Δικαιώματα των θυμάτων - ανά χώρα

Πώς μπορώ να καταγγείλω μια αξιόποινη πράξη;

Μπορείτε να υποβάλετε γραπτή καταγγελία στην αστυνομία ή στον εισαγγελέα, προφορικά σε σχετική έκθεση ή ηλεκτρονικά. Στην καταγγελία σας θα πρέπει να καταδείξετε τι πιστεύετε ότι αποτελεί απόδειξη διάπραξης της αξιόποινης πράξης.

Πώς μπορώ να ενημερωθώ σχετικά με τις εξελίξεις της υπόθεσης;

Αν το ζητήσετε στην καταγγελία, η αρμόδια αρχή πρέπει να σας ενημερώσει για τα μέτρα που ελήφθησαν εντός ενός μηνός από την υποβολή της καταγγελίας. Ως θύμα, είστε, καταρχήν, ο ζημιωθείς και, ως εκ τούτου, έχετε το δικαίωμα να συμβουλευτείτε τον φάκελο. Μπορείτε επίσης να υποβάλετε αίτηση για πληροφορίες σχετικά με την πορεία της διαδικασίας. Οι πληροφορίες αυτές πρέπει να σας παρέχονται από την αρμόδια αρχή αυτό δεν ισχύει αν οι εν λόγω πληροφορίες μπορεί να είναι επιζήμιες για τον σκοπό της ποινικής διαδικασίας.

Δικαιούμαι νομική συνδρομή (κατά την ανάκριση ή τη δίκη); Υπό ποιες προϋποθέσεις;

Ναι. Μπορείτε να λάβετε νομική συνδρομή ακόμη και πριν από την έναρξη της ποινικής διαδικασίας και μπορείτε να την λαμβάνετε καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, καθώς και μετά τη λήξη της. Νομική συνδρομή παρέχεται από δικηγόρους. Τα ιδιαιτέρως ευάλωτα θύματα μπορούν να λάβουν δωρεάν νομική συνδρομή σε ποινικές διαδικασίες. Επιπλέον, νομική συνδρομή μπορεί να παρασχεθεί δωρεάν ή με μειωμένο τίμημα σε θύμα που υπέστη σοβαρή ζημία λόγω εσκεμμένης αξιόποινης πράξης ή στον επιζώντα θύματος που έχασε τη ζωή του λόγω αξιόποινης πράξης τα άτομα αυτά πρέπει να αποδείξουν ότι δεν διαθέτουν επαρκή οικονομικά μέσα. Τα υπόλοιπα θύματα έχουν δικαίωμα νομικής συνδρομής έναντι αμοιβής.

Μπορώ να ζητήσω επιστροφή των εξόδων (για τη συμμετοχή στην έρευνα/δίκη); Υπό ποιες προϋποθέσεις;

Αν είστε ο ζημιωθείς διάδικος στην ποινική διαδικασία και ζητείτε αποζημίωση για ζημία ή ηθική βλάβη ή την απόδοση αδικαιολόγητου πλουτισμού και αποφασιστεί να σας χορηγηθεί τουλάχιστον μερική αποζημίωση, ο καταδικασθείς υποχρεούται να σας αποζημιώσει για τα έξοδα που είναι αναγκαία για την ορθή άσκηση του εν λόγω δικαιώματος στο πλαίσιο της διαδικασίας. Αν υποβάλετε αίτηση για την επιστροφή των εν λόγω εξόδων, το δικαστήριο μπορεί να την κάνει δεκτή ακόμη και στην περίπτωση που η αξίωσή σας δεν τελεσφορήσει.

Αν είστε μάρτυρας, δικαιούστε αμοιβή μάρτυρα. Πρέπει να ζητήσετε την καταβολή της εν λόγω αμοιβής εντός 3 ημερών από τη συνέντευξη.

Μπορώ να ασκήσω έφεση εάν η υπόθεσή μου τεθεί στο αρχείο πριν από την προσφυγή στο δικαστήριο;

Μπορείτε να αντιταχθείτε εν προκειμένω υποβάλλοντας καταγγελία. Η καταγγελία αποτελεί μέσο προσφυγής κατά των αποφάσεων της αστυνομικής αρχής και ορισμένων αποφάσεων του εισαγγελέα στο πλαίσιο της προδικαστικής διαδικασίας, οι οποίες λαμβάνουν τη μορφή διάταξης. Μ’ αυτόν τον τρόπο, εσείς, ως ο ζημιωθείς διάδικος, μπορείτε να προσφύγετε, για παράδειγμα κατά της διάταξης για τη διακοπή της υπόθεσης και της διάταξης για την παύση της ποινικής δίωξης.

Μπορώ να συμμετάσχω στη δίκη;

Ναι. Εσείς (ως ο ζημιωθείς διάδικος) θα ενημερωθείτε σχετικά με το πότε θα διεξαχθεί η κύρια δίκη ενώπιον του δικαστηρίου.

Ποιος είναι ο επίσημος ρόλος μου στο πλαίσιο του συστήματος δικαιοσύνης; Για παράδειγμα, είμαι ή μπορώ να επιλέξω να είμαι: θύμα, μάρτυρας, πολιτικώς ενάγων ή ιδιώτης κατήγορος;

Η τσεχική έννομη τάξη κάνει διάκριση μεταξύ του όρου «θύμα» και του όρου «ζημιωθείς». Ο ζημιωθείς είναι ένας από τους διαδίκους στην ποινική διαδικασία. Καταρχήν, ο όρος καλύπτει όλα τα θύματα, εκτός από τα πρόσωπα που έχουν την ιδιότητα του θύματος λόγω οικογενειακής σχέσης με πρόσωπο που έχασε τη ζωή του λόγω αξιόποινης πράξης.

Ως εκ τούτου, στο τσεχικό δικαστικό σύστημα θα είστε το θύμα και ο ζημιωθείς (και, ως εκ τούτου, διάδικος στην ποινική διαδικασία αυτό δεν ισχύει στην ανωτέρω περίπτωση) — ως θύμα, μπορείτε να διεκδικήσετε αποζημίωση για ζημία, ηθική βλάβη ή αδικαιολόγητο πλουτισμό. Καταρχήν, θα είστε επίσης μάρτυρας. Ο θεσμός της ιδιωτικής δίωξης δεν υφίσταται στην τσεχική έννομη τάξη ως εκ τούτου, δεν μπορείτε να είστε ιδιώτης κατήγορος.

Ποια είναι τα δικαιώματά μου και ποιες οι υποχρεώσεις μου στο πλαίσιο του ρόλου αυτού;

Τα δικαιώματα των θυμάτων διέπονται κυρίως από τον νόμο για τα θύματα αξιόποινων πράξεων και περιγράφονται σε άλλες απαντήσεις.

Ο ζημιωθείς έχει ορισμένα δικαιώματα δυνάμει του νόμου αριθ. 141/1961, Κώδικας Ποινικής Δικονομίας, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας να διεκδικήσει αποζημίωση για ζημία και ηθική βλάβη που προκλήθηκε από αξιόποινη πράξη ή ως απόδοση αδικαιολόγητου πλουτισμού, ή της δυνατότητας άσκησης ένδικου μέσου κατά του διατακτικού της απόφασης αποζημίωσης για ζημία, βλάβη ή ως απόδοση αδικαιολόγητου πλουτισμού. Ο ζημιωθείς έχει επίσης το δικαίωμα να υποβάλει αιτήματα για πρόσθετα αποδεικτικά στοιχεία, να συμβουλευτεί τους φακέλους, να παραστεί στη δίκη, να παραστεί στη δημόσια συνεδρίαση επί άσκησης ένδικων μέσων, να εκφράσει τη γνώμη του για την υπόθεση πριν από το τέλος της διαδικασίας, να συμμετάσχει στη διαπραγμάτευση της συμφωνίας για την ενοχή και την τιμωρία και να παραστεί στη δημόσια συνεδρίαση για την έγκρισή της, το δικαίωμα να εκπροσωπηθεί από έναν εκπρόσωπο και το δικαίωμα να καταθέτει ένδικα μέσα και αιτήσεις σε συγκεκριμένες περιπτώσεις.

Μπορώ να προβώ σε δήλωση ή να παράσχω αποδεικτικά στοιχεία κατά τη διάρκεια της δίκης; Υπό ποιες προϋποθέσεις; Υπό ποιες προϋποθέσεις;

Ναι, μπορείτε να προβείτε σε δήλωση σχετικά με τις επιπτώσεις της αξιόποινης πράξης στη ζωή σας σε οποιοδήποτε στάδιο της ποινικής διαδικασίας, τόσο προφορικά όσο και γραπτώς. Ως θύμα, δηλαδή ως ένας από τους διαδίκους, μπορείτε να αναζητήσετε, να παρουσιάσετε και να υποβάλλετε αποδεικτικά στοιχεία.

Τι πληροφορίες θα λάβω κατά τη διάρκεια της δίκης;

Έπειτα από αίτησή σας, θα λάβετε πληροφορίες:

• ότι δεν έχει κινηθεί η ποινική διαδικασία
• σχετικά με την κατάσταση της ποινικής διαδικασίας
• σχετικά με την κατάταξη της πράξης για την οποία κατηγορείται ο κατηγορούμενος
• τον χρόνο και τόπο της δημόσιας συζήτησης της υπόθεσης ενώπιον του δικαστηρίου

επίσης, θα σας δοθεί η τελική απόφαση που θα θέσει τέλος στη διαδικασία.

Θα έχω πρόσβαση στα δικαστικά αρχεία;

Ναι, ως ζημιωθείς, έχετε το δικαίωμα να συμβουλευτείτε τον φάκελο. Ωστόσο, για σοβαρούς λόγους, ο εισαγγελέας ή η αστυνομική αρχή μπορεί να σας αρνηθεί το δικαίωμα αυτό κατά την προδικαστική διαδικασία.