφυλης ή ενδοοικογενειακής βίας, παρέχεται στα θύματα η δυνατότητα να δώσουν την κατάθεσή τους σε πρόσωπο του ιδίου φύλου. Αν είναι δυνατόν, κάθε τέτοιο αίτημα θα πρέπει να συμφωνείται, εκτός αν αυτό ενδέχεται να βλάψει την ομαλή διεξαγωγή της έρευνας.

Στην απίθανη περίπτωση που κρατούμενος ύποπτος αποδράσει, η αστυνομία, όταν αντιληφθεί την απόδραση ή ενημερωθεί σχετικά από τη φυλακή, την αρμόδια ομάδα για τους ανήλικους παραβάτες, το νοσοκομείο ή το κέντρο κράτησης μεταναστών, θα σας ενημερώσει όσο το δυνατόν συντομότερα για την απόδραση καθώς και για τυχόν μέτρα που έχουν ληφθεί για την προστασία σας, αν εκτιμάται ότι διατρέχετε κίνδυνο βλάβης από τον ύποπτο.

Ποιος φορέας μπορεί να μου προσφέρει προστασία;

Όταν ένα θύμα καταγγείλει μια αξιόποινη πράξη στον φορέα παροχής υπηρεσιών που είναι αρμόδιος για την έρευνα αξιόποινων πράξεων, ο εν λόγω φορέας πρέπει να διασφαλίζει ότι το θύμα αξιολογείται μεμονωμένα με σκοπό να προσδιοριστεί αν συντρέχει ανάγκη παροχής ειδικής προστασίας. Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο εν λόγω φορέας είναι η αστυνομία.

Θα αξιολογηθεί η υπόθεσή μου για να διαπιστωθεί αν βρίσκομαι σε κίνδυνο περαιτέρω ζημίας από τον δράστη;

Όλα τα θύματα αξιόποινων πράξεων έχουν δικαίωμα αξιολόγησης από την αστυνομία, ώστε να εντοπιστούν τυχόν ανάγκες ή απαιτούμενη στήριξη, συμπεριλαμβανομένου του κατά πόσον και σε ποιο βαθμό μπορούν να ωφεληθούν από ειδικά μέτρα. Η διάρκεια και το περιεχόμενο αυτής της αξιολόγησης εξαρτάται από τη σοβαρότητα της αξιόποινης πράξης και από τις μεμονωμένες ανάγκες σας. Η αξιολόγηση θα λάβει υπόψη τα προσωπικά σας χαρακτηριστικά, τη φύση και τις περιστάσεις της αξιόποινης πράξης, και τις απόψεις σας. Όσο περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να παράσχετε κατά το στάδιο της αξιολόγησης, τόσο πιο προσαρμοσμένο στις δικές σας ανάγκες θα είναι το επίπεδο στήριξης.

Θα αξιολογηθεί η υπόθεσή μου για να διαπιστωθεί αν βρίσκομαι σε κίνδυνο περαιτέρω ζημίας από το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης (κατά την έρευνα και τη δίκη);

Όλα τα θύματα αξιόποινων πράξεων έχουν δικαίωμα αξιολόγησης από την αστυνομία, ώστε να εντοπιστούν τυχόν ανάγκες ή απαιτούμενη στήριξη, συμπεριλαμβανομένου του κατά πόσον και σε ποιο βαθμό μπορούν να ωφεληθούν από ειδικά μέτρα. Η διάρκεια και το περιεχόμενο αυτής της αξιολόγησης εξαρτάται από τη σοβαρότητα της αξιόποινης πράξης και από τις μεμονωμένες ανάγκες σας. Η αξιολόγηση θα λάβει υπόψη τα προσωπικά σας χαρακτηριστικά, τη φύση και τις περιστάσεις της αξιόποινης πράξης, και τις απόψεις σας. Όσο περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να παράσχετε κατά το στάδιο της αξιολόγησης, τόσο πιο προσαρμοσμένο θα είναι το επίπεδο στήριξης στις ατομικές ανάγκες σας.

Ποια προστασία παρέχεται για πολύ ευάλωτα θύματα;

Σύμφωνα με τον κώδικα περί θυμάτων, διαθέτετε ενισχυμένα δικαιώματα ως ευάλωτο θύμα [1] εφόσον η ποιότητα των στοιχείων σας ενδέχεται να επηρεαστεί από τα ακόλουθα:

1. πάσχετε από διανοητική διαταραχή κατά την έννοια του νόμου του 1983 περί ψυχικής υγείας (Mental Health Act 1983)·
2. αντιμετωπίζετε σημαντικές νοητικές δυσκολίες και δυσκολίες ως προς την κοινωνική λειτουργικότητα· ή
3. είστε άτομο με σωματική αναπηρία ή πάσχετε από ψυχική διαταραχή.

[1] Βάσει των κριτηρίων του άρθρου 16 του νόμου του 1999 περί δικαιοσύνης ανηλίκων και ποινικών αποδείξεων (Youth Justice and Criminal Evidence Act 1999) ώστε να προσδιορίσει το δικαστήριο κατά πόσον ένα πρόσωπο είναι επιλέξιμο για ειδικά μέτρα (βλ. παραγράφους 1.13-1.15 του κεφαλαίου 1)

Είμαι ανήλικος -έχω ειδικά δικαιώματα;

Σύμφωνα με τον κώδικα περί θυμάτων, διαθέτετε ενισχυμένα δικαιώματα ως ευάλωτο θύμα [1] αν είστε κάτω των 18 ετών κατά τη στιγμή της τέλεσης της αξιόποινης πράξης. Στα εν λόγω δικαιώματα συμπεριλαμβάνεται η πρόσβαση σε ειδικά μέτρα αν καταθέσετε στο δικαστήριο.

[1] Βάσει των κριτηρίων του άρθρου 16 του νόμου του 1999 περί δικαιοσύνης ανηλίκων και ποινικών αποδείξεων (Youth Justice and Criminal Evidence Act 1999) ώστε να προσδιορίσει το δικαστήριο κατά πόσον ένα πρόσωπο είναι επιλέξιμο για ειδικά μέτρα (βλ. παραγράφους 1.13-1.15 του κεφαλαίου 1)

Μέλος της οικογένειάς μου απεβίωσε λόγω της αξιόποινης πράξης -ποια είναι τα δικαιώματά μου;

Σύμφωνα με τον κώδικα περί θυμάτων, οι στενοί συγγενείς του θανόντος έχουν δικαίωμα να λαμβάνουν υπηρεσίες ως θύματα σοβαρού εγκλήματος.

Μέλος της οικογένειάς ήταν θύμα της αξιόποινης πράξης -ποια είναι τα δικαιώματά μου;

Οικογενειακός εκπρόσωπος θυμάτων αξιόποινης πράξης με αναπηρία ή θυμάτων τα οποία έχουν τραυματιστεί τόσο σοβαρά ως αποτέλεσμα της αξιόποινης πράξης ώστε δεν είναι σε θέση να επικοινωνήσουν

Αν είστε άτομο με αναπηρία ή έχετε τραυματιστεί τόσο σοβαρά ως αποτέλεσμα της αξιόποινης πράξης ώστε δεν είστε σε θέση να επικοινωνήσετε, εσείς ή οι στενοί συγγενείς σας έχετε το δικαίωμα να ορίσετε οικογενειακό εκπρόσωπο ο οποίος θα ενεργεί ως μοναδικό σημείο επαφής σε ό,τι αφορά τη λήψη υπηρεσιών βάσει του εν λόγω κώδικα.

Γονέας ή κηδεμόνας θύματος ηλικίας κάτω των 18 ετών

Αν είστε θύμα ηλικίας κάτω των 18 ετών εσείς και συνήθως ο γονέας ή ο κηδεμόνας σας δικαιούστε να λαμβάνετε υπηρεσίες σύμφωνα με τον εν λόγω κώδικα.[1]

[1] Εκτός αν έχει κινηθεί έρευνα ή έχει ασκηθεί δίωξη από την αστυνομία κατά του γονέα ή του κηδεμόνα σας σε σχέση με την εν λόγω αξιόποινη πράξη ή αν ο αρμόδιος φορέας παροχής υπηρεσιών ευλόγως κρίνει ότι δεν εξυπηρετούνται τα συμφέροντά σας αν ο γονέας ή ο κηδεμόνας σας λάβει τις εν λόγω υπηρεσίες.

Μπορώ να έχω πρόσβαση σε υπηρεσίες διαμεσολάβησης; Υπό ποιες προϋποθέσεις; Διασφαλίζεται η ασφάλειά μου κατά τη διαμεσολάβηση;

Η αποκαταστατική δικαιοσύνη είναι η διαδικασία με την οποία τα θύματα έρχονται σε επαφή με τους υπεύθυνους για τη βλάβη, με σκοπό να βρεθεί μια θετική λύση για το μέλλον.

Η αποκαταστατική δικαιοσύνη είναι προαιρετική - η συμμετοχή στη σχετική διαδικασία δεν είναι υποχρεωτική και τόσο το θύμα όσο και ο δράστης πρέπει να συμφωνήσουν προτού αυτή προχωρήσει. Μπορείτε να ζητήσετε να συμμετάσχετε σε διαδικασία αποκαταστατικής δικαιοσύνης κατά τη χρονική τιμή που εσείς θεωρείτε πρόσφορη· ενδέχεται επίσης να σας ζητηθεί η συμμετοχή σας σ’ αυτήν επειδή ο δράστης έχει ζητήσει τη διεξαγωγή της. Ακόμα και αν και τα δύο μέρη επιθυμούν να συμμετάσχουν σε διαδικασία αποκαταστατικής δικαιοσύνης, η διεξαγωγή της ενδέχεται να μην είναι πρόσφορη· στη σχετική αξιολόγηση προβαίνει ο διαμεσολαβητής.

Λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα ώστε να διασφαλίζεται ότι η διαδικασία στην οποία συμφωνείτε να συμμετάσχετε θα είναι ασφαλής· σε κάθε συνάντηση ανάμεσα σε εσάς και στον δράστη παρίσταται πάντα ένας εκπαιδευμένος διαμεσολαβητής. Αν ο δράστης έχει παραδεχθεί την ενοχή του και είναι πρόθυμος να συμμετάσχει σε συνάντηση ή να επικοινωνήσει μαζί σας, μπορείτε να του εξηγήσετε τον τρόπο με τον οποίο σας επηρέασε το γεγονός. Στη συνέχεια, μπορείτε να αποφασίσετε να εκφράσετε την επιθυμία σας να σας απευθυνθεί συγγνώμη ή να συμφωνήσετε ως προς μία δραστηριότητα την οποία πρέπει να αναλάβει ο δράστης στο πλαίσιο της αποκατάστασης της βλάβης που έχει προκληθεί.

Η αποκαταστατική δικαιοσύνη δεν είναι η ίδια διαδικασία με την κοινοτική απόφαση (community resolution). Η κοινοτική απόφαση αποτελεί ανεπίσημο εργαλείο το οποίο έχει στη διάθεσή της η αστυνομία και το οποίο της παρέχει τη δυνατότητα να αντιμετωπίζει με περισσότερο σύμμετρο τρόπο τις αξιόποινες πράξεις και την αντικοινωνική συμπεριφορά ελαφριάς μορφής, εκτός του πλαισίου του επίσημου συστήματος ποινικής δικαιοσύνης. Οι κοινοτικές αποφάσεις εστιάζονται κυρίως σε πρόσωπα που διαπράττουν για πρώτη φορά αξιόποινη πράξη και που εκφράζουν ειλικρινή μεταμέλεια, και σε περιπτώσεις στις οποίες το θύμα δεν επιθυμεί να προβεί η αστυνομία σε επίσημες ενέργειες.

Πού μπορώ να βρω τη νομοθεσία σχετικά με τα δικαιώματά μου;

Ο κώδικας ορθής πρακτικής για τα θύματα αξιόποινων πράξεων («ο κώδικας περί θυμάτων») καταρτίστηκε σύμφωνα με το άρθρο 32 του νόμου του 2004 περί ενδοοικογενειακής βίας, εγκλημάτων και θυμάτων και τέθηκε σε εφαρμογή με υπουργικό διάταγμα που εκδόθηκε δυνάμει του άρθρου 33 του νόμου του 2004 περί ενδοοικογενειακής βίας, εγκλημάτων και θυμάτων. Το υπουργικό διάταγμα του 2015 περί του νόμου του 2004 περί ενδοοικογενειακής βίας, εγκλημάτων και θυμάτων (κώδικας ορθής πρακτικής για τα θύματα αξιόποινων πράξεων) (κατ’ εξουσιοδότηση πράξη αριθ. 1817 του 2015) υποβλήθηκε στο κοινοβούλιο στις 23 Οκτωβρίου 2015 και θέτει σε εφαρμογή μια αναθεωρημένη έκδοση του κώδικα περί θυμάτων από τις 16 Νοεμβρίου 2015.

Ο κώδικας περί θυμάτων ορίζει τις υπηρεσίες που πρέπει να παρέχονται στην Αγγλία και την Ουαλία προς τα θύματα αξιόποινων πράξεων από τους κύριους φορείς ποινικής δικαιοσύνης (εισαγωγή, κεφάλαια 1-4) και από άλλους φορείς με παρόμοιες αρμοδιότητες (κεφάλαιο 5). Οι εν λόγω φορείς αναφέρονται ως «φορείς παροχής υπηρεσιών». Ο κώδικας περί θυμάτων ορίζει τα δικαιώματα των θυμάτων αξιόποινων πράξεων και τα αμοιβαία καθήκοντα των αρμόδιων φορέων παροχής υπηρεσιών.

Το κεφάλαιο 3 του κώδικα περί θυμάτων περιγράφει, σε γλώσσα κατανοητή για τα παιδιά, τις υπηρεσίες που πρέπει να παρέχονται στα παιδιά που είναι θύματα αξιόποινων πράξεων. Πρέπει να διαβάζεται σε συνδυασμό με την εισαγωγή και τα κεφάλαια 1 και 2 του κώδικα περί θυμάτων.

Η εισαγωγή παράγραφος 1 και το κεφάλαιο 5 παράγραφος 1 του κώδικα περί θυμάτων διασφαλίζουν ότι λαμβάνονται υπόψη οι πρωταρχικοί στόχοι της οδηγίας από τις αρμόδιες αρχές κατά την άσκηση των καθηκόντων τους σύμφωνα με τον κώδικα περί θυμάτων.

Ο κώδικας περί θυμάτων παρέχει τα ίδια δικαιώματα σε όλα τα θύματα, ανεξαρτήτως του καθεστώτος διαμονής τους.

Το άρθρο 56 του νόμου του 2004 περί ενδοοικογενειακής βίας, εγκλημάτων και θυμάτων προβλέπει την παροχή επιχορηγήσεων από το Υπουργείο Δικαιοσύνης για τη διάθεση υπηρεσιών που απευθύνονται σε θύματα σε εθνικό επίπεδο. Προβλέπει επίσης επιχορηγήσεις προς τους επιτρόπους για την αστυνομία και την εγκληματικότητα, με σκοπό την τοπική διάθεση/παροχή υπηρεσιών ψυχολογικής και πρακτικής υποστήριξης στα θύματα αξιόποινων πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 143 του νόμου του 2014 για την αντικοινωνική συμπεριφορά, το έγκλημα και την αστυνόμευση.

Το άρθρο 3 της συμφωνίας για τις επιχορηγήσεις μεταξύ του υπουργείου δικαιοσύνης και των επιτρόπων για την αστυνομία και την εγκληματικότητα επιβάλλει στους τελευταίους να διαθέτουν υπηρεσίες σε συμμόρφωση με την οδηγία περί θυμάτων και ιδίως με τα άρθρα 8 και 9 αυτής. Το άρθρο 4 ορίζει ότι οι υπηρεσίες που διαθέτονται ή παρέχονται πρέπει να συμμορφώνονται με τους όρους του άρθρου 8.1.