Er zijn twee registers in Letland:

• het kadastraal informatiesysteem (kadastrs) – dit wordt gebruikt om de afzonderlijke componenten van onroerend goed te registreren en om deze componenten te consolideren ten behoeve van de registratie van onroerend goed in het kadaster, en
• het kadaster (zemesgrāmata) – dit wordt gebruikt om de eigendomsrechten op een onroerend goed te registreren na registratie van het betreffende onroerend goed in het kadastraal informatiesysteem van Letland.

Het kadaster

Welke gegevens bevat het centraal elektronisch kadaster van Letland?

Het centraal elektronisch kadaster van Letland wordt beheerd en bijgehouden door de Administratie rechtbanken (Tiesu administrācija).

Onroerende goederen worden in Letland geregistreerd in kadasters en de eigendomsrechten daarop worden daarin vastgelegd. De kadasters zijn voor het publiek toegankelijk en de inschrijvingen in het kadaster hebben een officieel karakter. De kadasters worden beheerd door de kadasterafdelingen van de districtsrechtbanken of gemeentelijke rechtbanken (rajona tiesa of pilsētas tiesa).

Het centraal elektronisch kadaster is een elektronische gegevensbank waarin de kadasters, journaals en alfabetische indexen permanent en zonder wijziging worden opgeslagen, en biedt de mogelijkheid om deze gegevens op een computerscherm weer te geven en vanaf een computer af te drukken.

Het centraal elektronisch kadaster richt zich op juridische en feitelijke omstandigheden betreffende onroerend goed en bevat informatie over algemene aangelegenheden, waaronder:

• erfdienstbaarheden en bezwaring van onroerend goed,
• vrijstaande objecten/vrijliggend land,
• eigena(a)r(en),
• wettelijke basis voor eigendomsrecht,
• bekendmakingen van gevallen van insolventie,
• vorderingen van schuldeisers,
• beperkingen,
• aanwijzing van erfgenamen van de tweede orde en overeenkomsten inzake erfopvolging,
• zakelijke rechten die eigendoms- en hypotheekrechten bezwaren.

Kadasters bestaan uit portfolio’s die op hun beurt elk bestaan uit vier delen.

Het eerste deel wordt gebruikt om informatie te registreren over:

• het betrokken onroerend goed,
• erfdienstbaarheden en bezwaring van onroerend goed vastgesteld ten voordele van het onroerend goed,
• land verbonden aan het onroerend goed,
• de door het onroerend goed en het daaraan verbonden land bestreken oppervlakte,
• vrijliggend land en de oppervlakte daarvan,
• wijzigingen in de erfdienstbaarheden en bezwaringen die in het eerste deel zijn ingevoerd, alsook verwijderingen ervan.

Het tweede deel wordt gebruikt om informatie te registreren over:

• de eigenaar van het onroerend goed,
• de basis voor eigendomsrechten en het bedrag waarvoor het onroerend goed werd verkregen, indien deze informatie is verstrekt,
• bekendmakingen tot zekerstelling van aanspraken op eigendomsrechten en documenten ter staving van deze rechten,
• beperkingen aan de verkoop van het onroerend goed en aan de bezwaring ervan met zakelijke rechten,
• aanwijzing van erfgenamen van de tweede orde,
• overeenkomsten inzake erfopvolging.

Het derde deel wordt gebruikt om informatie te registreren over:

• zakelijke rechten die het onroerend goed bezwaren,
• bekendmakingen om de hierboven genoemde zakelijke rechten vast te stellen.

Het vierde deel wordt gebruikt om informatie te registreren over:

• pandrechten die zijn vastgesteld met betrekking tot het onroerend goed, alsmede de hoogte van het onderpand,
• bekendmakingen om de hierboven genoemde pandrechten vast te stellen,
• wijzigingen in en verwijderingen van deze gegevens.

Is de toegang tot het centraal elektronisch kadaster van Letland kosteloos?

De zoekfunctie voor geregistreerd onroerend goed is kosteloos te gebruiken. Voor inzage in een portfolio is echter een vergoeding verschuldigd van 4,27 EUR.

De maandelijkse abonnementsprijs is 49,80 EUR en voor inzage in een portfolio is een vergoeding verschuldigd van 2,85 EUR.

Hoe opzoekingen verrichten in het centraal elektronisch kadaster van Letland?

U kunt informatie over geregistreerd onroerend goed in het centraal elektronisch kadaster van Letland vinden door te zoeken op:

• portfolionummer (nodalījuma numurs),
• eigendomstitel (īpašuma nosaukuma),
• kadasternummer (kadastra numurs),
• adres van het object (īpašuma adreses).

Informatie over onroerend goed is beschikbaar bij de Administratie rechtbanken, die het centraal elektronisch kadaster bijhoudt, bij de kadasterafdelingen van de districtsrechtbanken en gemeentelijke rechtbanken, en op het internet.

Bij verordening van de ministerraad van Letland is bepaald aan welke nationale instanties en functionarissen de Administratie rechtbanken informatie uit de elektronische journaals, zaken betreffende onroerend goed en het persoonsregister verstrekt.

Geschiedenis van het centraal elektronisch kadaster van Letland

Een belangrijke fase in de operationele ontwikkeling van het kadaster was de gezamenlijke overgang op elektronische kadasters en de ontwikkeling van het centraal elektronisch kadaster van Letland. Er heeft een doelbewuste, geleidelijke overgang naar een modern, papierloos kadaster plaatsgevonden, van de aanschaf van de eerste computers, die als typemachine werden gebruikt, tot de ontwikkeling van het registratiesysteem voor onroerend goed, de digitalisering van alle kadasterinformatie, en de samenvoeging van de gegevensbanken van alle 27 kadasterafdelingen van districtsrechtbanken en gemeentelijke rechtbanken in één enkele nationale kadastrale gegevensbank, de enige gegevensbank die wettelijk erkende informatie bevat.

1998 was een belangrijk jaar in het digitaliseringsproces, met de toevoeging aan de kadasterwet van een nieuw hoofdstuk inzake het elektronisch kadaster. Na die wetswijziging is tot de eerste helft van 2001 veel werk verzet om alle afdelingen geleidelijk in het centraal elektronisch kadaster op te nemen. Naast de invoering van het kadastraal registratiesysteem werden initiatieven genomen om de verspreiding van informatie en de inhoud van de website te verbeteren.

Het elektronisch kadaster wordt bijgehouden om alle kadastergegevens in één enkele centrale gegevensbank te bewaren. Uitsluitend gegevens die zijn opgenomen in deze eengemaakte gegevensbank zijn rechtsgeldig, en uitsluitend personeel van de kadasterafdelingen heeft toegang tot deze gegevens. Bij de digitalisering zijn de beginselen op basis waarvan de kadasters zijn opgezet, ongewijzigd gebleven – de territoriale jurisdictie is behouden en de kadasterafdelingen accepteren, als voorheen, verzoeken om gegevens in te voeren en beslissen over de inschrijving van onroerend goed en de daaraan verbonden eigendomsrechten in het kadaster.

De datum van 5 juli 2001 wordt beschouwd als de begindatum van het elektronisch kadaster. Op deze dag werd het centraal elektronisch kadaster in gebruik genomen en kwam de website http://www.zemesgramata.lv/ beschikbaar voor het algemene publiek. De website geeft toegang tot informatie over statistieken, nieuws en publicaties van de kadasterafdelingen met betrekking tot het kadaster, de adressen en openingstijden van de kadasterafdelingen, de tarieven, de benodigde documenten bij een bezoek aan een kadasterafdeling en, het allerbelangrijkste, informatie over elk onroerend goed dat in het kadaster is ingeschreven, zijn eigenaar, bezwaringen en hypotheken.

Sinds 1 april 2004 is de Administratie rechtbanken volledig verantwoordelijk voor het organisatorische en technische onderhoud van het centraal elektronisch kadaster.

Op 1 december 2012 waren 1,2 miljoen onroerend-goedportfolio’s in de kadasters ingezien. Per maand worden gemiddeld 145 000 portfolio’s in het centraal elektronisch kadaster geraadpleegd.

Het kadastraal informatiesysteem

Welke gegevens bevat het kadastraal informatiesysteem van Letland?

Het kadastraal informatiesysteem van Letland is een uniform administratiesysteem voor onroerend goed dat officiële, actuele tekstuele en ruimtelijke gegevens bevat, bijhoudt en exploiteert betreffende onroerend goed in de Republiek Letland, grondpercelen, bouwwerken, groepen van gebouwen en delen van grondpercelen die tezamen dit onroerend goed vormen, en ook zijn eigenaren, rechtmatige houders en gebruikers.

Het systeem wordt bijgewerkt door de Staatslanddienst (Valsts zemes dienests).

In Letland worden de volgende vier typen onroerend goed onderscheiden:

• onroerend goed bestaande uit land,
• onroerend goed bestaande uit land en bouwwerken,
• onroerend goed uitsluitend bestaande uit een bouwwerk,
• appartementen.

Onder de landcategorieën valt onroerend goed in de breedste zin van het woord, d.w.z. land tezamen met de bouwwerken die eigendom zijn van de eigenaar, alsmede onroerend goed dat uitsluitend bestaat uit onbebouwd land. Onroerend goed in de vorm van een bouwwerk is onroerend goed dat enkel een bouwwerk omvat dat staat op grond die eigendom is van een andere eigenaar. Onder onroerend goed in de vorm van een appartement in een gebouw bestaande uit meerdere woningen die eigendom zijn van verschillende eigenaren, wordt verstaan het onroerend goed van elke eigenaar afzonderlijk, tezamen met een theoretisch deel van het respectieve gemeenschappelijke onroerend goed.

Kadastrale informatie bestaat uit:

• tekstuele gegevens – gegevens over de kadastrale beschrijvingen, de oppervlakte, de kadastrale waarde, bezwaringen en beperkingen van onroerend goed en bijbehorende kadastrale objecten die tezamen het onroerend goed vormen, alsook over eigenaars, rechtmatige houders en gebruikers;
• ruimtelijke gegevens – cartografische afbeeldingen waarop de grenzen van grondpercelen, delen van grondpercelen en bouwwerken te zien zijn, kadastrale beschrijvingen en andere kenmerken van de kadastrale objecten.

Kadastrale gegevens worden gebruikt voor de volgende doeleinden:

• het vastleggen van rechten op onroerend goed,
• het vaststellen van onroerendgoedtransacties,
• het gebruik van onroerend goed en planning voor de ontwikkeling van onroerend goed,
• kadastrale taxatie,
• administratie van de onroerendgoedbelasting,
• nationale, regionale en gemeentelijke economische ontwikkeling en ruimtelijke ordening,
• landgebruikactiviteiten en milieubeschermingsplannen,
• het opstellen van nationale statistische informatie,
• het opstellen van de boekwaarde van land,
• het opzetten en onderhouden van geografische informatiesystemen,
• het zekerstellen van de belangen van de eigenaren van andere registers en informatiesystemen,
• andere doeleinden.

Is de toegang tot het kadastraal informatiesysteem van Letland kosteloos?

Het portaal voor de publicatie van gegevens van de Staatslanddienst geeft kosteloos toegang tot informatie zoals het kadasternummer van een onroerend goed, de kadastrale beschrijving van een grondperceel, bouwwerk of groep van gebouwen, het adres van een grondperceel, bouwwerk of groep van gebouwen, de eigendomstitel, het kadastrale portfolionummer (waaronder de eigendomsrechten in het kadaster zijn geregistreerd), of een visuele weergave van de locatie van een grondperceel of bouwwerk door middel van een teken op een satellietkaart (schaal 1:50 000).

De vergoeding voor inzage in gedetailleerdere kadastrale informatie (zonder abonnement) is 2,85 EUR voor elk onroerend goed dat wordt ingezien, met inbegrip van zijn kadastrale componenten.

De informatie op het portaal is ook beschikbaar voor geautoriseerde gebruikers die een abonnementsovereenkomst hebben gesloten. Informatie over het sluiten van een dergelijke overeenkomst met de Staatslanddienst vindt u hier.

Hoe opzoekingen verrichten in het kadastraal informatiesysteem van Letland?

Het kadastraal informatiesysteem kan worden gebruikt om onroerend goed, percelen, bouwwerken en groepen van gebouwen te vinden. Nadere informatie over het gebruik van de zoekfunctie vindt u hier.

Geschiedenis van het kadastraal informatiesysteem van Letland

Het huidige kadastraal informatiesysteem dateert uit 1992. De introductie van het systeem viel samen met de privatisering van grond, die een essentieel onderdeel was van de herwonnen onafhankelijkheid van Letland en van de overgang naar een markteconomie. De rechten van personen op eigen grond werden in 1993 officieel vernieuwd.

De inhoud van het kadastraal informatiesysteem van Letland is geleidelijk uitgebreid. In de eerste vier jaar na de herinvoering van het systeem aan het begin van de jaren 1990 werden alleen grondpercelen, grondbezit en grondgebruik geregistreerd. Vanaf 1996 werden ook gegevens over bouwwerken geregistreerd, en in 2000 is begonnen met de volledige registratie van appartementen.

In de eerste acht jaar waarin het kadastraal informatiesysteem operationeel was, richtte het systeem zich voornamelijk op het verzamelen van gegevens en de eerste registratie van deze gegevens. Sinds 2001 is de hoofdprioriteit van het systeem het actueel houden van de informatie en het waarborgen van de kwaliteit van de informatie.

In het kadastraal informatiesysteem is 100 % van het nationale grondgebied van Letland geregistreerd en worden de registraties in digitale vorm beheerd.