Informacje ogólne
Ważnym krokiem ułatwiającym dziedziczenie o charakterze międzynarodowym stanowiło przyjęcie w dniu 4 lipca 2012 r. nowych unijnych przepisów na potrzeby uproszczenia formalności prawnych dotyczących międzynarodowych spadków, z którymi to formalnościami muszą sobie radzić obywatele. Przepisy te mają zastosowanie w przypadku dziedziczenia po osobach zmarłych począwszy od 17 sierpnia 2015 r.
Przepisy rozporządzenie gwarantują, że międzynarodowe sprawy spadkowe będą traktowane w sposób spójny oraz rozpatrywane zgodnie z prawem jednego państwa i przez jeden organ. Co do zasady, prawo właściwe dla poszczególnych spraw spadkowych i sąd właściwy ustala się na podstawie ostatniego miejsca zwykłego pobytu zmarłego. Obywatele mogą jednak zdecydować, że prawem właściwym dla ich sprawy spadkowej powinno być prawo państwa, którego obywatelstwo posiadają. W międzynarodowej sprawie spadkowej stosowanie prawa jednego państwa przez jeden organ zapobiega przypadkom prowadzenia równoległych postępowań i wydawania sprzecznych orzeczeń sądowych. Gwarantuje to również, że orzeczenia wydane w poszczególnych państwach członkowskich są uznawane na terytorium Unii bez potrzeby przeprowadzania specjalnej procedury.
Rozporządzenie wprowadza także europejskie poświadczenie spadkowe. Ten dokument wydawany przez organ prowadzący postępowanie w sprawie spadkowej na potrzeby spadkobierców, zapisobierców, wykonawców testamentu lub zarządców majątku spadkowego można wykorzystać, gdy zachodzi konieczność udowodnienia ich praw i uprawnień w innych państwach członkowskich. Z chwilą jego wydania europejskie poświadczenie spadkowe jest uznawane we wszystkich państwach członkowskich bez konieczności przeprowadzania specjalnej procedury.
W dniu 9 grudnia 2014 r. Komisja przyjęła rozporządzenie wykonawcze wprowadzające formularze, które mają być stosowane do celów wykonywania rozporządzenia w sprawie spadków:
(322 Kb) 
(762 Kb) Portal „e-Sprawiedliwość” oferuje możliwość wypełnienia tutaj w trybie online i zapisania w formacie PDF formularza V (europejskie poświadczenie spadkowe).
W Danii i Irlandii nie stosuje się powyższego rozporządzenia. W konsekwencji postępowanie w sprawach dotyczących międzynarodowych spadków prowadzone przez organy tych dwóch państw w dalszym ciągu będzie regulowane ich przepisami krajowymi.
Z zakresu rozporządzenia wyłączono zagadnienia związane z podatkiem spadkowym.
Na tej stronie dostępne są informacje o nowych unijnych przepisach prawa spadkowego.
Aby zapoznać się z arkuszami informacyjnymi dotyczącymi materialnych i procesowych aspektów krajowego prawa spadkowego w poszczególnych państwach członkowskich, proszę kliknąć na flagę odpowiedniego państwa umieszczoną na niniejszej stronie. Arkusze informacyjne zostały opracowane w ramach europejskiej sieci sądowej w sprawach cywilnych i handlowych (EJN-sprawy cywilne) we współpracy z Radą Notariatów UE (CNUE).
Spadki w Europie to strona internetowa prowadzona przez Radę Notariatów UE. Strona umożliwia znalezienie informacji na temat postępowania spadkowego w 22 państwach członkowskich.
Aby znaleźć notariusza w danym państwie członkowskim, można skorzystać z narzędzia umożliwiającego wyszukiwanie notariuszy (Znajdź notariusza). Narzędzie to udostępnia Komisja Europejska we współpracy z uczestniczącymi w projekcie stowarzyszeniami notarialnymi.
Między przepisami krajowymi dotyczącymi testamentów istnieją znaczne różnice. W niektórych państwach członkowskich osoba sporządzająca testament (zwana spadkodawcą) musi go zarejestrować. W innych państwach członkowskich zaleca się rejestrację jedynie niektórych rodzajów testamentów. W kilku państwach członkowskich nie istnieją rejestry testamentów.
Jeżeli trzeba zarejestrować testament w danym państwie członkowskim lub dowiedzieć się, czy zmarły sporządził testament, warto zapoznać się z arkuszami informacyjnymi dla obywateli Unii lub dla przedstawicieli zawodów prawniczych przygotowanymi przez Stowarzyszenie Europejskiej Sieci Rejestrów Testamentowych (ENRWA) i dostępnymi w 3 lub 4 językach. W arkuszach informacyjnych wyjaśniono, jak w poszczególnych państwach członkowskich można zarejestrować testament lub sprawdzić, czy testament został sporządzony.
Powiązane strony
Poradnik dla obywateli : jak przepisy UE upraszczają międzynarodowe sprawy spadkowe
EU-ADAPT jest narzędziem informatycznym, które ma pomóc sędziom, notariuszom i innym przedstawicielom zawodów prawniczych zajmującym się transgranicznymi sprawami spadkowymi w znalezieniu najbardziej odpowiedniego prawa rzeczowego. Użytkownik może wskazać w tym narzędziu (i) prawo państwa członkowskiego mające zastosowanie do dziedziczenia (lex successionis), (ii) istniejące w tym prawie prawo rzeczowe oraz (iii) prawo państwa członkowskiego, w którym powołano się na dane prawo rzeczowe (lex rei sitae). Narzędzie dostarczy następnie wskazówek i zaproponuje prawo rzeczowe, które powinno być odpowiednie na mocy prawa państwa członkowskiego, w którym powołano się na prawo rzeczowe nieznane w danym systemie prawnym.
Wnioski wypływające z projektu „Dalsze zmiany w dziedzinie interoperacyjności rejestrów testamentów”dotyczącego możliwości usprawnienia postępowania spadkowego za pośrednictwem środków elektronicznych; projekt prowadzony przez estońskie Ministerstwo Sprawiedliwości we współpracy ze Stowarzyszeniem Europejskiej Sieci Rejestrów Testamentów, Radą Notariatów Unii Europejskiej, estońską Izba Notarialną, estońskim Centrum Rejestrów i Systemów Informatycznych oraz państwami członkowskimi Unii Europejskiej:
Stroną zarządza Komisja Europejska. Informacje na tej stronie nie muszą odzwierciedlać oficjalnego stanowiska Komisji Europejskiej, nie ponosi ona również odpowiedzialności za wszelkie informacje, dane czy odniesienia na niej zawarte. Więcej informacji na temat praw autorskich odnoszących się do stron UE znajduje się na stronie „Informacje prawne”.