Ir-Reġistru tal-Artijiet huwa reġistru li jaqa’ taħt il-Ministeru tal-Ġustizzja, bl-affarijiet tiegħu jaqgħu taħt ir-responsabbiltà tad-Dirección General de los Registros y del Notariado [direttorat ġenerali tar-reġistri u n-nutara]. Ir-Reġistru jintuża biex tiġi rreġistrata u ppubblikata s-sjieda tal-art u d-drittijiet marbuta mal-art u kwalunkwe deċiżjonijiet tal-qorti jew amministrattivi li jistgħu jaffettwawhom.
Is-sigurtà legali u ekonomika. U f’ħafna mill-każijiet din is-sigurtà ma tistax tinċaħad.
Uħud mill-aspetti l-iktar tipiċi tas-sistema tar-Reġistru tal-Artijiet Spanjol huma deskritti hawn taħt.
L-iskop tar-Reġistru tal-Artijiet huw li tiġi rreġistrata s-sjieda u drittijiet oħrajn in rem fir-rigward tal-proprjetà immobbli.
1.1. Id-drittijiet in rem li jistgħu jiġu rreġistrati
Id-drittijiet in rem li jistgħu jiġu rreġistrati huma: sjieda, usufrutt, drittijiet ta’ użu u ta’ abitazzjoni, piżijiet, kirjiet, ipoteki id-dritt tal-fidi and other rights in rem.
Ir-Reġistru tal-Artijiet Spanjol mhux lista magħluqa ta' drittijiet in rem, iżda huwa sistema ta’ "numerus apertus" fejn jistgħu jinħolqu drittijiet in rem. Madankollu, fil-prattika huwa diffiċli li jinħolqu tipi ġodda ta' drittijiet peress li jkun jeħtieġ li jissodisfaw ir-rekwiżiti strutturali tad-drittijiet in rem, bħal li jkunu immedjati u assoluti.
1.2. Drittijiet oħrajn li jistgħu jiġu rreġistrati
Jistgħu jiddaħħlu drittijiet oħrajn fir-Reġistru tal-Artijiet, minkejja li n-natura vera tagħhom mhux dejjem tkun ċara. Dawn li ġejjin jistgħu jiġu rreġistrati b’dan il-mod: atti ta’ proprjetà konġunta, kirjiet, sullokazzjoni, trasferimenti u surrogi ta’ kirjiet li jirrigwardaw proprjetà immobbli, irkupru ta’ proprjetà mikrija, konċessjonijiet amministrattivi u piżijiet ipotekarji fuqhom, atti relatati max-xiri obbligatorju jew ma’ proċeduri amministrattivi, projbizzjonijiet fuq l-aċċess permess mil-liġi, jew raġunijiet għat-terminazzjoni ta' drittijiet irreġistrati, fost oħrajn.
U fil-qasam tal-ippjanifikar urban: miżuri implimentattivi tal-ippjanar finali li jolqtu l-binjiet eżistenti, bejgħ lill-awtoritajiet muniċipali, trasferiment ta’ drittijiet ta’ użu fuq art urbana, kundizzjonijiet għall-permessi tal-ippjanar, proċeduri mibdija fil-qasam tal-ippjanifikar urban u appelli ppreżentati u d-deċiżjonijiet tal-qorti, fost oħrajn.
1.3. Miżuri oħrajn
Deċiżjonijiet tal-qorti li jaffetwaw il-kapaċità ta’ persuna fiżika jew ġuridika u d-deċiżjonijiet meħuda wara li jintlaħaq ftehim bejn il-kredituri jistgħu wkoll jiġu rreġistrati kull meta jkunu jirrigwardaw is-sjieda ta' proprjetà immobbli jew id-drittijiet in rem marbuta magħhom.
Barra minn hekk, permezz tar-reġistrazzjoni provviżorja, fir-Reġistru jistgħu jitniżżlu sitwazzjonijiet provviżorji li jaffetwaw id-drittijiet in rem marbuta mal-proprjetà immobbli. Pereżempju, proċeduri li jirrigwardaw drittijiet li jistgħu jiġu rreġistrati, konfiska, deċiżjonijiet li ma jkunux għadhom saru finali, ordnijiet tal-qorti li permezz tagħhom jiġi pprojbit l-aċċess għall-proprjetà, liġi tal-wirt u miżuri simili.
Żgur li s-sistema tar-Reġistru Spanjol hija wara mill-iktar sistemi fis-żgur fid-dinja.
Hija Reġistru ta’ drittijiet. Id-drittijiet li jitniżżlu fir-Reġistru jiġu protetti mill-qrati, li jfisser li ħadd ma jista’ jiċċaħħad minnhom sakemm ma jkunx hemm sentenza fi proċeduri legali li jinvolvu s-sid reġistrat li tiddeċiedi l-kuntrarju.
Barra minn hekk, is-sistema legali tistipula sensiela ta' preżunzjonijiet legali fir-rigward tad-drittijiet irreġistrati, li huma msejsa fuq il-prinċipju tal-awtorità tar-Reġistru.
F’każ ta’ kunflitt bejn is-sitwazzjoni attwali u dik imniżżla fir-Reġistru, id-dikjarazzjonijiet fir-Reġistru jitqiesu li huma affidabbli minħabba l-prinċipju tal-pubblikazzjoni.
Il-prinċipju tal-pubblikazzjoni huma magħmul minn żewġ elementi prinċipali :
L-element proċedurali – is-sidien irreġistrati jistgħu jiddefendu d-drittijiet irreġistrati tagħhom fil-qrati fejn ikunu qed jiġu kkontestati permezz ta’ ċertifikat mir-Reġistratur li jiddikjara l-validità bla kontradizzjoni tal-kwisjoni rilevanti. Għalhekk, l-oneru tal-prova jkun fuq il-persuna li tkun qed tikkontesta d-dritt irreġistrat.
L-element sostantiv – li għandu żewġ lati distinti:
Skont il-prinċipju ġenerali huwa meħtieġ li ssir ċertifikazzjoni pubblika biex isiru iskrizzjonijiet fir-Reġistru tal-Artijiet. Id-dokumenti jistgħu jingħataw validità minn Nutara, qrati jew awtoritajiet amministrattivi. Id-dokumenti privati jiġu aċċettati biss f’każijiet eċċezzjonali, pereżempju bħall-applikazzjoni biex jiġi rreġistrat wirt minn werriet wieħed, biex jiġu korretti xi difetti jew biex jiġi rreġistrat b’mod provviżorju self biex jinbnew jew jissewwew xi assi fissi.
Il-proċedura trid tintalab. Hlief f’ċirkostanzi eċċezzjonali, dan ifisser li trid tinbeda mill-persuna li tkun tixtieq li ssir l-iskrizzjoni.
Il-preżentazzjoni tad-dokument issir fir-Reġistru u ssir iskrizzjoni tal-preżentazzjoni fil-ġurnal, li tkun valida għal sittin jum tax-xogħol.
Id-dokument jista’ jiġi ppreżentat b’wieħed minn ħames modi: elettronikament, personalment, bil-posta, fil-faks jew permezz ta’ Reġistru tal-Artijiet ieħor. Fil-każ tal-aħħar żewġ modi, id-dokument irid ikun ippreżentat personalment fi żmien għaxart ijiem tax-xogħol.
Ir-Reġistratur jieħu r-responsabbiltà li jikklassifika d-dokument fi żmien ħmistax-il jum tax-xogħol.
Jekk jiddeċiedi li jirreġistrah, issir l-iskrizzjoni. Imbagħad, id-dokument jintradd lura lill-persuna li tkun ippreżentatu, flimkien ma' nota ta' qiegħ il-paġna, iffirmata mir-Reġistratur b'dikjarazzjoni li l-istess dokument ġie pproċessat.
Jekk ir-Reġistratur jinnota li jkun hemm difett fid-dokument huwa jiddeċiedi li ma jirreġistrahx. Id-deċiżjoni tar-Reġistratur għandha tindika fil-Fatti u Prinċipji Legali, ir-raġunijiet għaliex id-dokument ma jkunx ġie rreġistrat. Id-deċiżjoni għandha tiġi nnotifikata lill-persuna li tippreżenta d-dokument u lin-nutar li jkun awtorizza l-d-dokument, jew lill-qrati jew lill-awtorità amministrattiva li jkunu ħarġuh. Ir-Reġistratur jestendi awtomatikament l-iskrizzjoni tal-preżentazzjoni b’sittin jum ieħor mill-aħħar jum li fih ikunu saru n-notifiki msemmija hawn fuq.
Jekk ir-Reġistratur jiddeċiedi li ma jirreġistrax dokument, il-persuna kkonċernata tista’ tikkoreġi d-difett, jekk ikun possibbli, jew tappella mid-deċiżjoni tar-Reġistratur. Hemm il-possibilità li jsiru tliet tipi ta’ appelli differenti:
Dan jinsab stipulat fl-atti leġiżlattivi li ġejjin: it-tielet dispożizzjoni addizzjonali tal-Liġi 8/1989 dwar it-Tariffi; L-Artikolu 294 tal-Liġi dwar l-Ipoteki u l-Artikoli 589-619 tar-Regolament dwar l-Ipoteki.
Dawn it-tariffi huma pubbliċi, jiġifieri jinsabu f’att leġiżlattiv ippubblikat fil-Gazzetta Uffiċjali tal-Istat. Fir-Reġistri tal-Artijiet kollha hemm ukoll kopja kompleta tat-tariffi kollha disponibbli għall-pubbliku. It-Tariffi tar-Reġistraturi tal-Artijiet.
Ir-Reġistru tal-Artijiet huwa pubbliku għal dawk b’interess magħruf li jinvestigaw l-istat tal-proprjetà rreġistrata jew id-drittijiet in rem.
Jitqies li kwalunkwe awtorità, impjegat jew uffiċjal pubbliku li jkunu qed jaġixxu fil-qadi ta’ dmirijiethom, ikollhom interess leġittimu.
It-taqsira tal-estratt mir-reġistru ("nota simple") għandha skop purament informattiv u mhix rappreżentazzjoni awtentika tal-kontenut tal-iskrizzjoni, mingħajr preġudizzju għar-responsabbiltà tar-Reġistratur.
Kif tikseb taqsira tal-estratt. Hemm żewġ metodi:
Ċertifikat huwa kopja, traskrizzjoni jew trasferiment, f’forma kompleta jew f’forma ta’ taqsira, tal-kontenut tal-informazzjoni miżmuma fir-Reġistru, li wara li jiġi pproċessat mir-Reġistratur jikkostitwixxi l-mezz li bih tintwera n-natura awtentika tas-sitwazzjoni ipotekarja tal-proprjetajiet u tad-drittijiet.
Kif tikseb ċertifikat. Iċ-ċertifikati jinkisbu biss permezz ta’ talba bil-miktub. Din it-talba tista' tagħmilha personalment fir-Reġistru tal-Artijiet rilevanti. Ħlas: EUR 30.01 + il-VAT għal kull proprjetà.
Madankollu, bħalissa f’xi Reġistri tal-Artijiet (iżda mhux f’kollha) qed tiġi introdotta l-possibilità li l-applikazzjoni għal ċertifikat issir b’mezzi elettroniċi, permezz ta’ firma elettronika li tintagħraf mir-Reġistratur.
Il-proċedura hija sempliċi ħafna – jeħtieġ li ssegwi l-istruzzjonijiet fuq il-websajt li tidher hawn taħt:
Link: https://www.registradores.org/registroVirtual/init.do
Storikament, qabel il-leġiżlazzjoni attwali dwar il-piżijiet ipotekarji, fi Spanja kien hemm:
Minħabba l-bidliet ekonomiċi li seħħu fis-seklu 19 kien meħtieġ urġentement li tinħoloq sistema li setgħet tipprovdi ċertezza f’dak li jirrigwarda s-sjieda u t-trasferimenti ta’ proprjetà immobbi, tippromwovi l-affidabilità reġjonali u tevita l-użura u l-kawżi fil-qorti.
Il-Liġi tal-1861 dwar l-Ipoteki. Din il-liġi kienet ġiet mgħoddija bħala miżura legiżlattiva speċjali u urġenti minħabba li l-kodiċijiet unitarji kienu fallew. Il-ħsieb kien li tiġi integrata fil-Kodiċi Ċivili li kien se jsir fil-futur. Madankollu, il-Kodiċi Ċivili tal-1888 kien jirrispetta l-lat sostantiv tal-liġi tal-proprjetà, li ħafna minnha għadha tinsab fil-Liġi dwar l-Ipoteki.
Riformi komprensivi - Saru riformi komprensivi fil-Liġi dwar l-Ipoteki fl-1869, fl-1909 u fl-1944-46, flimkien ma’ għadd ta’ riformi parzjali.
Dispożizzjonijiet ta’ implimentazzjoni
Fi Spanja, ir-Reġistri tal-Artijiet jaqgħu taħt il-Ministeru tal-Ġustizzja. Il-kwistjonijiet kollha marbuta magħhom jiġu riferuti lid-Direttorat Ġenerali tar-Reġistri u tas-Servizzi Notarli.
Spanja hija maqsuma f’żoni msejħa distretti ipotekarji (Distritos Hipotecarios). Kull Distrett Ipotekarju għandu Reġistru tal-Artijiet tiegħu miżmum minn Reġistratur tal-Artijiet.
All Registrars in Spain are members of the Association of Land, Business and Movable Property Registrars of Spain.
Ir-Reġistraturi jżommu r-reġistri li ġejjin:
Il-verzjoni bil-lingwa nazzjonali hija ġestita mill-Istat Membru rispettiv. It-traduzzjonijiet saru mis-servizz tal-Kummissjoni Ewropea. Jista' jkun hemm xi tibdil imdaħħal fl-oriġinal mill-awtorità nazzjonali kompetenti li jkun għadu ma jidhirx fit-traduzzjonijiet. Il-Kummissjoni Ewropea ma taċċettax responsabbilta jew kwalunkwe tip ta' tort fir-rigward ta' kull informazzjoni jew dejta li tinsab jew li hemm referenza għaliha f'dan id-dokument. Jekk jogħġbok irreferi għall-avviż legali sabiex tiċċekkja r-regoli dwar id-drittijiet tal-awtur għall-Istati Membri responsabbli minn din il-paġna.