Kan ik beroep aantekenen als de dader wordt vrijgesproken of als ik het niet eens ben met de opgelegde straf?

Als burgerlijke partij heb je de mogelijkheid om hoger beroep in te stellen indien de rechtbank je vraag om schadevergoeding heeft afgewezen of indien je het toegekende bedrag te laag vindt. Je kan dus geen hoger beroep aantekenen omdat je niet akkoord bent met de opgelegde straf of indien er een vrijspraak is. Deze taak is uitsluitend voorbehouden aan het Openbaar Ministerie.

In principe moet je hoger beroep instellen binnen de 30 dagen na de uitspraak. Binnen deze termijn, moet je een verklaring van hoger beroep neerleggen op de griffie van de rechtbank die de beslissing heeft genomen. Daarnaast moet je ook een verzoekschrift indienen op diezelfde griffie of op de griffie van de rechtbank of het hof dat het hoger beroep zal behandelen. In dit verzoekschrift moeten de redenen staan waarom je hoger beroep instelt (de ‘grieven’). Op de griffie kan je een 'grievenformulier’ verkrijgen dat gebruikt kan worden als verzoekschrift. Dit formulier bevat een lijst van grieven die je dan kan aankruisen (bijvoorbeeld de begroting van uw schade).

Wanneer het beroepsgerecht zijn arrest heeft geveld, kan hiertegen niet meer in beroep worden gegaan.

Tegen een arrest van het hof van assisen kan geen hoger beroep worden ingesteld, maar enkel een voorziening voor het Hof van Cassatie.

Het Hof van Cassatie spreekt zich niet uit over de feiten maar controleert of er geen procedurefouten zijn gemaakt of er een slechte toepassing of uitlegging van de wet heeft plaatsgevonden. Het Hof van Cassatie kan alleen maar het vonnis bevestigen of herroepen. Het Hof van Cassatie kan de zaak niet onderzoeken of een nieuw besluit nemen. Indien het Hof van Cassatie het arrest herroept, stuurt zij de zaak naar een andere rechter op hetzelfde niveau als de rechterlijke instantie waarvan de beslissing werd herroepen.

Wat zijn mijn rechten van zodra het vonnis is uitgesproken?

Het is vooreerst belangrijk om te weten dat je als slachtoffer (met uitzondering van de burgerlijke partij) niet automatisch geïnformeerd zal worden over de uitspraak van de rechter. Als jij of je advocaat niet aanwezig kon zijn tijdens de uitspraak zal je zelf contact moeten opnemen met de griffie van de rechtbank. U kan ook contact opnemen met de dienst slachtofferonthaal van het justitiehuis om informatie te verkrijgen over het vonnis.

Uitvoering van een gevangenisstraf

Indien de dader wordt veroordeeld tot een gevangenisstraf, heb je als slachtoffer, onder bepaalde voorwaarden, de volgende rechten in het kader van de uitvoering van deze straf:

het recht geïnformeerd te worden over de beslissingen die zijn genomen betreffende de toekenning van een strafuitvoeringsmodaliteit aan de veroordeelde (onder andere in het geval van een eerste penitentiair verlof, een elektronisch toezicht of een voorwaardelijke invrijheidstelling)
het recht bijzondere voorwaarden te formuleren die in jouw belang aan de veroordeelde zouden kunnen worden opgelegd.
het recht gehoord te worden over de bijzondere voorwaarden die in jouw belang aan de veroordeelde zouden kunnen worden opgelegd.

Hoe kan u van deze rechten genieten

Als je niet het rechtstreekse slachtoffer van de feiten bent en als je geen burgerlijke partij bent, moet je een schriftelijk verzoek sturen naar de strafuitvoeringsrechtbank, die zal beslissen of je een ‘direct en legitiem belang’ hebt bij de zaak. Als de rechtbank positief antwoordt op je verzoek, moet je vervolgens een slachtofferverklaring invullen (zie hieronder).
Als je wel het rechtstreekse slachtoffer van de feiten bent of als je burgerlijke partij bent en je burgerlijke vordering is ontvankelijk en gegrond verklaard, moet je geen verzoek meer indienen. Dan vul je enkel een slachtofferverklaring in die je naar de griffie van de strafuitvoeringsrechtbank of naar het justitiehuis stuurt. Er bestaat hiervoor een typedocument die je terugvindt op de website www.justitie.belgium.be (onder de rubriek ‘A-Z Onderwerpen’ - ‘S’ – ‘slachtofferverklaring) of die je kan verkrijgen bij een justitiehuis.

Om dit document in te vullen of meer informatie te verkrijgen, kan je terecht bij de dienst slachtofferonthaal van het justitiehuis.

Je kan je, op de zitting van de strafuitvoeringsrechtbank, altijd laten bijstaan of vertegenwoordigen door jouw advocaat. Je kan je ook laten bijstaan door een door de Koning erkende verenigingen, of door de diensten slachtofferonthaal.

Uitvoering van een interneringsmaatregel

Als slachtoffer kan je betrokken worden bij de uitvoering van een interneringsmaatregel. Er bestaan verschillende uitvoeringsmodaliteiten van een internering die onder bepaalde voorwaarden kunnen worden toegekend: uitgaansvergunning, verlof, beperkte detentie, elektronisch toezicht, invrijheidstelling op proef, enz.

De dienst slachtofferonthaal contacteert snel na de beslissing tot internering alle gekende slachtoffers over de uitvoering van de interneringsmaatregel. Deze dienst verstrekt je dan de nodige uitleg om de slachtofferfiche in te vullen, waarin je als slachtoffer:

- kan vragen om geïnformeerd te worden over de beslissingen die zijn genomen

- kan vragen op gehoord te worden door de kamer voor de bescherming van de maatschappij

- voorwaarden kan formuleren die in jouw belang kunnen worden opgelegd bij de toekenning van een uitvoeringsmodaliteit van de internering.

Indien je niet als slachtoffer gekend was, moet je een schriftelijk verzoek sturen naar de rechter voor de bescherming van de maatschappij. Deze beslist dan of je een ‘direct en legitiem belang’ hebt bij de zaak. Je ontvangt samen met de beslissing ook informatie over je rechten en welke stappen je moet ondernemen indien je betrokken wenst te worden bij de uitvoering van de internering. Je ontvangt ook het model van de slachtofferverklaring en de contactgegevens van de diensten slachtofferonthaal.

Je kan hieromtrent meer informatie krijgen bij de diensten slachtofferonthaal of bij jouw advocaat.

Tijdens en na de uitvoering van de (gevangenis)straf of de interneringsmaatregel kan je nog steeds beroep doen op de bemiddeling.

Bijkomende informatie:

Wet 17 mei 2006 betreffende de externe rechtspositie van de veroordeelden tot een vrijheidsstraf en de aan het slachtoffer toegekende rechten in het raam van de strafuitvoeringsmodaliteiten – in Nederlands.
Koninklijk besluit van 26 december 2013 tot wijziging van het koninklijk besluit van 29 januari 2007 tot uitvoering van artikel 2, 6°, van de wet van 17 mei 2006 betreffende de externe rechtspositie van de veroordeelden tot een vrijheidsstraf en de aan het slachtoffer toegekende rechten in het raam van de strafuitvoeringsmodaliteiten en en tot uitvoering van artikel 23bis, laatste lid, van de wet van 15 juni 1935 op het gebruik der talen in gerechtszaken
Ministerieel besluit van 27 december 2013 tot vervanging van het ministerieel besluit van 30 januari 2007 tot vaststelling van het model van de slachtofferverklaring zoals bedoeld in artikel 1, 4° van het koninklijk besluit van 29 januari 2007 tot uitvoering van artikel 2, 6°, van de wet van 17 mei 2006 betreffende de externe rechtspositie van de veroordeelden tot een vrijheidsstraf en de aan het slachtoffer toegekende rechten in het raam van de strafuitvoeringsmodaliteiten
Wet van 5 mei 2014 betreffende de internering
Koninklijk besluit van 26 september 2016 tot uitvoering van artikel 3, 9°, van de wet van 5 mei 2014 betreffende de internering, houdende de regels met betrekking tot de wijze waarop de slachtoffers kunnen vragen om te worden geïnformeerd, om te worden gehoord of om voorwaarden in hun belang te laten opleggen
Ministerieel besluit van 27 september 2016 tot vaststelling van het model van de slachtofferverklaring zoals bedoeld in artikel 1, 3° van het koninklijk besluit van 26 september 2016 tot uitvoering van artikel 3, 9°, van de wet van 5 mei 2014 betreffende de internering, houdende de regels met betrekking tot de wijze waarop de slachtoffers kunnen vragen om te worden geïnformeerd, om te worden gehoord of om voorwaarden in hun belang te laten opleggen

Laatste update: 03/08/2017

De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken lidstaten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. De Europese Commissie aanvaardt geen verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid met betrekking tot informatie of gegevens in dit document. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.