Summary of the criminal process

The normal stages in the criminal process are as follows:

• The police investigate whether a crime was committed and by whom. They collect evidence.
• Having identified a suspect, the police, if they think it necessary, can arrest the person and question them on the offence.
• If the police think that the suspect may have committed a crime they consult the Crown Prosecution Service (CPS) about whether to charge him – that is, make a formal accusation to be tried in court.
• The CPS decides on suitable charges and serves a formal document on the suspect describing the allegation.
• Before the trial, court hearings find out how the accused intends to plead, and check the case is ready for trial.
• The prosecutor presents the evidence at trial. The accused may also present evidence in his defence. Serious cases will be decided by a jury and less serious cases by magistrates.
• After all the evidence is heard, the magistrates or jury declare a verdict.
• If the accused is found guilty, the judge determines the sentence.
• The decision can be appealed

The factsheets give details about these stages in the process and about your rights. This information is not a substitute for legal advice and is intended to be for guidance only.

Role of the European Commission

Please note that the European Commission has no role in criminal proceedings in Member States and cannot assist you. Information is provided in these factsheets about how to complain and to whom.

Click on the links below to find the information that you need

1 - Getting legal advice

2 - My rights during the investigation of a crime

• Investigation and arrest
• Interview and charge
• Court appearances before trial
• Preparation of the case before trial

3 - My rights during the trial

4 - My rights after the trial

• More information about appeal hearings

5 - Road traffic offences

Related links

Crown Prosecution Service

Liberty Guide to Human Rights

Fl-għassa tal-pulizija

Jekk tiġi interrogat fl-għassa tal-pulizija għandek id-dritt li titlob għal parir legali, mingħajr ħlas, anke jekk ma tkunx ġejt arrestat. Tista' titlob lill-pulizija jikkuntattjaw ditta tal-għajnuna legali tal-għażla tiegħek jew inkella tista' titlobhom jikkuntattjaw lill-avukat tal-għassa - konsulent legali, indipendenti mill-pulizija, li jkun disponibbli 24 siegħa kuljum.  Għal ċerti reati, il-pariri jistgħu jingħataw minn fuq it-telefon mingħand konsulenti indipendenti. Għal reati aktar serji, il-konsulent legali jkun jista' jiġi miegħek l-għassa tal-pulizija.

Jekk tixtieq li jkollok avukat differenti, tista’ ssib wieħed permezz tal-Law Society, il-Kamra tal-Avukati, l-Uffiċċju tal-Konsulenza għaċ-Ċittadini jew is-Servizz tal-Konsulenza Legali Ċivili. Jekk tagħżel li ma tużax il-konsulent legali tal-għassa għandu mnejn ikollok tħallas xi spejjeż inti.

Jekk titlob li jingħatalek parir legali, il-pulizija ma tistax tinterrogak qabel ma tkun tkellimt mal-avukat. Jekk ma tixtieqx li jkollok avukat iżda mbagħad tbiddel fehmtek, tista’ titlob li jkollok wieħed, mingħajr ħlas, f’kull ħin.

Jekk mintiex miżmum fil-kustodja tal-pulizija

Jekk ma tkunx miżmum fil-kustodja tal-pulizija iżda tkun akkużat b’delitt, għandek tikkuntattja lil xi avukat malajr kemm jista’ jkun.  Jekk ma tafx avukat, tista’ ssib wieħed permezz tal-Law Society, il-Kamra tal-Avukati, l-Uffiċċju tal-Konsulenza għaċ-Ċittadini jew is-Servizz tal-Konsulenza Legali Ċivili. Għandek mnejn tkun tikkwalifika għal parir legali mingħajr ħlas skont iċ-ċirkostanzi finanzjarji tiegħek. Avukat ikun jista’ jgħidlek jekk tikkwalifikax jew le, iżda jkollok tipprovdi informazzjoni dwar il-finanzi tiegħek (pereż. ir-rendikont tas-salarju).

Is-servizzi mingħajr ħlas huma disponibbli biss mill-avukati li jagħmlu parti mill-iskema tal-Aġenzija tal-Konsulenza Legali jew, fl-ibliet fejn jeżisti, mis-Servizz tad-Difensur Pubbliku. Tista’ tiċċekkja liema avukati jagħmlu parti minn dawn l-iskemi billi tikkuntattja lill-Konsulenza Legali Ċivili..

Fil-Qorti

Jekk il-każ tiegħek jitressaq quddiem il-Qorti, għandek id-dritt li jkollok rappreżentanza legali. L-Għajnuna Legali għal Kawżi Kriminali tiggarantixxi pariri u rappreżentanza legali għal dawk li jkunu fi proċess quddiem il-Qorti Kriminali. Jekk ikunx bil-ħlas jew mingħajr jiddependi minn kemm tkun serja l-kawża u miċ-ċirkostanzi finanzjarji tiegħek.  Jekk ma għandekx avukat, staqsi biex tiltaqa' mal-konsulent legali tal-għassa immedjatament malli tasal il-qorti.

Fil-Qorti tal-Maġistrati, jekk il-kawża tkun waħda serja, jingħataw pariri u rappreżentanza legali mingħajr ħlas; jekk ma tkunx serja, jista’ jkollok tħallas kontribuzzjoni għall-ispiża skont xi jkun il-każ tiegħek u skont l-età u l-introjtu tiegħek. Jista' jkollok rappreżentanza legali mingħajr ħlas jekk inti taħt it-18-il sena jew jekk tirċievi ċerti benefiċċji mill-istat. L-avukat tal-għassa fil-qorti jew xi membru tal-persunal tal-qorti jista' jispjegalek dan.

Jekk il-kawża tiegħek titressaq quddiem il-Crown Court int tkun intitolat għal parir u rappreżentanza legali. Jekk l-introjtu annwali disponibbli tal-unità domestika tiegħek ikun ta' £37 500 jew aktar, ma tkunx intitolat għal għajnuna legali.  Skont xi jkunu ċ-ċirkostanzi finanzjarji tiegħek, taf tkun obbligat tħallas il-kontribuzzjonijiet għar-rappreżentanza legali tiegħek, ikkalkolati abbażi tal-introjtu u l-kapital tiegħek.

Jekk il-Crown Court ssib li m’intix ħati, jistgħu jingħatawlek lura l-ispejjeż. Jekk tinstab ħati, jista’ jkollok tikkontribwixxi għall-ispejjeż.

Links relatati

Aġenzija tal-Konsulenza Legali

Gwida dwar il-Law Society

Gwidi dwar l-Uffiċċju tal-Konsulenza għaċ-Ċittadini (ir-Renju Unit)

Għajnuna Legali għal Kawżi Kriminali

Kunsill Ġenerali għall-Ordni tal-Avukati

X’inhuma l-istadji ta’ investigazzjoni kriminali?

Investigazzjoni kriminali tibda meta l-pulizija tissuspetta li seta’ sar xi reat. Il-pulizija tmexxi l-investigazzjoni u tiġbor l-evidenza. F’każijiet serji hekk kif il-pulizija temmen li jkollha biżżejjed evidenza biex tħarrek lis-suspettat, hija tikkoordina mal-Crown Prosecution Service (CPS), li ġeneralment jiddeċiedi liema akkużi huma adattati, u jekk ikunux meħtieġa. Dan is-servizz jista’ jirrikjedi li ssir investigazzjoni ulterjuri.

Jekk il-pulizija tidentifikak bħala suspettat, l-ewwel stadju prinċipali huwa li tieħu d-deċiżjoni li tarrestak.

Wara perjodu ta' żamma f’kustodja għall-interrogazzjoni, l-istadju prinċipali li jmiss huwa d-deċiżjoni ta' akkuża. Jekk il-pulizija tkun teħtieġ twettaq aktar investigazzjonijiet u ma jkunx hemm għalfejn li inti tinżamm f’kustodja l-pulizija għandha tilliberak jew mingħajr akkuża jew fuq garanzija u titolbok li terġa’ lura l-għassa tal-pulizija f’data aktar tard.

Jekk madankollu, għandek tiġi akkużat b'reat u l-pulizija tiddeċiedi li għandek xorta tinżamm f'kustodja, inti tittieħed f'qorti biex jiġi deċiż jekk għandekx tiġi lliberat fuq garanzija qabel il-proċess quddiem il-qorti kriminali.

Jekk qiegħed tiġi investigat għal allegati reati terroristiċi, id-drittijiet tiegħek u s-setgħat tal-pulizija, huma differenti minn dawk diskussi hawn taħt (ara l-Att tas-sena 2000 dwar it-Terroriżmu li jaqa’ barra mill-ambitu ta’ dawn l-iskedi informattivi).

Jekk inti taħt it-18-il sena japplikaw salvagwardji addizzjonali. Staqsi lill-avukat tiegħek biex jispjegahomlok.

Ikklikkja fuq il-links ta' hawn taħt għal aktar informazzjoni dwar id-drittijiet tiegħek qabel ma l-każ jitressaq quddiem il-qorti:

• L-investigazzjoni u l-arrest (1)
• L-interrogazzjoni u l-akkuża (2)
• Dehriet fil-qorti qabel il-proċess quddiem il-qorti kriminali (3)
• It-tħejjija tal-każ qabel il-proċess quddiem il-qorti kriminali (4)

L-investigazzjoni u l-arrest (1)

Il-pulizija tagħmilli xi mistoqsijiet?

Jekk il-pulizija tissuspetta li wettaqt xi reat jew li għandek informazzjoni dwar xi reat, tista’ tagħmillek xi mistoqsijiet.

Għandi mmur f’għassa tal-pulizija?

Il-pulizija tista’ twaqqfek, tfittixlek, u tagħmillek mistoqsijiet limitati fit-triq jew f’post pubbliku ieħor. Jekk mitlub, għandek tagħti ismek u l-indirizz tiegħek lill-pulizija. Jekk il-pulizija jissuspettaw fik għal xi reat, jistgħu jitolbuk tmur f’għassa tal-pulizija volontarjament. Għandhom ukoll is-setgħa jarrestawk u jieħduk f’għassa tal-pulizija kontra r-rieda tiegħek. Għandhom jgħarrfuk bir-raġuni għaliex ikunu qegħdin jagħmlu dan.

Jiena liberu nitlaq mill-għassa tal-pulizija?

Jekk inti qiegħed f’għassa tal-pulizija, jew bħala suspettat jew bħala xhud potenzjali, iżda ma ġejtx arrestat, inti liberu li titlaq fi kwalunkwe ħin.

X’jiġri ladarba niġi arrestat?

Jekk il-pulizija tixtieq iżżommok fl-għassa tal-pulizija, din għandha tarrestak. Għandha tagħtik raġuni u l-arrest għandu jkun neċessarju. Il-pulizija tista’ tfittixlek, tieħu l-marki tas-swaba’ tiegħek u l-kampjun tad-DNA u twettaq tiftix fiżiċi oħrajn spjegati hawnhekk.

X’jiġri jekk ma nitkellimx bil-lingwa?

Jekk ma tifhimx bl-Ingliż, il-pulizija għandha ġġiblek interpretu, mingħajr ħlas. Ma tistax tiġi interrogat jekk ma jkunx hemm interpretu.

Jista’ jkolli avukat?

Jekk inti arrestat, għandek id-dritt li tikkonsulta avukat. Jekk ma tafx avukat il-pulizija għandha tikkuntattja lill-konsulent legali li jkun qiegħed xogħol. Ara l-Iskeda informattiva 1.

X’jiġri jekk jiena taħt is-17-il sena jew jiena adult vulnerabbli?

Jekk inti taħt l-età ta’ 17-il sena jew inti adult vulnerabbli m’għandekx tiġi interrogat mingħajr ma tkun akkumpanjat minn "Adult Xieraq". Il-pulizija għandhom jagħmlu arranġamenti għal dan.

Din il-persuna tappoġġjak u tagħtik parir dwar il-komunikazzjoni mal-pulizija. Din il-persuna mhijiex avukat u ma tagħtix parir legali. Adult Xieraq jista’ jkun membru tal-familja, ħabib jew voluntier jew professjonist fil-kura tas-saħħa/f'dik soċjali.

Il-pulizija tista’ tfittixli?

Anke jekk m'intix taħt arrest, il-pulizija tista’ twaqqfek u tfittixlek jew tagħmel tfittxija fil-vettura tiegħek iżda dan jista' jiġri biss jekk ikollha raġunijiet raġonevoli biex tissuspetta li inti sraqt jew li għandek fil-pussess tiegħek oġġetti pprojbiti jew li wettaqt xi reat kriminali.

Il-pulizija tista’ tieħu l-marki tas-swaba’ jew id-DNA tiegħi?

Jekk ma ġejtx arrestat, m’għandekx tipprovdi marki tas-swaba’ jew kampjuni oħra, u l-pulizija ma tistax teħodhom mingħajr kunsens. Madankollu, jekk ġejt arrestat il-pulizija għandha s-setgħa li tieħu kampjuni bħad-demm, il-bżieq jew tessut ieħor tal-ġisem mingħajr kunsens.

Għandi nieħu sehem fir-rikonoxximent tal-persuni?

Jekk inti ġejt arrestat il-pulizija tista’ titolbok tieħu sehem fir-rikonoxximent tal-persuni. Jekk inti tirrifjuta dan jista’ jintuża kontrik fi proċess quddiem il-qorti kriminali. Normalment dan jikkonsisti biss f’ritratti vidjow li jintwerew lill-vittma jew lix-xhud/xhieda. Il-konsulent legali li jkun qiegħed xogħol jista' jtik parir dwar dan.

Il-pulizija tista’ tfittixli fil-karrozza jew fil-post tiegħi?

Jekk inti ġejt arrestat il-pulizija tista’, b’awtorità ta’ uffiċjal superjuri, tfittixlek fil-karrozza u fil-post tiegħek u tneħħi kwalunkwe proprjetà li tista' tkun rilevanti għall-investigazzjoni.

Nista’ nikkuntattja lil xi ħabib/ħabiba jew lil xi membru tal-familja?

Iva, biex tgħidilhom fejn qiegħed.

Nista’ nara tabib jekk ikolli bżonn?

Jekk teħtieġ assistenza medika, int għandek id-dritt li tara tabib.

Jiena niġi minn Stat Membru ieħor. Nista’ nikkuntattja lill-Ambaxxata tiegħi?

Iva. Rappreżentant mill-Ambaxxata jiġi fl-għassa tal-pulizija jew jikkuntattjak biex jara jekk teħtieġx xi għajnuna. Il-Pulizija hija obbligata li tikkuntattja lill-Konsulat mill-pajjiżi li ġejjin fl-UE jekk inti ġejt arrestat u miżmum - l-Awstrija, il-Belġju, il-Bulgarija, ir-Repubblika Ċeka, id-Danimarka, Franza, il-Ġermanja, il-Greċja, l-Ungerija, l-Italja, il-Polonja, ir-Rumanija, is-Slovakkja, Spanja jew l-Isvezja.

X’jiġri jekk niġi arrestat fuq Mandat ta’ Arrest Ewropew?

F'każ li joħroġ Mandat ta’ Arrest Ewropew minn Stat Membru wieħed, tista’ tiġi arrestat fi Stat Membru ieħor u mibgħut lura lejn il-pajjiż ikkonċernat wara li tidher quddiem imħallef. Inti intitolat għal avukat u interpretu f’każ li tkun tenħtieġ. Ara l-Iskeda informattiva 1.

Meta niġi mħarrek mill-pulizija?

Jekk il-pulizija tiddeċiedi li hemm biżżejjed evidenza kontrik, tista’ tħarrkek għal xi reat. L-akkuża tgħidlek liema reat il-pulizija taħseb li inti wettaqt. Ladarba tiġi akkużat, il-pulizija ma tistax tinterrogak aktar dwar dak ir-reat.

Għal kemm nista’ ninżamm mill-pulizija wara l-arrest?

Ladarba tiġi arrestat il-pulizija tista’ żżommok f’għassa tal-pulizija għal mhux iżjed minn 24 siegħa. Uffiċjal superjuri jista’ jestendi dan il-perjodu għal 36 siegħa jekk ikollu raġunijiet raġonevoli biex jemmen li dan huwa neċessarju sabiex tinġabar l-evidenza, ir-reat huwa wieħed serju u l-investigazzjoni qiegħda titwettaq kif suppost. Wara dak iż-żmien għandek tiġi akkużat b’reat jew tiġi lliberat mill-kustodja tal-pulizija. F'każ li l-pulizija tkun tixtieq iżżommok iżjed għandha tieħu permess minn Qorti tal-Maġistrati. Il-qorti tista' testendi l-perjodu ta’ detenzjoni għal mhux iżjed minn 96 siegħa.

Lmenti kontra l-pulizija

F’każ li inti taħseb li l-pulizija ma ttrattawkx tajjeb, tista’ tilmenta jew lill-pulizija jew lill-Kummissjoni Indipendenti għal Ilmenti dwar il-Pulizija.

L-interrogazzjoni u l-akkuża (2)

Meta nista’ niġi interrogat?

Jekk inti arrestat u miżmum f’għassa tal-pulizija, l-uffiċjal tal-kustodja għandu jiżgura li inti tinsab fi stat mentali u fiżiku tajjeb biex tiġi interrogat. Fi kwalunkwe perjodu ta’ 24 siegħa, għandu jkollok perjodu kontinwu ta’ mhux inqas minn 8 sigħat biex tistrieħ mingħajr ma ssir l-ebda interrogazzjoni. Matul l-interrogazzjoni, għandek tingħata pawża ta' 15-il minuta għal rinfreskar kull sagħtejn (2). Inti normalment intitolat li jkollok avukat preżenti matul l-interrogazzjoni.

Għandi nwieġeb għall-mistoqsijiet tal-pulizija?

M’għandekx twieġeb bilfors għall-mistoqsijiet. Jekk jissuspettawk b’reat, il-pulizija għandhom javżawk formalment (twissija) qabel ma jagħmlulek il-mistoqsijiet. Iwissuk li m’għandekx twieġeb bilfors għall-mistoqsijiet iżda li jekk tgħid xi ħaġa, dak li tgħid jista’ jintuża bħala evidenza fil-qorti. Għandhom jgħidulek ukoll li f’każ li tonqos milli tgħid xi ħaġa li iżjed tard tkun tixtieq tirreferi għaliha fil-qorti, il-fatt li ma tkunx semmejtha lill-pulizija jista' jintuża kontrik waqt proċess quddiem il-qorti kriminali.

Kif jitmexxew l-interrogazzjonijiet mill-pulizija?

L-interrogazzjonijiet fl-għassa tal-pulizija iseħħu fi kmamar għall-interrogazzjoni u dejjem issir reġistrazzjoni tagħhom bl-awdjo. Il-proċess ta’ reġistrazzjoni għandu jiġi spjegat lilek qabel l-interrogazzjoni.

Il-pulizija meta takkużani?

Jekk il-pulizija taħseb li jkollha biżżejjed evidenza kontrik, tista’ takkużak għal reat. Il-pulizija ma tistax imbagħad tinterrogak iżjed dwar dak ir-reat. L-akkużi jistgħu jinbidlu fi stadju aktar tard fil-proċess.

Dehriet fil-qorti qabel il-proċess quddiem il-qorti kriminali (3)

Meta għandi nidher għall-ewwel darba fil-qorti?

Jekk tinżamm fil-kustodja tal-pulizija għandek tittieħed il-qorti għall-ewwel seduta li jkun imiss. Normalment, l-ewwel seduta tkun fil-Qorti tal-Maġistrati.

Għandi dritt għal avukat?

Għandek id-dritt għal avukat fil-qorti. F'każ li m’għandekx l-avukat tiegħek, il-konsulent legali tal-għassa jkun jista’ jaġixxi għalik. Ara l-Iskeda informattiva 1.

Ikun hemm interpretu jekk ma nitkellimx bil-lingwa tal-pajjiż?

Jekk ma titkellimx bl-Ingliż, jiġi pprovdut interpretu, mingħajr ħlas, biex jittraduċi l-proċeduri kollha tal-qorti.

Nista’ niġi lliberat mill-kustodja?

Jekk tinżamm f’kustodja, tista’ tapplika lill-qorti biex tiġi lliberat fuq garanzija. Jekk tingħatalek il-garanzija jista’ jkun il-każ li ma jkollokx għalfejn tiddepożita flus.

Ġeneralment tingħata garanzija jekk ma jirriżulta xejn mill-kondotta kriminali tal-akkużat u l-qorti taħseb li inti ma tkunx tikkostitwixxi riskju għas-soċjetà, li mhux ser ittellef fejn jidħlu x-xhieda u li ser tattendi l-qorti meta meħtieġ. Il-garanzija tista’ tkun soġġett għal kondizzjonijiet, bħal fatt li tkun tgħix f’ċertu indirizz, li tagħti l-passaport tiegħek lill-pulizija jew li tilbes tag elettroniku.

Jekk il-qorti tirrifjuta li tiġi lliberat fuq garanzija, inti tinżamm il-ħabs sal-proċess quddiem il-qorti kriminali.

Nista’ nappella d-deċiżjoni li ninżamm fil-ħabs sal-proċess quddiem il-qorti kriminali?

Iva. Staqsi lill-avukat tiegħek għal parir.

Nista’ nidher quddiem il-qorti għal darb’oħra qabel il-proċess quddiem il-qorti kriminali?

Iva. L-avukat tiegħek jista’ jtik parir dwar dan.

Kemm nista’ ndum miżmum fil-ħabs qabel il-proċess quddiem il-qorti kriminali?

Jekk tinżamm il-ħabs, il-proċess tiegħek quddiem il-qorti kriminali għandu jseħħ f’ċerti limiti ta’ żmien.

Ġeneralment, proċess fil-Crown Court għandu jinbeda fi żmien 182 jum minn meta tmur il-ħabs. Jekk ma jkunx il-każ, tista' titlob li tiġi lliberat fuq garanzija. F’każijiet inqas serji, il-proċess quddiem il-qorti kriminali jista’ jseħħ fi żmien 56 jum.  Jekk ma jkunx il-każ, int tiġi lliberat fuq garanzija.

It-tħejjija tal-każ qabel il-proċess quddiem il-qorti kriminali (4)

X’jiġri qabel il-proċess quddiem il-qorti kriminali?

Fil-perjodu ta’ qabel il-proċess tiegħek quddiem il-qorti kriminali, il-Crown Prosecution Service (CPS) ikompli jirrevedi jekk il-każ huwiex b’saħħtu biżżejjed biex jiġġustifika prosekuzzjoni. Il-prosekutur jikkondividi mal-avukat tiegħek l-evidenza li tkun ser tintuża kontrik fil-proċess quddiem il-qorti kriminali. Pereżempju, jekk ix-xiehda jkunu se jagħtu evidenza, inti tingħata l-istqarrijiet tagħhom bil-miktub. Il-prosekuzzjoni għandha wkoll tiżvelalek kull materjal li jista' jdgħajjef il-kawża tagħha jew jgħinek fil-kawża tiegħek. Il-prosekutur għandu jirrevedi l-evidenza kontinwament u jiżvelalek kull materjal li jaqa' fi ħdan dak it-test.

Jiena niġi minn Stat Membru ieħor. Għandi nkun preżenti fl-Ingilterra/f’Wales qabel il-proċess quddiem il-qorti kriminali?

Jekk inti ma tkunx ġejt miżmum f‘kustodja jew ġejt illiberat fuq garanzija, inti liberu tmur lura f’pajjiżek. Madankollu tista’ ma tingħatax garanzija jekk il-prosekutur ikun talab li inti tibqa' fl-Ingilterra jew f’Wales sakemm titkompla l-investigazzjoni. Il-qorti tista' tagħtik garanzija bil-kondizzjoni li inti tibqa' fl-Ingilterra. Huwa reat jekk inti tikser din il-kondizzjoni. Jekk tiġi lliberat fuq garanzija għandek tagħti indirizz fir-Renju Unit fejn tkun tista' tiġi kkuntattjat. Dan jista’ jkun l-indirizz tal-avukat tiegħek.

Jekk jiena mort lura fl-Istat Membru tiegħi, għandi mmur lura l-Ingilterra/Wales qabel il-proċess quddiem il-qorti kriminali?

Probabbilment. Għal ċerti seduti preliminari, jista’ jkun li l-avukat tiegħek jitlob biex inti ma tattendix, jew jista’ jkun possibbli li inti tipparteċipa permezz ta’ kollegament bil-vidjow.

Il-kawża tiegħi dejjem tasal għal proċess quddiem il-qorti kriminali?

Il-kawża tiegħek mhux neċessarjament tinġieb quddiem qorti. Is-CPS jista’ jiddeċiedi li jwaqqa’ l-kawża jew jista’ jissuġġerixxi twissija kondizzjonali, li tista' tinkludi multa. Jekk inti taqbel ma' dan, inti tkun qiegħed taċċetta li wettaqt reat. Dan jitniżżel fil-kondotta tiegħek u inti ma tkunx tista' tappella.

X’tip ta’ evidenza tiġbor il-prosekuzzjoni?

Il-pulizija jinterrogaw lil xhieda u jistgħu wkoll jiġbru evidenza fiżika u forensika. Pereżempju, jistgħu jiġbru dokumenti mid-dar jew mill-post tax-xogħol tiegħek, jistgħu ifittxulek fil-karrozza jew jiġbru kampjuni tad-DNA tiegħek (eż. xagħar, bżieq eċċ.)

Nista’ nwaqqaf lill-prosekuzzjoni milli tiġbor ċertu evidenza?

Xi drabi l-pulizija jkollhom jottjenu mandat ta’ tfittxija, li jista’ jiġi kkontestat. Ġeneralment il-mandati għandhom ikunu speċifiċi dwar dak li wieħed jista’ jfittex għalih u għaliex. Jekk il-pulizija ma tikkonformax mal-mandat, hemmhekk l-evidenza miġbura tista' ma tkunx ammessa fil-proċess quddiem il-qorti kriminali.

Tista’ tintalab informazzjoni dwar il-kondotta tiegħi?

Il-prosekuzzjoni tiġbor informazzjoni dwar il-kondotta tiegħek, inklużi kundanni barra r-Renju Unit.

L-akkużi kontrija jistgħu jinbidlu qabel il-proċess quddiem il-qorti kriminali?

Iva. Dan jiddependi fuq il-valutazzjoni tal-evidenza min-naħa tal-prosekuzzjoni. L-avukat tiegħek jista' jitlob biex jinbidlu l-akkużi kontrik.

X’jiġri jekk jiena ġejt ipproċessat quddiem il-qorti kriminali għall-istess reat fi Stat Membru ieħor?

Jekk ittieħdet deċiżjoni finali minn qorti fi Stat Membru wieħed inti ma tistax terġa’ tiġi pproċessat għall-istess fatti fi Stat Membru ieħor.

Nista’ niddikjara ruħi ħati qabel il-proċess quddiem il-qorti kriminali?

Fil-parti l-kbira tal-każijiet, jekk inti trid tiddikjara ruħek ħati għall-akkuża/akkużi qabel il-proċess quddiem il-qorti kriminali tista’ tagħmel dan. Jekk tiddikjara ruħek ħati normalment is-sentenza tkun ħafna inqas severa milli kieku tkun ikkontestajt għall-proċess quddiem il-qorti kriminali. F’każ li tiddeċiedi li tiddikjara ruħek ħati, ġeneralment ma tkunx tista’ tappella kontra l-kundanna u dan jidher fil-kondotta tiegħek.

Links relatati

Att tal-1996 dwar il-Proċedura u l-Investigazzjonijiet Kriminali (kif emendat)

Att tal-2003 dwar il-Ġustizzja Kriminali (kif emendat)

Att tal-1984 dwar il-Pulizija u l-Evidenza Kriminali

Kodiċi tal-Prattika

Att tal-1976 dwar il-Garanzija (kif emendat)

Att tal-1985 dwar il-Prosekuzzjoni tar-Reati, taqsima 22 (kif emendat)

Att tal-2005 dwar il-Kriminalità Organizzata Serja u l-Pulizija

Att tas-sena 2000 dwar it-Terroriżmu

Fejn isir il-proċess quddiem il-qorti kriminali?

Il-kawżi kriminali kollha jibdew fil-Qorti tal-Maġistrati. Imbagħad hemm tliet possibbiltajiet li bihom tista' tipproċedi l-kawża.

Għal reati minuri l-proċess sħiħ għandu jitmexxa fil-Qorti tal-Maġistrati jew minn tliet maġistrati lajċi jew minn Imħallef Distrettwali.

Għal reati iktar serji l-proċess jista’ jitmexxa fil-Qorti tal-Maġistrati jew fil-Crown Court (il-Qorti tal-Appell għal Proċessi Penali) minn imħallef u ġurija ta’ 12-il persuna.

Il-maġistrati jew l-Imħallef Distrettwali jikkunsidraw liema tip ta’ proċess huwa l-iżjed adattat fil-kawża tiegħek wara li jisimgħu lill-avukat tiegħek jagħmel rappreżentazzjonijiet f’ismek. Jekk ikun adattat il-proċess jitmexxa fil-Qorti tal-Maġistrati, u jekk le jew jekk inti tinsisti fuq proċess fil-Crown Court dan jiġi ttrasferit lejn dik il-qorti. Il-proċessi kollha tal-adulti jsiru fil-pubbliku.

Jekk inti taħt it-18-il sena, sakemm ir-reat li int akkużat bih mhuwiex wieħed serju ħafna, il-proċess jinstema’ f’qorti tal-minorenni minn imħallef jew minn tliet maġistrati mħarrġa speċifikament għal hekk. Il-pubbliku ma jkunx ammess.

L-akkużi jistgħu jinbidlu matul il-proċess quddiem il-qorti kriminali?

L-akkużi jistgħu jinbidlu f'seduta preliminari iżda ġeneralment mhux meta l-qorti tkun bdiet tisma' x-xhieda. Akkużi inqas serji għandhom jitressqu fi żmien sitt xhur mir-reat. Tista' tiddikjara ruħek ħati għal xi akkużi jew għalI-akkużi kollha. Il-prosekutur jista’ jaqbel li jaċċetta l-istqarrija ta’ ħtija tiegħek għal delitt inqas serju minn dak li tkun ġejt akkużat bih primarjament.

Għandi nkun preżenti għall-proċess quddiem il-qorti kriminali?

Huwa reat kriminali li ma tattendix il-qorti meta meħtieġ. Barra minn hekk il-kawża tista’ tibqa' għaddejja meta inti ma tkunx preżenti. Għal reati minuri, huwa ħafna drabi possibbli li tkun preżenti permezz ta’ avukat, jew li tiddikjara ruħek ħati bil-posta, jew li tippermetti li l-proċess quddiem il-qorti kriminali jipproċedi fin-nuqqas tiegħek. Fil-Crown Court, il-proċess quddiem il-qorti kriminali ġeneralment ma jistax isir mingħajr il-preżenza tiegħek. Madankollu, jekk inti tfixkel il-proċeduri jew taħrab, il-proċess jista’ jkompli mingħajrek. Li tonqos li tidher (mingħajr raġuni valida) huwa reat kriminali.

Nista’ nipparteċipa fi proċess permezz ta’ kollegament bil-vidjow?

Normalment dan mhuwiex possibbli, għalkemm għal xi seduti tista' tkun preżenti mill-ħabs jew mill-għassa tal-pulizija permezz ta' kollegament bil-vidjow. Il-maġistrati jew l-imħallef u l-prosekutur ikunu fil-qorti. Il-konsulent legali tiegħek jista’ jkun fl-għassa tal-pulizija jew fil-qorti u jkun jista' jarak u jisimgħek fuq il-kollegament bil-vidjow.

Ikolli interpretu jekk ma nifhimx dak li jkun qed jiġri?

Jekk ma tifhimx bl-Ingliż il-qorti tipprovdilek interpretu.

Ikolli avukat?

Ġeneralment, m’hemmx għalfejn ikollok avukat miegħek fil-qorti iżda inti mogħti l-parir siewi li jkollok wieħed. F'ċerti proċessi quddiem il-qorti kriminali għandu jkollok avukat, bħal kawżi ta' stupru jew dawk fejn ikun hemm xhieda ta’ età żgħira.

Nista’ nbiddel l-avukat tiegħi?

Iva, ara l-Iskeda Informattiva 1.

Għandi nixhed fil-proċess quddiem il-qorti kriminali?

Tista’ tixhed fil-proċess quddiem il-qorti kriminali iżda ma tistax tiġi mġiegħel tagħmel dan. L-avukat tiegħek għandu jagħtik parir jekk għandekx tixhed jew le. In-nuqqas tiegħek li tixhed mingħajr raġuni valida jista’ jinżamm kontrik, iżda ma tistax tiġi kkundannat biss għaliex bqajt sieket tul il-proċess quddiem il-qorti kriminali.

X’inhuma d-drittijiet tiegħi fir-rigward tal-evidenza kontrija?

Jekk taqbel, l-evidenza tista’ tinqara jew tinġabar fil-qosor. Jekk inti tikkontesta l-evidenza, hemmhekk ix-xhud normalment ikollu jattendi fil-qorti biex jagħti x-xhieda tiegħu, sabiex inti tkun tista' tikkontestaha billi tagħmel il-mistoqsijiet. Jekk il-prosekutur juża dokumenti bħala evidenza kontrik, hu għandu jgħid lill-avukat tiegħek qabel il-proċess quddiem il-qorti kriminali. L-avukat tiegħek jista' jikkontesta d-dokument. Kull xhud li jixhed kontrik jista’ jiġi interrogat mill-avukat tiegħek biex ir-rakkont tagħhom jiġi kkontestat.

Nista’ nipproduċi evidenza għan-nom tiegħi?

Iva. L-evidenza tista’ tkun f'għamla ta' dokumenti jew ta' evidenza fiżika. Tista’ titlob ukoll lix-xhieda biex jixhdu għalik, u l-imħallef jista’ jġiegħlhom jiġu l-qorti. L-avukat u l-prosekutur tiegħek isaqsuhom xi mistoqsijiet.

Tista’ titqies informazzjoni dwar il-kondotta tiegħi?

Qabel il-proċess quddiem il-qorti kriminali l-prosekutur jiġbor informazzjoni dwar il-kondotta tiegħek. Din tista’ tinkludi kundanni f’pajjiżi oħra. F’ċerti sitwazzjonijiet l-informazzjoni tiġi żvelata fil-qorti, iżda l-avukat tiegħek ikun jista’ jikkontesta jekk dak ikollux iseħħ jew le. Anke jekk il-kondotta tiegħek titqies mill-qorti, int ma għandekx tiġi kkundannat sempliċiment minħabba li għandek kondotta maħmuġa.

X’jiġri fl-aħħar tal-proċess quddiem il-qorti kriminali?

Wara li tkun ingħatat l-evidenza kollha, tittieħed id-deċiżjoni (“verdett”) dwar jekk intix ħati jew le. Fil-Qorti tal-Maġistrati, il-maġistrati jiddeċiedu dwar il-verdett. Fil-Crown Court il-ġurija weħidha tiddeċiedi l-verdett. Jekk il-verdett ma jkunx ta’ ħtija (inti tiġi “lliberat”), il-kawża tiġi fi tmiemha. Jekk ma jkun hemm l-ebda akkużi oħra inti tkun liberu titlaq mill-qorti. Jekk il-verdett ikun ta’ ħtija (inti “ikkundannat”), l-avukati mbagħad jagħmlu preżentazzjonijiet dwar is-sentenza. Jista’ jkun hemm seduta separata fil-qorti għall-għoti tas-sentenza.

X’tip ta' sentenza nista' nirċievi?

Is-sentenza tkun tiddependi fuq kemm ikun serju id-delitt. Il-qorti ssegwi l-linji gwida nazzjonali.  Għal kull reat hemm sentenza massima; għal xi uħud hemm ukoll sentenzi minimi.

Aktar informazzjoni dwar x'sentenzi jistgħu jingħataw tista' tinstab hawnhekk. Dawn jinkludu:

• Priġunerija.  Din tista’ tkun għal terminu indeterminat jew għal terminu fiss. Il-qorti tispjega kemm żmien x’aktarx iddum fil-ħabs. Sentenzi ta’ inqas minn 12-il xahar jistgħu jiġu sospiżi (jitwettqu fil-komunità, b'kondizzjonijiet fissi).  Iż-żmien li tkun diġà għaddejt fil-ħabs tistenna l-proċess quddiem il-qorti kriminali ġeneralment ikun jgħodd mas-sentenza
• ordnijiet komunitarji (li jistgħu jinvolvu diversi kondizzjonijiet bħal xogħol mingħajr ħlas fil-komunità lokali)
• multa (penali monetarja)
• kumpens (flus imħallsin lill-vittma)
• deportazzjoni (ritorn lura f'pajjiżek, li jseħħ biss f'każ ta' delitt serju)
• skwalifika (pereżempju, mis-sewqan).

X’inhu r-rwol tal-vittma matul il-proċess quddiem il-qorti kriminali?

Il-vittma mhijiex parti għall-proċeduri, iżda tista’ tixhed fil-proċess tiegħek. Fl-għoti tas-sentenza kontrik l-imħallef jikkunsidra l-istqarrija tal-vittma dwar l-impatt tad-delitt. L-imħallef ma jistax jagħti riżarċiment għal ħsarat ċivili kontrik iżda jista' joħroġ b'sentenza ta' ordni ta’ kumpens. Huwa possibbli li l-vittma ġġib prosekuzzjoni privata kontrik.

Links relatati

Kif titressaq il-Qorti

Il-proċess fil-qorti

Kif tidher permezz ta’ kollegament dirett

Linji gwida dwar l-għoti ta’ sentenzi

Linja ta’ assistenza għall-familjari ta’ persuni fil-ħabs

Il-ħajja fil-ħabs

Att tal-1933 dwar it-Tfal u l-Minorenni (kif emendat)

Att tal-1980 dwar il-Qrati tal-Maġistrati (kif emendat)

Att tal-1994 dwar il-Ġustizzja Kriminali u l-Ordni Pubblika (kif emendat)

Att tal-1996 dwar il-Proċedura u l-Investigazzjonijiet Kriminali (kif emendat)

Att tal-1998 dwar il-Kriminalità u d-Diżordni (kif emendat)

Att tas-sena 2000 dwar is-Setgħat tal-Qrati Kriminali (l-għoti tas-Sentenzi) (kif emendat)

Att tal-2003 dwar il-Ġustizzja Kriminali (kif emendat)

Att tal-2007 dwar il-Fruntieri tar-Renju Unit (kif emendat)

Att tal-2008 dwar il-Ġustizzja Kriminali u l-Immigrazzjoni (kif emendat)

Att tal-2009 dwar il-Coroners u l-Ġustizzja (kif emendat)

Nista’ nappella?

Jekk inti ġejt ikkundannat jew ingħatajt sentenza f’Qorti tal-Maġistrati tista’ tappella lill-Crown Court lokali. Tista’ wkoll tappella lill-Qorti Amministrattiva f’Londra jekk temmen li l-maġistrati interpretaw il-liġi ħażin.

Jekk inti ġejt ikkundannat jew mogħti sentenza fil-Crown Court, tista’ tappella biss jekk tingħata permess li tagħmel dan minħabba eż. li l-imħallef ikun għamel żball. Tista’ mbagħad tappella lill-Qorti tal-Appell f'Londra.

Kif nappella?

Jekk il-proċess kien sar fil-Qorti tal-Maġistrati għandek tappella fi żmien 21 jum. Jekk il-proċess kien sar fil-Crown Court għandek tappella fi żmien 28 jum. L-avukat tiegħek għandu jagħtik parir dwar jekk għandekx tappella u kif għandek tagħmel dan.

Fuq xiex jiġi bbażat l-appell?

Għandek dritt li tappella kull deċiżjoni tal-Qorti tal-Maġistrati iżda għandek timla u tirritorna formola li tkun disponibbli mill-qorti.

Appelli mill-Crown Court jeħtieġu proċess iżjed formali. Meta tiġi biex tappella, int għandek tagħmel stqarrija dettaljata tar-raġunijiet tiegħek. Ir-raġunijiet ta’ appell jinkludu li:

• L-imħallef ta istruzzjonijiet ħżiena lill-ġurija;
• Kien hemm żball jew irregolarità fil-proċedura tal-proċess quddiem qorti kriminali;
• L-evidenza li mhux suppost kellha tintuża jew li mhux suppost ma kellhiex tintuża.

Ir-raġunijiet għal appelli kontra s-sentenza jinkludu li:

• L-imħallef ikun għamel żball ta’ liġi;
• It-tul tas-sentenza jkun eċċessiv.

X’jiġri tul is-seduta tal-appell?

Appell minn Qorti tal-Maġistrati normalment jinstema’ minn imħallef li jkun qiegħed jippresjedi ma’ żewġ maġistrati (differenti minn dawk li oriġinarjament ipproċessaw il-kawża). Huwa smigħ ġdid u jistgħu jissejħu evidenzi u fatti ġodda jew differenti. Jekk l-appell huwa sempliċiment kontra s-sentenza, il-Crown Court tista’ tnaqqas is-sentenza, tikkonfermaha jew iżżidha.

Jekk inti tikkontesta l-interpretazzjoni tal-liġi mill-maġistrati fil-Qorti Amministrattiva, u dik il-qorti tiddeċiedi li l-maġistrati kellhom żball, il-verdett jiġi rinversat. F’xi ċirkostanzi, il-każ jista’ jerġa' jmur lura fil-Qorti tal-Maġistrati għal seduta oħra.

Appell kontra kundanna fil-Crown Court għandu jinstama' fil-Qorti tal-Appell. L-avukat u l-prosekutur tiegħek għandhom jippreżentaw argumenti dwar il-merti tal-appell tiegħek. Il-qorti tista’ titlob għal iżjed evidenza. Ġeneralment, ma tistax issejjaħ evidenza li kienet disponibbli fil-ħin tal-proċess u li inti ddeċidejt li ma tużax matul il-proċess quddiem qorti kriminali. L-appelli jsiru fil-pubbliku.

Jekk m'intix fil-ħabs għandek dritt li tattendi għall-appell. Jekk inti tinsab il-ħabs għandek id-dritt li tattendi, sakemm l-appell ma jkunx jirrigwarda biss kwistjonijiet ta’ liġi. Il-qorti tista’ tippermetti li inti tipparteċipa permezz ta' kollegament bil-vidjow.

X’jiġri jekk jiena nkun fil-ħabs meta nappella?

Ladarba tkun applikajt għal appell tista’ tapplika biex tiġi lliberat mill-ħabs sakemm issir is-seduta tal-appell, għalkemm li tiġi lliberat f’dawn iċ-ċirkostanzi huwa rari. Jekk tingħata garanzija, din tista’ tkun soġġetta għal ċerti kondizzjonijiet.

Kemm jgħaddi żmien qabel ma jinstema' l-appell?

Appelli mill-Qorti tal-Maġistrati kontra sentenza ġeneralment jinstemgħu malajr jekk inti tkun f’kustodja iżda f’każijiet oħrajn dawn jinstemgħu fi żmien 3 sa 6 xhur. Għandek bżonn il-permess minn imħallef superjuri biex tappella deċiżjoni li tkun ittieħdet mill-Crown Court lill-Qorti tal-Appell. Fuq medja, l-appelli kontra kundanna jinstemgħu fi żmien 8 xhur u l-appelli kontra sentenza fi żmien 5 xhur. F’kull ħin tista' twaqqa' l-appell billi tikteb lill-Uffiċċju tal-Appelli Kriminali.

X’jiġri jekk l-appell kontra l-kundanna jirnexxi/ma jirnexxiex?

Jekk l-appell jirnexxi, il-qorti twaqqa’ l-kundanna tiegħek u din titneħħa mir-rekord uffiċjali. F’xi ċirkostanzi l-qorti tista’ twarrab il-kundanna iżda tippermetti lill-prosekutur jibda proċess ġdid quddiem qorti kriminali kontrik.

Jekk l-appell ma jirnexxiex, normalment ma ssir l-ebda bidla fil-verdett tal-proċess, iżda f’xi każijiet il-qorti tal-appell għandha mnejn tissostitwixxi l-kundanna għal delitti inqas serji (dan ma jistax isir normalment fuq appell mill-Qorti tal-Maġistrati).

X’jiġri jekk l-appell kontra s-sentenza jirnexxi/ ma jirnexxiex?

Jekk l-appell jirnexxi, il-qorti timponi sentenza ġdida. Jekk l-appell ma jirnexxiex, il-qorti tista' tikkonferma s-sentenza oriġinali, u tista' wkoll iżżidha.

Hemm id-dritt għal appell ieħor lil qorti ogħla/differenti?

Jekk inti appellajt mill-Qorti tal-Maġistrati u l-appell ġie rrifjutat mill-Crown Court, int tista’ titlob lill-Kummissjoni għar-Reviżjoni ta’ Kawżi Kriminali (CCRC) tirreferi l-każ tiegħek lura lill-Qorti tal-Appell. Dan rari jiġri.

Jekk inti appellajt lill-Qorti Amministrattiva, jew lill-Qorti tal-Appell jista’ jkollok id-dritt għal appell ulterjuri lill-Qorti Suprema tar-Renju Unit jekk l-appell iqajjem kwistjoni ta’ importanza legali ġenerali.

Jekk l-appell tiegħi jirnexxi nieħu xi kumpens?

Tista’ tapplika għal kumpens fi żmien sentejn (2) billi timla din il-formola. Id-deċiżjoni tinsab f'idejn il-Gvern. L-avukat tiegħek ikun jista’ jispjegalek kif taħdem din l-iskema. 

Huwa possibbli li tagħmel appell ulterjuri jekk l-ewwel appell ma jirnexxiex?

F’eċċezzjoni, tkun tista' tagħmel appell ulterjuri jekk jirriżultaw raġunijiet ġodda biex isir appell.  Jekk inti tixtieq tippreżenta xhieda ġdida għandek tispjega għaliex din ma nstemgħetx fil-proċess.

Hemm mezzi oħra biex jiena nagħmel appell?

Tista’ titlob lis-CCRC tinvestiga jekk kienx hemm amministrazzjoni ħażina tal-ġustizzja. Il-Kummissjoni tista’ tirreferi l-każ tiegħek lill-qorti tal-appell rilevanti. Jekk tagħmel dan, il-kawża tiegħek tinstema’ bħala appell normali.

Jiena niġi minn Stat Membru ieħor. Nista’ nintbagħat lura hemmhekk wara l-proċess quddiem qorti kriminali?

Jekk inti kkundannat u mogħti sentenza ta’ ħabs x’aktarx tkun iddeportat meta tiġi lliberat. Jekk m’intix ċittadin Brittaniku u s-sentenza hija ta’ 12-il xahar jew iżjed jew jekk tingħata sentenza għal ċerti reati serji, il-Gvern normalment jordna deportazzjoni lejn l-aħħar taż-żmien tiegħek fil-ħabs.

Fi kwalunkwe każ ieħor fejn il-priġunerija tkun tikkostitwixxi piena possibbli, jekk għandek iżjed minn 17-il sena, l-imħallef jista' jirrikkmanda li għandek tiġi deportat wara li tingħata s-sentenza. Dan huwa possibbli kemm jekk inti tintbagħat il-ħabs u kemm jekk le. Il-Gvern jiddeċiedi fuq il-bażi tar-rakkmandazzjoni tal-imħallef. Ir-rakkmandazzjoni tal-imħallef tagħmel parti mis-sentenza u tista’ tiġi appellata, kif deskritt hawn fuq. Il-Gvern jista’ jfittex li jiddeportak, anke mingħajr rakkmandazzjoni tal-qorti jekk dan ikun “iwassal għall-ġid pubbliku”.

Jekk inti ċittadin ta’ Stat Membru ieħor tista’ tiġi ddeportat biss fuq il-bażi ta’ politika pubblika, sigurtà pubblika jew saħħa pubblika.  Li tkun ikkundannat b’delitt ma jiġġustifikax fih innifsu deportazzjoni.  Għandek id-dritt li tappella fi tribunal speċjali kontra deċiżjoni li tiġi ddeportat.

Jekk niġi kkundannat, nista’ nerġa’ niġi pproċessat għall-istess delitt?

Jekk ġejt ikkundannat jew xolt minn delitt wara li jkun sar proċess quddiem qorti kriminali fi kwalunkwe parti tar-Renju Unit, ma tistax terġa’ tiġi pproċessat fl-Ingilterra għall-istess delitt ħlief f’ċirkostanzi speċjali.  L-istess regola tapplika meta jkun ingħata verdett wara li jkun sar proċess quddiem qorti kriminali jekk il-proċess quddiem qorti kriminali jkun twettaq fi Stat Membru ieħor.

Informazzjoni dwar il-kundanni

Il-kundanni u t-twissijiet huma rreġistrati fil-Kompjuter Nazzjonali tal-Pulizija (PNC) sakemm tagħlaq il-100 sena tiegħek. Jekk inti temmen li l-informazzjoni dwar il-kondotta tiegħek mhijiex preċiża, tista’ tikkontestaha. L-avukat tiegħek jista’ jgħidlek kif tagħmel dan. Tista’ wkoll tistaqsi lill-Kummissarju Ġenerali tal-pulizija fiż-żona fejn ikun seħħ ir-reat biex jemenda jew iħassar l-informazzjoni.

It-twissijiet, it-twiddib u l-avviżi finali huma ttrattati bħala kundanni.

Anke wara li tkun skontajt sentenza, għandek turi l-kundanna jew it-twissija meta meħtieġ (eż. meta tapplika għal impjiegi) sakemm il-kundanna tiġi eżawrita. Kemm dan idum jiddependi fuq it-tip ta’ delitt u s-sentenza mogħtija.

F’każ li nħarġulek Avviż ta’ Penali Fissa jew Avviż ta’ Penali għal Diżordni, dawn ma jkunux jagħmlu parti mill-kondotta tiegħek.

Links relatati

Qorti tal-Appell

Gwida għall-Bidu tal-Proċeduri fil-Qorti tal-Appell

Qorti Suprema tar-Renju Unit

Kummissjoni għar-Reviżjoni ta' Kawżi Kriminali

Uffiċċju tar-Rekords Kriminali

Rijabilitazzjoni tal-atturi ta' ksur

Att tal-1968 dwar l-Appell Kriminali (kif emendat)

Att tal-1974 dwar ir-Rijabilitazzjoni tal-Atturi ta' Ksur (kif emendat)

Att tal-1976 dwar il-Garanziji (kif emendat)

Att tal-1980 dwar il-Qorti tal-Maġistrati (kif emendat)

Att tal-1981 dwar il-Qrati Prinċipali (kif emendat)

Att tal-1995 dwar l-Appell Kriminali (kif emendat)

Att tal-1997 dwar il-Pulizija (kif emendat)

Att tal-1998 dwar id-Drittijiet tal-Bniedem (kif emendat)

Att tal-2006 dwar il-Pulizija u l-Ġustizzja (kif emendat)

Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem

Jekk jogħġbok innota li l-verżjoni bil-lingwa oriġinali ta' din il-paġna ġiet emendata reċentement. Il-verżjoni tal-lingwa li qed tara bħalissa attwalment qed tiġi ppreparata mit-tradutturi tagħna.

5 – Reati minuri tat-traffiku fit-triq

Kif inhuma ttrattati reati ta’ parkeġġ eċċ. ?

Jekk inti tipparkja fejn mhux suppost f’toroq pubbliċi, tista’ teħel multa. Organizzazzjonijiet differenti jinfurzaw regoli tat-traffiku u jagħtu l-multi f’postijiet differenti. Dawn jinkludu l-kunsilli lokali, il-pulizija, kumpaniji privati jew it-Transport for London. Il-parti l-kbira tal-parkeġġ fit-toroq huwa infurzat minn gwardjani tal-parkeġġ impjegati mill-kunsill, li joħorġu Avviżi għall-Ħlas ta’ Piena (PCNs) permezz tas-sistema tal-ġustizzja ċivili. Il-gwardjani tat-traffiku huma impjegati mill-pulizija u għalhekk joperaw f'żoni fejn l-infurzar tal-parkeġġi ma ġiex dekriminalizzat. Dawn joħorġu Avviżi ta' Piena Fissa (FPNs) permezz tas-sistema tal-ġustizzja kriminali.

Il-PCNs ġeneralment jitħallew fuq il-ħġieġa ta' quddiem tal-vettura jew jingħataw lil min jidher li jkun inkarigat mill-vettura. Jistgħu wkoll jintbagħtu bil-posta. Ġeneralment ikollok 28 jum biex tħallas jew tikkontesta l-PCN u l-multa tista’ titnaqqas jekk tħallas malajr. Appelli informali jistgħu jsiru bil-miktub: jekk tixtieq tappella, tħallasx il-multa tat-traffiku f'dan l-istadju, minħabba li ladarba tħallasha huwa kważi impossibbli li tingħata l-flus lura.

L-ikklampjar

Il-Kunsilli fl-Ingilterra u f’Wales jistgħu jirmonkaw jew jikklampjaw vettura f’ ċerti ċirkostanzi.  Għandek tiġi kklampjat biss 30 minuta wara li jkun inħareġ PCN. Jekk temmen li l-karrozza tiegħek ġiet ikklampjata b’mod inġust, tista’ tappella. Trid tħallas biex tieħu lura l-karrozza tiegħek, u tappella aktar tard. Jekk l-appell tiegħek tagħmlu bil-mikub u l-kunsill ma jweġibx fi żmien 56 jum minn meta jirċevih, dan għandu jikkanċella l-multa tal-PCN u jrodd lura l-flus li tkun ħallast biex ħadt il-karrozza tiegħek lura.

Pariri dwar x’għandek tagħmel jekk tiġi kklampjat fuq art privata jinsabu hawnhekk.

Nista’ nappella?

Jekk il-kunsill jiċħad l-appell informali tal-multa tat-traffiku tiegħek, tista’ tagħmel appell formali. Il-kunsill imbagħad jgħidlek kif għandek tagħmel dan. Jekk il-kunsill jiċħad l-appell tiegħek, tirċievi Avviż lis-Sid (NTO) li jordnalek tħallas il-multa oriġinali. Dan jgħidlek ukoll kif tippreżenta appell ulterjuri lil aġġudikaturi indipendenti. Jeżistu servizzi differenti ta’ aġġudikazzjoni ta’ parkeġġ: PATAS iservi f’Londra, it-Tribunal tal-Pieni tat-Traffiku iservi fil-bqija tal-Ingilterra u Wales.

Għandek 28 jum minn meta tingħata l-NTO biex jew tħallas il-multa tat-traffiku jew tippreżenta appell formali kontra l-multa. Jekk ma tagħmel l-ebda waħda minn dawn, il-kunsill għandu d-dritt li jżid il-multa b’50%. Jekk xorta ma tħallasx, il-kunsill jista’ jiftaħ proċedimenti ċivili iżjed formali biex jirkupraha.

Il-multi FPN jinħarġu minn uffiċjali tal-pulizija jew minn gwardjani tat-traffiku tal-pulizija u jiġu ttrattati permezz tas-sistema tal-ġustizzja kriminali. L-unika sistema uffiċjali ta’ appell kontra multa FPN hija li tagħżel li l-kawża tiegħek tinstema’ fil-qorti u li tiddikjara ruħek bħala mhux ħati. Madankollu, xi korpi tal-pulizija jippermettu li jsiru appelli informali għall-multi, fejn inti tista' tikteb u tispjega għaliex ma taħsibx li għandek tħallas il-multa. Jekk dan huwa possibbli fiż-żona tiegħek, il-multa FPN tkun tinkludi d-dettalji.

Kif inhuma ttrattati r-reati ta’ veloċità eċċessiva eċċ.?

Jekk inti taqbeż il-limitu ta’ veloċità u tinqabad mill-pulizija jew minn kamera tas-sigurtà, il-pulizija tista’:

• Tagħtik twissija verbali
• Toffrilek kors biex trabbi kuxjenza dwar il-veloċità eċċessiva (li jkollok tħallas għalih)
• Toħroġ Avviż ta’ Penali Fissa (FPN) b’multa ta’ £60 u tliet punti penali. Din hija l-iżjed għażla probabbli.
• Tfittxek għal veloċità eċċessiva. Dan ikun ifisser li jkollok tidħol il-qorti, u li tista’ tingħata sa £1,000 (£2,500 jekk tkun qbiżt il-veloċità fuq l-awtostrada) multa, bejn tliet u sitt punti penali fuq il-liċenzja tas-sewqan tiegħek, u possibilment skwalifika mis-sewqan.

X’jiġri jekk iwaqqfuk?

Il-pulizija għandha s-setgħa li twaqqaf lil kwalunkwe xufier u jekk wieħed ma jieqafx ikun qed jikkommetti reat ukoll. Meta l-pulizija twaqqfek, tista’ tiġi mitlub tipproduċi liċenzja tas-sewqan, assigurazzjoni u d-dokument tar-reġistrazzjoni tal-vettura tiegħek. Jekk dawn ma jkunux miegħek, għandek 7 ijiem biex tippreżentahom f’għassa tal-pulizija.

Jekk titwaqqaf u tkun wettaqt reat tat-traffiku, il-pulizija tista’ toħroġlok Avviż ta’ Penali Fissa (FPN) jew avviż ta’ rettifika ta’ difett fil-vettura.

F’każ li wettaqt reat tat-traffiku minuri, bħal jekk ma tkunx lbist iċ-ċinturin tas-sigurtà jew jekk tkun soqt b’fanal miksur, il-pulizija tista' toħroġlok FPN. Il-pulizija m’għandhiex is-setgħa li ġġiegħlek tħallas multi fuq il-post. Għandek 28 jum biex tħallas il-penali fissa jew biex titlob għal smigħ inkella l-multa tiżdied b’50%. Inti tiġi rrappurtat għal prosekuzzjoni jekk tonqos milli tħallas penali fissa għal reat rintraċċat b’kamera awtomatika fi żmien 28 jum.

L-avviż ta’ rettifika ta’ difett fil-vettura jista' jinħareġ jekk il-vettura tiegħek ikollha difett, pereżempju, wieħed mill-indikaturi jkun miksur. 

Il-pulizija tista’ tagħmillek it-test tan-nifs għall-alkoħol jekk ikollha s-suspett li tkun xurban. F’każ li ma tgħaddix mit-test tan-nifs, il-pulizija tieħdok fl-għassa tal-pulizija fejn tiġi mixli b’reat u tinżamm l-evidenza tiegħu (it-test tan-nifs). Għandek tħalli l-karrozza tiegħek sakemm tkun f'kondizzjoni li ssuqha, inkella sewwieq ieħor jista' jċaqlaqha bil-kunsens tiegħek. F'każ li tkun kemm kemm qbiżt il-limitu, tista' tagħmel test tad-demm. Li tonqos milli tagħmel test tan-nifs huwa reat. Ir-reati tas-sewqan taħt l-influwenza tal-alkoħol jirriżultaw fi skwalifika obbligatorja mis-sewqan.

• F’każ li jkollok 12-il punt fuq il-liċenzja tiegħek f’perjodu ta’ 3 snin, ġeneralment titlef il-liċenzja tiegħek għal mhux inqas minn 6 xhur.
• Il-pulizija għandhom is-setgħa jikkonfiskaw vettura jekk din tkun qiegħda tintuża b’mod antisoċjali (u tikkawża biżgħa, abbuż jew periklu).
• Il-pulizija tista’ tikkonfiska vetturi jekk is-sewwieqa ma jkollhomx liċenzja jew assigurazzjoni xierqa.
• Ir-reati serji tat-traffiku (eż. li jikkawżaw mewt minħabba sewqan perikoluż) jistgħu jirriżultaw fi priġunerija.

Dawn ir-reati jiġu jidhru fuq il-kondotta tiegħi?

Il-kondotti jinżammu mill-Uffiċċju tar-Rekords Kriminali (CRB). Kull kundanna fil-qorti titniżżel fuq il-kondotta. Jekk ma tkunx ikkundannat fil-qorti ma jkollokx rekord kriminali: għaldaqstant avviżi ta’ penali fissa jiffurmaw parti mill-kondotta tiegħek jekk inti tkun ġejt ikkundannat fil-qorti biss.

Links relatati

Ċitazzjonijiet u d-drittijiet tiegħek

Aktar informazzjoni dwar il-parkeġġ

Is-setgħat tal-pulizija tat-traffiku fit-triq

Multi ta’ veloċità eċċessiva u d-drittijiet tiegħek