Ποια είναι τα στάδια της διερεύνησης μιας αξιόποινης πράξης;

Τα ποινικά ζητήματα διερευνώνται από την αστυνομία. Η αστυνομία κατά κανόνα ερευνά μια υπόθεση επειδή έχει πληροφορηθεί ότι κάποιο πρόσωπο υπήρξε θύμα βίας ή κλοπής ή επειδή η αστυνομία ή ενδεχομένως κάποιος πολίτης έχει συλλάβει κάποιο πρόσωπο κατά την τέλεση μιας αξιόποινης πράξης.

Προκαταρκτική εξέταση

Κατ’ αρχάς, η αστυνομία προσπαθεί να διαπιστώσει εάν υπάρχει τέλεση ποινικού αδικήματος και εάν υπάρχει ένα ή περισσότερα ύποπτα πρόσωπα των οποίων η ταυτότητα μπορεί να βεβαιωθεί και για τα οποία μπορεί να απαγγελθεί κατηγορία.  Για αυτό τον σκοπό, κατά κανόνα η αστυνομία επιδιώκει την ανάκριση του υπόπτου.

Σύλληψη

Η αστυνομία μπορεί να προβεί σε κράτηση του υπόπτου.

Προκαταρκτική ακροαματική διαδικασία και προσωρινή κράτηση (περιλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης)

Σε περίπτωση που η αστυνομία επιθυμεί την κράτηση ενός υπόπτου, προκειμένου να μην τεθούν σε κίνδυνο οι αστυνομικές έρευνες ή για άλλο λόγο, ο ύποπτος πρέπει να προσαχθεί ενώπιον δικαστηρίου εντός 24 ωρών από τη σύλληψή του, ώστε το ζήτημα να τεθεί στην κρίση της δικαστικής αρχής.

Παρεμβατικά μέτρα

Πέρα από την ανάκριση του υπόπτου και των πιθανών μαρτύρων, η αστυνομία μπορεί να συλλέγει στοιχεία κατά τη διάρκεια της διερεύνησης με χρήση παρεμβατικών μέσων, όπως οι έρευνες, οι παρακολουθήσεις τηλεπικοινωνιών, οι υποκλοπές τηλεφωνικών συνδιαλέξεων κλπ. Τα περισσότερα παρεμβατικά μέτρα πρέπει να εγκρίνονται από δικαστική αρχή, πριν χρησιμοποιηθούν.

Απόφαση για την απαγγελία ή μη κατηγορίας κατά υπόπτου

Σκοπός της αστυνομικής διερεύνησης είναι η παροχή στοιχείων που δίνουν τη δυνατότητα στον εισαγγελέα να αποφασίσει εάν θα απαγγείλει κατηγορία κατά του υπόπτου ή όχι. Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία για την τέλεση αξιόποινης πράξης από τον ύποπτο, η εισαγγελία αποφαίνεται να μην απαγγελθεί κατηγορία.

Σε τοπικό επίπεδο, η αστυνομία και η εισαγγελική αρχή τελούν υπό κοινή διοίκηση, οπότε η εισαγγελική αρχή συχνά εμπλέκεται στην υπόθεση σε πρώιμο στάδιο, όπως ο σχεδιασμός της διερεύνησης.

Προετοιμασία τής υπεράσπισης για το ακροατήριο

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το δικαίωμα πληροφόρησης για τη διερεύνηση και το δικαίωμα επηρεασμού της, ανατρέξτε εδώ.

Τα δικαιώματά μου κατά τη διερεύνηση της υπόθεσης

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα δικαιώματά σας σε κάθε στάδιο της υπόθεσης, επιλέξτε έναν από τους ακόλουθους συνδέσμους.

• Προκαταρκτική εξέταση, περιλαμβανομένης της ανάκρισης (1)
• Σύλληψη (2)
• Προκαταρκτική ακροαματική διαδικασία και προσωρινή κράτηση (περιλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης) (3)
• Παρεμβατικά μέτρα, περιλαμβανομένων των ερευνών (4)
• Απόφαση για την απαγγελία ή μη κατηγορίας κατά υπόπτου (5)
• Προετοιμασία της υπόθεσης από την υπεράσπιση (6)

Προκαταρκτική εξέταση, περιλαμβανομένης της ανάκρισης (1)

Γιατί κατηγορούμαι;

Κατηγορείστε γιατί η αστυνομία έχει ισχυρή υπόνοια ότι έχετε υποπέσει σε αξιόποινη πράξη και η αστυνομική διερεύνηση της υπόθεσης πρόκειται στο εξής να επικεντρωθεί σε εσάς και όχι σε κάποιο άλλο πρόσωπο.

Τι σημαίνει το γεγονός ότι είμαι κατηγορούμενος;

Σημαίνει ότι θα σας ανακοινωθεί τι είδους αξιόποινη πράξη θεωρεί η αστυνομία ότι έχετε διαπράξει.  Η αστυνομία πρέπει να σας ανακοινώσει ποια διάταξη του νόμου θεωρεί ότι έχετε παραβιάσει. Έχετε δικαίωμα να παρακολουθείτε τη διερεύνηση της υπόθεσής σας μέσω δικηγόρου και σε περιπτώσεις σοβαρών ποινικών αδικημάτων δικαιούστε να σας διοριστεί δικηγόρος από το δικαστήριο.

Γιατί θέλει να με ανακρίνει η αστυνομία;

Η αστυνομία θέλει να σας ανακρίνει προκειμένου να εξακριβώσει εάν η υπόνοια ότι έχετε υποπέσει σε ποινικό αδίκημα είναι ορθή ή όχι. Η αστυνομία θα χρησιμοποιήσει την κατάθεσή σας στις περαιτέρω έρευνές της. Στη συνέχεια, ο εισαγγελέας θα χρησιμοποιήσει την κατάθεση για να αποφασίσει εάν η υπόθεση πρέπει να εκδικαστεί ως υπόθεση στην οποία υπάρχει παραδοχή ενοχής.

Πού και πότε μπορεί να με ανακρίνει η αστυνομία;

Δεν υπάρχουν ειδικοί κανόνες για τον τόπο και τον χρόνο της ανάκρισής σας από την αστυνομία. Η ανάκριση πρέπει να διενεργείται με τρόπο που να μην παραβιάζει αδικαιολόγητα τα δικαιώματά σας. Η αστυνομία γενικά δεν επιτρέπεται να σας αναζητά στον χώρο εργασίας σας.  Η αστυνομία κατά κανόνα αρχίζει να σας υποβάλλει ερωτήσεις στον τόπο του εγκλήματος. Σε πολλές περιπτώσεις, η αστυνομία θα σας ζητήσει να μεταφερθείτε στο αστυνομικό τμήμα για λεπτομερέστερη εξέταση.

Και εάν δεν ομιλώ τη γλώσσα;

Εάν δεν ομιλείτε την τοπική γλώσσα, έχετε δικαίωμα σε διερμηνέα που θα μεταφράζει προς και από τη γλώσσα σας. Η αστυνομία μεριμνά για την παροχή διερμηνέα και δεν είστε υποχρεωμένοι να προβείτε σε καμία δήλωση ωσότου φθάσει ο διερμηνέας.

Είμαι υποχρεωμένος να δώσω κατάθεση στην αστυνομία;

Πρέπει να δηλώσετε το όνομα, τη διεύθυνση και την ημερομηνία γέννησής σας στην αστυνομία.  Δεν είστε υποχρεωμένος να πείτε τίποτε άλλο και  δεν είστε υποχρεωμένος να πείτε την αλήθεια.  Η αστυνομία πρέπει να σας ενημερώσει σχετικά με αυτά τα δικαιώματα πριν από την εξέταση. Το εάν είναι ευνοϊκό για την υπόθεσή σας να δώσετε κατάθεση στην αστυνομία εξαρτάται από την υπόθεση και από τη βαρύτητα του κατηγορητηρίου. Σε περίπτωση που δεν είστε σίγουρος αν πρέπει να απαντήσετε σε ερωτήσεις, ρωτήστε τον δικηγόρο σας.

Θα μπορώ να μιλήσω με δικηγόρο;

Έχετε δικαίωμα να μιλήσετε με δικηγόρο της επιλογής σας πριν αποφασίσετε εάν θα συμφωνήσετε να εξεταστείτε από την αστυνομία.  Εάν δεν γνωρίζετε κάποιον δικηγόρο, η αστυνομία θα σας βρει έναν.

Ο δικηγόρος σας δικαιούται να παρίσταται κατά την εξέταση, αλλά δεν μπορεί να σας υποδεικνύει απαντήσεις σε συγκεκριμένες ερωτήσεις.

Μπορώ να ελέγξω ότι οι αστυνομικοί έχουν κατανοήσει ορθά την κατάθεσή μου;

Η αστυνομία οφείλει να καταγράψει εγγράφως την κατάθεσή σας. Μπορείτε να διαβάσετε την έκθεση ή να σας τη διαβάσουν και να κάνετε παρατηρήσεις.  Εσείς αποφασίζετε εάν θέλετε να υπογράψετε την έκθεση ή όχι. Πολλοί δικηγόροι συμβουλεύουν να μην υπογράφετε εάν δεν καταλαβαίνετε τη γλώσσα.

Τι συμβαίνει εάν πω κάτι που είναι αρνητικό για την υπόθεσή μου;

Εάν πείτε οτιδήποτε που μπορεί να είναι εις βάρος της υπόθεσής σας, η αστυνομία μπορεί να χρησιμοποιήσει την πληροφορία στις έρευνές της.  Κατά κανόνα, η αστυνομική έκθεση δεν συνιστά αποδεικτικό στοιχείο και από μόνη της δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί δικαστικά εναντίον σας.  Ο εισαγγελέας μπορεί να απευθύνει ερωτήσεις σχετικά με λεπτομέρειες της έκθεσης. Η αλλαγή της κατάθεσής σας μπορεί να βλάψει την αξιοπιστία σας.

Σύλληψη (2)

Για ποιο λόγο με συλλαμβάνουν;

Συλλαμβάνεστε όταν η αστυνομία έχει λόγο να υποψιάζεται ότι έχετε διαπράξει ποινικό αδίκημα, εφόσον η σύλληψη είναι αναγκαία προκειμένου να μην διαπράξετε άλλες αξιόποινες πράξεις, να διασφαλιστεί η παρουσία σας ή να διασφαλιστεί ότι δεν πρόκειται να έρθετε σε επαφή με τρίτους. Επίσης, μπορεί να συλληφθείτε βάσει Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης που εκδίδεται από άλλο κράτος μέλος.

Μπορεί η αστυνομία να με συλλάβει για  κάθε είδους υπόθεση;

Δεν μπορεί να συλληφθείτε εάν η σύλληψη είναι δυσανάλογη με τη βαρύτητα του αδικήματος για το οποίο κατηγορείστε. Για παράδειγμα, είναι εξαιρετικά απίθανο να συλληφθείτε εάν είστε ύποπτος για τη διάπραξη αδικήματος για το οποίο η μέγιστη ποινή είναι κάποιο μικρό πρόστιμο.

Πού γίνεται η κράτηση;

Η κράτηση συνήθως γίνεται στο τοπικό αστυνομικό τμήμα. Κανονικά κρατείστε στο κρατητήριο ώσπου να σας ανακρίνει η αστυνομία (βλ. Προκαταρκτική εξέταση, περιλαμβανομένης της ανάκρισης (1)).

Μπορεί να με δει γιατρός, εάν το χρειαστώ;

Εάν είστε άρρωστος, τραυματισμένος ή υπό σοβαρή επήρεια αλκοόλ ή ναρκωτικών, έχετε δικαίωμα να σας δει γιατρός.  Πρέπει να ενημερώσετε την αστυνομία ότι χρειάζεστε γιατρό και σε περίπτωση που έχετε ανάγκη από ειδική φαρμακευτική αγωγή.

Μπορώ να επικοινωνήσω με δικηγόρο;

Εάν έχετε συλληφθεί, έχετε δικαίωμα να μιλήσετε με δικηγόρο της επιλογής σας πριν αποφασίσετε εάν θα συμφωνήσετε να εξεταστείτε από την αστυνομία.  Σε ορισμένες περιπτώσεις, η αστυνομία ενδέχεται να αρνηθεί να σας παράσχει συγκεκριμένο δικηγόρο.  Μπορείτε να διαμαρτυρηθείτε για αυτό ενώπιον του δικαστηρίου.

Τόσο η αστυνομία, όσο και ο δικηγόρος σας πρέπει να σας εξηγήσουν ότι δικαιούστε τον διορισμό δικηγόρου από το δικαστήριο καθώς και ποιος είναι υπόχρεος για την αμοιβή του.

Μπορώ να επικοινωνήσω με την πρεσβεία μου, εάν είμαι από άλλη χώρα;

Εάν είστε αλλοδαπός, έχετε δικαίωμα να επικοινωνήσετε με την πρεσβεία της χώρας σας.  Η αστυνομία μπορεί να σας βοηθήσει να έρθετε σε επαφή με την πρεσβεία.

Μπορώ να επικοινωνήσω με την οικογένειά μου;

Δικαιούστε να ενημερώσετε την οικογένειά σας ή τον εργοδότη σας σχετικά με τη σύλληψή σας. Η αστυνομία ενδέχεται να αρνηθεί να ικανοποιήσει το αίτημά σας εάν θεωρούν ότι η εν λόγω επαφή μπορεί να επηρεάσει την υπόθεση. Η αστυνομία μπορεί να επιλέξει να ενημερώσει την οικογένειά σας εκ μέρους σας.

 

Για πόσο χρόνο μπορεί να παραμείνω υπό κράτηση;

Πρέπει να αφεθείτε ελεύθερος, μόλις πάψουν να ισχύουν οι λόγοι της κράτησής σας.  Εάν δεν έχετε αφεθεί ελεύθερος εντός 24 ωρών, πρέπει να οδηγηθείτε ενώπιον δικαστηρίου (προκαταρκτική ακροαματική διαδικασία), ώστε η δικαστική αρχή να κρίνει εάν πρέπει να αφεθείτε ελεύθερος, εάν πρέπει να παραταθεί η κράτησή σας (έως 3 x 24 ώρες) ή εάν πρέπει να προφυλακιστείτε (Προκαταρκτική ακροαματική διαδικασία και κράτηση (3)).

Πότε μπορεί η κράτηση να διαρκέσει πάνω από 24 ώρες;

Εάν ο δικαστής που επιλαμβάνεται της υπόθεσης κατά την προκαταρκτική ακροαματική διαδικασία κρίνει ότι τα προσκομιζόμενα αποδεικτικά στοιχεία δεν είναι επαρκή για να κρίνει εάν πρέπει να κριθείτε προφυλακιστέος, η κράτησή σας μπορεί να επεκταθεί για 3 x 24 ώρες από τον χρόνο λήξης της πρώτης ακρόασης.

Προκαταρκτική ακροαματική διαδικασία και κράτηση (3)

Γιατί βρίσκομαι υπό κράτηση;

Βρίσκεστε υπό κράτηση γιατί η αστυνομία θεωρεί ότι είναι αναγκαία η στέρηση της ελευθερίας σας προσωρινά, ή για όσο χρόνο διαρκεί η διερεύνηση της υπόθεσης.  Επίσης, μπορεί να κρατείστε προκειμένου να διασφαλιστεί η παρουσία σας ώστε να εκδοθείτε σε άλλο κράτος μέλος στο πλαίσιο Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης.

Ποιος αποφασίζει εάν πρέπει να παραμείνω υπό κράτηση;

Η δικαστική αρχή αποφασίζει εάν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την κράτησή σας. Πριν ο δικαστής αποφασίσει εάν πρέπει να τεθείτε υπό κράτηση, όπως ζητείται από την αστυνομία, προηγείται ακροαματική διαδικασία (προκαταρκτική ακροαματική διαδικασία). Σε αυτή την ακροαματική διαδικασία, ο εισαγγελέας παρουσιάζει την θέση της αστυνομίας επί του θέματος και έχετε και εσείς την ευκαιρία να εκθέσετε την άποψή σας.  Ο δικαστής θα αποφασίσει εάν θα τεθείτε υπό κράτηση, όχι όμως σχετικά με την ενοχή σας ως προς το κατηγορητήριο.

Μπορεί να τεθώ υπό κράτηση για όλα τα είδη  υποθέσεων;

Μπορεί να τεθείτε υπό κράτηση υπό τις εξής προϋποθέσεις:

• Η αστυνομία πρέπει να μπορεί να εξηγήσει γιατί είστε ύποπτος για τη διάπραξη αδικήματος το οποίο επισύρει ποινή φυλάκισης τουλάχιστον 18 μηνών.
• Η πιθανολογούμενη ποινή πρέπει να υπερβαίνει τις 30 ημέρες φυλάκισης.
• Η αστυνομία πρέπει να πείσει τον δικαστή ότι είναι σημαντικό να μην αφεθείτε ελεύθερος για όσο χρόνο διαρκεί η αστυνομική διερεύνηση για έναν από τους παρακάτω λόγους:
• Η αστυνομία πιστεύει ότι θα φυγοδικήσετε.
• Υπάρχει λόγος να θεωρηθεί ότι θα υποπέσετε στο ίδιο είδος αδικήματος.
• Υπάρχει λόγος να θεωρηθεί ότι θα παρεμποδίσετε τη διερεύνηση εάν αφεθείτε ελεύθερος.
• Το έγκλημα είναι τόσο σοβαρό που θα ήταν προκλητικό προς τρίτα πρόσωπα να αφεθείτε ελεύθερος όσο εκκρεμεί η δίκη.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να αποφύγετε την κράτηση, ακόμη και εάν συντρέχουν οι σχετικές προϋποθέσεις, π.χ. εάν η στέρηση της ελευθερίας θα ήταν εξαιρετικά επιβαρυντική για τις προσωπικές σας περιστάσεις. Είναι σημαντικό να γνωστοποιείτε στον δικηγόρο σας αυτές τις περιστάσεις.

Πού θα πραγματοποιηθεί η προκαταρκτική ακροαματική διαδικασία;

Η προκαταρκτική ακροαματική διαδικασία διενεργείται στο τοπικό δικαστήριο. Κανονικά, μέχρι να εισέλθετε στην αίθουσα του δικαστηρίου κρατείστε στο κρατητήριο.

Πρέπει να καταθέσω στην προκαταρκτική ακροαματική διαδικασία;

Δεν είστε υποχρεωμένος να καταθέσετε ή να πείτε την αλήθεια.  Το εάν είναι ευνοϊκό για την υπόθεσή σας να προβείτε σε κατάθεση ενώπιον του δικαστηρίου εξαρτάται από την φύση της υπόθεσης και από τη βαρύτητα του κατηγορητηρίου. Για να αποφασίσετε εάν είναι προς όφελός σας να καταθέσετε, συμβουλευτείτε τον δικηγόρο σας.

Θα μπορώ να μιλήσω με δικηγόρο;

Το δικαστήριο θα διορίσει δικηγόρο για να σας εκπροσωπήσει στο δικαστήριο. Εάν δεν ζητήσετε συγκεκριμένο δικηγόρο, το δικαστήριο θα σας διορίσει τον δικηγόρο υπηρεσίας για εκείνη τη συγκεκριμένη ημέρα.  Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στο Δελτίο 1.

Δικαιούστε να συζητήσετε την υπόθεση με τον δικηγόρο σας πριν από την ακρόαση.  Σε περίπτωση που δεν ομιλείτε την ίδια γλώσσα με τον δικηγόρο σας, δικαιούστε τη συνδρομή διερμηνέα.  Ο δικηγόρος σας θα προστατεύσει τα συμφέροντά σας κατά την ακρόαση και μπορεί να σας απευθύνει και ερωτήσεις.

Μπορώ να ελέγξω ότι το δικαστήριο έχει κατανοήσει ορθά την κατάθεσή μου;

Ο δικαστής καταχωρεί τα βασικά στοιχεία της κατάθεσής σας στα πρακτικά του δικαστηρίου.  Η κατάθεσή σας διαβάζεται, ώστε να διασφαλίζεται ότι έχει γίνει ορθά κατανοητή.

 

Τι θα γίνει αν πω κάτι που βλάπτει την υπόθεσή μου;

Η κατάθεσή σας στο δικαστήριο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αποδεικτικό στοιχείο.

Για πόσο χρόνο μπορεί να παραμείνω υπό κράτηση;

Ο δικαστής κατά την ακρόαση αποφασίζει εάν πρέπει να αφεθείτε ελεύθερος ή να παραμείνετε υπό κράτηση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο δικαστής μπορεί να κρίνει ότι η κράτησή σας πρέπει να παραταθεί κατά 3 x 24 ώρες (βλ. Σύλληψη (2)).

 

Εάν προφυλακιστείτε, το δικαστήριο θα ορίσει μέγιστο χρόνο κράτησης τεσσάρων εβδομάδων. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει ή να αποφυλακιστείτε πριν από τη λήξη αυτής της προθεσμίας ή η υπόθεσή σας να τεθεί εκ νέου ενώπιον δικαστηρίου ώστε να εξακριβωθεί ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την παράταση της κράτησής σας.  Δεν υπάρχει ανώτατο όριο για τον χρόνο που μπορεί να παραμείνετε υπό κράτηση. Τούτο εξαρτάται από την βαρύτητα της υπόθεσης.

Πρέπει να αφεθείτε ελεύθερος, μόλις πάψει να ισχύει ο λόγος της σύλληψής σας.

Τι είναι η απομόνωση;

Μερικές φορές η αστυνομία μπορεί να ζητήσει να κρατηθείτε σε απομόνωση, ώστε να μην έχετε επαφές με άλλους κρατούμενους.  Μπορείτε μόνο να αλληλογραφείτε ή να επικοινωνείτε τηλεφωνικά με άλλους, υπό την επιτήρηση της αστυνομίας. Υπεύθυνος για να αποφασίσει εάν θα κρατηθείτε σε απομόνωση είναι ο δικαστής.

Μπορώ να προσβάλλω την απόφαση περί θέσης υπό κράτηση και περί απομόνωσης;

Μπορείτε να ασκήσετε έφεση κατά της απόφασης περί θέσης υπό κράτηση ή περί απομόνωσης ενώπιον του ανώτερου δικαστηρίου.  Ο συνηθισμένος τρόπος για να το κάνετε είναι να δηλώσετε ότι επιθυμείτε να ασκήσετε έφεση στην ακρόαση στην οποία εξετάζεται η υπόθεσή σας.

Μπορώ να αποφύγω την κράτηση εάν παραδώσω το διαβατήριό μου ή καταθέσω εγγύηση;

Βάσει του ποινικού κώδικα μπορείτε να αποφύγετε την κράτηση εάν παραδώσετε το διαβατήριό σας ή καταθέσετε εγγύηση. Ωστόσο, αυτό σπάνια εφαρμόζεται στην πράξη.

Παρεμβατικά μέτρα (4)

Κατά τη διάρκεια της διερεύνησής της η αστυνομία μπορεί να συλλέγει στοιχεία χρησιμοποιώντας διάφορα παρεμβατικά μέτρα, μερικά εκ των οποίων περιγράφονται στη συνέχεια.

Επιτρέπεται η αστυνομία να λάβει τα δακτυλικά μου αποτυπώματα και να με φωτογραφίσει;

Η αστυνομία μπορεί να λαμβάνει τα δακτυλικά σας αποτυπώματα και να σας φωτογραφίσει υπό τις εξής προϋποθέσεις:

• Είστε ύποπτος για διάπραξη αδικήματος και το μέτρο είναι αναγκαίο για την αστυνομική διερεύνηση.
• Η αστυνομία έχει βάσιμους λόγους να υποψιάζεται ότι έχετε διαπράξει αδίκημα το οποίο επισύρει ποινή φυλάκισης τουλάχιστον 18 μηνών.

Επιτρέπεται η αστυνομία να λάβει δείγματα DNA και αίματος από εμένα;

Η αστυνομία μπορεί να λαμβάνει δείγμα DNA ή δείγμα αίματος από εσάς υπό τις εξής προϋποθέσεις:

• Υπάρχουν εύλογοι λόγοι να υποψιάζεται ότι έχετε διαπράξει αδίκημα το οποίο επισύρει ποινή φυλάκισης τουλάχιστον 18 μηνών και το μέτρο θεωρείται πολύ σημαντικό για τη διερεύνηση.
• Δείγμα αίματος μπορεί να λαμβάνεται σε περίπτωση που η πρόσληψη αλκοόλ ή ναρκωτικών αποτελεί στοιχείο του εγκλήματος για το οποίο είστε ύποπτος.

Επιτρέπεται η αστυνομία να με υποβάλει σε σωματική έρευνα και να ερευνήσει τα ρούχα μου;

Η αστυνομία μπορεί να ερευνά τον εξωτερικό ρουχισμό σας υπό τις ίδιες προϋποθέσεις που ισχύουν για τη λήψη φωτογραφιών.

Επιτρέπεται η αστυνομία να ελέγξει το κινητό μου τηλέφωνο και να ερευνήσει το αυτοκίνητό μου;

Η αστυνομία μπορεί να ελέγχει το κινητό σας τηλέφωνο για να διαπιστώσει τον τηλεφωνικό αριθμό σας και τον αριθμό IMEI της συσκευής σας και μπορεί να προβαίνει σε έρευνα του αυτοκινήτου σας υπό τις εξής προϋποθέσεις:

• Η αστυνομία έχει σοβαρό λόγο να υποψιάζεται ότι έχετε υποπέσει σε αξιόποινη πράξη.
• Η έρευνα κρίνεται πολύ σημαντική για τη διερεύνηση της υπόθεσης.

 

Επιτρέπεται η αστυνομία να προβαίνει σε έρευνα της κατοικίας μου;

Η αστυνομία μπορεί να προβαίνει σε έρευνα της κατοικίας σας υπό τις εξής προϋποθέσεις:

• Η αστυνομία έχει σοβαρό λόγο να υποψιάζεται ότι έχετε υποπέσει σε αξιόποινη πράξη.
• Η έρευνα κρίνεται πολύ σημαντική για τη διερεύνηση της υπόθεσης.
• Το αδίκημα επισύρει στερητική της ελευθερίας ποινή.
• Η αστυνομία μπορεί να αποδείξει βάσιμα ότι είναι πιθανό να βρει αποδεικτικά στοιχεία συναφή με το έγκλημα ή αντικείμενα που θα έπρεπε να κατασχέσει για άλλους λόγους.

Ποιος αποφασίζει για τη χρήση παρεμβατικών μέτρων;

Το δικαστήριο αποφασίζει εάν επιτρέπεται να διενεργηθεί έρευνα στην κατοικία σας. Σε περίπτωση που υπάρχουν βάσιμες υπόνοιες ότι μπορεί να εξαφανιστούν αποδεικτικά στοιχεία εάν η έρευνα δεν διενεργηθεί αμέσως, η αστυνομία μπορεί να προβεί στην έρευνα χωρίς να έχει λάβει σχετικό ένταλμα.   Τα αποτελέσματα της έρευνας πρέπει να προσκομίζονται ενώπιον δικαστηρίου εντός 24 ωρών από τη διενέργειά της.  Εάν συναινέσετε εγγράφως στην έρευνα της κατοικίας σας, η αστυνομία μπορεί να αποφασίσει  να προβεί στη σχετική έρευνα.

Η αστυνομία αποφασίζει εάν θα λάβει τα δακτυλικά σας αποτυπώματα, δείγματα DNA και αίματος και εάν θα σας φωτογραφίσει.  Η αστυνομία επίσης δικαιούται να ελέγξει το κινητό σας τηλέφωνο, να προβεί σε έρευνα του αυτοκινήτου σας κλπ.

Μπορώ να διαμαρτυρηθώ;

Εάν έχετε κάποια ένσταση σχετικά με τη διερεύνηση που διενεργήθηκε από την αστυνομία μπορείτε να υποβάλετε καταγγελία ενώπιον του δικαστηρίου.

Κατά των αποφάσεων του δικαστηρίου που αφορούν τις έρευνες και τον σχεδιασμό της διερεύνησης της υπόθεσης μπορεί να ασκηθεί έφεση ενώπιον του ανώτερου δικαστηρίου εντός δύο εβδομάδων από την έκδοση της προσβαλλόμενης απόφασης.

Μπορώ να απαιτήσω να καταστρέψει η αστυνομία τα δακτυλικά αποτυπώματα, τις φωτογραφίες και τα αποτελέσματα από τα ίχνη DNA και τα δείγματα αίματος;

Εάν η εισαγγελία αποφασίσει να μην απαγγείλει κατηγορία ή εάν απαλλαχθείτε, η αστυνομία οφείλει να καταστρέψει τη φωτογραφία σας.  Η αστυνομία μπορεί να διατηρήσει τα δακτυλικά αποτυπώματα και τα δείγματα DNA, αλλά υποχρεούται να τα καταστρέψει μετά από ορισμένο χρονικό διάστημα.

Μπορώ να διεκδικήσω αποζημίωση;

Εάν έχετε τεθεί υπό κράτηση, προφυλακισθεί ή σας έχει επιβληθεί παρεμβατικό μέτρο και στη συνέχεια αποδειχθεί ότι η κράτηση, προφυλάκιση ή το παρεμβατικό μέτρο ήταν καταχρηστικά, γενικώς δικαιούστε αποζημίωση.  Ο προϊστάμενος εισαγγελέας εκδίδει ετήσια ανακοίνωση σχετικά με τις τιμές που χρησιμοποιούνται κατά τον προσδιορισμό του ποσού της εν λόγω αποζημίωσης.

Απόφαση για την απαγγελία ή μη κατηγορίας εναντίον σας (5)

Όταν ολοκληρωθεί η διερεύνηση της αστυνομίας, η υπόθεσή σας διαβιβάζεται στην εισαγγελία η οποία αποφασίζει πώς θα κινηθεί στη συνέχεια.

Μπορώ να παραδεχτώ ενοχή για όλες ή ορισμένες από τις κατηγορίες πριν από τη δίκη;

Εάν κατά τη διάρκεια της αστυνομικής διερεύνησης έχετε παραδεχτεί ενοχή για τις σοβαρότερες από τις σε βάρος σας κατηγορίες, η εισαγγελία κατά κανόνα θα επιδιώξει την εκδίκαση της υπόθεσης ως υπόθεσης για την οποία υπάρχει παραδοχή ενοχής.

 

Τι είναι το κλητήριο θέσπισμα;

Το κλητήριο θέσπισμα αποτελεί τη βάση της ακροαματικής διαδικασίας ενώπιον του δικαστηρίου.  Το κλητήριο θέσπισμα πρέπει να αναφέρει τις διατάξεις που κατηγορείστε ότι έχετε παραβιάσει και να περιέχει περιγραφή του τρόπου διάπραξης του αδικήματος ή των αδικημάτων.  Η περιγραφή πρέπει να είναι τόσο ακριβής ώστε να μπορείτε να προετοιμάσετε την υπεράσπισή σας βάσει αυτής.

 

Μπορεί να κατηγορηθώ για αδικήματα πέραν εκείνων για τα οποία μου έχει απαγγελθεί κατηγορία από την αστυνομία;

Η εισαγγελία συντάσσει το κλητήριο θέσπισμα.  Εάν η κρίση της εισαγγελίας για την υπόθεση διαφέρει από εκείνη της αστυνομίας, το κλητήριο θέσπισμα μπορεί να περιέχει νέες ή διαφορετικές κατηγορίες.

Μπορεί να προστεθούν νέες κατηγορίες στο κλητήριο θέσπισμα;

Η εισαγγελία πρέπει να επιδιώκει τη συγκέντρωση όλων των εκκρεμών κατηγοριών εναντίον σας ώστε να είναι δυνατή η έκδοση ενιαίας ετυμηγορίας.  Ως εκ τούτου, το κλητήριο θέσπισμα μπορεί να περιέχει νέες κατηγορίες, εάν έχετε κατηγορηθεί για κάποιο αδίκημα επανειλημμένα.

Ειδικοί κανόνες ισχύουν εάν έχετε  εκδοθεί στη Δανία βάσει Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης ή βάσει συμφωνίας έκδοσης καταζητούμενων. Εάν το κλητήριο θέσπισμα περιέχει νέες κατηγορίες, θα πρέπει να συμβουλευτείτε σχετικά τον δικηγόρο σας.

Μπορεί να τροποποιηθεί το κλητήριο θέσπισμα;

Το κλητήριο θέσπισμα μπορεί να τροποποιηθεί ή να επεκταθεί με τη σύνταξη και την επίδοση νέου θεσπίσματος έως την ημέρα έναρξης της ακροαματικής διαδικασίας.

Εάν ο εισαγγελέας της υπόθεσης θεωρεί ότι η κατηγορία θα έπρεπε να είναι αυστηρότερη από την αναφερόμενη στο κλητήριο θέσπισμα, η εν λόγω αλλαγή επιτρέπεται μόνο εφόσον η εισαγγελία συναινεί στην τροποποίηση του κλητηρίου θεσπίσματος.  Εάν τροποποιηθεί, πρέπει να ειδοποιηθείτε εντός δύο μηνών.

Μετά την έναρξη της ακροαματικής διαδικασίας, μόνο πολύ περιορισμένες αλλαγές μπορεί να γίνουν στο κλητήριο θέσπισμα.  Το δικαστήριο αποφασίζει εάν είναι επιτρεπτή η αλλαγή.

Επιτρέπεται να κατηγορηθώ για αδίκημα για το οποίο έχω ήδη κατηγορηθεί σε άλλο κράτος μέλος;

Δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να κατηγορηθείτε για αδίκημα για το οποίο έχετε ήδη κατηγορηθεί σε άλλη χώρα.  Ωστόσο, δεν μπορεί να κριθείτε ένοχος για αδίκημα για το οποίο έχετε ήδη καταδικαστεί ή απαλλαχθεί σε άλλη χώρα.

Θα ενημερωθώ σχετικά με τους μάρτυρες που κατέθεσαν εναντίον μου;

Ο εισαγγελέας πρέπει να καταθέσει το κλητήριο θέσπισμα στο δικαστήριο μαζί με κατάλογο αποδεικτικών στοιχείων με τα ονόματα των μαρτύρων.  Ο δικηγόρος σας θα λάβει αντίγραφο αυτού του καταλόγου.  Συνήθως έχετε δικαίωμα να λαμβάνετε γνώση της ταυτότητας των μαρτύρων.

Προετοιμασία τής υπεράσπισης (6)

Σε ποια βάση μπορούμε ο δικηγόρος μου και εγώ να προετοιμάσουμε την υπεράσπισή μου;

Κανονικά, ο δικηγόρος σας λαμβάνει αντίγραφα όλων των εκθέσεων που συντάσσει η αστυνομία κατά τη διάρκεια της διερεύνησης.   Γενικά, έχετε δικαίωμα να συμβουλεύεστε το αποδεικτικό υλικό.  Ο δικηγόρος σας μπορεί να σας δώσει αντίγραφο του αποδεικτικού υλικού μόνο εφόσον του το επιτρέπει η αστυνομία.

 

Μπορώ να έχω πρόσβαση στο σύνολο του αποδεικτικού υλικού που έχει συγκεντρώσει η αστυνομία;

Η αστυνομία μπορεί να δώσει εντολή στον δικηγόρο σας να μην σας κοινοποιήσει ορισμένες πληροφορίες που σχετίζονται με το αποδεικτικό υλικό της υπόθεσης, εάν τούτο κρίνεται αναγκαίο για την προστασία των συμφερόντων ξένων δυνάμεων ή για την παροχή αποδεικτικού υλικού. Αυτή εντολή μπορεί να δίνεται μόνο σε σοβαρές υποθέσεις και μόνο ωσότου καταθέσετε στο δικαστήριο.

Ποιος αποφασίζει εάν μπορώ να έχω πρόσβαση στο σύνολο του αποδεικτικού υλικού;

Η αστυνομία υποβάλλει το αποδεικτικό υλικό και αποφασίζει εάν πρέπει να απαγορευθεί η πρόσβαση σε μέρος ή στο σύνολο της δικογραφίας. Κατά της απόφασης της αστυνομίας μπορεί να ασκηθεί έφεση ενώπιον του δικαστηρίου, το οποίο αποφασίζει σχετικά.

Μπορώ να συμμετέχω σε όλες τις συνεδριάσεις του δικαστηρίου που αφορούν την υπόθεση;

Γενικά, δικαιούστε να είστε παρών σε όλες τις συνεδριάσεις του δικαστηρίου κατά τις οποίες το δικαστήριο αποφασίζει σχετικά με την παραμονή σας υπό κράτηση ή μη ή όταν εξετάζονται συνεργοί ή μάρτυρες πριν από τη δίκη.

Εάν ζητηθεί από την αστυνομία, το δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει να μην σας επιτρέψει να είστε παρών στις συνεδριάσεις. Σε αυτή την περίπτωση, δικαιούστε να πληροφορηθείτε όσα διημείφθησαν στη συνεδρίαση. Το δικαστήριο μπορεί να κρίνει ότι δεν πρέπει να σας δοθεί αυτή η πληροφόρηση.  Έχετε δικαίωμα να πληροφορείστε τι συνέβη σε μια συνεδρίαση στην οποία δεν μπορέσατε να παρευρεθείτε.   Το αργότερο, πρέπει να έχετε λάβει τη σχετική πληροφόρηση πριν καταθέσετε στο δικαστήριο.

Μπορεί ο δικηγόρος μου να συμμετέχει σε όλες τις συνεδριάσεις του δικαστηρίου που αφορούν την υπόθεση;

Ο δικηγόρος σας δικαιούται να συμμετέχει σε όλες τις συνεδριάσεις του δικαστηρίου που αφορούν την υπόθεση. Το ίδιο ισχύει για τις συνεδριάσεις στις οποίες το δικαστήριο πρόκειται να αποφασίσει εάν θα επιτρέψει την υποκλοπή και παρακολούθηση τηλεφωνικών συνδιαλέξεων, τις έρευνες ή άλλα παρεμβατικά μέτρα που απαιτούν προηγούμενη έγκριση του δικαστηρίου.

Μπορεί ο δικηγόρος μου να συμμετέχει στην αστυνομική διερεύνηση της υπόθεσης;

Ο δικηγόρος σας πρέπει να ενημερώνεται σχετικά με τη διερεύνηση και δικαιούται να συμμετέχει στα τμήματα της διερεύνησης που μπορεί να χρησιμοποιηθούν στην υπόθεση ως αποδεικτικά στοιχεία εναντίον σας, όπως π.χ. αναγνωριστικές παρατάξεις, αναπαραστάσεις κλπ.

Μπορεί ο δικηγόρος μου να προβεί ο ίδιος σε  διερεύνηση της υπόθεσης;

Κανονικά, ο δικηγόρος σας μπορεί να ζητήσει από την αστυνομία να προβεί σε περαιτέρω έρευνες, εάν θεωρείτε ότι δεν έχουν συλλέξει πληροφορίες που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην υπόθεσή σας. Σε περίπτωση που η αστυνομία αρνηθεί να προβεί σε περαιτέρω έρευνες, το ζήτημα εισάγεται ενώπιον του δικαστηρίου το οποίο μπορεί να διατάξει την αστυνομία  να διεξαγάγει τις σχετικές έρευνες.

Ο δικηγόρος σας μπορεί επίσης να προβεί ο ίδιος σε  διερεύνηση της υπόθεσης. Ωστόσο, αυτό σπάνια συμβαίνει στην πράξη. Εάν ο δικηγόρος σας διενεργήσει αυτοτελή διερεύνηση της υπόθεσης, δεν πρέπει να παρακωλύει τη διερεύνηση της αστυνομίας και η διερεύνησή του πρέπει να τηρεί τους κώδικες δεοντολογίας που ισχύουν για τους δικηγόρους.

Μπορεί ο δικηγόρος μου να καλεί μάρτυρες για να καταθέτουν ενώπιον του δικαστηρίου;

Ο δικηγόρος σας μπορεί να ζητήσει να κληθούν και να καταθέσουν στο δικαστήριο συγκεκριμένοι μάρτυρες. Εάν η εισαγγελία έχει ενστάσεις να εξετασθούν οι εν λόγω μάρτυρες, το δικαστήριο αποφασίζει εάν η εξέτασή τους είναι σημαντική ή όχι.

Σχετικοί σύνδεσμοι

Δανικός νόμος περί διοίκησης της δικαιοσύνης

Δανικός νόμος περί της ίδρυσης κεντρικού μητρώου DNA

Προϊστάμενος εισαγγελέας

Δανικός νόμος περί έκδοσης καταζητούμενων