Πού θα διεξαχθεί η δίκη;

Η υπόθεση θα εξετασθεί από το δικαστήριο της επαρχίας όπου διαπράχθηκε το αδίκημα.

Η δίκη σας θα είναι δημόσια, εκτός εάν το δικαστήριο αποφασίσει ότι πρέπει να διεξαχθεί κεκλεισμένων των θυρών. Το Σύνταγμα καθορίζει τους λόγους για τη διεξαγωγή της δίκης κεκλεισμένων των θυρών.

Στην Κύπρο, δεν διεξάγονται δίκες από ενόρκους. Το δικαστήριο, απαρτιζόμενο από επαγγελματίες δικαστές, κρίνει την υπόθεση βάσει του νόμου και κατ’ ουσία.

Είναι δυνατόν να αλλάξουν οι κατηγορίες κατά τη διάρκεια της δίκης;

Οι κατηγορίες μπορούν να τροποποιηθούν κατά τη διάρκεια της δίκης, με τη συμφωνία του δικαστηρίου. Αυτό μπορεί να συμβεί, εάν οι πληροφορίες για τις κατηγορίες είναι ανεπαρκείς ή για να αντιστοιχισθούν οι κατηγορίες με τα αποδεικτικά στοιχεία.

Νέες κατηγορίες μπορούν να προστεθούν κατά τη διάρκεια της δίκης, εάν προκύψουν από τα αποδεικτικά στοιχεία, με τη συμφωνία του δικαστηρίου. Εάν συμβεί κάτι τέτοιο, η διαδικασία μπορεί να ανασταλεί προκειμένου να σας δοθεί η δυνατότητα να προετοιμάσετε την υπεράσπισή σας.

Εάν στο τέλος της δίκης, αποδεικνύεται μόνον μέρος της κατηγορίας και το μέρος αυτό αποτελεί αυτοτελές αδίκημα, μπορεί να καταδικαστείτε για το συγκεκριμένο αδίκημα χωρίς τροποποίηση της κατηγορίας. Ομοίως, μπορεί να καταδικαστείτε για απόπειρα τέλεσης του αδικήματος για το οποίο κατηγορείστε χωρίς τροποποίηση της κατηγορίας. Στο τέλος της διαδικασίας, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει να προστεθούν πρόσθετες κατηγορίες οι οποίες προκύπτουν από τα αποδεικτικά στοιχεία και μπορεί να σας καταδικάσει χωρίς να τροποποιηθεί το κατηγορητήριο. Κάτι τέτοιο δεν πρέπει να οδηγήσει σε δικαστική πλάνη.

Μπορείτε να αλλάξετε τη δήλωσή σας όσον αφορά την αθωότητα ή την ενοχή σας κατά τη διάρκεια της δίκης σε σχέση με το σύνολο ή οποιαδήποτε από τις κατηγορίες, εάν το δικαστήριο συμφωνήσει να σας επιτρέψει να πράξετε κάτι τέτοιο. Εάν παραδεχθείτε ενοχή για ορισμένες από τις κατηγορίες, το δικαστήριο θα εξετάσει την υπόθεση όσον αφορά τις υπόλοιπες κατηγορίες. Εάν παραδεχθείτε ενοχή για το σύνολο των κατηγοριών, το δικαστήριο θα προχωρήσει απευθείας στη διαδικασία απαγγελίας της ποινής.

Ποια είναι τα δικαιώματά μου κατά τη διάρκεια της δίκης;

Δικαιούστε δίκαιη και δημόσια δίκη εντός εύλογου χρονικού διαστήματος από ανεξάρτητο, αμερόληπτο και αρμόδιο δικαστήριο νομίμως συσταθέν.

Η απόφαση του δικαστηρίου πρέπει να είναι αιτιολογημένη και γενικά να δημοσιοποιείται, εκτός εάν η δημοσιοποίησή της μπορεί να θίγει τα συμφέροντα της δικαιοσύνης.

Εάν κατηγορείστε για αξιόποινη πράξη, έχετε τα ακόλουθα ελάχιστα συνταγματικά δικαιώματα:-

• να ενημερωθείτε αμέσως, σε γλώσσα που κατανοείτε και λεπτομερώς για τη φύση και τη βάση των εναντίον σας κατηγοριών·
• να διαθέτετε επαρκή χρόνο και διευκολύνσεις για την προετοιμασία της υπεράσπισής σας·
• να υπερασπιστείτε τον εαυτό σας ο ίδιος ή μέσω δικηγόρου της επιλογής σας ή, εάν δεν μπορείτε να πληρώσετε δικηγόρο, δικαιούστε να σας παρασχεθεί δωρεάν νομική συνδρομή, εάν αυτό είναι προς το συμφέρον της δικαιοσύνης·
• να υποβάλετε ερωτήσεις στους μάρτυρες κατηγορίας και να εφαρμοσθούν οι ίδιες προϋποθέσεις στους μάρτυρες υπεράσπισης και στους μάρτυρες κατηγορίας·
• να σας παρασχεθεί δωρεάν νομική συνδρομή από διερμηνέα, εάν δεν κατανοείτε ούτε μιλάτε τη γλώσσα που χρησιμοποιείται στο δικαστήριο.

Πρέπει να είμαι παρών στη δίκη;

Εφόσον σας επιδοθεί κλήτευση με την οποία καλείστε να παρουσιασθείτε στο δικαστήριο, πρέπει να παραστείτε. Εάν δεν παραστείτε, θα εκδοθεί ένταλμα σύλληψης εναντίον σας.

Θα τεθώ υπό κράτηση ή θα αφεθώ ελεύθερος κατά τη δίκη;

Κατά κανόνα, εκτός σοβαρών υποθέσεων, θα αφεθείτε ελεύθερος με εγγύηση κατά τη δίκη. Κράτηση μπορεί να διαταχθεί εάν υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να μην εμφανισθείτε στη δίκη, εάν αφεθείτε ελεύθερος. Το αίτημα αποφυλάκισης με εγγύηση μπορεί να απορριφθεί, εάν υπάρχει κίνδυνος να τελέσετε περαιτέρω αδικήματα, εάν αφεθείτε ελεύθερος.

Εάν το αίτημα αποφυλάκισης με εγγύηση απορριφθεί και η υπόθεση εκδικάζεται από επαρχιακό δικαστήριο, δεν μπορείτε να παραμείνετε υπό κράτηση για περισσότερες από οκτώ ημέρες έως την επόμενη εμφάνισή σας στο δικαστήριο. Δεν υπάρχει χρονικό όριο για την κράτηση, εάν η υπόθεση εκδικάζεται από το Κακουργιοδικείο.

Έχετε δικαίωμα προσφυγής κατά της απόφασης απόρριψης του αιτήματος αποφυλάκισης με εγγύηση. Η προσφυγή πρέπει να υποβληθεί εντός 10 ημερών από την έκδοση της απόφασης.

Δεν υπάρχει καθορισμένο χρονικό όριο για την κράτησή σας εν αναμονή της δίκης. Ωστόσο, πρέπει να δικαστείτε εντός εύλογου χρονικού διαστήματος.

Διαμένω σε άλλο κράτος μέλος. Μπορώ να συμμετάσχω στη δίκη μέσω βιντεοδιάσκεψης;

Δεν υπάρχει πρόβλεψη για συμμετοχή σε ποινική διαδικασία μέσω βιντεοδιάσκεψης.

Θα έχω δικηγόρο για να με εκπροσωπήσει στη δίκη;

Δεν είναι υποχρεωτικό να εκπροσωπηθείτε από δικηγόρο στη διαδικασία ενώπιον του δικαστηρίου. Έχετε το δικαίωμα να υπερασπισθείτε ο ίδιος τον εαυτό σας. Εάν εκπροσωπηθείτε από δικηγόρο, δικαιούστε να αλλάξετε τον δικηγόρο σας σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας.

Εάν δεν μπορείτε να πληρώσετε δικηγόρο, ενδέχεται να δικαιούστε νομική αρωγή, εάν αυτό είναι προς το συμφέρον της δικαιοσύνης.

Εάν εκπροσωπηθείτε από δικηγόρο στη δίκη, αυτός θα παρουσιάσει την υπεράσπισή σας. Εάν υπερασπιστείτε τον εαυτό σας ο ίδιος έχετε τα ίδια δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων του δικαιώματος σιωπής και του δικαιώματος να μην αυτοενοχοποιηθείτε.

Ποιος είναι ο ρόλος μου στη δίκη;

Αφού η κατηγορούσα αρχή παρουσιάσει τα επιχειρήματά της, έχετε το δικαίωμα να υποστηρίξετε στο δικαστήριο ότι δεν υπάρχουν επιχειρήματα προς απάντηση, για οποιονδήποτε από τους ακόλουθους λόγους:

• δεν παρουσιάσθηκαν στοιχεία που να αποδεικνύουν ένα ουσιώδες στοιχείο της κατηγορίας,
• τα στοιχεία της κατηγορούσας αρχής αποδείχθηκαν αναξιόπιστα και ανεπαρκή για να εξασφαλίσουν την καταδίκη σας.

Εάν το δικαστήριο συμφωνεί με τα επιχειρήματά σας, θα σας απαλλάξει χωρίς να σας καλέσει να υπερασπιστείτε τον εαυτό σας.

Εάν το δικαστήριο κρίνει ότι τα επιχειρήματα της κατηγορούσας αρχής ευσταθούν και πρέπει να απαντηθούν, πρέπει να σας ενημερώσει για τα ακόλουθα δικαιώματά σας:

• ένορκη κατάθεση. Στην περίπτωση αυτή, θα επανεξετασθείτε από την κατηγορούσα αρχή·
• ανώμοτη δήλωση από το εδώλιο. Στην περίπτωση αυτή, δεν θα υποβληθείτε σε επανεξέταση·
• δικαίωμα σιωπής. Κανένα αρνητικό συμπέρασμα δεν μπορεί να εξαχθεί από την άσκηση του δικαιώματος σιωπής.

Μπορώ να καλέσω μάρτυρες υπεράσπισης;

Ανεξάρτητα από το κατά πόσον θα επιλέξετε να καταθέσετε ο ίδιος, έχετε το δικαίωμα να καλέσετε μάρτυρες υπεράσπισης.

Εάν επιλέξετε να καταθέσετε ενόρκως και σας τεθεί μια ερώτηση που μπορεί να σας ενοχοποιεί, το δικαστήριο οφείλει να σας προειδοποιήσει για το δικαίωμά σας να μην απαντήσετε.

Τι θα συμβεί εάν πω ψέματα στο δικαστήριο;

Εάν προβείτε σε ψευδή δήλωση στη δίκη, διαπράττετε το αδίκημα της ψευδορκίας, το οποίο επισύρει ποινή φυλάκισης.

Ποια είναι τα δικαιώματά μου σε σχέση με τις εναντίον μου κατηγορίες;

Έχετε το δικαίωμα να αμφισβητήσετε τα αποδεικτικά στοιχεία της κατηγορούσας αρχής μέσω της αντεξέτασης των μαρτύρων κατηγορίας. Μπορείτε επίσης να προβάλετε ένσταση κατά αποδεικτικών στοιχείων.

Μπορώ να προσκομίσω αποδεικτικά στοιχεία για να υποστηρίξω τα επιχειρήματά μου;

Μπορείτε να προσκομίσετε κάθε αποδεικτικό στοιχείο για να υποστηρίξετε την υπεράσπισή σας, το οποίο είναι σχετικό με το αντικείμενο της δίκης και παραδεκτό βάσει του νόμου. Εάν θέλετε να δώσετε έμφαση στο ήθος σας, μπορείτε να καλέσετε έναν μάρτυρα υπεράσπισης ο οποίος θα αναφερθεί στο ήθος σας.

Μπορώ να χρησιμοποιήσω γραφείο ιδιωτικών ερευνών για να συλλέξει στοιχεία για λογαριασμό μου;

Ναι, μπορείτε. Τα συλλεγέντα αποδεικτικά στοιχεία μπορούν να προσκομισθούν στο δικαστήριο υπό τους ίδιους όρους που ισχύουν για κάθε άλλο αποδεικτικό στοιχείο.

Ποιες πληροφορίες που αφορούν το ποινικό μητρώο μου θα ληφθούν υπόψη;

Το ποινικό σας μητρώο δεν επιτρέπεται να γνωστοποιηθεί κατά τη διάρκεια της δίκης, εκτός εάν αποφασίσετε να καταθέσετε και να δώσετε έμφαση στο ήθος σας προβάλλοντας έναν ισχυρισμό κατά του ήθους μάρτυρα κατηγορίας κατά την αντεξέταση.

Αποδεικτικά στοιχεία για προηγούμενα αδικήματα που διαπράξατε μπορούν να παρουσιασθούν στο δικαστήριο, εφόσον το αδίκημα για το οποίο δικάζεστε είναι παρόμοιο με άλλα αδικήματα τα οποία διαπράξατε.

Οι προηγούμενες καταδίκες σας σε άλλο κράτος μέλος μπορούν να ληφθούν υπόψη, εκτός εάν έχουν λήξει.

Τι θα συμβεί στο τέλος της δίκης;

Στο τέλος της δίκης, οι διάδικοι κάνουν τις τελικές αγορεύσεις και το δικαστήριο εκδίδει την απόφασή του.

Το δικαστήριο μπορεί να σας καταδικάσει ή να σας απαλλάξει.

Εάν καταδικαστείτε, έχετε το δικαίωμα να λάβετε τον λόγο προτού το δικαστήριο απαγγείλει την ποινή, αποβλέποντας στη μείωση της ποινής σας.

Για πληροφορίες σχετικά με τις ενδεχόμενες ποινές, βλέπε εδώ.

Ποιος είναι ο ρόλος του θύματος κατά τη διάρκεια της δίκης;

Το θύμα δεν έχει συγκεκριμένο ρόλο στη δίκη, αλλά μπορεί να κληθεί να καταθέσει σχετικά με τα πραγματικά περιστατικά του αδικήματος και της βλάβης, της ζημίας ή της απώλειας που υπέστη λόγω αυτού.

Στη διαδικασία απαγγελίας της ποινής, το θύμα μπορεί να κληθεί από την κατηγορούσα αρχή να περιγράψει τις συνέπειες του αδικήματος. Εάν συμφωνήσετε να αποζημιώσετε το θύμα ή εάν το θύμα είναι διατεθειμένο να συγχωρήσει την πράξη σας, η ποινή σας μπορεί να μειωθεί.

Τρόποι τιμωρίας

Ακολουθεί κατάλογος διάφορων ποινών οι οποίες μπορούν να επιβληθούν από δικαστήριο στην Κύπρο.

• Φυλάκιση, δηλαδή εγκλεισμός σε κρατικό σωφρονιστικό ίδρυμα για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
• Περιοδική φυλάκιση. Εάν καταδικαστείτε για αδίκημα το οποίο επισύρει ποινή φυλάκισης κάτω των τριών ετών, μπορεί να σας επιβληθεί ποινή περιοδικής φυλάκισης διάρκειας έως πενήντα δύο εβδομάδων. Το διάστημα της εβδομαδιαίας φυλάκισης εκτείνεται από την Παρασκευή στις 8.00 π.μ. έως τη Δευτέρα στις 5.00 μ.μ.
• Αναστολή ποινής φυλάκισης. Εάν η ποινή φυλάκισης που σας επιβάλλεται είναι κατώτερη των δύο ετών, μπορεί να ανασταλεί υπό όρους για διάστημα τριών ετών. Εάν παραβιάσετε τους όρους της αναστολής, επιβάλλεται η αρχική ποινή φυλάκισης και ενδέχεται να υπάρχουν και άλλες συνέπειες.
• Εντολή επιτήρησης. Το δικαστήριο μπορεί να εκδώσει εντολή επιτήρησης και να σας θέσει υπό την εποπτεία ενός υπαλλήλου επιτήρησης για διάστημα από ένα έως τρία έτη. Υπάρχει ειδική πρόβλεψη στον νόμο για τη μεταχείριση ανήλικων παραβατών.
• Νεαροί παραβάτες. Η ηλικία από την οποία μπορεί να καταλογισθεί ποινική ευθύνη είναι τα δεκατέσσερα έτη. Η επιβολή ποινής φυλάκισης σε πρόσωπα ηλικίας δεκατεσσάρων έως δεκαοκτώ ετών είναι σπάνια.
• Εντολή απομάκρυνσης ανηλίκου από την οικογένειά του. Εάν ο γονέας ή το πρόσωπο που είναι υπεύθυνο για έναν ανήλικο καταδικασθεί για ορισμένα αδικήματα, το δικαστήριο μπορεί να διατάξει τη μεταφορά του παιδιού σε ασφαλή τόπο. Στην περίπτωση αυτή, το παιδί τίθεται υπό την ευθύνη του διευθυντή της υπηρεσίας κοινωνικής ευημερίας.
• Εντολή υποβολής ναρκομανούς σε θεραπεία. Για ένα πρόσωπο το οποίο καταδικάσθηκε για αδίκημα σχετικό με ναρκωτικά, μπορεί να εκδοθεί εντολή υποβολής σε θεραπεία σε κέντρο αποτοξίνωσης, αντί άλλης ποινής, υπό τον όρο ότι το εν λόγω πρόσωπο συγκατατίθεται στη θεραπεία.
• Κατάθεση εγγύησης για την εμφάνιση στη δίκη. Στην περίπτωση αυτή, τίθενται όροι, οι οποίοι επιβάλλουν την τήρηση του νόμου για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Σε περίπτωση παραβίασης των όρων, μπορεί να καταδικαστείτε τόσο για την αθέτηση των όρων όσο και για το αρχικό αδίκημα.
• Το δικαστήριο μπορεί να σας υποχρεώσει να δεσμευθείτε ότι θα τηρήσετε καλή συμπεριφορά για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
• Απαγόρευση εισόδου σε αθλητικές εκδηλώσεις. Εάν καταδικαστείτε για πράξεις βίας σε ποδοσφαιρικό αγώνα ή άλλο αθλητικό γεγονός, το δικαστήριο μπορεί, επιπλέον κάθε άλλης ποινής, να σας απαγορεύσει την είσοδο σε ποδοσφαιρικούς αγώνες ή αθλητικά γεγονότα.
• Εντολή κατάσχεσης του προϊόντος του αδικήματος.
• Στέρηση δικαιώματος χρήσης οχήματος με κινητήρα. Σε περίπτωση καταδίκης που σχετίζεται με τροχαία παράβαση, ενδέχεται να σας απαγορευθεί η χρήση  οχήματος με κινητήρα. Η ποινή αυτή επιβάλλεται συμπληρωματικά τυχόν άλλης ποινής την οποία μπορεί να επιβάλει το δικαστήριο.
• Στέρηση δικαιώματος κατοχής ή χρήσης κυνηγετικού όπλου. Η απαγόρευση αυτή μπορεί να επιβληθεί εάν καταδικαστείτε για παράνομη χρήση του όπλου στο πλαίσιο θήρας.
• Εντολή δήμευσης. Ενδέχεται να εκδοθεί εντολή δήμευσης των αντικειμένων που κατέχετε παράνομα ή που αποκτήσατε παράνομα.
• Εντολή κατεδάφισης. Το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την κατεδάφιση κτίσματος, το οποίο ανεγέρθηκε παράνομα.

Σχετικοί σύνδεσμοι

Κρατικός δικτυακός τόπος που αναφέρεται στο Σύνταγμα