Il-Kostituzzjoni Spanjola tirrikonoxxi d-dinjità tan-nies, id-drittijiet invjolabbli tagħhom, l-iżvilupp liberu tal-personalità, ir-rispett għal-liġi u għad-drittijiet ta’ ħaddieħor.

Il-Kostituzzjoni nnifisha tinkludi d-drittijiet u l-libertajiet fundamentali tan-nies, li jirriflettu d-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem u t-trattati u l-ftehimiet internazzjonali dwar id-drittijiet tal-bniedem ratifikati minn Spanja.

Id-drittijiet fundamentali ġenerali li jinsabu fil-Kostituzzjoni Spanjola huma żviluppati fid-dritt nazzjonali.

Id-drittijiet tal-parti li tkun qed tiġi investigata/akkużata fi proċedimenti kriminali huma stabbiliti speċifikament fil-Kodiċi Spanjol tal-Proċedura Kriminali (Ley de Enjuiciamiento Criminal), li:

1. juża t-terminu “parti li qed tiġi investigata” (investigado) biex jirreferi għall-persuna li qed tiġi investigata għall-konnessjoni tagħha ma’ reat.
2. juża t-terminu “akkużat” (encausado) biex jirreferi, b’mod ġenerali, għal persuna li, ladarba titlesta l-investigazzjoni tal-każ, tiġi formalment akkużata mill-awtorità ġudizzjarja li tkun ħadet sehem fit-twettiq ta’ reat kriminali speċifiku.
3. ikompli juża t-termini Spanjoli “acusado” [normalment il-persuna li kontriha tkun saret akkuża fi proċedimenti orali] u “procesado” [normalment il-persuna li kontriha tkun saret akkuża f’tip speċifiku ta’ proċedimenti kriminali], li t-tnejn li huma jistgħu jiġu tradotti bħala “akkużat” bil-Malti, u li jistgħu jintużaw minflok it-terminu Spanjol “encausado” fl-istadji xierqa tal-proċedimenti.

Jekk inti sfajt vittma ta’ reat, tista’ ssib informazzjoni dettaljata dwar id-drittijiet tiegħek hawnhekk.

Sommarju tal-proċedimenti kriminali

Bidu

Il-proċedimenti jistgħu jinbdew:

• Billi tiġi ppreżentata kwerela lill-awtorità kompetenti (pulizija, uffiċċju tal-prosekutur pubbliku jew maġistrat tal-għassa).
• Permezz ta’ kwerela ppreżentata minn kwalunkwe persuna kemm jekk kienet il-vittma tar-reat kif ukoll jekk le.
• Permezz ta’ rapport lill-pulizija.
• Mill-maġistrat istruttur fuq inizjattiva tiegħu stess.

L-istadju tal-investigazzjoni

Wara l-bidu tal-proċedimenti kriminali, jinfetaħ stadju ta’ istruttorja, li fih jitwettqu l-passi meħtieġa għat-tħejjija għall-proċess, l-investigazzjoni u l-kumpilazzjoni ta’ xhieda tat-twettiq ta’ kwalunkwe reat li seta’ twettaq biċ-ċirkostanzi kollha li jistgħu jinfluwenzaw il-klassifikazzjoni tagħhom, u l-ħtija tat-trażgressuri, l-arrest tal-persuni u l-obbligazzjonijiet pekunjarji tagħhom.

Tmiem l-investigazzjoni

Ladarba titlesta l-istruttorja, jista’ jiġri dan li ġej:

• Il-proċedimenti jiġu miċħuda u jingħalqu jekk ma jkun hemm l-ebda evidenza ta’ reat kriminali jew fejn ma jkun hemm l-ebda awtur tar-reat magħruf.
• Il-proċedimenti jkomplu billi jidħlu f’dak li huwa magħruf bħala l-“istadju intermedju”, li l-għan tiegħu huwa li jiġi ddeterminat jekk l-investigazzjoni hijiex kompluta u jekk huwiex xieraq li jitressqu l-akkużi.
• Wara l-preżentata, fejn applikabbli, tal-att ta’ akkuża rilevanti u tar-risposta tal-imputat, il-partijiet jiġu mħarrka għall-proċess.

Il-proċess

Il-proċess, li jkun pubbliku (ħlief għal xi eċċezzjonijiet), isir quddiem imħallef jew qorti differenti minn dik li tkun wettqet l-investigazzjoni u jintemm b’sentenza li tista’ tkun:

• Sentenza kontra l-imputat
• Sentenza favur l-imputat

Fiż-żewġ każijiet, kwalunkwe waħda mill-partijiet tista’ tappella kontra s-sentenza quddiem qorti ogħla.

Skedi informattivi

Tista’ ssib id-dettalji ta’ dawn l-istadji kollha tal-proċess u dwar id-drittijiet tiegħek fl-iskedi informattivi. Din l-informazzjoni ma hijiex sostituzzjoni għal konsulenza legali u hija maħsuba biss bħala gwida.

Ir-rwol tal-Kummissjoni Ewropea

Għandek tkun taf li l-Kummissjoni Ewropea ma għandha l-ebda rwol fil-proċedimenti kriminali fl-Istati Membri u ma tistax tgħinek jekk għandek ilment. F’dawn l-iskedi informattivi se ssib informazzjoni dwar kif għandek tressaq ilment u lil min għandek tindirizzah.

Ikklikkja fuq il-links ta’ hawn taħt biex issib l-informazzjoni li teħtieġ

1 - Id-drittijiet tiegħi matul l-investigazzjoni

2 - Id-drittijiet tiegħi matul il-proċess

3 - Id-drittijiet tiegħi wara l-proċess