Erfenissen

Slowakije
Inhoud aangereikt door
European Judicial Network
Europees justitieel netwerk (in burgerlijke en handelszaken)

 

Dit informatieblad is opgesteld in samenwerking met de Raad van notarissen van de Europese Unie (CNUE).

 

1 Hoe wordt de uiterste wilsbeschikking (testament, gemeenschappelijk testament, erfovereenkomst) opgesteld?

In het Slowaaks recht zijn erfovereenkomsten of gezamenlijke testamenten niet toegestaan.

Er zijn diverse methoden voor het opmaken van een testament:

1. Een handgeschreven testament van de erflater moet zijn of haar handtekening en de datum bevatten. Een dergelijk testament hoeft niet door getuigen te worden ondertekend.

2. Een testament dat op andere wijze is opgemaakt, (bijvoorbeeld met gebruikmaking van een computer, een typemachine of geschreven door een ander persoon dan de erflater) moet worden ondertekend in aanwezigheid van twee getuigen, die het testament moeten ondertekenen om te verklaren dat het document daadwerkelijk de laatste wil van de erflater tot uiting brengt. Een testament dat op deze wijze is opgemaakt, moet ook de handtekening van de betrokken persoon en de datum bevatten.

3. Een notarieel testament. De notaris is verantwoordelijk voor de inhoudelijke en formele aspecten van dit type testament. Elk notarieel testament moet worden geregistreerd in het centrale notariële testamentenregister.

4. Er wordt een speciale testamentvorm gebruikt, als de auteur van het testament in slechte gezondheid verkeert, niet kan horen of zien, of niet kan lezen of schrijven. In dergelijke gevallen moeten er drie getuigen aanwezig zijn. Zij valideren het testament door het te ondertekenen, nadat de inhoud ervan aan hen is voorgelezen. In het document moeten de persoon die het heeft geschreven, en de persoon die het hardop heeft voorgelezen, worden vermeld, evenals de wijze waarop is bevestigd dat het document de daadwerkelijke laatste wil van de erflater bevat.

Alleen handelingsbekwame personen kunnen als getuigen optreden. Blinde, dove of doofstomme personen, personen die de taal waarin het testament is opgesteld niet beheersen, en begunstigden van het testament mogen niet als getuige optreden.

Een testament is pas geldig als de datum waarop het is opgemaakt, erin wordt vermeld (dag, maand en jaar). Een belangrijk onderdeel van de inhoud is vanzelfsprekend het aanwijzen van de begunstigden die de volledige nalatenschap erven of een bepaald deel daarvan, of specifieke goederen (wie ontvangt wat).

Als de erflater het testament met de hand heeft geschreven, is het raadzaam dat de erflater zijn of haar naasten hiervan op de hoogte brengt, zodat zij weten waar het testament zich bevindt.

Eventuele voorwaarden die aan het testament zijn gehecht, hebben geen rechtsgevolgen.

2 Moet de wilsbeschikking worden geregistreerd en, zo ja, hoe?

Notarissen moeten testamenten die in de vorm van een notariële akte zijn opgesteld, ambtshalve registreren in het centrale notariële testamentenregister, dat wordt bijgehouden door de kamer van notarissen. Testamenten die zijn opgemaakt zoals omschreven in bovenstaande punten (1), (2) en (4) hoeven niet te worden geregistreerd, maar kunnen op verzoek van de erflater of een andere persoon bij een notaris in bewaring worden gegeven. De notaris moet een dergelijke bewaring ook registreren in het centrale notariële testamentenregister.

3 Gelden er beperkingen voor de bevoegdheid om bij uiterste wil te beschikken (bv. een wettelijk erfdeel)?

Ja. In artikel 479 van het burgerlijk wetboek (Občiansky zákonník) (wet nr. 40/1964) worden de legitieme porties van de nalatenschap gespecificeerd, alsook de begunstigden die er recht op hebben (zij worden aangeduid met “legitimaris”, neopomenuteľný dedič): “Minderjarige nakomelingen moeten ten minste even veel ontvangen als het deel van de nalatenschap waarop zij wettelijk recht hebben, en meerderjarige nakomelingen moeten ten minste de helft van hun wettelijke deel ontvangen. Als in een testament anders wordt bepaald, is het desbetreffende gedeelte van het testament niet geldig, tenzij de betrokken nakomelingen zijn onterfd.”

4 Wie erft er en hoeveel, wanneer er geen uiterste wilsbeschikking is?

De nalatenschap gaat over op basis van de wetgeving, een testament of op basis van beide. Als de overledene geen testament heeft opgemaakt of als er goederen zijn die niet zijn opgenomen in het testament, gaat de nalatenschap over conform de wetgeving, waarbij wordt gekeken naar de orden van begunstigden.

Eerste orde

In de eerste orde erven de kinderen en de echtgeno(o)t(e) van de overledene in gelijke delen. Als een kind niet erft, wordt het erfdeel van dat kind in gelijke delen verdeeld onder zijn of haar kinderen. Als ook die kinderen niet erven, dan erven hun nakomelingen in gelijke delen.

Als de overledene geen nakomelingen heeft of als zijn of haar nakomelingen niet erven (bijvoorbeeld als allen de nalatenschap hebben geweigerd, of als niemand van hen in staat is om te erven, of als zij allen rechtsgeldig zijn onterfd of niet in aanmerking komen), wordt overgegaan naar de tweede orde van begunstigden.

Tweede orde

Als de nakomelingen van de overledene niet erven, zijn de begunstigden in de tweede orde onder andere de echtgeno(o)t(e) en de ouders van de overledene alsook eenieder die vóór het overlijden ten minste één jaar een gezamenlijk huishouden met de overledene heeft gevoerd en daarom zorg heeft gedragen voor het gezamenlijke huishouden dan wel voor levensonderhoud afhankelijk was van de overledene. Begunstigden van de tweede orde erven in gelijke delen. De echtgeno(o)t(e) erft echter altijd ten minste de helft van de nalatenschap.

Derde orde

Als zowel de echtgeno(o)t(e) als de ouders niet erven, erven de begunstigden in de derde orde in gelijke delen. Het betreft onder andere de broers en zussen van de overledene en ook eenieder die vóór het overlijden ten minste één jaar een gezamenlijk huishouden met de overledene heeft gevoerd en daarom zorg heeft gedragen voor het gezamenlijke huishouden, dan wel voor levensonderhoud afhankelijk was van de overledene. Als er broers en zussen zijn die niet erven, ontvangen de kinderen van die broer(s) of zus(sen) het deel van de betreffende broer of zus in gelijke delen.

Vierde orde

Als er in de derde orde geen begunstigden zijn, bestaat de vierde orde uit de grootouders van de overledene, die erven in gelijke delen. Als de grootouders niet erven, erven de kinderen van de grootouders in gelijke delen.

Als er geen begunstigden zijn, vervalt de nalatenschap aan de staat.

5 Welke autoriteiten zijn bevoegd:

5.1 op het gebied van erfopvolging?

De districtsrechtbank van het rechtsgebied waarin de overledene op het moment van overlijden zijn of haar vaste woon- of verblijfplaats had of, als de overledene geen vaste woon- of verblijfplaats in Slowakije had, van het rechtsgebied waar de overledene goederen had of, als een dergelijke rechtbank niet kan worden vastgesteld, de rechtbank van de plaats waar de erflater is overleden. De districtsrechtbank benoemt een notaris die in de zaak handelt en besluit. De handelingen van de notaris worden aangemerkt als gerechtelijke handelingen. Deze machtiging geldt niet voor een besluit tot het instellen van een erfopvolgingsprocedure, noch voor het indienen van aanvragen om rechtsbijstand in het buitenland, noch voor een besluit tot het ontslaan van de notaris en diens medewerkers, noch voor een besluit om de beslissing inzake de erfopvolging te vernietigen, indien naderhand wordt geconstateerd dat de erflater nog leeft of dat de overlijdensverklaring is ingetrokken.

5.2 om een verklaring houdende verwerping of aanvaarding van de nalatenschap te ontvangen?

Begunstigden leggen een mondelinge verklaring van aanvaarding of weigering van de nalatenschap af voor een notaris, of sturen een schriftelijke verklaring op naar het voor erfrechtzaken bevoegde gerecht, binnen één maand vanaf de dag dat zij door het gerecht op de hoogte zijn gebracht van hun recht om de nalatenschap te aanvaarden of te weigeren en van de gevolgen van deze verklaring.

5.3 om een verklaring houdende verwerping of aanvaarding van een legaat te ontvangen?

De Slowaakse wetgeving bevat geen regeling voor legaten.

5.4 om een verklaring houdende verwerping of aanvaarding van een wettelijk erfdeel te ontvangen?

Er is geen speciale verklaring van weigering of aanvaarding van een legitieme portie. De procedure is analoog aan de verklaring van aanvaarding of weigering van de nalatenschap, alleen is de termijn van één maand niet van toepassing.

6 Korte beschrijving van de procedure voor de behandeling van een erfopvolging uit hoofde van het nationale recht, waaronder de vereffening van de nalatenschap en de verdeling van de goederen (geef ook aan of de erfopvolgingsprocedure ambtshalve wordt ingeleid door een gerecht of een andere bevoegde autoriteit).

Het bureau van de burgerlijke stand brengt de bevoegde districtsrechtbank op de hoogte van een sterfgeval in het betrokken district. Het gerecht initieert ambtshalve de procedure, zodra het ervan op de hoogte is gesteld dat een persoon is overleden of overleden is verklaard. Het gerecht raadpleegt eerst het centrale notariële testamentenregister om te bepalen of de overledene al dan niet een testament, een akte van onterving, een herroeping van een van deze beide akten of een verklaring inzake de keuze voor een bepaalde nationaal recht overeenkomstig afzonderlijke wetgeving heeft opgemaakt, en gaat na welke notaris deze documenten in bewaring heeft. Het gerecht verricht een voorbereidend onderzoek om de begunstigden en de nalatenschap en de schulden van de overledene vast te stellen, en neemt de dringende maatregelen die nodig zijn om de nalatenschap veilig te stellen. Indien het gerecht bevestigt dat één enkele begunstigde de nalatenschap ontvangt of indien de nalatenschap aan de staat vervalt, hoeft er geen hoorzitting over de erfopvolging plaats te vinden.

Als de erfopvolging niet wordt aangevochten, geeft de notaris als gemachtigde gerechtelijk commissaris in de volgende gevallen een erfrechtverklaring af:

  • één enkele begunstigde ontvangt de nalatenschap;
  • de nalatenschap vervalt aan de staat;
  • de begunstigden zijn het eens geworden over de verdeling; de eventuele schuldeisers van de overledene zijn ook partij bij deze overeenkomst, indien de vorderingen van de schuldeisers onderdeel van de schikking zijn;
  • de begunstigden en de schuldeisers van de overledene hebben een akkoord gesloten om een nalatenschap met buitensporige schulden over te dragen met het oog op de betaling van deze schulden;
  • indien de partijen niet tot een overeenkomst kunnen komen, bekrachtigt de notaris het aandeel van iedere begunstigde in de nalatenschap of hij verdeelt de nalatenschap onder de begunstigden en besluit wat iedere begunstigde ontvangt;
  • de notaris onthoudt zijn goedkeuring aan de overeenkomst over de verdeling van de nalatenschap en bekrachtigt het aandeel van iedere begunstigde in de nalatenschap of verdeelt de nalatenschap onder de begunstigden en besluit wat iedere begunstigde ontvangt.

Een definitieve erfrechtverklaring is een document dat de overdracht van de eigendom naar de begunstigden officieel doet ingaan.

Als het besluit over de erfrechten afhankelijk is van de verificatie van betwiste feiten en bemiddeling niet heeft gewerkt, beveelt de rechter de begunstigde wiens recht minder waarschijnlijk lijkt, een vordering in te stellen tot vaststelling van de feiten. Het gerecht stelt tevens een termijn vast voor het instellen van een vordering, die ten minste één maand moet bedragen.

Wanneer de nalatenschap belast is met buitensporige schulden en de begunstigden en de schuldeisers van de overledene niet tot een akkoord kunnen komen om de nalatenschap over te dragen met het oog op de betaling van de schulden, kan het gerecht beslissen de nalatenschap te vereffenen. In de daartoe strekkende beslissing verzoekt het gerecht de schuldeisers om hun vorderingen binnen een bepaalde termijn aan te melden; doen zij dat niet dan komen hun vorderingen te vervallen.

Het gerecht (de notaris als gerechtelijk commissaris) vereffent nalatenschappen die met buitensporige schulden zijn belast door alle goederen van de overledene te verkopen tegen de prijs die gebruikelijk is voor dergelijke goederen. Tijdens de verkoop van de goederen handelt de gerechtelijk commissaris in eigen naam voor de partijen, maar houdt hij rekening met de door de partijen gedane voordeligere voorstellen voor de tegeldemaking van de goederen. De notaris stort de opbrengsten uit de liquidatie op een bankrekening die hij daartoe heeft geopend. Indien er nog goederen overblijven, vallen deze toe aan de staat, en wel met ingang van de dag van overlijden van de erflater.

7 Hoe en wanneer wordt iemand erfgenaam of legataris?

De nalatenschap valt open bij het overlijden van de erflater. De erfrechtverklaring of de rechterlijke beslissing heeft dus slechts een declaratoir effect met betrekking tot een feit dat in het verleden heeft plaatsgevonden. Het is echter alleen mogelijk volledig over de nalatenschap te beschikken op grond van een definitieve erfrechtverklaring of een rechterlijke beslissing.

De dag van overlijden van de erflater moet worden bewezen met behulp van een overlijdensakte, een kennisgeving van overlijden afgegeven door een speciaal register van het Slowaakse ministerie van Binnenlandse Zaken, wanneer een Slowaakse burger overlijdt in het buitenland, of een rechterlijke beslissing in een procedure om een vermiste persoon overleden te verklaren, waarbij de datum van overlijden door het gerecht wordt vastgesteld. Alleen een Slowaaks gerecht kan Slowaakse burgers overleden verklaren. Slowaakse gerechten kunnen buitenlandse onderdanen overleden verklaren, maar de rechtsgevolgen gelden alleen voor personen die permanent in Slowakije wonen, en alleen voor goederen die zich in Slowakije bevinden.

8 Zijn de erfgenamen aansprakelijk voor de schulden van de erflater en, zo ja, onder welke voorwaarden?

Ja, begunstigden zijn aansprakelijk voor de schulden van de overledene en voor de redelijke kosten van de begrafenis van de overledene, maar slechts ten belope van de waarde van hun erfdeel. Begunstigden zijn niet verplicht om de schulden van de overledene te betalen uit hun eigen middelen. Indien er meerdere begunstigden zijn, zijn deze verantwoordelijk voor de begrafenis en de schulden van de overledene naar verhouding van het aandeel in de gehele nalatenschap dat een ieder heeft ontvangen. Indien de nalatenschap belast is met buitensporige schulden kunnen de begunstigden en de schuldeisers afspreken om de nalatenschap over te dragen met het oog op de betaling van de schulden. Het gerecht verleent zijn goedkeuring aan deze overeenkomst, tenzij die in strijd is met de wet of de goede zeden.

9 Welke documenten en/of informatie zijn normaliter vereist voor de registratie van onroerende goederen?

De toezichthoudende instantie van het district waar de onroerende zaak is gelegen, is bevoegd deze in het kadaster te registreren. De toezichthoudende instantie van het district voert de registratie ambtshalve uit of op basis van een door de eigenaar of een andere gemachtigde persoon ingediende aanvraag. Een registratieaanvraag moet schriftelijk worden ingediend en bevat:

a) de naam van de aanvrager (handelsnaam) en de vaste woon- of verblijfplaats (statutaire zetel);

b) de naam van de toezichthoudende instantie van het district waaraan de aanvraag is gericht;

c) een authentieke akte of ander document ter bevestiging van het eigendomsrecht van het onroerend goed;

d) een lijst van bijlagen; de bijlagen bij een registratieaanvraag bestaan uit:

i) een authentieke akte of ander document ter bevestiging van het eigendomsrecht van het onroerend goed; indien deze betrekking heeft op de registratie van een krachtens de wet ingesteld pandrecht, is het niet nodig een document ter bevestiging van het bestaan van de vordering bij te voegen;

ii) de specificaties van het perceel, als het eigendomsrecht van het onroerend goed niet is vastgelegd in het bewijs van eigendom;

iii) andere documenten met bewijskracht in het kader van de procedure.

9.1 Is de benoeming van een beheerder verplicht of op verzoek verplicht? Indien dat verplicht is of verplicht is op verzoek, welke maatregelen moeten er dan worden genomen?

Er hoeft geen beheerder te worden aangesteld. Als zulks echter is vereist omwille van het algemeen belang of een zwaarwegend belang van de partijen, neemt het gerecht ambtshalve dringende maatregelen om de nalatenschap veilig te stellen en kan het ook een beheerder aanstellen. In de meeste gevallen is een van de begunstigden of een andere naaste van de overledene de beheerder, maar het kan ook een notaris zijn die niet de gerechtelijk commissaris is voor de desbetreffende erfopvolgingsprocedure.

Een beheerder die is aangesteld krachtens het Slowaaks recht verschilt van een beheerder in de zin van het “common law”.

9.2 Wie is er gerechtigd de uiterste wilsbeschikking van de erflater uit te voeren en/of de nalatenschap te beheren?

De notaris die wordt aangesteld als gerechtelijk commissaris voert het testament uit. Begunstigden beheren de nalatenschap die is verkregen door erfopvolging, maar zij moeten de toestemming van het gerecht hebben om te beschikken over bestanddelen van de nalatenschap alvorens de erfopvolgingsprocedure wordt beëindigd, en voor andere handelingen die niet onder het dagelijks beheer vallen.

9.3 Over welke bevoegdheden beschikt een beheerder?

Tijdens de erfopvolgingsprocedure verricht de beheerder de handelingen die nodig zijn om de goederen uit de nalatenschap in stand te houden, binnen de door het gerecht vastgestelde grenzen. Het gerecht bepaalt de reikwijdte van de machtiging van de beheerder teneinde hem of haar in staat te stellen de waarde van de goederen uit de nalatenschap in stand te houden. De beheerder is aansprakelijk voor de schade die voortvloeit uit het niet-nakomen van zijn of haar verplichtingen die in de wet dan wel door het gerecht zijn vastgesteld. Aan het eind van de erfopvolgingsprocedure dient hij of zij bij de begunstigden een eindverslag in en beslist het gerecht over zijn of haar honorarium en de vergoeding van de gemaakte kosten, die moeten worden betaald door de begunstigde(n) die de nalatenschap ontvang(t)(en).

10 Welke documenten worden krachtens het nationale recht gewoonlijk gebruikt tijdens of aan het einde van een erfopvolgingsprocedure ter staving van de rechtspositie en de rechten van de rechthebbenden? Hebben zij een specifieke bewijskracht?

Aan het eind van de erfopvolgingsprocedure geeft de notaris een erfrechtverklaring af, die geacht wordt een rechterlijke beslissing te zijn. De verklaring bevat de namen van de begunstigden en beschrijft de goederen die overgaan naar elke begunstigde en de delen van de nalatenschap.

Op verzoek van een begunstigde kan de notaris tijdens de erfopvolgingsprocedure een verklaring van de groep van begunstigden opstellen. Het betreft een “bevestiging van de feiten uit het dossier”, opgesteld als een authentieke akte door de notaris die de erfopvolging afhandelt en met name bedoeld als bewijs van de status van begunstigde of andere gerechtigde aan wie een recht van de overledene wordt overgedragen (bijvoorbeeld een verzekeringsuitkering, lidmaatschapsrechten, een rol in lopende procedures enzovoort).

 

Deze webpagina maakt deel uit van de website Uw Europa.

Al uw feedback over de verstrekte informatie is welkom.

Your-Europe

Laatste update: 03/01/2022

De verschillende taalversies van deze pagina worden bijgehouden door de betrokken EJN-contactpunten. De informatie wordt vertaald door de diensten van de Europese Commissie. Eventuele aanpassingen zijn daarom mogelijk nog niet verwerkt in de vertalingen. Het EJN en de Commissie aanvaarden geen enkele verantwoordelijkheid of aansprakelijkheid voor informatie of gegevens in dit document of waarnaar in dit document wordt verwezen. Zie de juridische mededeling voor auteursrechtelijke bepalingen van de lidstaat die verantwoordelijk is voor deze pagina.