Summary of the criminal proceedings

A summary of the normal steps in criminal proceedings in respect of adults is set out below.

In the information notes, you can find a detailed description of each stage of the proceedings, as well as your rights. This information does not replace legal advice and is only intended as a guide.

Criminal proceedings are initiated when the police or public prosecutor becomes aware of an act that could constitute a criminal offence.

Once the investigation has been completed, the prosecutor brings proceedings to open the trial, unless it considers it appropriate to dismiss the case.

For offences to be tried by a court in collegiate formation, the assize court (a body similar to the Crown Court in the United Kingdom (England and Wales), or the Federal Judicial District in the United States), or in some cases by a court composed of a single judge, the prosecutor sends a request for committal to trial to the judge at the preliminary hearing.

At the end of the preliminary hearing, the court may commit the defendant to trial or discontinue the proceedings

In the case of offences for which a single body or justice of the peace is competent, the public prosecutor issues a summons or a direct summons to appear (mandato di comparizione, citazione diretta in giudizio).

There are also several special procedures: summary proceedings, imposition of a penalty at the request of the parties (plea bargain), immediate or direct committal for trial (giudizio immediato, giudizio direttissimo), penalty order.

Criminal proceedings normally take place in three stages:

• first instance (assize court, court sitting in collegiate formation, single judge or justice of the peace),
• appeal and
• court of cassation (the highest instance).

At first instance, all evidence, witness evidence and documentary evidence is collected; the proceedings end with a conviction or an acquittal.

You can bring an appeal against the judgment given at first instance.

The court of appeal decides whether to uphold the judgment given at first instance or to amend it in whole or in part, or to set it aside and refer the case back to the court of first instance.

An appeal against the decision of the court of appeal may be brought before the court of cassation (the highest instance).

The court of cassation delivers its judgment, by which it may declare the application inadmissible or dismiss it, set aside the judgment under appeal without referral, or set aside the judgment and refer the case back to the court of first instance.

Once all stages of the proceedings have been completed, the judgment becomes final. In the event of a conviction with imposition of a penalty, the latter becomes enforceable.

In the information notes, you can find a detailed description of each stage of the proceedings, as well as your rights. This information does not replace legal advice and is only intended as a guide.

If you are a victim of a crime, you can find all information about your rights by clicking here.

The role of the European Commission

It should be noted that the European Commission has no role in criminal proceedings within the Member States and therefore cannot assist you in bringing a complaint. The information provided in these information notes is merely to inform you of how you can file a complaint and whom to contact.

Click on the links below to find the information that you need:

1 - My rights during the investigation

2 - My rights during the trial

3 - My rights after the trial

A. Jekk jien ċittadin barrani, dan jaffettwa l-investigazzjoni?

Iva, essenzjalment minħabba li jkunu rilevanti xi drittijiet u garanziji addizzjonali (ara wkoll hawn taħt).

B. X’inhuma l-istadji ta’ investigazzjoni?

i. L-istadju tal-kumpilazzjoni tax-xhieda/is-setgħat investigattivi

L-attivitajiet tal-pulizija fl-investigazzjonijiet kriminali huma previsti fl-Artikoli 347 sa 357 tal-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali; l-attivitajiet tal-prosekutur pubbliku huma rregolati mill-Artikoli 358 sa 378 tal-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali.

ii. Detenzjoni mill-pulizija

Skont l-Artikolu 384 tal-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali, minbarra f’każijiet flagranti, li fihom il-pulizija tar-reati kriminali twettaq arrest obbligatorju jew arrest fakultattiv ta’ persuna suspettata waqt li tkun qed twettaq reat, fejn ikun hemm fatturi speċifiċi li, anke meta jkun impossibbli li tiġi identifikata l-persuna suspettata, jindikaw li r-riskju ta’ ħarba huwa fondat, il-prosekutur pubbliku jordna l-arrest provviżorju jew, qabel ma l-prosekutur pubbliku jkun ħa f’idejh l-investigazzjoni, il-pulizija tar-reati kriminali twettaq l-arrest provviżorju ta’ persuna fuq inizjattiva proprja fuq suspett serju ta’ reat li għalih il-liġi timponi sentenza ta’ għomor il-ħabs jew ta’ priġunerija ta’ mill-inqas sentejn u massimu ta’ sitt (6) snin, jew ta’ reat li jinvolvi armi tal-gwerra u splussivi, jew ta’ reat imwettaq għall-finijiet tat-terroriżmu, inkluż it-terroriżmu internazzjonali, jew is-sovverżjoni tal-ordni demokratiku.

iii. Interrogazzjoni

Il-persuna li tkun qed tiġi investigata, anke jekk tiġi arrestata jew miżmuma għal raġuni oħra, tipparteċipa b’mod volontarju fl-interrogazzjoni, suġġett għas-salvagwardji meħtieġa biex jiġi evitat ir-riskju ta’ ħarba jew vjolenza; ma jistgħux jintużaw metodi jew tekniki li jistgħu jinfluwenzaw il-libertà tal-awtodeterminazzjoni jew li jbiddlu l-kapaċità tal-memorja u tal-valutazzjoni tal-fatti, anke bil-kunsens tal-persuna interrogata.

iv. Arrest preventiv

L-arrest preventiv u miżuri oħra ta’ superviżjoni personali huma previsti fl-Artikoli 272 sa 315 tal-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali. Is-sistema ta’ miżuri ta’ superviżjoni personali hija regolata mill-prinċipji tal-adegwatezza u tal-proporzjonalità, li abbażi tagħhom, bħala regola ġenerali, meta jordna l-miżuri, l-imħallef irid iqis, minn naħa, l-adegwatezza speċifika ta’ kull miżura meta mqabbla man-natura u l-grad tar-rekwiżiti kawtelatorji li jidu jiġu ssodisfati fil-każ speċifiku u, min-naħa l-oħra, kull miżura trid tkun proporzjonata għall-kobor tal-fatti u għall-penali li tkun ġiet jew tista’ tiġi imposta.

C. X’inhuma d-drittijiet tiegħi matul l-investigazzjoni?

i. Jien intitolat għal interpretu u traduzzjonijiet?

Iva, f’konformità mal-Artikolu 143 tal-Kodiċi tal-Proċedura Ċivili.

ii. X’inhuma d-drittijiet tiegħi għall-informazzjoni u aċċess għall-atti tal-kawża?

F’dan ir-rigward, għandu jiġi nnotat, b’mod ġenerali, li n-notifika tat-tlestija tal-investigazzjonijiet preliminari lill-persuna suspettata u lill-avukat tad-difiża tagħha tinkludi rapport fil-qosor tal-fatti li fuqhom tkun se tittieħed azzjoni legali, id-dispożizzjonijiet legali li allegatament inkisru u d-data u l-post tal-att, filwaqt li tindika li d-dokumenti relatati mal-investigazzjonijiet imwettqa jkunu ġew ippreżentati lill-uffiċċju tal-prosekutur pubbliku u li l-persuna suspettata u l-avukat tagħha jkunu intitolati li jispezzjonaw u jieħdu kopja tagħhom; barra minn hekk, hemm stabbiliti regoli speċifiċi dwar id-dritt li wieħed jiġi infurmat u d-dritt ta’ aċċess għad-dokumenti fil-proċess tal-kawża, b’mod partikolari dwar kif għandha ssir l-interrogazzjoni jew dwar l-impożizzjoni ta’ miżura ta’ protezzjoni personali.

iii. Jien għandi dritt għal avukat u li ninforma lil terza persuna bis-sitwazzjoni tiegħi?

Il-persuna suspettata/akkużata hija intitolata tqabbad mhux aktar minn żewġ avukati biex jiddefenduha; persuna suspettata/akkużata li ma tkunx qabbdet avukat jew li ma jkollhiex avukat difensur tkun assistita minn avukat maħtur uffiċjalment. Għall-ispezzjonijiet u t-tfittxijiet, japplikaw dispożizzjonijiet speċifiċi li jinkludu, id-dritt tal-persuna kkonċernata li tkun assistita minn rappreżentant, sakemm dan ikun disponibbli u xieraq.

iv. Jien intitolat għall-għajnuna legali?

Iva, meta jiġu ssodisfati l-kundizzjonijiet stabbiliti fid-dispożizzjonijiet rilevanti fis-seħħ.

v. X’inhu importanti li wieħed ikun jaf dwar:

a. Il-preżunzjoni tal-innoċenza

L-Artikolu 27 tal-Kostituzzjoni Taljana jipprevedi li l-persuni akkużati ma għandhomx jitqiesu ħatja sakemm tingħata sentenza finali.

b. Id-dritt li wieħed jibqa’ sieket u li wieħed ma jinkriminax ruħu

F’dan ir-rigward, ta’ min jinnota, fost l-oħrajn, li qabel ma tibda l-interrogazzjoni, il-persuni jridu jiġu infurmati li d-dikjarazzjonijiet tagħhom dejjem jistgħu jintużaw kontrihom u li, ħlief għall-obbligu li jipprovdu d-dettalji tagħhom, għandhom id-dritt li ma jwieġbu l-ebda mistoqsija, iżda l-proċedura tkompli xorta waħda; jekk dawn id-dispożizzjonijiet ma jiġux osservati, kwalunkwe dikjarazzjoni li tagħmel il-persuna li tkun ġiet interrogata ma tkunx tista’ tintuża.

c. L-oneru tal-prova

B’mod ġenerali, l-oneru tal-prova fir-rigward tal-fatti relatati mal-att ta’ akkuża, tar-responsabbiltà kriminali u tad-determinazzjoni tal-piena jew tal-miżura preventiva jaqa’ fuq il-prosekutur pubbliku.

vi. X’inhuma s-salvagwardji speċifiċi għall-minuri?

Ir-regoli relatati mal-proċedimenti kriminali kontra t-tfal u ż-żgħażagħ huma stabbiliti fid-Digriet Presidenzjali Nru 448 tat-22 ta’ Settembru 1988 li, b’mod ġenerali, jistabbilixxi sistema ta’ benefiċċju akbar għall-persuna suspettata/akkużata, kemm fl-investigazzjonijiet preliminari kif ukoll fil-proċedimenti tal-qorti.

vii. X’inhuma s-salvagwardji speċifiċi għall-persuni vulnerabbli?

Bħala regola ġenerali, japplikaw ir-regoli ordinarji dwar il-protezzjoni tad-drittijiet individwali rilevanti.

D. X’inhuma t-termini legali tal-investigazzjoni?

B’mod ġenerali, jekk il-prosekutur pubbliku ma jitlobx iċ-ċaħda tal-kawża, huwa jrid jiftaħ proċedimenti kriminali fi żmien sitt (6) xhur mid-data li fiha l-isem tal-persuna li tkun ġiet akkużata bir-reat jiddaħħal fir-reġistru tar-reati rrapportati; din l-iskadenza hija estiża għal sena għal kwalunkwe wieħed mir-reati stabbiliti fl-Artikolu 407(2)(a) tal-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali (kriminalità organizzata, terroriżmu, reati relatati ma’ armi tan-nar jew drogi u reati serji oħra). Fi kwalunkwe każ, qabel ma tiskadi l-iskadenza, il-prosekutur pubbliku jista’ jitlob lill-imħallef responsabbli għall-investigazzjonijiet preliminari biex jestendi l-perjodu msemmi hawn fuq għal raġunijiet ġustifikati; il-prosekutur pubbliku jista’, bħala regola, jitlob aktar estensjonijiet f’każijiet ta’ investigazzjonijiet partikolarment kumplessi jew fejn ikun oġġettivament impossibbli li dawn jiġu konklużi fil-perjodu estiż; kwalunkwe estensjoni tista’ tiġi awtorizzata mill-imħallef responsabbli għall-investigazzjonijiet preliminari għal perjodu ta’ mhux aktar minn 6 xhur. Bħala regola, l-investigazzjonijiet preliminari, inkluża kwalunkwe estensjoni, ma jistgħux, madankollu, idumu aktar minn 18-il xahar. Madankollu, it-tul massimu huwa ta’ sentejn jekk l-investigazzjonijiet preliminari jikkonċernaw ir-reati msemmija fl-Artikolu 407(2)(a), jew f’każijiet speċifiċi limitati oħra stabbiliti bil-liġi.

E. X’miżuri jittieħdu fl-istadju tal-investigazzjoni, inkluż alternattivi għall-arrest preventiv u l-possibbiltajiet ta’ trasferiment lejn l-istat ta’ oriġini (Ordni ta’ Superviżjoni Ewropea)?

Minbarra l-arrest preventiv, jistgħu jiġu imposti l-miżuri koerċittivi ta’ superviżjoni personali li ġejjin: il-projbizzjoni fuq it-tluq mill-pajjiż, l-obbligu ta’ rappurtar lill-pulizija tal-investigazzjoni kriminali, it-tneħħija mid-dar tal-familja, il-projbizzjoni li wieħed imur f’postijiet li normalment iżżurhom il-vittma, il-projbizzjoni u l-obbligu ta’ residenza f’indirizz speċifiku, l-arrest domiċiljari, l-arrest preventiv f’istituzzjonijiet b’arranġamenti ta’ detenzjoni aktar laxki għall-ommijiet, l-arrest preventiv f’faċilità ta’ kura medika.

A. Fejn se jsir il-proċess?

Bħala regola ġenerali, il-proċess iseħħ fil-post fejn il-qorti jkollha l-ġuriżdizzjoni - f’termini territorjali u relatati mas-suġġett - fir-rigward tar-reat ikkonċernat.

B. L-akkużi jistgħu jiġu modifikati? Jekk iva, għandi dritt li niġi infurmat?

B’mod ġenerali, jekk waqt il-proċess il-fatti jidhru li jkunu differenti minn dawk deskritti fid-digriet li jirreferi l-kwistjoni għal proċess u ma jkunux kompetenza ta’ qorti superjuri, il-prosekutur pubbliku jemenda l-akkuża u jipproċedi bin-notifika l-ġdida; l-istess japplika fir-rigward ta’ reat konkorrenti u kwalunkwe ċirkustanza aggravanti li tirriżulta mill-proċess. Bħala regola, il-prosekutur pubbliku jipproċedi bil-mod ordinarju jekk, matul il-proċess, jirriżulta fatt ġdid fir-rigward tal-imputat li ma jkunx stabbilit fid-digriet oriġinali u li jrid jiġi ttrattat ex officio. Madankollu, jekk il-prosekutur pubbliku jitlob hekk, l-imħallef jista’ jawtorizza n-notifika tal-akkuża emendata fl-istess seduta, jekk l-imputat jagħti l-kunsens tiegħu u jekk dan ma jippreġudikax it-termini tal-proċedimenti. Jekk il-prosekutur pubbliku jipproċedi direttament bl-akkuża l-ġdida, bħala regola l-imputat jista’ jitlob li l-proċess jiġi sospiż u li jiġu ammessi provi ġodda.

C. X’inhuma d-drittijiet tiegħi meta nidher quddiem il-qorti?

i. Irrid inkun preżenti fil-proċess? B’liema kundizzjonijiet nista’ nkun assenti matul il-proċess?

L-imputat għandu d-dritt - mhux l-obbligu - li jkun preżenti waqt il-proċess. Il-qorti tista’, madankollu, tordna li l-imputat assenti jkun imġiegħel jattendi, meta d-dehra tiegħu tkun meħtieġa għall-kumpilazzjoni ta’ xhieda li ma jkunx l-eżami.

Għandi dritt għal interpretu u għal traduzzjoni tad-dokumenti?

Iva, skont l-Artikolu 143 tal-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali.

iii. Għandi dritt għal avukat?

L-imputat għandu d-dritt li jaħtar mhux aktar minn żewġ avukati difensuri; persuna suspettata/imputata li ma tkunx ħatret jew li ma jkollha l-ebda avukat tad-difiża tkun assistita minn avukat maħtur ex officio.

iv. Xi drittijiet proċedurali oħra għandi nkun naf bihom? (eż. dehra ta’ persuni suspettati quddiem il-qorti)

F’dan ir-rigward, jista’ jiġi rrilevat li, skont l-Artikolu 523 tal-Kodiċi ta’ Proċedura Kriminali, l-imputat u l-avukat difensur tiegħu jridu, fi kwalunkwe każ, jitkellmu l-aħħar waqt is-seduta jekk jitolbu li jsir hekk, u fin-nuqqas ta’ hekk, il-proċedura tkun invalida. Barra minn hekk, ta’ min jinnota li, fi kwalunkwe stadju u istanza tal-proċedimenti, il-partijiet u l-avukat tad-difiża tagħhom jistgħu jippreżentaw sottomissjonijiet bil-miktub jew talbiet lill-qorti.

D. Sentenzi possibbli

L-imħallef jagħti kundanna jekk l-imputat jinstab ħati tar-reat li jkun akkużat bih lil hinn minn kwalunkwe dubju raġonevoli, u permezz ta’ sentenza l-imħallef japplika piena u kwalunkwe miżura preventiva. Meta jagħti kundanna, l-imħallef jiddeċiedi wkoll dwar kwalunkwe talba għal restituzzjoni u kumpens għad-danni. Jekk l-imħallef jiddeċiedi li l-imputat irid iħallas kumpens għad-danni, huwa jistabbilixxi wkoll l-ammont tiegħu, sakemm din ma tkunx fil-kompetenza ta’ qorti oħra.

A. Għandi d-dritt nappella d-deċiżjoni tal-qorti?

Iva, bħala regola - soġġett għall-eċċezzjonijiet previsti mil-liġi (ara l-Artikolu 593 tal-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali) - jista’ jiġi ppreżentat appell kontra sentenzi ta’ kundanna; alternattivament, jista’ jiġi ppreżentat appell direttament quddiem il-Qorti tal-Kassazzjoni kontra sentenzi fil-prim’istanza li jkunu soġġetti għal appell.

B. X’rimedji oħrajn għandi?

Appell fil-kassazzjoni fuq il-bażijiet stabbiliti mil-liġi (ara l-Artikolu 606 tal-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali) - minbarra l-każijiet previsti taħt dispożizzjonijiet speċifiċi - jista’ jiġi ppreżentat kontra sentenzi mogħtija fl-appell jew sentenzi li ma humiex soġġetti għal appell.

C. X’inhuma l-konsegwenzi jekk niġi ikkundannat?

i. Il-fedina penali

B’mod ġenerali, il-kundanni kriminali finali jiġu rreġistrati, inter alia, f’estratt mill-fedina penali tal-individwu inkwistjoni.

v. L-eżekuzzjoni tas-sentenza, it-trasferiment tad-detenuti, is-sentenzi sospiżi u s-sanzjonijiet alternattivi

Sospensjoni kondizzjonali tas-sentenza: bħala regola, meta tingħata sentenza ta’ priġunerija jew sentenza ta’ kustodja għal perjodu ta’ sentejn jew inqas, jew piena monetarja li, waħedha jew flimkien mas-sentenza ta’ kustodja korrispondenti skont il-liġi, tkun ekwivalenti għal sentenza li tinvolvi ċ-ċaħda tal-libertà ta’ perjodu totali ta’ sentejn jew inqas, il-Qorti tista’ tordna li l-eżekuzzjoni tas-sentenza tiġi sospiża għal perjodu ta’ 5 snin jekk il-kundanna tkun għal reat kriminali serju u għal sentejn jekk il-kundanna tkun għal reat inqas serju; huma previsti limiti ogħla ta’ pieni għall-minorenni u għall-adulti taħt l-età ta’ 21 sena (3 snin u sentejn u nofs rispettivament).

Sanzjonijiet alternattivi: skont l-Artikolu 53 tal-Liġi Nru 689 tal-24 ta’ Novembru 1981, il-Qorti tista’, meta tagħti sentenza ta’ kundanna, fejn tqis li t-terminu ta’ detenzjoni ma jridx jaqbeż is-sentejn, tissostitwixxi dik is-sentenza b’sentenza ta’ semidetenzjoni; meta tqis li t-terminu ma jridx jaqbeż sena, hija tista’ tissostitwixxi dik is-sentenza bis-superviżjoni tal-qorti (“libertà controllata”); meta tqis li t-terminu ma jridx jaqbeż 6 xhur, hija tista’ tissostitwixxi wkoll dik is-sentenza b’piena monetarja proporzjonata.

L-eżekuzzjoni tas-sentenza: b’mod ġenerali - ħlief fil-każ ta’ persuna li, fid-dawl tal-att li rriżulta fl-eżekuzzjoni tas-sentenza ta’ kundanna, diġà hija detenuta f’kustodja fil-ħabs fiż-żmien meta tingħata s-sentenza finali, l-eżekuzzjoni tas-sentenza ta’ kustodja - inkluża kwalunkwe parti rimanenti minn sentenza itwal - li ma taqbiżx 4 snin u li ma ġietx imposta għal ċerti reati kriminali serji (imsemmija fl-Artikolu 656(9)(a) tal-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali u fl-Artikolu 4 bis tal-Liġi Nru 354/1975) hija sospiża mill-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku, b’digriet għal dak il-għan innotifikat lill-persuna kkundannata u lill-avukat tagħha, li jiddikjara, inter alia, li jista’ jiġi ppreżentat rikors għal alternattiva għal detenzjoni ordinarja fil-ħabs fil-limiti ta’ żmien stabbiliti mil-liġi; l-imħallfin li jissorveljaw l-eżekuzzjoni tas-sentenzi (Magistratura di Sorveglianza) huma responsabbli sabiex jiddeċiedu tali rikorsi.

Trasferiment ta’ persuni f’kustodja: id-dispożizzjonijiet stabbiliti fid-Digriet Leġiżlattiv Nru 16 tas-7 ta’ Settembru 2010, adottat f’konformità mal-Liġi Delegata Nru 88 tas-7 ta’ Lulju 2009 (Liġi Komunitarja 2008) sabiex il-liġi nazzjonali Taljana tiġi allinjata mad-Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill 2008/909/ĠAI tas-27 ta’ Novembru 2008 (dwar l-applikazzjoni tal-prinċipju ta’ rikonoxximent reċiproku ta’ sentenzi f’materji kriminali li jimponu pieni ta’ kustodja jew miżuri li jinvolvu ċ-ċaħda tal-libertà bil-għan li jiġu eżegwiti fl-Unjoni Ewropea) jew id-dispożizzjonijiet ta’ trattati internazzjonali bilaterali konklużi mill-Italja f’dan il-qasam għandhom japplikaw.