Verdachten (in strafzaken)

Frankrijk

Inhoud aangereikt door
Frankrijk

Als u meerderjarig bent, de feiten erkent die u worden aangerekend en het een strafbaar feit betreft waarvoor u een boete of een gevangenisstraf van maximaal vijf jaar krijgt, kunt u een beroep doen op de procedure van "onmiddellijke verschijning na voorafgaande schulderkenning". Bijstand van een advocaat is verplicht. Bij deze snelle procedure worden lichtere straffen opgelegd.

Waar wordt het proces gevoerd?

Welke rechtbank bevoegd is, hangt af van de aard van het strafbare feit en van de territoriale bevoegdheid. In geval van een overtreding is de Tribunal de police (politierechter) of de juge de proximité (buurtrechter) in de plaats waar de feiten zijn begaan of in uw woonplaats, bevoegd.

In geval van een licht misdrijf is de Tribunal correctionnel (correctionele rechtbank) van de plaats waar de feiten zijn begaan, van uw woonplaats of van de plaats waar u bent aangehouden, bevoegd.

Ten slotte is in geval van een zwaarder misdrijf het Cour d'assises (hof van assisen) van de plaats waar de feiten zijn begaan, van uw woonplaats of van de plaats waar u bent aangehouden, bevoegd.

Het strafproces wordt mondeling gevoerd en is openbaar. In uitzonderlijke gevallen vindt het proces achter gesloten deuren plaats, als het gaat om minderjarige delinquenten of op verzoek van het slachtoffer, wanneer het verkrachting, marteling en wreedheden in combinatie met seksueel geweld betreft.

In geval van lichte misdrijven en overtredingen wordt het vonnis door een of meerdere beroepsrechters geveld. Het Cour d'assises bestaat uit negen burgerjuryleden en drie beroepsrechters en doet uitspraak met een gekwalificeerde meerderheid van acht personen.

Kan de tenlastelegging tijdens het proces worden veranderd?

De rechtbank buigt zich uitsluitend over de feiten die in de dagvaarding staan beschreven en kan geen rekening houden met andere feiten.

Tijdens de rechtszitting kan de rechtbank echter wel de feiten die aan haar zijn voorgelegd, opnieuw beoordelen, op voorwaarde dat u uw opmerkingen over deze nieuwe redenen voor strafvervolging kenbaar hebt kunnen maken. Als deze herwaardering inhoudt dat er nieuwe feiten aan de rechtszaak worden toegevoegd, moet u ermee instemmen dat u in verband met deze feiten vrijwillig voor de rechter zult verschijnen.

In Frankrijk bestaat de procedure van schuldig pleiten niet. Wel is het mogelijk voor bepaalde lichte misdrijven te vragen om toepassing van de procedure van verschijning na voorafgaande schulderkenning, voordat het proces begint. Als u schuld bekent, worden uw bekentenissen tijdens de behandeling van uw zaak besproken en door de rechters beoordeeld, zoals elk ander bewijs.

Wat zijn mijn rechten tijdens het proces?

Uw aanwezigheid is tijdens het hele proces verplicht. Zonder geldig excuus wordt u in uw afwezigheid berecht, behalve wanneer de rechtbank ermee instemt de rechtszitting uit te stellen tot u bent teruggekeerd. Maar de rechtbank hoeft dit verzoek niet in te willigen. Als uw advocaat echter aanwezig is, kan hij worden gehoord en u vertegenwoordigen. In geval van een zwaarder misdrijf kan een aanhoudingsbevel tegen u worden uitgevaardigd.

In Frankrijk kan gebruik worden gemaakt van videoconferenties, maar uitsluitend voor het verhoor van getuigen, civiele partijen en deskundigen.

Als u de taal van de rechtbank niet begrijpt, zal u ambtshalve een tolk worden toegewezen.

In geval van een zwaarder misdrijf is bijstand van een advocaat verplicht. Alleen in geval van lichte misdrijven en overtredingen is deze bijstand facultatief. U kunt tijdens het proces van advocaat veranderen.

Tijdens het proces krijgt u het woord. U hebt echter het recht de hele procedure te zwijgen. Een dergelijke houding kan de innerlijke overtuiging van de rechters beïnvloeden.

U kunt niet veroordeeld worden, enkel en alleen omdat u tijdens de rechtszitting hebt gelogen. Een leugen zal echter wel invloed hebben op de uitspraak van de rechtbank. Bovendien kan daardoor de strategie van uw advocaat worden ondermijnd.

Welke rechten heb ik met betrekking tot het bewijs dat tegen mij wordt aangevoerd?

Voor alle in het dossier opgenomen bewijzen moet tegenspraak mogelijk zijn, zodat u deze kunt bespreken. De bewijsvoering is vrij in het Franse strafrecht en bewijsmateriaal kan in alle omstandigheden worden overgelegd  U kunt dus alle benodigde bewijzen overleggen, ook die door een privédetective zijn verzameld. De enige voorwaarde is dat het bewijs wettig moet zijn.

U kunt eisen dat er getuigen worden gehoord. U kunt ter terechtzitting rechtstreeks of via uw advocaat vragen aan de getuigen stellen en hun getuigenis met alle mogelijke middelen aanvechten.

Wordt er rekening gehouden met mijn strafblad?

De rechters zullen naar uw strafblad kijken. Tijdens de hele procedure bevindt zich een uittreksel daarvan in het dossier. De bevoegde rechterlijke instantie die uw dossier behandelt, kan een andere lidstaat vragen uittreksels van uw strafblad te overleggen.

Wat gebeurt er aan het eind van het proces?

De mogelijke afloop van uw proces is van tevoren met uw advocaat besproken, als u hem tenminste volledig over uw situatie hebt ingelicht. Het gaat daarbij vooral om vrijspraak (relaxe of acquittement) of veroordeling.

In geval van een veroordeling zijn de volgende straffen mogelijk:

Vrijheidsstraffen:

  • In geval van een zwaarder misdrijf levenslange of tijdelijke opsluiting. Voor tijdelijke opsluiting wordt in het Code pénal (wetboek van strafrecht) een maximumduur vastgesteld. Het betreft straffen tussen tien en dertig jaar.
  • In geval van een licht misdrijf is de gevangenisstraf ten hoogste tien jaar.

Voor deze vrijheidsstraffen kan, wanneer zij niet kunnen worden ingekort, een aanpassing gelden, zoals voorwaardelijke invrijheidsstelling, semivrijheid of kwijtschelding van straf.

Overige straffen:

  • In alle gevallen kan een boete worden opgelegd waarvan het bedrag per strafbaar feit wordt vastgesteld.
  • In geval van lichte misdrijven en overtredingen kan een schadevergoeding (sanction-réparation) worden toegekend waarbij de veroordeelde partij de door het slachtoffer geleden schade moet vergoeden.
  • Er kunnen aanvullende straffen worden opgelegd. Het kan gaan om taakstraffen (met uw instemming), straffen waarbij u bepaalde rechten worden ontnomen (bijv. rijbewijs), inbeslagname van goederen, sluiting van een bedrijf, verlies van burgerrechten (zoals stemrecht) of het verbod om cheques uit te schrijven. Bovendien kan een verbod voor het Franse grondgebied (als u vreemdeling bent) of een verblijfsverbod worden uitgevaardigd.

Welke rol speelt het slachtoffer in het proces?

Het slachtoffer mag bij het proces aanwezig zijn of kan zich laten vertegenwoordigen. Doet hij dat niet, dan wordt hij geacht afstand te doen van instantie. Het slachtoffer kan vervolging instellen. Tijdens het proces kan hij of zijn advocaat zijn belangen behartigen en vergoeding eisen van de schade die hij heeft geleden.

Laatste update: 06/12/2021

De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken lidstaten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. De Europese Commissie aanvaardt geen verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid met betrekking tot informatie of gegevens in dit document. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.